خرابی‌ها البته در نقاطی که در مجاورت مسیل‌ها و رودخانه‌ها قرار داشت، به مراتب بیشتر و خطرناک‌تر بود.
پرسه مرگ در اطراف رودخانه زشک!
یکی از نقاطی که در کانون توجه مردم و مسئولان قرار گرفت، رودخانه زشک در منطقه ییلاقی شهرستان طرقبه و شاندیز بود که سیل سال 98 موجب خطر و تخریب در مسیل این رودخانه شد. آنچه در جاری شدن سیل در مسیل رودخانه زشک مورد توجه قرار گرفت، خطرات جانی به راه افتادن سیلی بود که می‌توانست خسارت‌های جبران‌ناپذیری به بار آورد. یکی از مهم‌ترین نکته‌ها برای ساکنان و گردشگران این منطقه وجود پل‌های زیاد و فراوانی بود که روی رودخانه زشک توسط مردم ایجاد شده بود. به یکباره همه از فرماندار وقت گرفته تا مسئولان قضایی شهرستان در پی درست کردن اوضاع برآمدند و جمع‌آوری پل‌های غیرمجاز و ساماندهی پل‌های بسته شده روی رودخانه زشک در صدر اخبار منتشر شده از جانب این مسئولان قرار گرفت.
در آن مقطع کارشناسان شرکت آب منطقه‌ای از وجود 447 پل روی رودخانه زشک در مسیری 14کیلومتری سخن به میان آوردند و گفته شد در منطقه ابرده از 170 پل موجود تنها 82 پل قابل قبول و 87 پل غیر قابل قبول است. در رودخانه زشک از 250 پل فقط 88 پل قابل قبول است و 162 پل دیگر غیر قابل قبول شناخته شده‌اند. نکته قابل تأمل‌تر اینکه فرماندار وقت پس از آن همه هشدار و تهدیدی که برای پل‌های غیر مجاز در آن مقطع وجود داشت، در مصاحبه اعلام کرد پل‌هایی که ممکن بود راه را بر آب ببندند و سبب شوند آب بالا بیاید، سه یا چهار پل در رودخانه زشک و سه یا چهار پل در رودخانه جاغرق تخریب شده است و این یعنی هیچ. یعنی با مشکلاتی که وجود داشت تنها کمتر از 10 پل در مناطق یاد شده تخریب شد!
رودخانه زشک به حال خودش رها شده
سیلاب‌های اخیر یک بار دیگر این هشدار را برای همه جدی‌تر نمود که مناطقی از جمله منطقه ییلاقی زشک و ابرده که علاوه بر سکونت تعداد قابل توجهی از بومی‌های منطقه، روزانه پذیرای تعداد زیادی از گردشگران هستند، همچنان در معرض حادثه‌ای هولناک قرار دارند.
بازدید میدانی از منطقه حکایت از آن دارد که تقریباً هیچ کاری از سال 98 تا امروز برای ساماندهی مشکلات رودخانه زشک انجام نشده است! تکلیف پل‌های فراوان و بیشتر خطرآفرین هنوز مشخص نشده و همچنان به تعداد زیاد روی رودخانه قرار دارند.
از این بدتر وجود آلاچیق‌ها و تخت‌هایی است که در بستر رودخانه همچنان خودنمایی می‌کنند و روزانه هزاران نفر از مسافران و گردشگران بی‌آنکه از خطری که جانشان را تهدید می‌کند، آگاه باشند از آن‌ها استفاده می‌کنند. بی‌شک به راه افتادن سیلی شبیه به سیلی که در امامزاده داوود رخ داد می‌تواند در کسری از ثانیه جان هزاران نفر را در این منطقه به خطر بیندازد و سبب فاجعه‌ای انسانی شود.
