به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ «خدایا خوش‌حالم» شاید امروز بزرگ‌ترین آرزوی هر کودک و بزرگسالی باشد؛ این‌روزها که در دنیای انسان‌ها اتفاق‌های خوب کمرنگ و بدی‌ها پررنگ هستند. کودکان که در هجوم اخبار و مسائل ناراحت‌کننده محصور شده‌اند می‌توانند مثل همیشه به کتاب‌ها پناه ببرند و از آن‌ها کمک بخواهند؛ برای خوشحالی، برای امیدوار بودن، برای مشتاقانه زندگی کردن و لذت بردن از تک‌تکِ لحظه‌ها.
فریبرز لرستانی کتاب «خدایا خوش‌حالم» را با همین هدف نوشته است؛ کتابی که جزئی‌ترین مسائل زندگی را از قلم نمی‌اندازد و کاری می‌کند کودک برای تابش خورشید هم به خداوند بگوید «خدایا خوش‌حالم که ...». پدرها و مادرهایی که دغدغه دارند فرزندان‌شان به طور درست و صمیمانه با خداوند ارتباط برقرار کنند و او را نزدیک‌ترین فرد زندگی‌شان بدانند، می‌توانند از داستان‌های موجود در این اثر و تصاویر زیبای آن بهره ببرند. این داستان‌ها به کودکان کمک می‌کنند تا با زاویه دیدِ متفاوت‌تری نسبت به آفریده‌های خداوند خوشحال و قدردان باشند. لرستانی متولد سال ١٣۴٧ در کرمانشاه است و آثار متعددی برای کودکان و نوجوانان نوشته؛ آثاری مانند «بزک سر به هوا»، «وقتى خیلى کوچولو بودم»، «گربه‌ى عجیب»، «قشنگ‌تر از شعر» و «موش دم‌بریده». برای آشنایی بیشتر با این اثر، با فریبرز لرستانی (آشنا) گفت‌وگویی داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
«خدایا خوش‌حالم» از مجموعه نیایش‌های کودکانه است که هدف اصلی‌اش مشخص است؛ اما آیا شما موقع نوشتن داستان‌های این کتاب، هدف فرعی دیگری هم درنظر داشتید؟
از اهداف دیگر، مشاهده دقیقِ اطراف، کمک به دیدن جنبه‌های زیباپسندانه و ذوق ادبی، پرورش قوه خیال و ارتباط صمیمانه با محیط اطراف است.
این کتاب چه‌قدر می‌تواند به درک عمومی کودک نسبت‌به جهان خلقت کمک کند؟
همین که کودک به طور غیرمستقیم با محیط اطراف خود در آشتی باشد و زیبایی‌ها را ببیند و با آن‌ها از طریق ادبیات ارتباط برقرار کند، سودمند است.
در نگارش کتاب برای ورود به دنیای شکرگزاری، به همه‌چیز جان داده‌اید. چرا از این آرایه ادبی برای موضوعی مثل نیایش با خداوند استفاده کردید؟
خدواند خالقِ هستی است. همه موجودات با زبان خاص خود با او صحبت می‌کنند. ویژگی خردسالان هم این است که با حیوانات و اشیا حرف می‌زنند و گاهی خودشان را جای آن‌ها می‌گذارند. این خود، امر مهمی در ادبیاتِ این گروه سنی است.
آیا نوع تجربه‌های موجود در هر داستان برآمده از تجربیات است یا صرفا تخیلی هستند؟
من وقتی برای خردسالان می‌نویسم، خودم هم یک خردسال می‌شوم و انگار با آن‌ها هر موضوعی را تجربه می‌کنم.
.jpg)
در داستان «بیسکویت خوشمزه» مورچه‌ها خاله دارند؛ موضوعی که کودک با خواندنش هم با مورچه همزادپنداری می‌کند و هم به دلیل فضای بامزه متن، مشتاق می‌شود بقیه‌اش را بخواند. نویسندگان برای ایجاد این همزادپنداری صرفا می‌توانند دنیای حیوانات و گیاهان را به دنیای انسانی نزدیک کنند یا ابزار دیگری هم وجود دارد؟
هر ابزار و دنیای دیگری هم وجود داشته باشد، باز در خدمت نوع نگاه خردسال به آن دنیا و ابزار است. در متن‌های رئال و فانتزی باز نوع نگاه و حس خردسال نوع رابطه را مشخص می‌کند. هر آنچه که در طبیعت و در محیط اطراف کودک است، کودک می‌تواند با آن همزادپنداری کند و خودش را جای آن بگذارد و آن‌ها را به رابطه‌ی انسانی نزدیک کند؛ مثل همین داستانک «بیسکویت بامزه». حتی کودک می‌تواند به موجودات خیالی که ساخته و پرداخته ذهن خودش است هویت ببخشد و به آن‌ها جنبه داستانی دهد. افسانه‌های کهن هم سرشار از موجودات خیالی هستند که وارد زندگی انسان‌ها شده‌اند.
