شناسهٔ خبر: 57519901 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه آفتاب یزد | لینک خبر

ازدواج موثر در کاهش جرم

در‭ ‬ماه‌های‭ ‬اخیر‭ ‬با‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬برخی‭ ‬از‭ ‬ناآرامی‌ها،‭ ‬به‭ ‬نظر‭ ‬می‌رسد‭ ‬که‭ ‬نسبت‭ ‬به‭ ‬گذشته،‭ ‬در‭ ‬محافل‭ ‬گوناگون،‭ ‬کمتر‭ ‬به‭ ‬مقوله‭ ‬ازدواج‭ ‬و‭ ‬تشکیل‭ ‬خانواده‭ ‬پرداخته‭ ‬می‌شود‭. ‬در‭ ‬این‭ ‬رابطه‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬مبحث‭ ‬مهم‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬کاهش‭ ‬جرایم‭ ‬در‭ ‬جامعه‭ ‬تاثیر‭ ‬چشمگیری‭ ‬دارد،‭ ‬می‌پردازیم‭. ‬عوامل‭ ‬متعددی‭ ‬در‭ ‬مغفول‭ ‬ماندن‭ ‬ازدواج‭ ‬موثر‭ ‬است‭. ‬عواملی‭ ‬همچون‭ ‬معیشت،‭ ‬مسکن،‭ ‬روابط‭ ‬خارج‭ ‬از‭ ‬چارچوب‭ ‬ازدواج،‭ ‬بی‌اعتمادی‭ ‬به‭ ‬آینده‭ ‬جامعه‭ ‬و‭ ‬نداشتن‭ ‬شغل‭ ‬و‭ ‬برخی‭ ‬عوامل‭ ‬مقطعی‭ ‬مانند‭ ‬آشوب‭ ‬و‭ ‬اعتراضات‭ ‬و‭ ‬اغتشاشات‭ ‬و‭... ‬از‭ ‬عوامل‭ ‬موثر‭ ‬بر‭ ‬دوری‭ ‬از‭ ‬ازدواج‭ ‬به‭ ‬شمار‭ ‬می‌روند‭. ‬از‭ ‬نظر‭ ‬من‭ ‬که‭ ‬بارها‭ ‬نیز‭ ‬بر‭ ‬آن‭ ‬تاکید‭ ‬کرده‌ام‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬سخنرانی‌های‭ ‬متعددی‭ ‬همچون‭ ‬سخنرانی‭ ‬در‭ ‬مکه‭ ‬معظم‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬1378‭ ‬بیان‭ ‬نموده‌ام،‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬عوامل‭ ‬دوری‭ ‬کردن‭ ‬از‭ ‬ازدواج،‭ ‬مسئله‭ ‬وظیفه‌مداری‭ ‬و‭ ‬مسئولیت‌پذیری‭ ‬است‭.‬