ضرورت فراموش شده لایروبی
خیلی‌ها را می‌توان مسبب وضعیت موجود دانست و کوتاهی‌ها را به پای آن‌ها نوشت؛ اما آیا متولیان این موضوع اطلاعی از شرایط بسیار خطرناک رودخانه زشک ندارند؟
یکی از ساکنان روستای زشک با ابراز گلایه از شرایط موجود به خبرنگار ما می‌گوید: اگر ما به عنوان ساکنان این منطقه حتی بخواهیم یک متر به حاشیه رودخانه ورود کنیم، از جاهای مختلف به ما فشار می‌آورند و حکم دادگاه برایمان می‌فرستند؛ اما نهادی وجود ندارد که به مشکلات رودخانه ورود کند و جان مردم را از خطر رهایی بخشد؟
وی ادامه می دهد: لایروبی رودخانه یکی از اقدام‌های مهم برای مقابله با خطرات احتمالی بعد از سیلاب است که این موضوع پیش پا افتاده را هر کسی می‌داند؛ اما اگر در طول رودخانه زشک حرکت کنید، انبوهی از شن و ماسه، سنگ‌های بزرگ و زباله‌های مختلف را مشاهده می‌کنید که در صورت جاری شدن سیلاب در رودخانه زشک به اندک زمانی موجب بسته شدن مسیر رودخانه و جاری شدن سیل عظیمی در مسیر راه و خانه‌های مردم می‌شود.
ساخت دیواره ساحلی با همت اهالی
او همچنین به اقدام اهالی روستا برای ایجاد دیواره ساحلی در طول رودخانه اشاره کرده و می‌افزاید: در بخش‌هایی از طول رودخانه زشک، دیوار ساحلی با خودیاری مردم ایجاد شده در حالی که همه می‌دانیم این کار وظیفه مردم نیست و باید توسط متولی رودخانه‌ها یعنی شرکت آب منطقه‌ای انجام شود که متأسفانه هیچ کاری تاکنون نکرده‌اند و تنها با نصب تابلوهایی در مسیر رودخانه به مردم هشدار دادند.
سیلی هولناک‌تر از سیلاب امامزاده داوود!
یکی ازعوامل دهیاری روستای زشک که خیلی اتفاقی با او در مسیر بازدید از رودخانه زشک برخورد کردیم، دل پری نسبت به جفایی که در حق رودخانه و مردم این روستا می‌شود، دارد.
نشانی در خصوص شرایط موجود رودخانه زشک می‌گوید: فقط همین را بگویم در این چند روز گذشته که هشدارهای وقوع سیل صادر شده بود و فیلم و تصاویری که از سیلاب‌های کشور منتشر می‌شد مردم زشک خواب و خوراک نداشتند از ترس اینکه اگر باران سیل‌آسایی ببارد، چه بر سرشان خواهد آمد. باور کنید اگر سیل می‌آمد با توجه به شرایط فعلی رودخانه که دست‌کم در برخی از نقاط آن بیش از 3 متر شن و ماسه و سنگ‌های بزرگ به دلیل لایروبی نشدن وجود دارد، فاجعه‌ای هولناک‌تر از سیل امامزاده داوود به وقوع می‌پیوست.
وی ادامه می‌دهد: شک نکنید اگر سیل می‌آمد تلفات جانی هزاران نفری در پی داشت و فاجعه‌ای عظیم رخ می‌داد.
قانون برای همه قانون نیست!
وی با ابراز گلایه از مدیریت شرکت آب منطقه‌ای در نحوه رسیدگی به رودخانه زشک می‌گوید: بیش از صد بار به مدیر آب منطقه‌ای شهرستان نامه زدیم و شرایط را در میان گذاشتیم. تنها چیزی که به ما گفته شد این بود که برای یک ساعت کار بیل مکانیکی می‌توانیم هزینه پرداخت کنیم در حالی که در منطقه پایین‌دست در ابرده مرتب مسیر باز می‌شود و کار در حال انجام است. آیا آقایان نمی‌دانند اگر سیل راه بیفتد از بالادست که روستای ما قرار دارد تا انتها که ابرده و مناطق دیگر است، همه چیز را تخریب خواهد کرد؟
وی همچنین از عملکرد اداره منابع طبیعی انتقاد کرده و ادامه می‌دهد: افراد غیر بومی خیلی راحت و بدون دغدغه و مزاحمت حتی دل کوه را می‌شکافند و باغ و ویلا برای خودشان درست می‌کنند. چرا ساخت وسازهای شهرک‌گونه دیده نمی‌شوند؟ دوگانگی برخورد، اینجا بیداد می‌کند. اینجا قانون برای همه قانون نیست! عده‌ای پولدار که بومی این منطقه نیستند، به هر طریقی شده هر چه می‌خواهند انجام می‌دهند و هیچ‌کس هم جلودارشان نیست.
