خرداد امسال بود که ششمین جشنواره تلویزیونی مستند به دبیری محسن یزدی آغاز به‌کار کرد. فیلم مستند (کوتاه، نیمه‌بلند و بلند) مجموعه مستند، عکس مستند (تک‌عکس و مجموعه عکس) و مستندنگاری از جمله بخش‌های اصلی این جشنواره بود که روز گذشته به کار خود پایان داد. جشنواره امسال با تغییراتی نسبت به سال‌های گذشته همراه بود. مثلا برای نخستین‌بار در طول حیات خود «مجموعه مستند»‌ها را نیز در رقابت جای داد و همچنین اختتامیه آن برخلاف سال گذشته در شهری جز تهران، یعنی عسلویه برگزار شد. پس از پایان نمایش ۷۳مستند راه‌یافته به بخش مسابقه، مراسم اختتامیه این دوره از جشنواره جمعه ۱۸آذر۱۴۰۱ با حضور پیمان جبلی رئیس سازمان صداوسیما، محسن برمهانی معاون سیما، محسن یزدی مدیر شبکه مستند و دبیر ششمین جشنواره تلویزیونی مستند، مجتبی رضایی معاون منابع مالی و سرمایه انسانی، سید باقر حاجی سید رضی رئیس مرکز تولید و فنی معاونت سیما، تعدادی از مدیران، مستندسازان و اهالی رسانه در سالن همایش‌های خلیج‌فارس بندر عسلویه برگزار شد. در این مراسم، برگزیدگان بخش‌های مختلف معرفی و تجلیل شدند. همچنین در بخشی از این مراسم که بخش‌های متنوعی داشت، آیین بزرگداشت زنده‌یاد نادر طالب‌زاده (مستندساز) و همچنین نکوداشت مهدی خلیلی (مجری و راوی مستند‌های گردشگری تلویزیون) برگزار شد.

اختتامیه ششمین جشنواره تلویزیونی مستند با پاسداشت یادی از مرحوم نادر طالب‌زاده، مستندساز و پخش فیلمی از خاطرات او در حوزه ساخت مستند آغاز شد. این مراسم به نادر طالب‌زاده و کسانی تقدیم شد که در راه نمایان کردن حقیقت، جان‌شان را از دست داده‌اند.

رئیس سازمان صداوسیما:

در‌های صدا وسیما را به‌روی مستندسازان باز می‌کنیم

پیمان جبلی، رئیس سازمان صداوسیما در این مراسم گفت: نفس برگزاری این جشنواره در عسلویه قطب تولید گاز طبیعی در ایران که قلب تولید انرژی در منطقه و کشور است، یک نشان و علامت برای ما اهالی رسانه و مستندسازان است. اگر ما از داستان‌های جذابی که در صنعت نفت و گاز در جریان است، باخبر شویم و بتوانیم هنرمندانه آن‌ها را به مردم و فراتر از مرز‌ها معرفی کنیم، گام بلندی را برای امیدآفرینی‌برداشته‌ایم.
وی ادامه داد: اگر شخصیت‌ها را بتوان درست تشخیص داد به نظرم یک اقیانوس بیکران از موضوعات جذاب خواهیم داشت تا امید را در جامعه تقویت کنیم. این صنعت پر افتخار در سخت‌ترین دوران تحریم‌های ظالمانه به دست جوانان برومند همین کشور ساخته شده و پیشرفت کرده تا امروز به نقطه افتخار برسد.
جبلی تصریح کرد: ما در یک پیچ بزرگ تاریخی به سر می‌بریم. ملت ما علی‌رغم چالش‌ها به‌عنوان یک نمونه موفق از پیشرفت است که با التزام به آرمان‌ها و مبانی مردم‌سالاری حرکت می‌کند. دشمنان نخواهند گذاشت ما با امید به آینده، پیش برویم، تمام تلاش‌شان را می‌کنند و هر روز در یک شکل و قالب. وظیفه ما این است که امید نسبت به حال و آینده را تقویت کنیم و باید راوی پیشرفت و اقتدار کشور باشیم. رئیس سازمان صداوسیما عنوان کرد: ملت ما حق دارند مطلع باشند فرزندان‌شان چه افتخاراتی در عرصه‌های مختلف آفریده‌اند. در دو‌سه ماه اخیر شاهد برخی از این افتخار آفرینی‌ها بوده‌ایم. جبلی گفت: نباید از پیشرفت‌ها و افتخارات به آسانی عبور کنیم. این افتخارات امانتی بر گردن ماست تا آن را به گوش مردم برسانیم. دانشگاهیان ما باید نسبت به این دستاورد‌ها مطلع باشند تا به آینده امیدوار شوند و برای آن تلاش کنند. در جهاد امیدآفرینی و جهاد تبیین وظیفه سنگینی به‌عهده ما به‌خصوص هنرمندان حوزه مستند است.
وی تاکید کرد: تلویزیون و شبکه مستند، خانه شما مستندسازان است. من یکی از سرگرمی‌هایم، همین جشنواره و تماشای آن است. مقید بودم که هر‌شب چند مستند را ببینم. در‌های سازمان صداوسیما را روی شما می‌گشاییم و باید بگویم خانه شماست و رسانه‌ملی، مال شماست. امیدواریم از این تریبون بتوانید به‌خوبی استفاده کنید. امیدوارم در جشنواره بعدی، با یک جهش در تولید مستند با حمایت و کمکی که از رسانه‌ملی می‌دهیم، مواجه شویم و در خدمت شما باشیم.

