به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد، پارک ملی توران یکی از مهم‌ترین ذخیره‌گاه‌های زیست کره در ایران است و یوزپلنگ یک گونه کمیاب و در حال انقراض. آخرین گزارش‌ها ازآمار این گربه‌سان زیبا و کمیاب به گفته پورمیرزای، مدیرعامل انجمن یوزپلنگ ایرانی نهایتا 30 فرد برآورد شده است بنابراین هر بار یافتن و دیده شدن یک یوز جدید در محدوده‌های زیستی و زیستگاه توران، خبر آن در رسانه‌ها و فضای مجازی دست به دست می‌گردد.
مجموعه مناطق حفاظت‌شده، پارک ملی و پناهگاه حیات وحش توران در سال 1351 با مصوبه شورای عالی حفاظت محیط به عنوان منطقه حفاظت‌شده شناخته و در سال 1355 با مصوبه‌ای دیگر از همین شورا به دو بخش پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت‌شده تقسیم شده. توران در همین سال به عنوان ذخیره‌گاه زیستکره توران در سطح بین‌المللی به ثبت رسیده است.
از سال 1381 بخشی از این پناهگاه که هسته مرکزی و امن‌ترین زیستگاه منطقه برای حیات وحش را در خود جای داده بود به پارک ملی تبدیل شد تا حیات وحش و منابع طبیعی تحت حفاظت قرار گیرند. هم‌اکنون توران مهم‌ترین و غنی‌ترین زیستگاه یوزپلنگ آسیایی در ایران و جهان است و گفته می‌شود بیشترین جمعیت یوزپلنگ آسیایی در این زیستگاه مهم قرار دارد.
بهرامعلی ظاهری، مدیرکل محیط زیست استان سمنان خبر مشاهده و تصویربرداری از مهشاد در توران را به خبرگزاری ایسنا اعلام کرده و گفته که ماموران اجرایی پارک ملی توران به همراه تعدادی از گردشگران موسسه طبیعت تهران در حین بازدید از منطقه، موفق به مشاهده و تصویربرداری از «مهشاد» شدند: ««مهشاد» از یوزهای شناسنامه‌دار پارک ملی توران و فرزند یکی از یوزهای معروف منطقه به نام «حرب» است. در دو هفته اخیر این دومین گزارش از مشاهده یوزپلنگ آسیایی در شرق استان سمنان است.اواخر دی‌ماه نیز یک ماده یوز دیگر به همراه سه توله‌اش در حوالی عباس‌آباد مشاهده و تصویربرداری شده بود.»
دیروز هم زهرا کشوری، خبرنگار حوزه محیط زیست در توییتر خود نوشت: «ماموران اجرایی پارک ملی توران در سمنان نام یکی از یوزهای مشاهده شده در توران را «مهشاد»به یاد مهشاد کریمی از خبرنگاران جانباخته در اتوبوس خبرنگاران گذاشتند. این اسم‌گذاری به پیشنهاد انجمن یوزپلنگ ایرانی و موافقت خانواده مهشاد انجام گرفته.»
مهشاد کریمی و ریحانه یاسینی دو خبرنگار محیط زیستی در دومین روز از آن ماه گرم همراه دیگر خبرنگاران به میزبانی سازمان محیط زیست به آذربایجان غربی رفته بودند تا از نزدیک شاهد اقدامات این سازمان و ستاد احیای دریاچه ارومیه باشند اما سفر آنها هرگز به پایان نرسید. وقتی حوالی ساعت 5 عصر همزمان با تکان‌های شدید اتوبوس و واژگونی آن در مسیر فرعی پیرانشهر به نقده، فریاد کسی به آسمان بلند شد که «کمربندها را ببندید» دیگر دیر شده بود. اتوبوس چپ کرد و شیشه‌ها بود که شکست و استخوان‌ها و دل‌ها. ساعتی بعد همه در آن محل می‌دانستند که مهشاد کریمی و ریحانه یاسینی جان خود را از دست داده‌اند و همه می‌دانستند که تنها چند روز دیگر موعد جشن عروسی مهشاد بود، لباس عروس خریده بود و حتی خانه نو را چیده بود.