15 هزار نفری که جانشان در خطر است
وی تعداد خانوار روستای زشک را حدود هزار خانوار ساکن همیشگی و 2 تا 3 هزار خانوار ساکن مقطعی عنوان نموده و می‌افزاید: زندگی 15 هزار نفر از اهالی این منطقه در صورتی که اقدامی عاجل صورت نگیرد، همچنان در خطر سیلاب‌های هولناک است و هزاران مسافر و گردشگری که به اینجا می‌آیند نیز باید به این تعداد اضافه نمود.
نشانی در واکنش به سؤالی در مورد وجود پل‌های فراوان روی رودخانه زشک و خطرهایی که برخی از آن‌ها دارند، بیان می‌کند: بازهم پای همان غیر بومی‌ها در میان است که هر کاری بخواهند می‌توانند انجام دهند. مردم اینجا اگر بخواهند پلی روی رودخانه بسازند، از راه قانونی اقدام می‌کنند و مجوز می‌گیرند هرچند باید به آب منطقه‌ای برای ساخت پل، اجاره سالیانه پرداخت نمایند و این در نوع خود بی‌مانند است که مردم باید پول اجاره چه چیزی را به شرکت آب منطقه‌ای پرداخت کنند در صورتی که کارشان قانونی است و مجوزهای لازم را گرفته‌اند.
خبرنگار: هاشم رسائی‌فر
∎
پرسه مرگ در اطراف رودخانه زشک!
یکی از نقاطی که در کانون توجه مردم و مسئولان قرار گرفت، رودخانه زشک در منطقه ییلاقی شهرستان طرقبه و شاندیز بود که سیل سال 98 موجب خطر و تخریب در مسیل این رودخانه شد. آنچه در جاری شدن سیل در مسیل رودخانه زشک مورد توجه قرار گرفت، خطرات جانی به راه افتادن سیلی بود که می‌توانست خسارت‌های جبران‌ناپذیری به بار آورد. یکی از مهم‌ترین نکته‌ها برای ساکنان و گردشگران این منطقه وجود پل‌های زیاد و فراوانی بود که روی رودخانه زشک توسط مردم ایجاد شده بود. به یکباره همه از فرماندار وقت گرفته تا مسئولان قضایی شهرستان در پی درست کردن اوضاع برآمدند و جمع‌آوری پل‌های غیرمجاز و ساماندهی پل‌های بسته شده روی رودخانه زشک در صدر اخبار منتشر شده از جانب این مسئولان قرار گرفت.
در آن مقطع کارشناسان شرکت آب منطقه‌ای از وجود 447 پل روی رودخانه زشک در مسیری 14کیلومتری سخن به میان آوردند و گفته شد در منطقه ابرده از 170 پل موجود تنها 82 پل قابل قبول و 87 پل غیر قابل قبول است. در رودخانه زشک از 250 پل فقط 88 پل قابل قبول است و 162 پل دیگر غیر قابل قبول شناخته شده‌اند. نکته قابل تأمل‌تر اینکه فرماندار وقت پس از آن همه هشدار و تهدیدی که برای پل‌های غیر مجاز در آن مقطع وجود داشت، در مصاحبه اعلام کرد پل‌هایی که ممکن بود راه را بر آب ببندند و سبب شوند آب بالا بیاید، سه یا چهار پل در رودخانه زشک و سه یا چهار پل در رودخانه جاغرق تخریب شده است و این یعنی هیچ. یعنی با مشکلاتی که وجود داشت تنها کمتر از 10 پل در مناطق یاد شده تخریب شد!
