در این پهنه وسیع کویری، از بهشت معادن رنگارنگ و متنوع و غنی مس، سنگ آهن، زغال‌سنگ،کرومیت و... گرفته تا مزارع و باغاتی قرار دارد که کرمان را به قطب کشاورزی و تولیدکننده برتر محصولات متنوع و باغی در کشور تبدیل کرده است.
با این تفاسیر نبود کارخانجات تبدیلی و بی‌توجهی به ظرفیت‌های موجود و نیمه‌کاره ماندن پروژه‌ها از دولت‌های قبل تاکنون، موجب شده کرمان به یکی از استان‌های ضعیف با مناطق محروم و کم برخوردار تبدیل شود.
پهناورترین استان کشور با ذخایر غنی و متعدد معدنی و ظرفیت‌های بی‌شمارش در حالی طی روزهای 20 و 21 مردادماه میزبان رئیس جمهور و اعضای هیات دولت بود که این سفر مصوبات زیادی به همراه داشت و حالا تحقق وعده‌های داده‌شده و رفع چالش‌ها و مشکلات در بخش‌های مختلف به خواسته اصلی مردم و مسئولین کرمان تبدیل شده و چشم انتظار اتفاقی شگفت‌انگیز هستند.
کرمان تنوع تاریخی، فرهنگی و طبیعی بی‌نظیری دارد و بیشترین اثر تاریخی ثبت‌شده جهانی و ملی را به خود اختصاص داده است، اما متاسفانه باید گفت علی‌رغم داشته‌های بسیار ارزشمند و متنوع هنوز این منطقه آنچنان که باید از داشته‌هایش در جهت رشد و توسعه بهره نبرده است و پهناورترین استان کشور را به استانی تبدیل کرده که در مناطق شرق و جنوب آن تعداد قابل توجهی از مردم با فقر دست و پنجه نرم می‌کنند. شهروندانی که گروهی از آنها حتی یک سرپناه مناسب برای زندگی ندارند و از ساده‌ترین خدمات بهداشتی و درمانی و رفاهی نیز محرومند.
بهشت معادن و چالش‌های پیش‌رو
کرمان به بهشت معادن ایران مشهور است. استانی با وسعت فراوان ذخایر معدنی غنی آن در چهار گوشه‌اش قرار دارد.
در این منطقه ذخایر غنی معدنی مس در رفسنجان و شهر بابک، سنگ آهن در سیرجان و زرند، زغال‌سنگ در کوهبنان، زرندو راور و کرومیت و تیتانیوم در جیرفت و کهنوج از مهم‌ترین قابلیت‌های اقتصادی به شمار می‌آیند.
استانی که طی چند سال گذشته ده‌ها هزار میلیارد تومان در بخش صنعت و معدن آن سرمایه‌گذاری شده تا علاوه بر جلوگیری از خام‌فروشی مواد معدنی، قطار توسعه و پیشرفت کرمان با ریل‌گذاری صورت‌گرفته از مسیر معادن عبور کند. اما با وجود این‌که سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته و سیاست کلان کرمان حرکت از سمت کشاورزی به صنعت و معدن می‌باشد، این بخش را با چالش‌های متعددی مواجه کرده است.
بلوکه‌کردن مناطق دارای ذخایر معدنی مختلف توسط افرادی که توان مالی و فنی لازم را ندارند و پروسه سخت واگذاری به سرمایه‌گذاران جدید از جمله گرفتاری‌های بخش معدن است، به گونه ای که به گفته استاندار کرمان بیش از 200 معدن غیرفعال در استان وجود دارد که باید مزایده آن برگزار شود.
15درصد درآمد معادن برای رفع مشکلات
طبق تبصره 6 ماده 14 قانون معادن، 15 درصد از حقوق دولتی معادن باید وصول شده و به استان کرمان برگردد و با محوریت شهرستان و منطقه‌ای که معدن در آن واقع شده هزینه شود. حقوقی که سال‌های زیادی است که بازنگشته است.