چند روز پس از فوت مهشاد کریمی و ریحانه یاسینی؛ دو خیابان لادن غربی و شرقی در خیابان پیروزی که رو به روی یکدیگر و در نزدیکی منزل آنها است به نامشان، نامگذاری شد. حدود یکسال پس از این سانحه هنوز پرونده رسیدگی به آن در دادسرا باز است. خانواده مهشاد کریمی حتی به قوه قضاییه نامه نوشته و با دادستان ارومیه دیدار داشته و درباره روند رسیدگی پرونده صحبت کرده‌اند.
سخنگوی قوه قضاییه هم در نهایت راننده را مقصر اعلام کرده است. برای مسوولان این حادثه منع تعقیب صادر شده اما تیر ماه امسال محمد داسمه، وکیل شاکیان اتوبوس خبرنگاران ارومیه گفته بود که: قرار منع تعقیب در مرحله دادسرا صادر شده؛ قطعی است اما نهایی نیست و پرونده در جریان است.
پیشینه نام‌ها
هر چند فقدان هر انسانی دقیقا با هیچ چیزی پر نمی‌شود ولی نامگذاری به یاد آنها و گره خوردن نامشان با محیط زیست شاید کمترین تلاش برای از یاد نبردن آنها باشد و البته نامگذاری با ارزش‌ترین گربه‌سان ایران بدون پیشینه نیست. پانزده سال پیش آقای کوشکی پس از خرید یک توله یوز نر در خراسان شمالی آن را به سازمان حفاظت از محیط زیست اهدا کرد و پس از آن، توله یوز را «کوشکی» صدا زدند.
«دلبر» را سال ۱۳۸۹ نزدیک یکی از روستاهای منطقه توران به نام کلاته دلبر پیدا کردند در حالی که گفته می‌شود بر اثر حمله‌های سگ از مادر خود جدا شده بود و توسط یک چوپان غیر ایرانی نگهداری می‌شد. کاملا قابل پیش‌بینی است که چرا این یوز ماده دلبر نام گرفته است. آخرین خبرها از او نگهداری در اسارت همراه «کوشکی» بود که البته صبح روز شنبه کوشکی، یوزپلنگ نر پارک ملی توران به دلیل کهولت سن تلف شد و گفته می‌شود «دلبر» یوزپلنگ ماده نیز به نهایت عمر خود رسیده است.
«ایران» همزمان با آغاز زمستان سال 96 در حالی پیدا شد که توسط قاچاقچیان زنده‌گیری شده بود و از آنجایی که این یوز، ماده و جوان بود بنابراین امید تازه‌ای را برای تکثیر این گونه ایجاد کرد. نام او را ایران گذاشتند و در ذخیره‌گاه زیستکره توران با کوشکی و دلبر همراه شد. تصویر «فیروز» نخستین‌بار در سال 94 به همراه برادرش سیاووش در دوربین‌های تله‌ای توران ثبت شد. او در بهار 1400 برای انتقال به سایت تکثیر زنده‌گیری شد. نام فیروز یادآور اسکندر فیروز، نخستین رییس سازمان حفاظت محیط زیست از مهم‌ترین چهره‌های تاثیرگذار محیط زیست ایران بود که اسفند سال 98 از دنیا رفت.
پس از جفت‌گیری موفق «ایران» و «فیروز»، این دو یوزپلنگ آسیایی جوان در مرکز تحقیقات بین‌المللی پارک ملی توران اردیبهشت امسال سه یوز جدید به عنوان فرزندان‌شان متولد شدند. دو توله یوز از میان این سه، پیش از نامگذاری تلف شدند و حالا «پیروز» تنها یادگار ایران و فیروز با وضعیت جسمانی مناسب در سایت یوز پردیسان تهران نگهداری می‌شود.
در هفته‌های گذشته نیز خبرهایی درباره جفت‌گیری مجدد ایران و فیروز منتشر شد ولی غلامرضا ابدالی، سرپرست دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست هنوز صحت آن را تایید نکرده و پاسخ را منوط به بررسی‌های بیشتر کرده است. بر اساس گفته‌های بهرامعلی ظاهری، مدیر حفاظت محیط زیست استان سمنان هم‌اکنون تعداد ۱۷ فرد یوزپلنگ آسیایی در طبیعت پارک ملی توران شناسایی و نامگذاری شده‌اند و تعداد ۶ فرد از این گربه‌سانان نادر، یوزپلنگ‌های ماده زایا هستند که در طبیعت پارک ملی توران زیست می‌کنند.
نظر شما