رودخانه زشک به حال خودش رها شده
سیلاب‌های اخیر یک بار دیگر این هشدار را برای همه جدی‌تر نمود که مناطقی از جمله منطقه ییلاقی زشک و ابرده که علاوه بر سکونت تعداد قابل توجهی از بومی‌های منطقه، روزانه پذیرای تعداد زیادی از گردشگران هستند، همچنان در معرض حادثه‌ای هولناک قرار دارند.
بازدید میدانی از منطقه حکایت از آن دارد که تقریباً هیچ کاری از سال 98 تا امروز برای ساماندهی مشکلات رودخانه زشک انجام نشده است! تکلیف پل‌های فراوان و بیشتر خطرآفرین هنوز مشخص نشده و همچنان به تعداد زیاد روی رودخانه قرار دارند.
از این بدتر وجود آلاچیق‌ها و تخت‌هایی است که در بستر رودخانه همچنان خودنمایی می‌کنند و روزانه هزاران نفر از مسافران و گردشگران بی‌آنکه از خطری که جانشان را تهدید می‌کند، آگاه باشند از آن‌ها استفاده می‌کنند. بی‌شک به راه افتادن سیلی شبیه به سیلی که در امامزاده داوود رخ داد می‌تواند در کسری از ثانیه جان هزاران نفر را در این منطقه به خطر بیندازد و سبب فاجعه‌ای انسانی شود.
ضرورت فراموش شده لایروبی
خیلی‌ها را می‌توان مسبب وضعیت موجود دانست و کوتاهی‌ها را به پای آن‌ها نوشت؛ اما آیا متولیان این موضوع اطلاعی از شرایط بسیار خطرناک رودخانه زشک ندارند؟
یکی از ساکنان روستای زشک با ابراز گلایه از شرایط موجود به خبرنگار ما می‌گوید: اگر ما به عنوان ساکنان این منطقه حتی بخواهیم یک متر به حاشیه رودخانه ورود کنیم، از جاهای مختلف به ما فشار می‌آورند و حکم دادگاه برایمان می‌فرستند؛ اما نهادی وجود ندارد که به مشکلات رودخانه ورود کند و جان مردم را از خطر رهایی بخشد؟
وی ادامه می دهد: لایروبی رودخانه یکی از اقدام‌های مهم برای مقابله با خطرات احتمالی بعد از سیلاب است که این موضوع پیش پا افتاده را هر کسی می‌داند؛ اما اگر در طول رودخانه زشک حرکت کنید، انبوهی از شن و ماسه، سنگ‌های بزرگ و زباله‌های مختلف را مشاهده می‌کنید که در صورت جاری شدن سیلاب در رودخانه زشک به اندک زمانی موجب بسته شدن مسیر رودخانه و جاری شدن سیل عظیمی در مسیر راه و خانه‌های مردم می‌شود.
ساخت دیواره ساحلی با همت اهالی
او همچنین به اقدام اهالی روستا برای ایجاد دیواره ساحلی در طول رودخانه اشاره کرده و می‌افزاید: در بخش‌هایی از طول رودخانه زشک، دیوار ساحلی با خودیاری مردم ایجاد شده در حالی که همه می‌دانیم این کار وظیفه مردم نیست و باید توسط متولی رودخانه‌ها یعنی شرکت آب منطقه‌ای انجام شود که متأسفانه هیچ کاری تاکنون نکرده‌اند و تنها با نصب تابلوهایی در مسیر رودخانه به مردم هشدار دادند.
سیلی هولناک‌تر از سیلاب امامزاده داوود!
یکی ازعوامل دهیاری روستای زشک که خیلی اتفاقی با او در مسیر بازدید از رودخانه زشک برخورد کردیم، دل پری نسبت به جفایی که در حق رودخانه و مردم این روستا می‌شود، دارد.