در داستان «مترسک مهربان» شما چهره دیگری از مترسک‌های مزرعه را نشان دادید؛ در صورتی‌که در ذهنیت عمومی، مترسک یک چیز بامزه و مهربان نیست. این نوع بازنمایی چه کمکی می‌تواند به کودکان کند تا زندگی شادتر و بهتری داشته باشند؟
شعر و داستان بایستی به مخاطب خردسال کمک کند به چیزها و مسائل نگاه تازه و خلاقانه‌ای داشته باشد. خردسالان کنجکاو هستند و قوه تخیلِ قوی‌ای دارند و از نگاه تازه به مسائل، لذت می‌برند.
در هر یک از داستان‌ها، هم کودکان حضور دارند و هم مادروپدر، پدربزرگ و در سطح کلان‌تر جامعه و مردمی که غریبه هستند. چه ضرورتی دارد که در امر شکرگزاری و نیایش، ابعاد خانوادگی و اجتماعی با هم به کودک نمایش داده شود؟
یکی از اهداف من همان‌طور که مفهوم آن را در پشت جلد آورده‌ام، این بوده است که این کتاب با زبانی ساده و صمیمی به کودک کمک کند تا در زندگی روزمره ارتباط صمیمانه‌ای با خدا برقرار کند و ارزش زندگی را دریابد. خُب، در زندگی روزمره تمام اموری که به آن‌ها اشاره کردید وجود دارد.
به نظر شما چرا نیاز است که کودک به ماهیت زندگی روزمره و جزئیات کوچک آن توجه کند؟
به اکثر بزرگ‌ترها از کودکی آموزش داده نشده است که به پدیده‌ها و مسائل زندگی به دقت نگاه کنند، بیندیشند و از فکر کردن و مشاهدات خود لذت ببرند. کودکانی که در این مسیر قدم برمی‌دارند انسان‌های متفاوتی خواهند شد و به شکوفایی شخصیت و توانمندی بیشتری دست پیدا می‌کنند.
با تصویرگری کتاب چه‌قدر ارتباط برقرار کردید؟ آیا در روند تصویرگری تعاملی با تصویرگر داشتید؟
به نظر من تصویرگر، هم دنیای کودک را خوب می‌شناسد و هم خوب با متن ارتباط برقرار کرده است. تصاویر صمیمی و زیبا هستند و البته شرایط تعامل با تصویرگر را هم نداشته‌ام.
کتاب دیگری هم در دست نگارش یا چاپ دارید؟
بله. قرارداد چند مجموعه شعر و قصه برای خردسال با ناشر بسته شده است. مجموعه سه‌جلدی «هم قصه هم بازی با انگشت» و مجموعه سه‌جلدی «لالایی» است که ناشر آن‌ها انتشارات «حضور» است.
اطلاعات کتاب:
کتاب‌های پروانه (گروه کودک و نوجوان انتشارات به‌نشر)، کتاب «خدایا خوش‌حالم» را به قلم فریبرز لرستانی و تصویرگری گلنار ثروتیان برای گروه سنی نوگام تا نوباوه (4 تا 9 سال) منتشر کرده است.
فریبرز لرستانی کتاب «خدایا خوش‌حالم» را با همین هدف نوشته است؛ کتابی که جزئی‌ترین مسائل زندگی را از قلم نمی‌اندازد و کاری می‌کند کودک برای تابش خورشید هم به خداوند بگوید «خدایا خوش‌حالم که ...». پدرها و مادرهایی که دغدغه دارند فرزندان‌شان به طور درست و صمیمانه با خداوند ارتباط برقرار کنند و او را نزدیک‌ترین فرد زندگی‌شان بدانند، می‌توانند از داستان‌های موجود در این اثر و تصاویر زیبای آن بهره ببرند. این داستان‌ها به کودکان کمک می‌کنند تا با زاویه دیدِ متفاوت‌تری نسبت به آفریده‌های خداوند خوشحال و قدردان باشند. لرستانی متولد سال ١٣۴٧ در کرمانشاه است و آثار متعددی برای کودکان و نوجوانان نوشته؛ آثاری مانند «بزک سر به هوا»، «وقتى خیلى کوچولو بودم»، «گربه‌ى عجیب»، «قشنگ‌تر از شعر» و «موش دم‌بریده». برای آشنایی بیشتر با این اثر، با فریبرز لرستانی (آشنا) گفت‌وگویی داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
«خدایا خوش‌حالم» از مجموعه نیایش‌های کودکانه است که هدف اصلی‌اش مشخص است؛ اما آیا شما موقع نوشتن داستان‌های این کتاب، هدف فرعی دیگری هم درنظر داشتید؟
از اهداف دیگر، مشاهده دقیقِ اطراف، کمک به دیدن جنبه‌های زیباپسندانه و ذوق ادبی، پرورش قوه خیال و ارتباط صمیمانه با محیط اطراف است.
