بازار- گروه استان‌ها: هرچند در طی دو سال گذشته عامل اصلی رکود در اقامت گاه های بوم گردی را باید کرونا عنوان کرد اما متاسفانه در ۶ ماهه دوم امسال با ناآرامی های ایجاد شده در کشور و هم چنین کند شدن اینترنت لذا نحوه جذب مشتریان این واحدها با ریزش بسیاری همراه شده و به نظر نمی رسد که به این زودی صاحبان این اقامتگاه بتوانند در برابر مشکلات کمر راست کنند!

صاحبان اقامتگاه های بومگردی مهر و آبان امسال را به دلیل ناآرمی ها از دست دادند و بنا بر اظهارتشان در فصل سرد سال و زمستان هم که مشتری نخواهند داشت لذا تنها امید آن ها به ایام نوروز است که نوروز سال آینده به دلیل تقارن این ایام با ماه مبارک رمضان به طور حتم با حجم اندکی از مسافر همراه خواهد شد و لذا ضرر بسیاری متوجه این افراد خواهد شد.

یکی از مهم‌ترین دلایل سرمایه‌گذاری در هر فعالیت و کسب‌وکاری، تحقق اهداف اقتصادی است. در بخش اقامتگاه‌های بومگردی هم این موضوع یکی از دلایل اصلی علاقه‌مندان به سرمایه‌گذاری به‌حساب می‌آید اما نبود برنامه بازاریابی و تبلیغات، وجود دید صرف اقتصادی و بی‌توجهی به بومی بودن سرمایه‌گذاران آسیب‌ها و چالش‌های حوزه اقتصادی توسعه بومگردی هستند.

باید اذعان کرد ما در حالی درصدد سه‌رقمی شدن تعداد اقامتگاه‌های بومگردی هستیم که به دلیل فقدان برنامه بازاریابی مشخص و تبلیغات متناسب در نحوه جذب مشتریان اکثر واحدهای اقامتی با مشکل جذب مشتری مواجه و ورشکستگی هستند.

ریزش گردشگران

دبیر جامعه حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم گردی ایران در گفت و گو با بازار اظهار کرد: اقامتگاه‌های بوم گردی که از بیش از۱۵ سال پیش در نقاط مختلف ایران توسط افرادی که به حفظ و احیاء فرهنگ ،اصالت‌ها، هنر و خوراک بومی اهمیت می‌دادند در سطح ایران به‌تدریج گسترش پیدا کرد و نتایج بسیار خوبی را نیز به همراه داشت و توانست بر روی شاخص‌های رفاهی مردم محلی در کنار حفظ آن اصالت‌ها تأثیر بگذارد.

صادق کاظمیان بیان کرد: متاسفانه دریک مقطع و در چندین سال گذشته به علت نگاه «کمی نگر» به افزایش تعداد اقامتگاه‌های بوم گردی باعث شد مقداری توسعه کمی از کیفیت دور شود و به مقدار کافی وجود نداشته باشد و افرادی وارد این حوزه شوند که نگاه اقتصادی به اقامتگاه‌های بوم گردی داشته باشند.

وی اذعان کرد: ماجرای کرونا را به‌نوعی می‌توانیم، بهانه‌ای بدانیم که افرادی ماندگار شوند و باقی بمانند و یا تازه از نو ظهور کنند که علاقه‌مند به این حوزه باشند زیرا فلسفه اصلی اقامتگاه‌های بومی توسعه پایدار بود، گاه به بحث‌های محیط زیستی و بحث‌های فرهنگی در کنار نگاه اقتصادی بود و این‌ها اولویت پیدا کردند و باعث شد به‌تدریج از افرادی که فقط نگاه اقتصادی دارند، کم شود.

کاظمیان ابراز کرد: وضعیت اقامتگاه‌های بوم گردی پس از چند سال بعد از پایان بیماری کرونا به ویژه در نوروز امسال بهتر شد و گردشگران بیشتری وارد شدند و لذا اقامتگاه‌های بوم گردی شناخته‌تر شدند تا جایی که در اقصی نقاط ایران و در سایت های مختلف و مناطق طبیعی و درجاهایی که امکانات اقامتی مانند هتل وجود ندارد این اقامت گاه ها با استقبال خوبی برخوردار بودند.

وی با اشاره به حوادث رخ داده اخیر در ایران و ناآرامی های ایجاد شده بیان کرد: متاسفانه وقایع اخیر که با کندی اینترنت نیز همراه شد با لغو بسیاری از تور های گردشگری روبرو شده است و در حالی که در ۶ ماهه نخست سال این صنعت از وضعیت نسبتا خوبی برخوردار بود اما در ۶ ماهه دوم سال باید اذعان کرد که با ریزش شدید گردشگر مواجه بوده تا آن جا که آمار ضریب اشغال اقامتگاه های بومگردی به کمتر از ۱۰ درصد و در برخی موارد به صفر رسیده است.

دبیر جامعه حرفه‌ای اقامتگاه‌های بوم گردی ایران با بیان اینکه به طور معمول در مهر و آبان گردشگری کشاورزی رونق خوبی دارد اما اما امسال بنا بر اتفاقات رخ داده این فرصت از دست رفت ادامه داد: اقامتگاه‌های بوم‌گردی با توجه به آسیبی که از کرونا دیدند، در حوزه صنایع‌ دستی و فروش محصولات بومی و محلی فعال شدند و لذا توانستند به جامعه محلی و روستاهای موجود کمک کرده و بازار محصولات آن‌ها را با کمک زنان و مردان توسعه دهند که مورد استقبال نیز قرار گرفت اما متاسفانه با قطع شبکه‌های اجتماعی این بخش نیز دچار آسیب شد و اقامتگاه‌های بوم‌گردی ارتباط با مخاطبانشان را در فروش محصولات و صنایع‌دستی نیز از دست دادند.