صاحب‌خبر -


>‭ ‬مسئولیت‌پذیری‭ ‬و‭ ‬دوری‭ ‬از‭ ‬جرم

باید‭ ‬یک‭ ‬بازنگری‭ ‬کنیم‭ ‬که‭ ‬ببینیم‭ ‬جوانان‭ ‬را‭ ‬تا‭ ‬چه‭ ‬اندازه‭ ‬مسئولیت‌پذیر‭ ‬بار‭ ‬آورده‌ایم‭. ‬این‭ ‬نکته‌ی‭ ‬مهمی‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬هر‭ ‬شخص‭ ‬در‭ ‬خانواده‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬می‌آموزد‭. ‬مسئولیت‌پذیری‭ ‬می‌تواند‭ ‬ازدواج‭ ‬و‭ ‬تشکیل‭ ‬خانواده‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬پی‭ ‬داشته‭ ‬باشد‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬سایه‌ی‭ ‬آن،‭ ‬جرم‭ ‬کمتری‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬جامعه‭ ‬شاهد‭ ‬بود‭. ‬شاید‭ ‬بیان‭ ‬این‭ ‬نکته‭ ‬جالب‭ ‬باشد‭ ‬که‭ ‬وقتی‭ ‬این‭ ‬موضوع‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬همان‭ ‬سخنرانی‭ ‬سال‭ ‬1378‭ ‬که‭ ‬نام‭ ‬بردم،‭ ‬مطرح‭ ‬کردم،‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬استادان‭ ‬حاضر‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬اتمام‭ ‬آن‭ ‬برنامه،‭ ‬نزد‭ ‬من‭ ‬آمد‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬مصداق‭ ‬صحبت‭ ‬من‭ ‬مثالی‭ ‬زد‭ ‬که‭ ‬برایم‭ ‬جالب‭ ‬بود‭. ‬ایشان‭ ‬اظهار‭ ‬کردند‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬ژاپن‭ ‬با‭ ‬در‭ ‬نظر‭ ‬گرفتن‭ ‬اهمیت‭ ‬مسئولیت‌پذیری‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬منظور‭ ‬مسئولیت‌پذیر‭ ‬کردن‭ ‬دانش‌آموزان‭ ‬که‭ ‬آینده‭ ‬سازان‭ ‬کشور‭ ‬هستند،‭ ‬از‭ ‬آنان‭ ‬می‌خواهند‭ ‬حتی‭ ‬در‭ ‬نظافت‭ ‬مدرسه‭ ‬مشارکت‭ ‬داشته‭ ‬باشند‭. ‬نکته‭ ‬جالب‭ ‬دیگر‭ ‬این‌که‭ ‬هر‭ ‬دانش‌آموزی‭ ‬از‭ ‬پایه‌های‭ ‬بالاتر‭ ‬نیز‭ ‬موظف‭ ‬به‭ ‬نظارت‭ ‬بر‭ ‬کار‭ ‬او‭ ‬خواهد‭ ‬بود‭. ‬مصداق‭ ‬این‭ ‬موضوع‭ ‬که‭ ‬بی‌مسئولیتی‭ ‬می‌تواند‭ ‬تمایل‭ ‬به‭ ‬تشکیل‭ ‬خانواده‭ ‬را‭ ‬کم‭ ‬کند،‭ ‬می‌توانیم‭ ‬در‭ ‬کشور‭ ‬خودمان‭ ‬ببینیم‭. ‬برخی‭ ‬از‭ ‬افرادی‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬رابطه‭ ‬مثال‭ ‬می‌زنم‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬وجود‭ ‬تمکن‭ ‬مالی‭ ‬تن‭ ‬به‭ ‬ازدواج‭ ‬نمی‌دهند‭.‬


>‭ ‬پیامدهای‭ ‬مغفول‭ ‬ماندن‭ ‬ازدواج

پیامدهای‭ ‬مهمی‭ ‬را‭ ‬می‌توان‭ ‬در‭ ‬پی‭ ‬مغفول‭ ‬ماندن‭ ‬ازدواج‭ ‬متصور‭ ‬شد‭. ‬پیامدهای‭ ‬اقتصادی،‭ ‬سیاسی،‭ ‬اجتماعی،‭ ‬فرهنگی،‭ ‬روحی‭ ‬و‭ ‬روانی،‭ ‬افزایش‭ ‬بی‌بند‭ ‬و‭ ‬باری‭ ‬و‭... ‬از‭ ‬جمله‭ ‬مضرات‭ ‬پرهیز‭ ‬از‭ ‬ازدواج‭ ‬در‭ ‬جوامع‭ ‬است‭. ‬وقتی‭ ‬خانواده‭ ‬تشکیل‭ ‬شود،‭ ‬اقتصاد‭ ‬شکوفا‭ ‬می‌شود‭. ‬با‭ ‬تشکیل‭ ‬خانواده‭ ‬پس‌انداز‭ ‬و‭ ‬صرفه‌جویی‭ ‬به‭ ‬منظور‭ ‬آینده‭ ‬فرزندان‭ ‬بیش‭ ‬از‭ ‬دوران‭ ‬تجرد‭ ‬صورت‭ ‬می‌گیرد‭. ‬با‭ ‬ازدواج‭ ‬نیروی‭ ‬کار‭ ‬نیز‭ ‬بیشتر‭ ‬می‌شود‭ ‬و‭ ‬مضاف‭ ‬بر‭ ‬آن‭ ‬فعال‌تر‭ ‬نیز‭ ‬عمل‭ ‬می‌کنند،‭ ‬زیرا‭ ‬با‭ ‬تشکیل‭ ‬خانواده‭ ‬و‭ ‬تامین‭ ‬معیشت‭ ‬همسر‭ ‬و‭ ‬فرزندان،‭ ‬انگیزه‭ ‬بالاتری‭ ‬نیز‭ ‬برای‭ ‬کسب‭ ‬درآمد‭ ‬پیدا‭ ‬می‌شود‭.‬