موضوعی که محمدرضا پورابراهیمی نماینده مردم شهرهای کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی نیز در دیدار احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی با فعالان اقتصادی کرمان به آن اشاره کرد و با بیان این‌که سال گذشته 20 هزار میلیارد تومان حقوق دولتی معادن به خزانه کشور واریز شده است، گفت: «در جلسه نمایندگان کرمان با رئیس جمهور تاکید شد که این حقوق دولتی به استان برگردد.»
وی تصریح کرد: «سال گذشته حدود ۱۱ هزار میلیارد تومان واریزی حقوق دولتی معادن به خزانه داشتیم، اما 2،3 درصد هم به استان برنگشته است که این وضعیت قابل ادامه نیست. کرمان دارد از بین می‌رود، معادن تخلیه می‌شود اما بازگشت مبلغی که در قانون به صراحت آمده، انجام نمی‌شود که باید در این موضوع تصمیم‌گیری شود.»
مشکلاتی که رئیس جمهور هم در نشست خبری پایان سفر استانی خود به کرمان به آن اشاره کرده و از تصمیم‌گیری برای رفع آنها خبر داد.
سید ابراهیم رئیسی با اشاره به وجود معادن و ذخایر معدنی بسیاری در کرمان، از تفویض اختیارات برای فعالسازی این معادن خبر داد و درباره پرداخت سهم درآمد معادن فعال در استان گفت: برخی معادن که خوب برداشت دارند سهم استان را نمی‌پردازند، لذا مصوبه پرداخت 15 درصد سهم درآمد معادن استان کرمان برای حل مشکلات این استان تصویب شد و از این پس باید حتما معادن 15 درصد از درآمد خود را به استان بدهند.
تهدید ظرفیت‌های طلایی کشاورزی
شرایط آب و هوایی متنوع کرمان زمینه تولید بیش از 70 نوع محصول زراعی و 50 نوع محصول باغی را فراهم آورده است. حدود 25 درصد از باغ‌های کشور در این منطقه جغرافیایی قرار دارد و رتبه اول سطح زیر کشت پسته، گردو، خرما و محصولات گلخانه‌ای کرمان را در لیست قطب‌های مهم کشاورزی ایران قرار داده است. اما با این وجود کاهش بارش‌ها و خشکسالی‌های چندین سال اخیر از یک سو باعث شده تا هر سال چندین هکتار از باغات پسته در شمال استان خشک و باغداران به سمت ورشکستگی پیش بروند.
از سوی دیگر کم‌آبی میزان تولید محصولات جالیزی را در جنوب کرمان تحت تاثیر قرار داده است . با این‌که سالانه چند میلیون تن انواع محصول باغی و جالیزی در جنوب کرمان تولید و برداشت می‌شود و این منطقه در تولید پیاز، سیب‌زمینی، هندوانه، گوجه فرنگی و خرما حرف‌های زیادی برای گفتن دارد اما متاسفانه کشاورزان به دلایل مختلف و تکراری همچون کشت بی‌رویه و اشباع بازار، نبود زیرساخت لازم برای حمل و نقل، نقش دلال‌ها و واسطه‌ها، کمبود صنایع تبدیلی، تکمیلی و فرآوری با مشکلات متعددی مواجه هستند. در شرق کرمان هم نخلداران خرما همواره با آفت نخیلات درگیر هستند و در شمال استان علاوه بر سرمازدگی، وقوع سیل‌های مکرر خسارات زیادی به قنواتی که آب مورد نیاز کشاورزان را تامین می‌کردند وارد کرده است.
به همین دلیل رفع چالش‌ها و مشکلات عمده بخش کشاورزی یکی از خواسته‌های اصلی مردم در سفر رئیس جمهوری به کرمان بود.
این معضلات در حالی بخشی از وضعیت نامساعد کنونی بخش کشاورزی کرمان است که در سفر معاون پارلمانی رئیس جمهور به شهرستان جیرفت فاز نخست پایانه صادراتی جنوب استان شهر افتتاح شد تا نقش مهمی در صادرات محصولات کشاورزی این منطقه داشته باشد. همچنین پس از بازدید وزیر جهاد کشاورزی از برخی مناطق همچون نخلستان‌های خرمای شهرستان نرماشیر، سید جواد ساداتی نژاد از پیشنهاد اعتبار 3500 میلیارد تومانی برای بخش کشاورزی شمال و جنوب کرمان خبر داد که به گفته وی تصویب آن تحولی درکشاورزی رقم می‌زند.