عسلویه پر است از سوژه مستند

محسن برمهانی، معاون سیمای رسانه‌ملی از سخنرانان دیگر مراسم بود. وی در صحبت‌های خود عنوان کرد: این جشنواره پرمخاطب‌ترین جشنواره ایران و شاید یکی از پرمخاطب‌ترین جشنواره‌های جهان است، چون از تلویزیون پخش می‌شود.
وی افزود: با ارزش‌ترین دستاورد برای مستندساز، پیدا کردن شخصیت است. در این صورت می‌تواند تا حد زیادی مطمئن باشد یک اثر خوب خلق کرده است. چند ساعتی که امروز اینجا بودیم، نشان داد اتفاقی که در این منطقه می‌افتد، سراسر شخصیت و مثل رزقی است که می‌تواند در دامن مستندسازان قرار گیرد. بسیاری از شخصیت‌ها و ماجرا‌ها در این منطقه می‌تواند
دستمایه مستند شود. برمهانی ادامه داد: در آستانه برگزاری جشنواره مستند حقیقت هستیم و ان‌شاءا... بسیاری از دوستان را در آن جمع خواهیم دید. تفاوتی که درباره این جشنواره و دیگر جشنواره‌های مستند وجود دارد، این است که، چون برای تلویزیون ساخته می‌شود باید برای عموم مخاطبان، جذابیت را بیشتر در نظر بگیرد. وقتی مستند تلویزیونی می‌سازیم، معنی‌اش این نیست که کارمان هنری نباشد، ولی سعی کنیم برای مخاطب فیلم بسازیم و از پلان‌های طولانی که ممکن است مخاطب پس بزند، استفاده نکنیم. نترسیم از این‌که مستندمان نریشن و مونولوگ داشته باشد. به هر حال وقتی با مخاطب تلویزیون صحبت می‌کنیم باید بحث جذابیت را در نظر داشته باشیم.

معجزه مستند را درک نکردیم

محسن یزدی، مدیر شبکه مستند نیز از دیگر سخنرانان مراسم بود. او عنوان کرد: اختتامیه امسال به این دلیل در عسلویه برگزار شده تا یک‌بار دیگر به خودمان تاکید کنیم اگر هنر و صنعت پیوند درست و کیفی داشته باشند، هم در صنعت اتفاق درستی می‌افتد و هم در هنر.

وی تاکید کرد: به نظر می‌رسد همه ما باید روی کیفیت ارتباط کار کنیم. در کشور با وجود همه مشکلات، اتفاق‌های بزرگی در حال وقوع است. روند‌هایی که وجود دارد شاید در این مسیر کافی نباشد. باید روند‌ها به روز شود. در دوره‌ای که همه چیز به‌سرعت تغییر می‌کند، حواس‌مان گاهی به برخی چیز‌ها نیست و نگاه سنتی باعث شده با وجود هزینه‌ای که می‌شود، اتفاقی که باید برای کشور بیفتد و مردم ببینند هنوز رخ‌نداده است. کاش همه یک‌بار دیگر آستین بالا بزنیم و موانع این مسیر را کنار بگذاریم. یزدی گفت: قالب مستند، قالب شناخته شده‌ای در بیان است. شاید هنوز معجزه مستند را درک نکرده‌ایم که معجزه بزرگی در برخی موضوعات است. امیدواریم بتوانیم از مستند برای نشان دادن پیشرفت کشور بیشتر استفاده کنیم.