>‭ ‬تولید‭ ‬نسل‭ ‬و‭ ‬تامین‭ ‬نیروی‭ ‬کار

مهم‌ترین‭ ‬وظیفه‭ ‬خانواده‭ ‬تولید‭ ‬مثل‭ ‬است‭. ‬در‭ ‬صورتی‭ ‬که‭ ‬ازدواج‭ ‬رخ‭ ‬ندهد،‭ ‬جامعه‭ ‬چگونه‭ ‬می‌تواند‭ ‬نیروی‭ ‬کار‭ ‬را‭ ‬تامین‭ ‬کند؟‭ ‬با‭ ‬بالا‭ ‬رفتن‭ ‬آمار‭ ‬ازدواج‭ ‬و‭ ‬تولید‭ ‬نسل،‭ ‬طبیعی‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬نیروی‭ ‬کار‭ ‬هم‭ ‬برای‭ ‬نسل‌های‭ ‬آینده‭ ‬به‭ ‬وجود‭ ‬می‌آید‭. ‬عکس‭ ‬آن‭ ‬نیز‭ ‬صادق‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬پایین‭ ‬آمدن‭ ‬ازدواج،‭ ‬فرزند‭ ‬کمتری‭ ‬وارد‭ ‬جامعه‭ ‬شده‭ ‬و‭ ‬درواقع‭ ‬نیروی‭ ‬کار‭ ‬کمتری‭ ‬هم‭ ‬وارد‭ ‬جامعه‭ ‬خواهد‭ ‬شد‭. ‬به‭ ‬این‭ ‬ترتیب‭ ‬چرخه‭ ‬اقتصادی‭ ‬دچار‭ ‬مشکل‭ ‬خواهد‭ ‬شد‭. ‬همین‭ ‬نکته‭ ‬به‭ ‬خودی‭ ‬خود‭ ‬می‌تواند‭ ‬بر‭ ‬کاهش‭ ‬جرم‭ ‬در‭ ‬جامعه‭ ‬تاثیر‭ ‬مستقیم‭ ‬بگذارد‭. ‬خانواده‭ ‬انتقال‭ ‬دهنده‭ ‬میراث‭ ‬فرهنگی‭ ‬است‭. ‬در‭ ‬نگاهی‭ ‬می‌توان‭ ‬تصور‭ ‬کرد‭ ‬که‭ ‬وقتی‭ ‬ازدواجی‭ ‬صورت‭ ‬نگیرد‭ ‬و‭ ‬خانواده‌ای‭ ‬شکل‭ ‬نگیرد،‭ ‬میراث‭ ‬فرهنگی‭ ‬نیز‭ ‬انتقال‭ ‬پیدا‭ ‬نکند‭ ‬و‭ ‬یا‭ ‬به‭ ‬اندازه‌ی‭ ‬موثر‭ ‬و‭ ‬کافی‭ ‬از‭ ‬نسلی‭ ‬به‭ ‬نسلی‭ ‬دیگر‭ ‬منتقل‭ ‬نشود‭! ‬به‭ ‬این‭ ‬ترتیب‭ ‬عواقب‭ ‬خوبی‭ ‬در‭ ‬انتظار‭ ‬حفظ‭ ‬میراث‭ ‬فرهنگی‭ ‬کشور‭ ‬که‭ ‬بیشتر‭ ‬در‭ ‬خانواده‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬مادر‭ ‬و‭ ‬پدر‭ ‬به‭ ‬فرزندان‭ ‬منتقل‭ ‬می‌شود،‭ ‬نخواهد‭ ‬بود‭.‬


