شناسهٔ خبر: 28831513 - سرویس سیاسی
منبع: روزنامه رسالت | لینک خبر

کامران ندري در گفت‌و‌گو با رسالت:

جلسه با رئيس جمهور خروجي کاربردي نداشت

صاحب‌خبر - تشديد فشارهاي اقتصادي و ارسال چندين نامه انتقادي از سوي اقتصاددانان مطرح، دولت را بر آن داشت، با دعوت از صاحب نظران اين حوزه، ديدگاه ها و مواضع شان را بشنود، اما اين جلسه جايگاهي براي ارائه بحث هاي کارشناسي و تخصصي به منظور برون رفت از چالش هاي اقتصادي نبود و بيشتر به يک نمايش رسانه اي شباهت داشت. اين نشست را مي توان هياهويي بسيار براي هيچ دانست زيرا اگر دولت مي خواست گام هايي در جهت اصلاح وضعيت موجود بردارد، بايد از ديدگاه صاحب نظران در جلسات تخصصي و عرصه هاي تصميم گيري و تصميم سازي بهره مند مي شد اما معمولا اين اتفاق نمي افتد و دولت ها هرگاه در تله فشارهاي انتقادي و اقتصادي گرفتار مي شوند، براي آرام کردن فضا دست به اين گونه اقدامات مي زنند تا نشان دهند، انتقادپذيرند و مي خواهند براي مشکلات، تدبير و چاره انديشي کنند. اما نکته اي که قابل تامل به نظر مي رسد، اظهارات حسن روحاني است که يک روز پيش از جلسه در پاسخ به کساني که درباره نحوه مديريت اقتصادي اش انتقاد کرده بودند، گفت:« اگر شما راه حل بهتري مي‌دانيد به ما ياد بدهيد. من چندين بار نامه اساتيد دانشگاه را خوانده‌ام اما نتوانسته‌ام چندان استفاده‌اي ببرم.»، بنابراين مشخص نيست که رئيس جمهور بازهم بتواند از نظرات و ديدگاه هاي اهالي اقتصاد استفاده کند. کامران ندري، استاد دانشگاه امام صادق (ع) و عضو هيئت علمي پژوهشکده پولي و بانکي که از حاضرين نشست بوده، در اين باره به رسالت مي گويد: «چنين نشست هايي براي آشنايي با ديدگاه طرفين مي تواند مفيد باشد، اما خروجي کاربردي ندارد، دولت بايد به صورت اختصاصي تر از نظرات و ديدگاه هايي که در اين وضعيت موثرتر است، استفاده کند. اين جلسات عمومي مفيد نيست اما مي تواند در ديدگاه ها و نگرش هاي کلي حاکم بر اقتصاد اثرگذار باشد، اگر مسئولين کشور بتوانند از طريق همين گفت و گوها استراتژي درست را پيدا کنند، آنگاه کارشناسان مي توانند وارد جزئيات شده و برنامه عملياتي و اجرايي را تنظيم کنند.» به نظر مي رسد هنوز در سطح کلان کشور در رابطه با استراتژي به جمع بندي واحدي نرسيده ايم و شايد نرخ ارز يکي از مواردي باشد که همچنان در گيرودار اختلاف نظرها و يا عدم استراتژي مشخص بلاتکليف مانده است. ندري تاکيد مي کند: «ما هنوز نمي دانيم آيا بايد نرخ ارز را تثبيت کرد و يا به صورت شناور مديريت کنيم، اين يک تصميم استراتژيک است و بايد اتحاذ شود اما هنوز پيرامون اين مسئله کش و قوس وجود دارد. عده اي مي گويند بايد تثبيت کرد و عده اي مي گويند بايد شناور مديريت شود، برهمين اساس دولت بايد استراتژي خود را با شنيدن نظرات موافقان و مخالفان پيدا کند و بعد به دستگاه هاي زيرمجموعه بگويد براساس اين استراتژي يک برنامه عملياتي پيدا کنيد در غير اين صورت چنين نشست هايي با اهالي اقتصاد نمي تواند چندان کارساز باشد.» وي درباره جزييات اين نشست عنوان مي کند: درباره جزئيات نمي توانم حرفي بزنم اما اين جلسه عمومي بود و تعدادي از حاضرين به اعلام ديدگاه هاي خود پرداختند اما اين نشست تکنيکي و تخصصي نبود تا به مسائل و مشکلات پرداخته شود. مطابق اظهارات اين کارشناس در جلسه مذکور به بيان مسائل ارزي، ارائه ديدگاه منتقدان مبني بر اينکه بايد دولت به سمت تثبيت نرخ برود و تقاضا را مهار کند و يا نرخ بازار را به رسميت بشناسد، سخناني مطرح شده اما اين کافي نيست و به معناي تخصصي بودن نشست نخواهد بود. به اعتقاد او، اين نشست زماني فني و تخصصي است که بانک مرکزي بتواند برنامه قابل دفاعي براي نحوه مداخله در بازار ارز ارائه کند. ندري مي گويد: سامانه نيما هم براي مديريت تقاضاست يعني واردکنندگان مي توانند به نوعي منابع ارزي خود را از طريق اين سامانه تامين کنند، اما اين مسئله مشکلاتي را براي