دکتر منصورصادق زاده عضو هیئت علمی و متخصص کودکان و نوزادان دانشگاه علوم پزشکی زنجان در گفت و گوی اختصاصی با مفدا گفت: در شیرخواران که باشیر مادر تغذیه می‌شوند بروز بسیاری از بیماری‌های حاد تنفسی وگوارشی کمتر خواهد بود همچنین عفونت گوش میانی واحتمال مرگ ناگهانی شیرخواران کمتر است در طولانی مدت نیز چاقی در آنها کمتر رخ میده وبروز بیماری‌هایی مثل دیابت وآسم وآلرژی ،لوسمی واختلالات عصبی روانی در آنها کمتر است.

ادامه گفت و گو را با هم می خوانیم:

۱- اولین تغذیه بهتر است کجا وچه موقع انجام شودوتغذیه زود هنگام نوزاد چه نقشی در سلامت مادر ونوزاد دارد ؟

بهترین زمان برای شروع تغذیه یکساعت اول بعد از تولد ودر اتاق زایمان است، برای این منظور نوزاد را پس‌از خشک کردن بصورت لخت زیر سینه مادر باید قرارداد در مادران سزارینی بلافاصله بعد از هوشیاری کامل باید این کار صورت گیرد تا تغذیه زودرس با آغوز انجام شود. این تماس زودرس در برقراری روابط عاطفی مادر وشیرخوار بسیار اهمیت دارد وتغدیه اول با آغوز مادر سیستم ایمنی کودک را تقویت می‌کند.
تغذیه زودرس به شروع تغذیه از پستان مادر وبرقراری شیر کمک می‌کند و در تکامل روانی آینده نوزاد اهمیت دارد.

۲- بعد از ترخیص، برای شیردهی موفق مادر ، مراکز بهداشتی درمانی چه نقشی دارند؟ مراقبت و راهنمائی های اصلی در چند روز اول تولد و هفته اول و دوران نوزادی چگونه باید باشد ؟

بعداز ترخیص از بیمارستان برای تداوم تغذیه باشیر مادر لازم است که مادر تغذیه انحصاری شیرخوارش را رعایت نماید. یعنی اینکه تا پایان ۶ ماهگی فقط از شیر مادر برای تغذیه شیرخوار استفاده کند و هیچ نوع ماده غذایی و آشامیدنی حتی آب نیز به شیرخوار داده نشود. دادن دارو و قطره های ویتامین و آهن اشکالی ندارد اما از پستانک استفاده نکند. دفعات شیردهی بر حسب تمایل شیرخوار باشد وبدون محدودیت در طول روز و شب شیردهی را انجام دهد. قبل از هر بار شیر دهی داخل بینی قطره کلرور سدیم بریزد و علاوه بر نوک پستان هاله قهوه ای اطرافش نیز در داخل دهان شیرخوار قرار داده شود. مراکز بهداشتی وظیفه دارند که از مادر شیرده حمایت نموده و اضطراب وی را کم کنند.آنها باید روش های صحیح شیردهی در حالت‌های مختلف رابه مادر آموزش دهند و در مورد مشکلاتی که مادر در طی روند شیردهی پیدا می کند اورا راهنمایی نمایند.

۳- به نظر شما چه حمایت هائی باید از مادر شود، تا در شیر دهی موفق باشد ؟

حمایت های لازم برای مادر شیرده شامل حمایت‌های داخل خانواده ( منزل) وحمایتهای محیط کار ودرس ( درموارد اشتغال به کار و تحصیل مادر) می باشد در خانواده مادر شیر ده باید تغذیه مناسب واستراحت کافی داشته باشد و از مسائل استرس زا دوری نماید نقش پدر خانواده و مشارکت در روند نگهداری شیرخوار نقش عمده ای در این قسمت ایفا می‌کند.
در محیط کار و درس حمایت‌های لازم باید توسط دولت‌ها انجام گیرد و استفاده از مرخصی شیردهی ارجحا تا پایان یک سالگی و در ادامه استفاده از مرخصی موقت طول روز یا پاس شیردهی ، فراهم آوردن اتاقها یی در محیط کار جهت شیردهی ونیز امکانات دوشیدن وذخیره شیر برای استفاده از آن در موارد عدم حضور مادر مثل پمپ شیر دوش و یخچال مناسب جهت نگهداری آن از مواردی است که می‌تواند کمک کننده باشد.

۴- نظر شما درباره آرام کردن شیرخوار با پستانک چیست؟

استفاده از پستانک یکی از بدترین راههای آرام کردن شیرخوار می باشد. استفاده از آن باعث سردر گمی شیرخوار در نحوه مکیدن پستان شده رفلکس مکیدن را که باعث تداوم شیردهی مادر می‌شود مخدوش می‌نماید مکیدن سینه مادر را کم کرده وایجاد اختلال در تغذیه انحصاری شیرخوار باشیر مادر می‌کند.

از طرفی احتمال آلودگی وبروز بیماریهای اسهالی ونیز برفک وقارچ دهان را افزایش میدهد .شکل فک و ردیف دندانها را تغییر می‌دهد وبدلیل وابستگی شیرخوار در طولانی مدت گرفتن از آن نیز مشکلات روحی برای شیرخوار در آینده ایجاد میکند.

۵_چرا تغذیه نوزاد با شیر مادر مهم است؟

تغذیه باشیر مادر هم از جنبه مادری و هم از جنبه شیرخوار حائز اهمیت می باشد. در مادران شیرده خونریزی بعداز زایمان کمتر بوده و افسردگی پس از زایمان کمتر دیده می‌شود و برقرای روابط عاطفی باشیرخوار بهتر وسریع تر انجام می‌گیرد. همچنین کاهش وزن بعد از حاملگی زودتر حاصل شده و دلیل قطع قاعدگی فاصله گذاری با حاملگی بعدی بصورت مطلوب‌تری برقرار می‌شود.

در این مادران در آینده احتمال دیابت و سرطان های پستان وتخمدان کاهش می یابد وبیماری های قلبی عروقی کمتر دیده می‌شود.
در شیرخوارانی که باشیر مادر تغذیه می‌شوند بروز بسیاری از بیماری‌های حاد تنفسی وگوارشی کمتر خواهد بود عفونت گوش میانی کمتر دیده می‌شود واحتمال مرگ ناگهانی شیرخوار کمتر است در طولانی مدت نیز چاقی در آنها کمتر رخ میده وبروز بیماری‌هایی مثل دیابت وآسم وآلرژی ،لوسمی واختلالات عصبی روانی در آنها کمتر است.
در ضمن فواید اقتصادی در ابعاد فردی،اجتماعی وملی نیز خواهد داشت وهمچنین استفاده از شیر مادرنیاز به هیچگونه آماده‌سازی و دسترسی به آب جوشیده تمیز ندارد.