تندیس‌های طلایی در دستان مستندسازان

برندگان ششمین جشنواره تلویزیونی مستند در بخش‌های مختلف معرفی شدند.

مستند کوتاه: تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و هشت میلیون تومان به آرمان قلی‌پور دشتکی برای کارگردانی «فرزندان خونیار».
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و هشت میلیون تومان به امیر شکرگزار ناوی برای تهیه‌کنندگی «چوپان‌های عاشق»

مستند نیمه بلند: تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و ۱۵میلیون تومان به محمد‌جواد آرمان‌مهر و سید‌حسین آزادی برای کارگردانی «بازگشت فلامینگوها».
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و ۱۵میلیون تومان به سید‌عدنان طاهری برای تهیه‌کنندگی «بَردی».

مستند بلند: تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و ۲۵میلیون تومان به حجت طاهری برای کارگردانی «احتضار».
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و ۲۵میلیون تومان به اسرافیل کلیجی برای تهیه‌کنندگی «آورتین».

جایزه ویژه هیات‌داوران: تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و ۱۵میلیون تومان به مرتضی پایه‌شناس و حسین مومن برای کارگردانی «گلوله باران».

جایزه بهترین فیلم مستند: تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و ۳۰میلیون تومان به محمد‌جواد آرمان‌مهر برای تهیه‌کنندگی «بازگشت فلامینگوها» (با تقدیر از حجت طاهری و عبدالخالق طاهری برای مستند «احتضار»)

جوایز تخصصی: تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و هشت میلیون تومان به ضیا حاتمی برای فیلمبرداری مستند «جمیله»
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و هشت میلیون تومان به ساسان فلاح‌فر برای تدوین مستند «چشم ایرانی»
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و پنج میلیون تومان به محمد‌حسین ابراهیمی برای صداگذاری مستند «گلوله‌باران».
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و پنج میلیون تومان به محمدجواد آرمان‌مهر برای پژوهش مستند «بازگشت فلامینگوها» (با تقدیر از محمد طالبی برای مستند «نقش زیگلر»)

جایزه ویژه دبیر جشنواره: تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و ۱۵ میلیون تومان به فرزاد خوشدست برای مستند «خط باریک قرمز».

بخش مجموعه مستند: تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و ۲۰ میلیون تومان به مهدی نورمحمدی برای تهیه‌کنندگی مجموعه مستند «پرندگان ایلام» (با تقدیر از محسن کریمیان برای تهیه کنندگی مجموعه مستند «ضد»)

بخش عکس

مجموعه عکس: تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و هشت میلیون تومان به شایان حاجی‌نجف به‌عنوان نفر اول.
دیپلم افتخار و چهار میلیون تومان به مهدی محبی‌پور به‌عنوان نفر دوم.
دیپلم افتخار و دو میلیون تومان به هادی زند به‌عنوان نفر سوم.
تقدیر از محمد عطایی‌محمدی.

تک عکس: تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و پنج میلیون تومان به محمدرضا فربود قصرالدشتی به‌عنوان نفر اول.
دیپلم افتخار و سه میلیون تومان به کریم متقی به‌عنوان نفر دوم.
دیپلم افتخار و دو میلیون تومان به «فراز آهنین» به‌عنوان نفر سوم.
تقدیر از امیرحسین کمالی، امین برنجکار و امین رحمانی.

بخش مردمی عکس: تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و ۸میلیون تومان به مهدی محبی‌پور به‌عنوان نفر اول مجموعه عکس
تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و پنج میلیون تومان به مجتبی اسماعیل‌زاد به‌عنوان نفر اول تک عکس.

بخش مستند‌نگاری: تندیس جشنواره، دیپلم افتخار و شش میلیون تومان به «مریم خباز» به‌عنوان نفر اول.
دیپلم افتخار و سه میلیون تومان به لیلا مرگن به‌عنوان نفر دوم.
دیپلم افتخار و دو میلیون تومان به سامان رحمتیان به‌عنوان نفر سوم.
تقدیر از راضیه عباسی.

روزنامه جام جم