>‭ ‬کاهش‭ ‬امنیت‭ ‬در‭ ‬جامعه

با‭ ‬کاهش‭ ‬ازدواج،‭ ‬امنیت‭ ‬جامعه‭ ‬نیز‭ ‬کاهش‭ ‬پیدا‭ ‬خواهد‭ ‬کرد‭. ‬به‭ ‬عبارتی‭ ‬جامعه‭ ‬با‭ ‬پایین‭ ‬آمدن‭ ‬ازدواج‭ ‬بیمار‭ ‬می‌شود‭. ‬در‭ ‬سال‭ ‬1970‭ ‬در‭ ‬کنفرانس‭ ‬کلوپ‭ ‬روم‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬کشور‭ ‬مصر‭ ‬برگزار‭ ‬شد،‭ ‬تنها‭ ‬کشورهای‭ ‬مخالف‭ ‬سقط‭ ‬جنین،‭ ‬آمریکا‭ ‬و‭ ‬ایران‭ ‬بودند‭. ‬همین‭ ‬امروز‭ ‬نیز‭ ‬آمریکا‭ ‬با‭ ‬سقط‭ ‬جنین‭ ‬مخالف‭ ‬است‭. ‬زیرا‭ ‬آنان‭ ‬نیز‭ ‬پی‭ ‬به‭ ‬اهمیت‭ ‬این‭ ‬موضوع‭ ‬برده‌اند؛‭ ‬چون‭ ‬خانواده‭ ‬اصل‭ ‬است‭. ‬درواقع‭ ‬خانواده‭ ‬خیمه‭ ‬جامعه‭ ‬است‭. ‬اگر‭ ‬خانواده‭ ‬تشکیل‭ ‬نشود،‭ ‬خیمه‭ ‬فرو‭ ‬می‌ریزد‭. ‬پنج‭ ‬نهاد‭ ‬مهم‭ ‬در‭ ‬جامعه‭ ‬داریم‭ ‬که‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬آنان‭ ‬خانواده‭ ‬است‭. ‬پس‭ ‬چگونه‭ ‬می‌توان‭ ‬اهمیت‭ ‬موضوع‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬نظر‭ ‬نگرفت‭ ‬و‭ ‬با‭ ‬هر‭ ‬بهانه‌ای‭ ‬ازدواج‭ ‬را‭ ‬به‭ ‬غفلت‭ ‬و‭ ‬یا‭ ‬خدای‭ ‬ناکرده‭ ‬فراموشی‭ ‬سپرد؟


>‭ ‬موافقت‭ ‬تمامی‭ ‬دولت‌ها‭ ‬با‭ ‬ازدواج

ازدواج‭ ‬مقوله‭ ‬بسیار‭ ‬مهمی‭ ‬است‭ ‬برای‭ ‬همین‭ ‬تمامی‭ ‬دولت‌ها‭ ‬با‭ ‬آن‭ ‬موافق‭ ‬هستند‭. ‬هیچ‭ ‬حکومت‭ ‬و‭ ‬دولتی‭ ‬را‭ ‬سراغ‭ ‬ندارم‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬ازدواج‭ ‬و‭ ‬تشکیل‭ ‬خانواده‭ ‬مخالف‭ ‬باشد‭. ‬حتی‭ ‬آمریکا‭ ‬برای‭ ‬تقویت‭ ‬خانواده‭ ‬صدها‭ ‬فیلم‭ ‬ساخته‭ ‬است‭. ‬کشورهای‭ ‬دیگری‭ ‬نیز‭ ‬مانند‭ ‬بسیاری‭ ‬از‭ ‬کشورهای‭ ‬اروپایی‭ ‬تا‭ ‬کنون‭ ‬برای‭ ‬تشویق‭ ‬مردم‭ ‬به‭ ‬تشکیل‭ ‬خانواده،‭ ‬صدها‭ ‬فیلم‭ ‬ساخته‌اند‭ ‬تا‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬وسیله‭ ‬ازدواج‭ ‬را‭ ‬تقویت‭ ‬کنند‭. ‬هیچ‭ ‬حکومتی‭ ‬نیست‭ ‬که‭ ‬خانواده‭ ‬را‭ ‬بکوبد‭. ‬حتی‭ ‬چین‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬دلیل‭ ‬افزایش‭ ‬بیش‭ ‬از‭ ‬حد‭ ‬جمعیت‭ ‬اقدامی‭ ‬در‭ ‬ارتباط‭ ‬با‭ ‬ترویج‭ ‬تک‌فرزندی‭ ‬داشته،‭ ‬هرگز‭ ‬با‭ ‬ازدواج‭ ‬و‭ ‬تشکیل‭ ‬بنیان‭ ‬خانواده‭ ‬مخالفت‭ ‬نکرده‭ ‬است‭.‬


