به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از روابط عمومی حوزه هنری، در کلاس مثنوی محمدرضا سنگری که به صورت هفتگی و به همت انديشكده ادبيات پايداري در روزهای چهارشنبه برگزار می‌شود، اين هفته به تقابل مفاهیم اشاره شد که وقتی قلمرو کاربرد مفهوم تعییر کند، تقابل معنایی بوجود می‌آید.

سنگری در اين نشست كه چهارشنبه ۹آذرماه در سالن جلسات ۴۰۷ حوزه هنري برگزار شد، به مخاطبان یادآور شد که هر عبارت که اندکی دستخوش تغییر شود، داوری و قضاوت‌ها را نیز تغییر خواهد داد و در اختصاص یک مفهوم، این نکته حائز اهمیت است که چگونه به یک موضوع نگاه می‌شود؛ برای مثال در اشعار برخی شعرا، عشق در آغاز امری سهل و از نگاه برخی شاعران سخت است.

وي ادامه داد: طبق قرارداد همیشه حق سخت و باطل آسان است. یعنی حق در آغاز سخت است ولی بعد آسان می‌شود و هر چیز ناروا در آغاز شیرین و در آخر جز تلخ‌کامی چیزی ندارد. یا به عبارتی همه خوبی‌ها در آغاز سخت هستند ولی در امتداد آسان‌کننده می‌شوند، تا جایی که غمش نیز شادی محسوب می‌شود.

سنگری در ادامه کلاس، این سوال را مطرح کرد که آیا ممکن است آنچه غم است شیرین شود و آنچه شیرین بوده غم‌آور شود؟ مثل شعری که حافظ می‌فرماید: «هر دَم آید غمی از نو به مبارک بادم» آیا غم شکفته کننده و شادی‌آور هم وجود دارد؟ و در ادامه متنی خوانده شد که این سوال را مطرح می کرد که آیا عشق عسر، یعنی دشواری است یا یسر به معنای آسانی؟

سنگری در ادامه از حاضران در جلسه پرسید که دین سخت است یا آسان؟ و خود توضیح داد: دین اصلا سخت نیست و خداوند قصد سخت‌گیری نداشته وگرنه در آغاز جهنم آفریده می‌شد و بعد بهشت.

وی جهنم را به چکی تعبیر کرد که به اعتبار بهشت کشیده شده است.

این مدرس ادبیات و مثنوی، همچنین در بخشی از سخنانش ابتدا تا انتهای تاریخ را تقابل مفاهیم معرفی کرد و افزود: جنگ، جنگ مفاهیم در کل تاریخ است و ما هر روزه با آن درگیر هستیم. اینکه بفهمیم از چه مفهوم به درک می‌رسیم و چیزی را می‌فهمیم، مهم است و اینکه بدانیم چه فهم دقیق و درستی از مفهوم و معنا داشته باشیم.

وی در بخش دیگری از سخنانش به اهمیت صورت و معنا اشاره کرد که مکمل یکدیگر هستند. سنگری در این بخش صورت را ترجمان درون انسان تعریف کرد و افزود: امام علی (ع) می‌فرماید: «ما أضمَرَ أحَدٌ شيئا إلاّ ظَهَرَ في فَلَتاتِ لِسانِهِ ، و صَفَحاتِ وَجهِهِ» یعنی هیچكس چيزى را در دل پنهان نكرد، مگر اين كه آن چيز، خود را در لغزش‌هاى زبان و حركات چهره اش نمودار ساخت و بر همین اساس صورت و معنا تکمیل‌کننده هم هستند و صورت در ادبیات و مثنوی به معنای بهره‌گیری از تمام ظرفیت‌های زبان شناسانه کلام است و نه بلاغت در مفهوم کلاسیک و سنتی. سنگری در پایان این جلسه از اهمیت واژه‌ها سخن گفت که معرف وجودی انسان است و سپس یادآور شد که هرکس که دنیا را رها کند دنیا به دنبالش همچون سایه می‌آید؛ بنابراین کسانی که دنبال لذت دنیا هستند باید بدانند که دنیا بقا ندارد.