عرضه ايجاد کرده چون نرخ در سامانه نيما پايين است و به هر حال عرضه کنندگان انگيزه اي براي عرضه ارز به اين بازار ندارند، از سوي ديگر برنامه اي براي مديريت نرخ در بازار آزاد و غيررسمي از سوي بانک مرکزي ارائه نشده، اگرچه اين بازار عمق چنداني نداشته و حجم مبادلات در آن خيلي بالا نيست اما به نظر مي آيد بازار تاثيرگذار است و روي انتظارات مردم به شدت اثر مي گذارد بنابراين بانک مرکزي بايد هرچه زودتر برنامه اي براي مديريت اين بازار غيررسمي داشته باشد» اين کارشناس اقتصادي بر اين باور است که اگر در چنين نشست هايي به بيان راهکارها و آسيب شناسي مسائل حوزه ارز يا ساير مباحث اقتصادي پرداخته شود، آنگاه جلسات از حالت نمايشي و تبليغي خارج و حالت تخصصي به خود خواهد گرفت. *اقتصاددانان توانستند حرف هاي دولت را بفهمند اما سعيد ليلاز، عضو شوراي مرکزي حزب کارگزاران سازندگي از ديگر حاضران جلسه، برخلاف ندري، اين نشست ها را از باب اينکه مي تواند مواضع اقتصاددانان منتقد را به گوش دولت برساند، موثر و مفيد مي داند و به روزنامه رسالت مي گويد: اقتصاددانان توانستند حرف هاي دولت را بفهمند و محدوديت هايش را بشناسند، به هر حال همين که دولت دغدغه ها و مشکلات خود را با اقتصاددانان در ميان بگذارد نکته قابل اهميتي است.» وي اين ديدگاه را قبول ندارد که رئيس جمهور با برگزاري اين نشست به دنبال اقدام تبليغاتي بوده تا بار فشارها را از روي شانه دولت بردارد و به نوعي ديدگاه اقتصاددانان موافق و مخالف را با خود همسو کند. به اعتقاد او اين مسئله امکان نپذير نيست، ضمن اينکه دولت واقعا در پي چاره انديشي براي عبور از بحران هاي اقتصادي بوده است. وي در ادامه عنوان مي کند: «من جلسات منظمي با وزرا و معاونين وزرا دارم و فکر مي کنم اگر بقيه دولت و معاونين يا وزرا نيز چنين جلساتي را با اقشار مختلف داشته باشند، هم فکري و فهم مشترک راجع به مسائل بدست مي آيد. البته اين نشست نتيجه اي نمي توانست داشته باشد براي اينکه پيشنهادها را رئيس جمهور شنيد و اگر بخواهد نتيجه بخش باشد بايد کار کارشناسي انجام شود ولي قرار شد گفت و گوها تا حد زيادي ادامه پيدا کند.» اين عضو شوراي مرکزي حزب کارگزاران سازندگي با اشاره به علت غيبت راغفر، مومني و نيلي عنوان مي کند: «اين آقايان دعوت بوده اند اما تشريف نياورده اند. علت نيامدنشان را بايد از خودشان پرسيد و در اين مورد نمي توانم اظهارنظر کنم.» ليلاز درباره ثمرات برگزاري اين نشست ها در شرايطي که از ظرفيت هاي داخلي به درستي استفاده نمي شود، عنوان مي کند: «اين جلسات مي تواند باعث حرکت در اين مسير شود. ضمن اينکه ما امروز با خوارترين دار و دسته تبهکاري که تا به حال کاخ سفيد آمريکا به خودش ديده مواجهيم و من به هيچ وجه از يک مبارزه موثر و پيروزمندانه در مقابل زياده خواهي کاخ سفيد، نااميد نيستم. از سوي ديگر ما مي توانيم با تقويت زيرساخت هاي اقتصاد داخلي، هر مقاومت موثر و دقيقي را انجام دهيم.» *همه چيز زير سر آمريکاست مهدي تقوي از جمله اقتصادداني است که در جلسه ديروز حاضر نبوده و نمي داند به اين نشست دعوت شده يا خير. وي به روزنامه رسالت مي گويد: «چند روزيست به دانشگاه نرفته ام، ممکن است دعوت نامه مرا به دانشگاه فرستاده باشند اما در کل بي اطلاعم.» وي درباره اين نشست توضيح مي دهد: «واقعيت امر اين است که وضعيت اقتصاد ايران در هاله اي از ابهام قرار دارد چون گوساله بزرگ در آمريکا يعني شخص ترامپ دستش را بيخ گلوي ايران گذاشته و اين امر بر مسئله فراز و فرودها و التهابات در عرصه اقتصاد نقش دارد و براي مديريت اين مسئله چاره اي نيست جز اينکه از نظر صاحبان فکر و انديشه و اهالي اقتصاد بهره گرفته شود.» اين اقتصاددان معتقد است: «همه چيز زير سر آمريکاست و بعد از بازگشت دوباره تحريم ها اقتصاد حال بدي پيدا خواهد کرد به همين علت جلسه رئيس جمهور با اقتصاددانان برگزار شد تا براي اين مسائل تدبير و چاره انديشي شود.»