نشانی در خصوص شرایط موجود رودخانه زشک می‌گوید: فقط همین را بگویم در این چند روز گذشته که هشدارهای وقوع سیل صادر شده بود و فیلم و تصاویری که از سیلاب‌های کشور منتشر می‌شد مردم زشک خواب و خوراک نداشتند از ترس اینکه اگر باران سیل‌آسایی ببارد، چه بر سرشان خواهد آمد. باور کنید اگر سیل می‌آمد با توجه به شرایط فعلی رودخانه که دست‌کم در برخی از نقاط آن بیش از 3 متر شن و ماسه و سنگ‌های بزرگ به دلیل لایروبی نشدن وجود دارد، فاجعه‌ای هولناک‌تر از سیل امامزاده داوود به وقوع می‌پیوست.
وی ادامه می‌دهد: شک نکنید اگر سیل می‌آمد تلفات جانی هزاران نفری در پی داشت و فاجعه‌ای عظیم رخ می‌داد.
قانون برای همه قانون نیست!
وی با ابراز گلایه از مدیریت شرکت آب منطقه‌ای در نحوه رسیدگی به رودخانه زشک می‌گوید: بیش از صد بار به مدیر آب منطقه‌ای شهرستان نامه زدیم و شرایط را در میان گذاشتیم. تنها چیزی که به ما گفته شد این بود که برای یک ساعت کار بیل مکانیکی می‌توانیم هزینه پرداخت کنیم در حالی که در منطقه پایین‌دست در ابرده مرتب مسیر باز می‌شود و کار در حال انجام است. آیا آقایان نمی‌دانند اگر سیل راه بیفتد از بالادست که روستای ما قرار دارد تا انتها که ابرده و مناطق دیگر است، همه چیز را تخریب خواهد کرد؟
وی همچنین از عملکرد اداره منابع طبیعی انتقاد کرده و ادامه می‌دهد: افراد غیر بومی خیلی راحت و بدون دغدغه و مزاحمت حتی دل کوه را می‌شکافند و باغ و ویلا برای خودشان درست می‌کنند. چرا ساخت وسازهای شهرک‌گونه دیده نمی‌شوند؟ دوگانگی برخورد، اینجا بیداد می‌کند. اینجا قانون برای همه قانون نیست! عده‌ای پولدار که بومی این منطقه نیستند، به هر طریقی شده هر چه می‌خواهند انجام می‌دهند و هیچ‌کس هم جلودارشان نیست.
15 هزار نفری که جانشان در خطر است
وی تعداد خانوار روستای زشک را حدود هزار خانوار ساکن همیشگی و 2 تا 3 هزار خانوار ساکن مقطعی عنوان نموده و می‌افزاید: زندگی 15 هزار نفر از اهالی این منطقه در صورتی که اقدامی عاجل صورت نگیرد، همچنان در خطر سیلاب‌های هولناک است و هزاران مسافر و گردشگری که به اینجا می‌آیند نیز باید به این تعداد اضافه نمود.
نشانی در واکنش به سؤالی در مورد وجود پل‌های فراوان روی رودخانه زشک و خطرهایی که برخی از آن‌ها دارند، بیان می‌کند: بازهم پای همان غیر بومی‌ها در میان است که هر کاری بخواهند می‌توانند انجام دهند. مردم اینجا اگر بخواهند پلی روی رودخانه بسازند، از راه قانونی اقدام می‌کنند و مجوز می‌گیرند هرچند باید به آب منطقه‌ای برای ساخت پل، اجاره سالیانه پرداخت نمایند و این در نوع خود بی‌مانند است که مردم باید پول اجاره چه چیزی را به شرکت آب منطقه‌ای پرداخت کنند در صورتی که کارشان قانونی است و مجوزهای لازم را گرفته‌اند.
خبرنگار: هاشم رسائی‌فر
نظر شما