این کتاب چه‌قدر می‌تواند به درک عمومی کودک نسبت‌به جهان خلقت کمک کند؟
همین که کودک به طور غیرمستقیم با محیط اطراف خود در آشتی باشد و زیبایی‌ها را ببیند و با آن‌ها از طریق ادبیات ارتباط برقرار کند، سودمند است.
در نگارش کتاب برای ورود به دنیای شکرگزاری، به همه‌چیز جان داده‌اید. چرا از این آرایه ادبی برای موضوعی مثل نیایش با خداوند استفاده کردید؟
خدواند خالقِ هستی است. همه موجودات با زبان خاص خود با او صحبت می‌کنند. ویژگی خردسالان هم این است که با حیوانات و اشیا حرف می‌زنند و گاهی خودشان را جای آن‌ها می‌گذارند. این خود، امر مهمی در ادبیاتِ این گروه سنی است.
آیا نوع تجربه‌های موجود در هر داستان برآمده از تجربیات است یا صرفا تخیلی هستند؟
من وقتی برای خردسالان می‌نویسم، خودم هم یک خردسال می‌شوم و انگار با آن‌ها هر موضوعی را تجربه می‌کنم.
هر ابزار و دنیای دیگری هم وجود داشته باشد، باز در خدمت نوع نگاه خردسال به آن دنیا و ابزار است. در متن‌های رئال و فانتزی باز نوع نگاه و حس خردسال نوع رابطه را مشخص می‌کند. هر آنچه که در طبیعت و در محیط اطراف کودک است، کودک می‌تواند با آن همزادپنداری کند و خودش را جای آن بگذارد و آن‌ها را به رابطه‌ی انسانی نزدیک کند؛ مثل همین داستانک «بیسکویت بامزه». حتی کودک می‌تواند به موجودات خیالی که ساخته و پرداخته ذهن خودش است هویت ببخشد و به آن‌ها جنبه داستانی دهد. افسانه‌های کهن هم سرشار از موجودات خیالی هستند که وارد زندگی انسان‌ها شده‌اند.
در داستان «مترسک مهربان» شما چهره دیگری از مترسک‌های مزرعه را نشان دادید؛ در صورتی‌که در ذهنیت عمومی، مترسک یک چیز بامزه و مهربان نیست. این نوع بازنمایی چه کمکی می‌تواند به کودکان کند تا زندگی شادتر و بهتری داشته باشند؟
شعر و داستان بایستی به مخاطب خردسال کمک کند به چیزها و مسائل نگاه تازه و خلاقانه‌ای داشته باشد. خردسالان کنجکاو هستند و قوه تخیلِ قوی‌ای دارند و از نگاه تازه به مسائل، لذت می‌برند.
در هر یک از داستان‌ها، هم کودکان حضور دارند و هم مادروپدر، پدربزرگ و در سطح کلان‌تر جامعه و مردمی که غریبه هستند. چه ضرورتی دارد که در امر شکرگزاری و نیایش، ابعاد خانوادگی و اجتماعی با هم به کودک نمایش داده شود؟
یکی از اهداف من همان‌طور که مفهوم آن را در پشت جلد آورده‌ام، این بوده است که این کتاب با زبانی ساده و صمیمی به کودک کمک کند تا در زندگی روزمره ارتباط صمیمانه‌ای با خدا برقرار کند و ارزش زندگی را دریابد. خُب، در زندگی روزمره تمام اموری که به آن‌ها اشاره کردید وجود دارد.
به نظر شما چرا نیاز است که کودک به ماهیت زندگی روزمره و جزئیات کوچک آن توجه کند؟
به اکثر بزرگ‌ترها از کودکی آموزش داده نشده است که به پدیده‌ها و مسائل زندگی به دقت نگاه کنند، بیندیشند و از فکر کردن و مشاهدات خود لذت ببرند. کودکانی که در این مسیر قدم برمی‌دارند انسان‌های متفاوتی خواهند شد و به شکوفایی شخصیت و توانمندی بیشتری دست پیدا می‌کنند.
با تصویرگری کتاب چه‌قدر ارتباط برقرار کردید؟ آیا در روند تصویرگری تعاملی با تصویرگر داشتید؟
به نظر من تصویرگر، هم دنیای کودک را خوب می‌شناسد و هم خوب با متن ارتباط برقرار کرده است. تصاویر صمیمی و زیبا هستند و البته شرایط تعامل با تصویرگر را هم نداشته‌ام.
کتاب دیگری هم در دست نگارش یا چاپ دارید؟
بله. قرارداد چند مجموعه شعر و قصه برای خردسال با ناشر بسته شده است. مجموعه سه‌جلدی «هم قصه هم بازی با انگشت» و مجموعه سه‌جلدی «لالایی» است که ناشر آن‌ها انتشارات «حضور» است.
اطلاعات کتاب:
کتاب‌های پروانه (گروه کودک و نوجوان انتشارات به‌نشر)، کتاب «خدایا خوش‌حالم» را به قلم فریبرز لرستانی و تصویرگری گلنار ثروتیان برای گروه سنی نوگام تا نوباوه (4 تا 9 سال) منتشر کرده است.
نظر شما