آقای وزیر تاکید کرد: اعتبارات اختصاص‌یافته به کرمان در حوزه‌های مختلف احیا و نوسازی باغات، ایجاد باغ نهال مادری، آبخیزداری، آبخوان‌داری، مقابله با بیابان‌زدایی، رفع تداخل اراضی کاداستر، حمایت از عشایر، واکسیناسیون دام‌ها، تاسیس استخرهای ماهیان خاویاری، مبارزه با آفات نباتی و مسائل دیگر می‌باشد.
ساداتی‌نژاد حال یادآور شد که امسال سخت‌ترین و بدترین سال در حوزه کشاورزی کرمان به دلیل سرمازدگی و خسارات سیل بود.
کرمان تشنه است
کرمان تشنه است و اجرای طرح‌های آبرسانی و تامین آب مورد نیاز برخی شهرستان‌ها، یکی از نیازهای اساسی استان می‌باشد.
طرح‌هایی که با گذشت چند سال از آغاز عملیات اجرایی برخی از آنها، هنوز به سرانجام نرسیده است و طبق گفته وزیر نیرو، 270 میلیون متر مکعب آب در حوزه آشامیدنی و حدود 6 میلیارد در بخش کشاورزی کرمان مصرف می‌شود.
علی اکبر محرابیان که در نشست شورای اداری کرمان سخن می‌گفت با بیان این‌که بخشی از طرح‌های آبرسانی مهم اجرا شده، تصریح کرد: در شرق استان منابع آب شهرستان‌های بم، فهرج، ریگان و نرماشیر قرار است از سد نساء تامین شود که در بم خط انتقال تقریبا تمام شده است و منتظریم تصفیه‌خانه تکمیل شود و آب به این شهر برسد.
به گفته این مسئول، شهرهای جیرفت و عنبرآباد از سد جیرفت تغذیه می‌شود و آب شهرهای کرمان، رفسنجان، زرند و شهر بابک را از خط صنعت پیش‌بینی شده و برای شهر کرمان نیز 108 کیلومتر خط انتقال اجرایی شده است.
لزوم تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام
سی و یکمین سفر استانی رئیس دولت در حالی به سمت کرمان انجام شد که تعداد بالای پروژه‌های نیمه‌تمام به خصوص در حوزه راه و بهداشت و درمان که در دولت‌های قبل کلنگ‌زنی یا بخشی از آنها اجرا شده به بلای جان این استان تبدیل شده است.
پروژه‌هایی که برخی از آنها سال‌ها نیمه‌تمام رها شده و تکمیل و بهره‌برداری از آنها می‌تواند بخشی از مشکلات مردم را رفع نماید.
اهمیت تکمیل این پروژه‌ها به گونه‌ای است که وقتی رئیس‌جمهور در نشست خبری پایان سفر استانی خود در جمع خبرنگاران کرمانی حضور یافت در پاسخ به سوالی در این باره گفت: در این سفر 17 مصوبه برای تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام حوزه بهداشت و درمان داشتیم.
رئیسی با بیان این‌که به اندازه 50 سال در کشور پروژه نیمه‌تمام وجود دارد که بنا داریم اتمام آنها را با اولویت آغاز کنیم، افزود: برخی از این طرح‌ها طی دولت‌های مختلف اجرایی نشده است؛ مانند منطقه ویژه اقتصادی جازموریان که 19 سال از زمان تصویب آن می‌گذرد.
رهاورد سفر استانی دولت ابراهیم رئیسی به استان کرمان 216 مصوبه در حوزه آب و خاک، زیربنایی، تکمیل مراکز درمانی، فرهنگی، آموزشی و ورزشی، صنعت و معدن، رفاه و دیگر حوزه‌ها بود.
حالا مردم دیار کرمان چشم‌انتظار تحقق وعده‌های داده‌شده مسئولین، رفع مشکلات و اجرایی‌شدن مصوبات سفر هستند و در این راه روزنامه جام‌جم با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر مطالبه‌گری واقعی از مسئولان، هر ماه طی گزارشی روند اجرایی‌شدن این مصوبات را پیگیری خواهد کرد.
نظر شما