شناسهٔ خبر: 22519402 - سرویس سیاسی
منبع: فرهیختگان آنلاین | لینک خبر

«فرهیختگان» از ابعاد یک مطالبه فراگیر درخصوص فراکسیون اصلاح‌طلبان مجلس گزارش می‌دهد

عاقبت مبهم شفافیت در فراکسیون امید

جواد امام رئیس بنیاد باران که معتقد است نمی‌شود در مقطع انتخابات در دفاع از یک جریان شعار داد و بعد از وارد شدن به مجلس، برخلاف آن شعارها عمل کرد، از انتشار اسامی فراکسیون امید استقبال کرده و می‌گوید باید مشخص شود در این مدت چه نمایندگانی همراه تصمیمات فراکسیون امید بودند تا مردم در انتخابات بعدی هم مجددا به آنها اعتماد کنند.

صاحب‌خبر -

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، عملکرد بحث‌برانگیز فراکسیون امید در دو سال سپری شده از عمر مجلس دهم چندی است اصلاح‌طلبان را به تکاپو انداخته که زمان باقی‌مانده تا پایان این دوره را در یابند. انتقادات نسبت به این فراکسیون به‌ویژه در ماجرای رأی اعتماد به وزرای پیشنهادی اوج گرفت. جایی که افراد نزدیک به رئیس مجلس نظیر عبرالرضا رحمانی‌فضلی و عباس صالحی با آرایی افسانه‌ای حتی بالاتر از وزرای محبوبی چون ظریف و ژنرال‌های کابینه یازدهم نظیر زنگنه و آخوندی راهی پاستور شدند و حبیب ا... بیطرف به‌عنوان اصلاح‌طلب‌ترین وزیر پیشنهادی از راهیابی به دولت ناکام ماند.


 راهنمای چپ و گردش به راست

بسیاری از ناظران در ارزیابی علل این ناکامی، اتفاقات جلسات رأی اعتماد و اتفاقات مشابه پیشین را ناشی از آن می‌دانستند که برخی از اعضای این فراکسیون در بدو ورود به مجلس راهنمای چپ زدند و راست پیچیدند. بر این اساس، این نگاه به‌طور عمده وجود داشت که تعدادی از نمایندگان که در ابتدا با فراکسیون امید عکس یادگاری گرفتند رفته رفته قول و قرار‌ها را زیرپا گذاشتند و ترجیح دادند در مقاطع مهم تصمیم‌گیری با تمایلات سیاسی رئیس مجلس همسو شوند. مصطفی کواکبیان، در این رابطه می‌گوید مطمئن است 50 نفر از اعضای این فراکسیون که با حمایت اصلاح‌طلبان روی کار آمده‌اند، زنبیل‌شان را جایی دیگری گذاشته‌اند.

این واقعیت البته از آغاز به‌کار مجلس دهم و برگزاری انتخابات هیات‌رئیسه کمابیش نمایان بود. همان روزی که علی لاریجانی در رقابت با محمدرضا عارف موفق شد بر کرسی ریاست مجلس تکیه زند، خیلی‌ها گفتند تعدادی از اعضای فراکسیون تازه‌تاسیس امید از عارف روی برگردانده و به لاریجانی رای داده‌اند.

حالا و بعد از بررسی‌های فراوان، به نظر می‌رسد اعلام اسامی اعضای فراکسیون امید، ایده‌آل‌ترین راهکاری است که به ذهن برخی رسیده است.

 فراکسیون امید و عدم شفافیت

جواد امام رئیس بنیاد باران که معتقد است نمی‌شود در مقطع انتخابات در دفاع از یک جریان شعار داد و بعد از وارد شدن به مجلس، برخلاف آن شعارها عمل کرد، از انتشار اسامی فراکسیون امید استقبال کرده و می‌گوید باید مشخص شود در این مدت چه نمایندگانی همراه تصمیمات فراکسیون امید بودند تا مردم در انتخابات بعدی هم مجددا به آنها اعتماد کنند.

بهرام پارسایی، سخنگوی فراکسیون امید هم مهم‌ترین ضعف این فراکسیون را عدم‌شفافیت درخصوص اعضای آن دانسته و این موضوع را عامل سرخوردگی بدنه اجتماعی اصلاح‌طلب قلمداد می‌کند. او هم معتقد است اولین اقدام برای جلوگیری از تولید این حس، شفاف‌سازی درباره تعداد اعضا بوده و درست آن است که حقایق، بدون تعارف به جامعه منتقل شود تا به همان اندازه از فراکسیون توقع و انتظار وجود داشته باشد.

مطالبات شکل گرفته به‌ویژه در میان اعضای موثر این فراکسیون در حالی است که با وجود گذشت مدتی قابل توجه، همچنان همه چیز در حد حرف باقی‌مانده و هیچ‌یک از وعده‌ها جامه‌عمل پوشانده نشده است. محمدرضا تابش که نقش افراد و اشخاص حقیقی و حقوقی در ریزش صورت گرفته در فراکسیون متبوعش را بی‌تاثیر نمی‌داند در توضیح علت عدم انتشار فهرست اعضای فراکسیون امید، لزوم تهیه این فهرست در شرایطی آرام را دلیل طولانی شدن این فرآیند دانسته و گفته باتوجه به موافقت اکثریت اعضای فراکسیون امید با انتشار لیست، طبیعتا در اسرع وقت اقدام خواهیم کرد.

