در چنین شرایطی برخی معتقدند که بهتر است ایران فقط به زلزله زدگان خوی کمک کند و برای کمک به مردم مسلمان ترکیه و سوریه اقدامی انجام ندهد! غافل از اینکه ارتباطات بین ملت‌ها دقیقاً در چنین بزنگاه‌هایی شکل می‌گیرد و به‌قول معروف دوستان واقعی در سختی‌ها شناخته می‌شوند. برای روشن شدن اهمیت ابعاد حضور فعال ایران در بحران های بین‌المللی، با دکتر ابوالفضل بازرگان، تحلیلگر مسائل بین الملل گفت‌وگو کردیم.

اکنون زمان مناسبی برای کمک‌رسانی جدی ایران به ترکیه است؟
یک وجه قضیه، امر انسانی است و اینکه ما از حیث رسالت اسلامی ، وظیفه الهی خود می‌دانیم که می‌بایست انجام دهیم. در وجه دیگر ، نگاه روابط بین المللی است که ما می‌توانیم به این قضیه داشته باشیم. در این رویکرد، اگرچه اتفاق بسیار ناخوشایند است، اما در بحران‌های بین‌المللی دولت‌ها با دید متفاوتی نگاه می‌کنند. اتفاق عجیبی که دیده شد این بود که حتی رژیم صهیونیستی برای کمک رسانی به سوریه ، اعلام آمادگی کرده است، در صورتی که هر روز سوریه را به رگبار آتش می‌کشد. سوریه عمق استراتژیک ما در منطقه است و به لحاظ منافع ملی و امنیت ملی ، سوریه جزو اولویت‌های کمک رسانی ما باید باشد.
چرا که بازدارندگی غیر مستقیم ما در سوریه اتفاق می‌افتد. بنابراین هم باید به خوی و هم به ترکیه و سوریه کمک کرد.

رویکرد ما در قبال ترکیه چگونه باید باشد؟
فارغ از زلزله باید رویکردمان را در قبال ترکیه تنظیم کنیم. بارزترین دلیلش به خاطر سیاست همسایگی و تنش‌های بسیار شدیدی که ما با جمهوری آذربایجان داریم نیاز داریم در قفقاز بتوانیم روابط خود را کنترل کنیم. جمهوری آذربایجان که تحت تأثیر تحریکات رژیم صهیونیستی است. اما از کشورهای بسیار مهمی که می تواند روابط ما را در این منطقه کنترل کند ترکیه است. همچنین برای مدیریت روابطمان با روسیه هم نیاز به همکاری با این کشور داریم. نقش ترکیه در اتفاقات آینده قفقاز و دالان زنگه‌زور و همچنین سوریه ، هم بسیارمهم است.نکته سیاسی در فاجعه زلزله این است که این قضیه آزمون بسیار مهمی برای انتخابات آینده اردوغان است. نکته مهم هم این است که در انتخابات پیش رو، انتخاب مجدد اردوغان به نفع ما خواهد بود.
اگر نگاهی به مواضع اپوزیسیون اردوغان داشته باشیم، می‌بینیم این‌ها هم رویکردهای پان ترکیست اردوغان را دارند و هم نگاه بسیار شدید علیه اسلام گرایی اردوغان و بسیار هم مخالف نگاه سیاست شرق اردوغان و موافق تقویت روابط دوباره با اروپا و آمریکا هستند و منتقد وی برای دور زدن تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران هستند. بنابراین ضمن ارسال کمک ویژه به ترکیه بهتر است باگوشزد کردن این قضیه، درخواست‌های خود را نیز به ترکیه
مطرح کنیم.

حضور نهادهای مردمی ایران در ترکیه، چقدر می‌تواند روی مردم ترکیه اثرگذار باشد؟
ما جمعیت بسیار زیاد ایرانی در ترکیه داریم که قابلیت های بسیار خوبی برای روند و توسعه دیپلماسی عمومی و فرهنگی ما در ترکیه دارند، اما متأسفانه این جمعیت هماهنگ با دولت جمهوری اسلامی ایران نیستند، اما با توجه به حجم بالای خسارت ، اینجا می‌تواند هم فضایی برای دیپلماسی عمومی ما و هم فضایی برای مبادلات سیاسی با ترکیه باشد.

خبرنگار: زینب اصغریان