ظرفیت های ویژه گردشگری

معاون گردشگری اداره کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی خراسان رضوی با بیان اینکه تعداد ۱۵۰ اقامتگاه بومگردی روستایی در این استان فعالیت دارند به بازار گفت: راه اندازی این اقامتگاه ها نه تنها موجب ایجاد اشتغال و جلوگیری از مهاجرت روستائیان به شهر می شود بلکه به فروش و معرفی صنایع دستی روستا ها نیز منجر می شود.

یوسف بیدخوری با بیان اینکه اقامتگاه های بومگردی به دلایل شرایطی که دارند با استقبال خوب گردشگران مواجه هستند افزود: در واقع این امکان فرصتی برای توسعه صنعت گردشگری استان محسوب می شوند.

معاون گردشگری اداره کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی خراسان رضوی با بیان این که در توسعه گردشگری روستایی و بومگردی، خانه‌های قدیمی روستاها بازسازی می‌شوند گفت: با جذب گردشگر، علاوه بر ایجاد اشتغال در روستاها، درآمد فروشگاههای محلی از فروشندگان صنایع دستی تا فروشندگان مایحتاج روزانه افزایش پیدا می‌کند و این موجب می‌شود تا ساکنان روستا، بیشتر تشویق به زندگی در آنجا شوند.

وی ابراز می کند: بیش از ۵۴ روستا در این استان از ظرفیت‌های ویژه‌ای در حوزه گردشگری برخوردارند که بر اساس مطالعات انجام شده این روستاها توانمندی بالقوه مناسبی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی دارند که ۳۸ روستا به صورت تخصصی و کارشناسی دارای قابلیت گردشگری شناسایی شده و ۱۶ روستای دیگر نیز به عنوان روستای هدف گردشگری تعریف شده‌اند.

وی اضافه کرد:خراسان رضوی به دلیل گستردگی و تنوع جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی، طبیعی و گردشگری از ظرفیت بسیاری برای توسعه بومگردی و ایجاد واحدهای اقامتی برخوردار است.

بیدخوری عنوان کرد: مراجعه گردشگران به اقامتگاه‌های بوم‌گردی می‌تواند تأثیر مثبتی بر هر شهرستان داشته باشد زیرا تمام صنایع وابسته به حوزه گردشگری مانند حمل‌ونقل، خوراک، صنایع دستی و سوغات فعال خواهند شد و به نوعی اشتغال پایدار ایجاد می‌شود تا ظرفیت‌های بی‌بدیل خراسان در شهرستان‌های مختلف معرفی و شناخته شود که این امر همت تمام متولیان امر و بخش خصوصی را می‌طلبد.

کاهش گردشگران داخلی و خارجی

رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی خراسان رضوی نیز در گفت‌وگو با بازار اظهار کرد: ناآرامی‌های اخیر موجب شده تا بسیاری از گردشگران خارجی و حتی داخلی فعلا دست نگاه داشته و از سفر خودداری کنند.

مراجعه گردشگران به اقامتگاه‌های بوم‌گردی می‌تواند تأثیر مثبتی بر هر شهرستان داشته باشد زیرا تمام صنایع وابسته به حوزه گردشگری مانند حمل‌ونقل، خوراک، صنایع دستی و سوغات فعال خواهند شد و به نوعی اشتغال پایدار ایجاد می‌شود تا ظرفیت‌های بی‌بدیل خراسان در شهرستان‌های مختلف معرفی و شناخته شود که این امر همت تمام متولیان امر و بخش خصوصی را می‌طلبد

سعید ولی زاده با اشاره به مشکلات افزایش نرخ دلار و هم چنین ناآرامی های موجود در فضای جامعه ادامه داد: همین دو موضوع موجب شده تا بسیاری از مسافران داخلی قید سفر را به دلیل گرانی بزنند و از آن‌طرف گردشگران خارجی نیز به دلیل احساس خطر و نبود امنیت از سفر به ایران خودداری کنند.

وی با اشاره به مشکلاتی که همکاران وی در این رابطه با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند می‌افزاید: متأسفانه همکاران ما با بیماری مزمن عدم حضور گردشگران خارجی و عدم ثبات در صنعت اقتصادی کشور دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی خراسان رضوی افزود: قطعی اینترنت و کند شدن اقدامات در فضای مجازی نیز یکی دیگر از مشکلات پیش روی دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری و هم چنین گردشگران است زیرا قطعی اینترنت فقط به کسب‌وکارهای آنلاین آسیب نرسانده، بلکه صنعت گردشگری نیز تحت تأثیر قطعی اینترنت و فیلترینگ قرار گرفته ست.

وی گفت: افزایش هزینه‌های جاری و هم‌چنین کاهش تورهای خارجی و داخلی به دلیل افزایش تورم همگی بر صنعت گردشگری تاثیر نامطلوبی داشته است تا آن جا که در دو سال گذشته بیش از نیمی از کارکنان آژانس های گردشگری و مسافرتی را تعدیل و یک‌ سوم دفاتر مسافرتی را تعطیلی و یا به مرز خود تعلیقی رسانده است.