 ملاحظه حال برخی افراد را کرده‌ایم

محمدرضا عارف اما قدری شفاف‌تر در این خصوص توضیح می‌دهد و ملاحظه حال برخی افراد را عامل تعلل صورت گرفته می‌داند. به گفته رئیس اصلاح‌طلبان بهارستان «اگر تاکنون در انتشار نام اعضای فراکسیون امید تعللی صورت گرفت به خاطر ملاحظه حال برخی افراد بود که در جلسات خصوصی، برخی ملاحظات شخصی را مطرح می‌کردند.»

محمد بیرانوند هم دلیل تاخیر در اعلام اسامی را مهلت دادن به کسانی می‌داند که به گمان او شاید در رفتارشان تجدیدنظر کنند و به فراکسیون برگردند.

در مقابل اما محمود صادقی که از مخالفان انتشار اسامی اعضای فراکسیون به‌شمار می‌آید، می‌گوید هنوز جمع‌بندی نهایی در این خصوص انجام نشده اما اگر فراکسیون تصمیم به انتشار اسامی بگیرد به تصمیم فراکسیون احترام می‌گذارم. صحبت‌های صادقی پیرامون تصمیم جمعی در حالی است که پیش از این پارسایی، سخنگوی این فراکسیون، انتشار لیست اعضا را مصوبه شورای مرکزی فراکسیون دانسته و ضمن بدون توجیه خواندن انتشار دیرهنگام این لیست، خواستار آن شده بود که هرچه سریع‌تر درباره آن اطلاع‌رسانی شود.

 از اول هم قرار نبود اعضای فراکسیون امید کاملا اصلاح‌طلب باشند

صادقی که پیامدهای منفی انتشار اسامی اعضا را از پیامدهای مثبتش بیشتر می‌داند، معتقد است راهی برای تشخیص تبعیت افراد وجود ندارد، چراکه رأی نمایندگان در مجلس محرمانه است. گذشته از آن که مقدمات تعیین لیست امید از ابتدا مشخص بود و‌ راهبرد اصلاح‌طلبان و شورای‌عالی سیاستگذاری هم از اول این نبود که صرفا اصلاح‌طلبان صددرصد در لیست قرار گیرند. آن‌طور که محمود صادقی می‌گوید از همان ابتدا راهبرد این بود که اصولگرایان میانه هم در لیست جایی داشته باشند. ناصر قوامی، نماینده پیشین مجلس نیز همین نظر را دارد. او هم اعتقاد دارد انتشار اسامی اعضا هیچ مشکلی را حل نمی‌کند. قوامی البته پیشنهاد جالبی برای حل این معضل دارد. او که معتقد است نام‌هایی مثل امید و اعتدال با اتمام دولت روحانی فراموش می‌شود بهترین راه را این می‌داند که عارف، فراکسیون امید را منحل کرده و یک فراکسیون اصلاح‌طلبان تشکیل دهد. به گفته قوامی مشکل این فراکسیون آن است که از ابتدا راه را اشتباه رفتند. جایی که 130 نفر با سرمایه اصلاح‌طلبی وارد مجلس شدند و فراکسیون اصلاح‌طلبان را تشکیل ندادند. او تشکیل فراکسیونی با این نام را عاملی می‌داند تا مشخص شود چه کسانی به این جریان وفادار هستند.

 وقتی اصلاح‌طلبان خرج خود را از لاریجانی سوا می‌کنند

به هر روی اظهارنظر‌ها پیرامون این موضوع در حالی بالا گرفته که با وجود شدت یافتن مطالبات، همچنان پاسخ روشنی در این خصوص به افکار عمومی داده نشده است. در این ارتباط به نظر می‌رسد عامل محافظه‌کاری صورت گرفته تا به امروز از دو حالت خارج نیست. علت نخست احتمالا آن است که سران فراکسیون امید بیم آن دارند که در صورت روشن شدن تعداد واقعی اعضا، وزن این فراکسیون به مراتب کمتر از آن چیزی شود که دو سال تبلیغش را کرده بودند. به علاوه، همان‌طور که تابش و عارف هم تلویحا اشاره کرده‌اند، ظاهرا فشار برخی از اعضا که درصددند هم از سرمایه اجتماعی لیست امید در انتخابات مجلس یازدهم بهره ببرند و هم تمایلی به فاصله گرفتن از رئیس مجلس ندارند تاکنون بر اراده جمعی اعضای این فراکسیون فائق آمده است.

علت اما هر چه باشد نمی‌توان بدون نیم‌نگاه به انتخابات 1400 به ارزیابی نشست. از مجموع این تحولات بوی استقلال به مشام می‌رسد. استقلال از جریانی که احتمالا علی لاریجانی در انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم آن را نمایندگی می‌کند. اصلاح‌طلبان از حالا تلاش دارند رفته‌رفته خرج خود را از لاریجانی و یارانش جدا کنند. موضوعی که دو سال مانده به پایان کار مجلس کنونی هنوز مشخص نیست هزینه‌هایش برای این جریان بیشتر باشد یا آورده‌هایش. هرچه هست فضا در ماه‌های آتی از آنچه هست شفاف‌تر خواهد شد.

 

* نویسنده : محمد جعفری روزنامه نگار