>‭ ‬نظر‭ ‬جامعه‌شناسان‭ ‬درباره‭ ‬ازدواج

کشور‭ ‬در‭ ‬تمامی‭ ‬بخش‌ها‭ ‬نیاز‭ ‬به‭ ‬نیروی‭ ‬انسانی‭ ‬دارد‭. ‬بخش‌های‭ ‬کشاورزی،‭ ‬تکنولوژی‭ ‬و‭ ‬صنعت‭ ‬و‭ ‬همچنین‭ ‬بخش‭ ‬نیروی‭ ‬انسانی،‭ ‬مستلزم‭ ‬وجود‭ ‬نیروی‭ ‬انسانی‭ ‬است‭. ‬اهمیت‭ ‬ازدواج‭ ‬و‭ ‬تشکیل‭ ‬خانواده‭ ‬تا‭ ‬اندازه‌ای‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬هزاران‭ ‬جامعه‌شناس‭ ‬و‭ ‬می‌شود‭ ‬گفت‭ ‬تمامی‭ ‬آنان‭ ‬به‭ ‬اهمیت‭ ‬آن‭ ‬تاکید‭ ‬دارند‭ ‬و‭ ‬موافق‭ ‬آن‭ ‬هستند‭. ‬مصداق‭ ‬این‭ ‬گفته‭ ‬را‭ ‬می‌توان‭ ‬با‭ ‬نگاهی‭ ‬به‭ ‬کلوپ‭ ‬روم‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬1970‭ ‬که‭ ‬پیش‌تر‭ ‬به‭ ‬آن‭ ‬اشاره‭ ‬کردم،‭ ‬نظاره‭ ‬کرد‭. ‬تمامی‭ ‬جامعه‌شناسان‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬کلوپ،‭ ‬به‭ ‬ازدواج‭ ‬تاکید‭ ‬کردند‭. ‬خانواده‭ ‬اصل‭ ‬است‭. ‬تمامی‭ ‬جامعه‌شناسان‭ ‬جهان‭ ‬از‭ ‬هاروارد‭ ‬گرفته‭ ‬تا‭ ‬آمریکای‭ ‬جنوبی،‭ ‬همگی‭ ‬به‭ ‬تشکیل‭ ‬خانواده،‭ ‬این‭ ‬اصل‭ ‬مهم‭ ‬توجه‭ ‬نشان‭ ‬داده‌اند‭. ‬در‭ ‬کلوپ‭ ‬روم‭ ‬که‭ ‬نام‭ ‬بردم،‭ ‬صاحب‌نظرانی‭ ‬همچون‭ ‬می‌دوز‭ ‬و‭... ‬شرکت‭ ‬داشتند‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬کمک‭ ‬کارخانه‭ ‬فولکس‭ ‬واگن‭ ‬تشکیل‭ ‬شد‭. ‬تمامی‭ ‬این‭ ‬صاحب‌نظران‭ ‬به‭ ‬خطر‭ ‬فروریزی‭ ‬خانواده‭ ‬اشاره‭ ‬داشتند‭ ‬و‭ ‬مطرح‭ ‬کردند‭ ‬که‭ ‬خانواده‭ ‬باید‭ ‬حفظ‭ ‬شود‭. ‬در‭ ‬پی‭ ‬این‭ ‬کلوپ‭ ‬مطرح‭ ‬شد‭ ‬که‭ ‬خانواده‭ ‬اساس‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬باید‭ ‬کاری‭ ‬کرد‭ ‬که‭ ‬حفظ‭ ‬شود،‭ ‬برای‭ ‬همین‭ ‬حتی‭ ‬آمریکا‭ ‬سقط‭ ‬جنین‭ ‬را‭ ‬ممنوع‭ ‬اعلام‭ ‬کرد‭ ‬و‭ ‬هنوز‭ ‬هم‭ ‬این‭ ‬ممنوعیت‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬کشور‭ ‬ادامه‭ ‬دارد‭.‬


