گرچه ناآرامی‌های اخیر، سینما را به حاشیه راند اما برگزاری جام جهانی فوتبال نیز در این کم‌فروغی بی‌تأثیر نبود و تا حدود زیادی توجهات را از سینما دور کرد. اما در حالی به پایان فصل پاییز نزدیک می‌شویم که سینما یک رکورد بی‌سابقه در اکران از خود به جای گذاشته است. در گزارش پیش رو نگاهی خواهیم داشت به مجموع آثاری که طی سه ماه گذشته بر پرده سینما نقش بستند و وضعیت فروش فیلم‌هایی که طی یک ماه اخیر به نمایش درآمدند.
شاید برایتان جالب باشد بدانید در سه‌ماهه پاییز چند فیلم به چرخه اکران افزوده شده‌اند. در نمودار اکران و جدول نمایش مهرماه فقط فیلم سینمایی «بام‌بالا» به چشم می‌خورد، در حالی که طبق آنچه اواخر شهریورماه در شورای صنفی نمایش تصویب شد دو فیلم «ملاقات خصوصی» و «گیجگاه» برای اکران در مهرماه قرارداد اکران خود را ثبت کرده بودند اما صاحبان هر دو فیلم راضی به نمایش آثارشان نشدند. درست در میانه‌های مهرماه طرح بلیت نیم‌بها در راستای حمایت از سینما تصویب شد که به دو دلیل عمده عملاً تأثیری در میزان فروش نداشت؛ نخست اینکه با وجود ناآرامی‌های اجتماعی اخیر در شهرهای بزرگ کمتر کسی قصد سینما رفتن می‌کرد و نکته مهم‌تر اینکه اساساً فیلم جدیدی برای مخاطب وجود نداشت و تمام فیلم‌هایی که شامل بلیت نیم‌بها شدند را ماه‌ها قبل‌تر تماشا کرده بود.
وضعیت در ماه آبان تا حدودی بهتر می‌شود؛ فیلم‌های «طبقه یک و نیم»، «بیرو» و انیمیشن «لوپتو» با ثبت قرارداد در شورای صنفی اکران از هفته دوم آبان ماه روانه پرده سینماها شدند اما فروش دو فیلم اول چندان تعریفی ندارد و بار گیشه همچنان بر دوش «پسر دلفینی» و انیمیشن تازه‌نفس «لوپتو» است تا اینکه در روزهای پایانی آبان ماه «بخارست» راه خود را به اکران باز کرد. اما امروز در حالی آذر به نیمه رسیده که از ابتدای این ماه هیچ فیلم تازه‌ای اکران نشده و فقط دو فیلم «بی‌آبان» و «اینان» در گروه هنر و تجربه به نمایش درآمده‌اند که تاکنون فروش چندانی هم نداشتند.

آیا «بخارست» نجات‌بخش گیشه می‌شود؟
بسیاری از سینماداران و کارشناسان معتقدند اکران فیلم‌های پرمخاطب تا حدود زیادی سینما را از وضعیت فعلی خارج می‌کند و حالا «بخارست» یکی از همان گزینه‌هایی است که می‌تواند این فرضیه را اثبات کند. مسعود اطیابی، کارگردانی که دو فیلم اخیر خود یعنی «دینامیت» و «انفرادی» را در شرایط نامطلوبی اکران کرده بود توانست رکورد فروش سینمای ایران را بزند و این امید می‌رود که فیلم جدیدش یعنی «بخارست» به سینما فرصتی بدهد تا نفس تازه کند. گرچه شروع اکران این فیلم مانند دو اثر قبلی چشمگیر نبوده است.
در ادامه بد نیست مقایسه‌ای از میزان فروش فیلم قبلی اطیابی و «بخارست» داشته باشیم. «انفرادی» با مجموع فروش ۷۴ میلیاردی؛ در هفته نخست اکران ۵ میلیارد و ۸۷۷ میلیون تومان فروش و ۱۷۱ هزار و ۴۹۰ مخاطب داشت در حالی که فروش هفته نخست «بخارست» یک میلیارد و ۱۹۱ میلیون تومان بوده و ۳۵ هزار و ۵۷۸ قطعه بلیت فروخته است و حالا پس از نزدیک به ۲۱ روز از نمایش این فیلم رقم کلی فروشش به ۵ میلیارد و ۳۶۷ میلیون تومان رسیده و البته در هفته گذشته نیز صدرنشین گیشه بوده است. شاید سیر صعودی فروش «بخارست» مانند دو فیلم قبلی اطیابی پرشتاب نباشد اما با وجود طرح‌های حمایتی سازمان سینمایی همچون محاسبه «هر دو هفته اکران، یک هفته» در ایام برگزاری جام جهانی و ادامه اکران بدون محدودیت‌های آیین‌نامه‌ای تا پایان سال ۱۴۰۱ این امکان وجود دارد که فروش قابل قبولی را تجربه کند اما باید دید آیا اطیابی می‌تواند رکورد پرفروش‌ترین فیلم خودش و سینمای ایران را بار دیگر آن هم در شرایط فعلی بزند یا خیر. وضعیت فروش فیلم‌های دیگری که از آبان‌ماه روی پرده هستند مشخصاً «طبقه یک و نیم» با فروش ۶۸۰ میلیون تومانی و «بیرو» با فروش ۸۴ میلیونی چندان تعریفی ندارد و با فاصله از «بخارست» و «لوپتو» عقب افتاده‌اند.

ارتباط بچه‌ها و سینما هنوز خوب است
اما در شرایطی که سینما در کش و قوس جذب مخاطب است، سه فیلم سینمای کودک و نوجوان در حال اکران است که استقبال خوبی هم از آن‌ها صورت گرفته و به نظر می‌آید رقابت میان انیمیشن‌ها همچنان گیشه را گرم نگه داشته است.
«پسر دلفینی» که از شهریوماه میهمان سینماهاست تاکنون ۱۸ میلیارد و ۴۶۶ میلیون تومان فروش داشته و «لوپتو» نیز با ۶ میلیارد و ۵۷۶ میلیون تومان پس از آن قرار گرفته است. این در حالی است که فیلم دیگر سینمای کودک یعنی «بام‌بالا» فروشی معادل یک میلیارد و ۷۷۲ میلیون تومان را پس از هشت هفته اکران ثبت کرده که با وجود برخورداری از تیزرهای تلویزیونی نتوانسته در گیشه چندان موفق باشد و عرصه را به دو رقیب کارتونی خود واگذار کرده است.

ریزش مخاطب را جدی بگیریم
کل مخاطب سینما از ابتدای سال جاری تاکنون و براساس آنچه در سامانه سمفا ثبت شده کمتر از ۱۰ میلیون نفر بوده و این رقم در سه ماه اخیر یعنی فصل پاییز به یک میلیون و ۶۴۴ هزار نفر می‌رسد و مجموع فروش تا ۱۵ آذرماه نیز تنها ۴۵ میلیارد تومان بوده است؛ ارقامی که زنگ خطر وضعیت بحرانی در سینما را به صدا درآورده‌اند و باید راهکاری برای ترغیب صاحبان آثار پرمخاطب به اکران فیلم‌هایشان اندیشید.

خبرنگار: صبا کریمی