شناسهٔ خبر: 25673288 - سرویس فرهنگی
منبع: ایران آنلاین | لینک خبر

سید محمد بهشتی :

خدا از تقصیر آن‌ها که می‌نویسند و منتشر نمی‌کنند، بگذرد

فصلنامه مطالعات باستان‌شناسی را نوشتاری ارزشمند دانست که به خسارت پرخرجی که در طول سال‌های گذشته به مرکز اسناد سازمان میراث فرهنگی وارد آمده، می‌ارزد و گفت: خدا از سر تقصیرات آنهایی که نمی‌نویسند، می‌نویسند و منتشر نمی‌کنند، بگذرد.

صاحب‌خبر -

ایران آنلاین /به گزارش ایسنا، رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در آئین رونمائی از فصلنامه مطالعات باستان‌شناسی پارسه، با اشاره به صدمات جبران ناپذیری که جابجایی پژوهشگاه و مرکز اسناد از تهران به شیراز در دولت قبل به تشکیلات سازمان میراث فرهنگی زد، اظهار کرد: در آن زمان به دلیل اهمیت اسناد هنگامی که فرد یا دستگاهی سندی را لازم داشت بعد از نامه‌نگاری‌های فراوان با اکراه می‌توانست از آن استفاده کند، ولی ای کاش هر آنچه سند داشتیم در اختیار علاقمندان قرار می‌دادیم .

او با اشاره به این ضرب‌المثل که هر سه بار اسباب‌کشی یک آتش‌سوزی به همراه دارد، ادامه داد: در مرکز اسناد هر اسباب‌کشی ۱۰ آتش‌سوزی دارد.

بهشتی در ادامه با اشاره به برخی خسارت‌ها در انجام مطالعات حوزه‌ی باستان‌شناسی افزود: این اسناد غیر قابل بازگشت هستند و همه این کارها را به قیمت اینکه یک گزارش تهیه کنیم و مقاله‌ای بنویسم، انجام می‌دهیم.

او با بزرگ شمردن چاپ و انتشار کتاب، مجله در حوزه باستان‌شناسی، نقطه آغاز و نفس این کار را ارزشمند دانست  و اضافه کرد: چه بهتر که از نظر کیفیت علمی و داشتن نظم و ترتیب نیز آن بهتر باشد.

وی با اشاره به درخواستش از همکاران خود در پژوهشگاه میراث فرهنگی؛ مبنی بر این‌که «هر آنچه دارند در اختیار متقاضیان قرار دهند، چون ممکن است اتفاق تلخی که برای مرکز اسناد افتاد برای سایر مراکز نیز روی دهد»؛ خطاب به باستان شناسان گفت: هر چه دارید حتی اگر ضعیف است، بنویسید، آن را می‌توانید در نسخه بعدی تکمیل کنید. عمر ما عمر نوح نیست.

اواضافه کرد: اگر به پشت سر خودمان نگاه کنیم می‌بینیم که چه چیزهای نانوشته‌ای دفن شده‌اند و راه دسترسی به آنها نه تنها کوتاه شده، بلکه دیگر امکان ندارد .

 انتشارات باستان‌شناسی ایران کم برگ و بار نیست

بهروز عمرانی، معاون پژوهشی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری نیز در سخنانی گفت: تاریخچه انتشارات باستان‌شناختی کشور در قیاس با تاریخ نسبتا کوتاه باستان‌شناسی ایران اصلا کم برگ‌وبار نیست .بعد از دوره چندین جلدی آثار ایران در دهه‌های آغازین ۱۳۰۰ که البته بیشتر فرانسوی بود تا ایرانی، در دهه‌های ۱۳۲۰و ۱۳۳۰باید از دوره دو جلدی مجله باستان شناسی و از دوره چهار جلدی گزارش‌های باستان شناسی یاد کرد .

وی افزود: اوج رونق نشریات باستان‌شناسی ایران پیش از انقلاب اسلامی در دهه‌های ۱۳۴۰و ۱۳۵۰به دوران مرکز باستان شناسی ایران و مجله باستان شناسی و هنر ایران و اندکی پس از آن به روزهای برگزاری سمپوزیم‌های سالانه و مجلدات آن بر می‌گردد .

 

او با بیان این‌که پس از انقلاب مدتی مجله "میراث فرهنگی" مجال خودنمایی یافت، ادامه داد: همزمان با آن از گذشته تا امروز جدی‌ترین و دیرپاترین نشریه باستان‌شناسی ایران، یعنی مجله "باستان‌شناسی و تاریخ" از انتشارات مرکز نشر دانشگاهی بود که در اواسط دهه ۱۳۶۰زاده شده و در اوایل ۱۳۹۰از بین رفت .

وی با بیان اینکه در این دوران علم و دانش بیش از پیش به سوی هر چه تخصصی‌تر شدن گام بر می‌دارند، افزود: در جامعه علمی امروز نیاز به نشریات و مجلاتی با حوزه کاری تخصصی و مشخص بیش از پیش احساس می‌شود، اما این نگاه تخصصی متأسفانه در حوزه نشریات باستان‌شناسی ما هنوز جا نیفتاده است و عرصه‌ای خالی به نظر می‌آید .

مجلات باستان‌شناسی یکی پس از دیگری در حال از بین رفتن است

صادق ملک شهمیرزادی باستان‌شناس پیشکسوت نیز در این نشست با اشاره به مفهوم ویترین که نخستین بار مرحوم دکتر شیرازی به آن اشاره کرده، گفت: میراث فرهنگی و آثار باستان شناسی ایران ویترین‌های ما هستند .

او با انتقاد از اینکه مجلات باستان شناسی یکی پس از دیگری در حال از بین رفتن هستند، بیان کرد: هیچ دانشگاه و نهاد پژوهشی در دنیا نیست که ویترین خودش را نداشته باشد، بنابراین میراث فرهنگی ایران نیز با این‌همه آثار باستانی باید ویترین داشته باشد .

این باستان شناس پیشکسوت ویترین پژوهشگاه را انتشارات آن دانست و افزود: پژوهشکده باستان شناسی اعضا و هیأت علمی جوانی دارد که باید نتیجه مطالعات و تحقیقاتشان را به چاپ برسانند .

پژوهشگاه محدودیتی برای انتشارات ندارد

جلیل گلشن مشاور ریاست پژوهشگاه در سخنانی  با اشاره به اینکه باید این موضوع را در نظر بگیریم که معلوم نیست چقدر عمر می‌کنیم بنابراین باید نتیجه گزارش‌های‌مان را چاپ کنیم، اظهار کرد: با حمایت‌های ریاست پژوهشگاه از سال ۹۶ تقریبا هر چهار روز یک عنوان به چاپ رسانده‌ایم یعنی بین ۸۰ تا ۹۰عنوان توسط پژوهشگاه چاپ شده است .

به گفته‌ی وی بر اساس دستور ریاست پژوهشگاه هیچ مانع مالی برای چاپ کتاب نداریم و در انتظار ارائه موضوعات و پژوهش‌ها از سوی پژوهشگران هستیم .