دولت ۱۳ میلیارد دلار ارز یارانه‌ای برای کالای اساسی تخصیص داده است. این در حالی است که مصرف یکسال بنزین کشور حدود ۲۰ میلیارد دلار، و مصرف یکسال گازوییل کشور حدود ۱۸ میلیارد دلار است.
این موضوع بدان معنا است که ۵۱ میلیارد دلار کالای اساسی، بنزین، و گازوییل در جامعه توزیع می‌شود که این مقدار تقریبا هم‌اندازه صادرات نفتی قبل از تحریم است!
فعلا از یارانه گندم و نان و گازطبیعی و غیره بگذریم و فقط اثر یارانه‌ای کالای اساسی، بنزین، و گازوییل را بررسی کنیم.
برای ارزیابی این یارانه، تخمینی از ارزش ریالی این ۵۱ میلیارد دلار لازم داریم. با توجه به اینکه اگر بازار تک نرخی می‌شد، به نرخی می‌رسید که خرید ارز برای واردکننده بصرفه باشد، بنابراین می‌توانیم تخمین بزنیم که دلار تک نرخی در یک بازار درست حدود ۹۲۰۰ تومان می‌بود. یعنی ۵۰۰۰ تومان بیشتر از ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی بود. تخمین دلار ۹۲۰۰ تومنی صرفا یک فرض محافظه‌کارانه‌ست تا به یه سری ارقام ملموس در مورد یارانه برسیم.
در حالی‌که عایدی دولت از محل فروش ارز کالای اساسی، ۵۴ هزار میلیارد تومان است، اگه این ارز آزاد فروخته می‌شد، عایدی دولت حدود ۱۲۰ هزار میلیارد تومان می‌بود. یعنی برای کالای اساسی ۶۶ هزار میلیارد تومان یارانه به واردکننده داده می‌شود، به امید اینکه او به دست مصرف‌کننده برساند. در واقع به ازای هر ایرانی، سالی ۸۱۰ هزار تومان یارانه به واردکننده داده می‌شود.
بابت بنزین، عایدی دولت ۳۶ هزار میلیارد تومان است، در حالی‌که ۲۰ میلیارد دلار در بازار آزاد ارز حدود ۱۸۴ هزار میلیارد تومان ارزش دارد. یعنی ۱۴۸ هزار میلیارد تومان یارانه، بابت بنزین توزیع می‌شود. این رقم برابر ۱/۸۵ میلیون تومان به ازای تک تک ۸۰ میلیون ایرانی است.
بابت گازوییل، عایدی دولت ۱۰ هزار میلیارد تومان است، در حالی‌که آن ۱۸ میلیارد دلار ۱۶۵ هزار میلیارد تومان ارزش دارد. پس بابت گازوییل، ۱۵۵ هزار میلیارد تومان یارانه توزیع می‌شود. در واقع سرانه هر ایرانی معادل ۱/۹۴ میلیون تومان است.
با این اوصاف، مجموع یارانه کالای اساسی، بنزین، و گازوییل، به ازای هر ایرانی: ۸۱۰ + ۱۸۵۰ + ۱۹۴۰ = ۴۶۰۰
این مقدار سالی ۴/۶ میلیون تومان، یا ماهی ۳۸۵ هزار تومان است.
آیا این سیاست حمایتی تبدیل به ۴/۶ میلیون تومان رفاه برای هر ایرانی شده؟!
منبع: کانال پویا ناظران