>‭ ‬ارتباط‭ ‬ذهن‭ ‬جامعه‭ ‬و‭ ‬امنیت

شاید‭ ‬این‭ ‬پرسش‭ ‬مطرح‭ ‬شود‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬وجود‭ ‬اهمیت‭ ‬ازدواج،‭ ‬چرا‭ ‬گاهی‭ ‬جوامع‭ ‬از‭ ‬ازدواج‭ ‬سرباز‭ ‬می‌زنند‭ ‬و‭ ‬یا‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬دوری‭ ‬می‌کنند؟‭ ‬به‭ ‬نظر‭ ‬می‌رسد‭ ‬پاسخ‭ ‬این‭ ‬پرسش‭ ‬را‭ ‬باید‭ ‬در‭ ‬ذهن‭ ‬جامعه‭ ‬جست‭. ‬امروزه‭ ‬ذهنیت‭ ‬جامعه‭ ‬را‭ ‬باید‭ ‬تغییر‭ ‬داد‭. ‬ذهن‭ ‬جامعه‭ ‬چندان‭ ‬موافق‭ ‬ازدواج‭ ‬نیست‭! ‬برای‭ ‬اصلاح‭ ‬این‭ ‬موضوع‭ ‬باید‭ ‬به‭ ‬فراهم‌سازی‭ ‬بسترهای‭ ‬لازم‭ ‬برای‭ ‬این‭ ‬مهم‭ ‬اقدام‭ ‬جدی‌تری‭ ‬داشت‭. ‬وقتی‭ ‬شغل‭ ‬و‭ ‬آسایش‭ ‬و‭ ‬امید‭ ‬به‭ ‬آینده‭ ‬و‭ ‬نکات‭ ‬لازم‭ ‬و‭ ‬موثر‭ ‬در‭ ‬تشکیل‭ ‬خانواده‭ ‬و‭ ‬ازدواج‭ ‬فراهم‭ ‬باشد‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬جامعه‭ ‬بالا‭ ‬رود،‭ ‬تجرد‭ ‬نیز‭ ‬کاسته‭ ‬شده‭ ‬و‭ ‬میل‭ ‬به‭ ‬ازدواج‭ ‬بیشتر‭ ‬می‌شود‭. ‬به‭ ‬این‭ ‬ترتیب‭ ‬می‌توان‭ ‬امیدوار‭ ‬بود‭ ‬که‭ ‬جامعه‭ ‬ذهنیت‭ ‬درست‌تری‭ ‬نسبت‭ ‬به‭ ‬ازدواج‭ ‬پیدا‭ ‬کند‭. ‬در‭ ‬پی‭ ‬آن‭ ‬نیز‭ ‬بروز‭ ‬جرم‭ ‬در‭ ‬جامعه‭ ‬کاهش‭ ‬پیدا‭ ‬کرده‭ ‬و‭ ‬امنیت‭ ‬بیشتری‭ ‬نیز‭ ‬حکمفرما‭ ‬خواهد‭ ‬شد‭.‬

دکتر‭ ‬امان‭ ‬قرایی‌مقدم

جامعه‌شناس‭ ‬و‭ ‬استاد‭ ‬دانشگاه

نظر شما