شناسهٔ خبر: 55497343 - سرویس استانی
نسخه قابل چاپ منبع: ایسنا | لینک خبر

نگاهی به رسوم عزاداری تاسوعا در خراسان جنوبی؛

آیین‌هایی که غبار زمان کم رنگشان نکرده است

زهرا حمیدی

آیین‌هایی که در روز تاسوعا در خراسان جنوبی اجرایی می‌شوند، در واقع نماد ارادتی بی حد و ازلی به ائمه اطهار(ع) هستند؛ ارادتی که گذشت قرن‌ها نیز کم رنگش نکرده است.

صاحب‌خبر -

با فرا رسیدن ماه محرم شور حسینی در خراسان‌ جنوبی به پا شده و آیین‌های عزاداری سرور و سالار شهیدان پر شورتر از سال‌های گذشته برگزار می‌شود.

‌به گزارش ایسنا، عزاداری برای امام حسین(ع) در مهم‌ترین کارکرد خود، سبب شده تا یاد، نام و پیام‌های نهضت عاشورا زنده و جاوید بماند، و آموزه‌های آن به همه بشریت انتقال یابد.

در طول تاریخ ظالمان و مستکبران همیشه به‌علت ماهیت ظلم‌ستیزی عاشورا با آن مخالف بوده‌اند. ارزش معنوی و انسان‌ساز و اصلاح‌گر عاشورا موجب شده که آسیب‌های زیادی از دوست و دشمن به آن وارد شود.

عزاداری و برپایی مراسم ماتم در سوگ اولیاء خدا ریشه در قرآن و سیره نبوی(ص) و سیره امامان (ع) دارد.

 آیین‌هایی که غبار زمان کم رنگشان نکرده است

نخل گردانی در شهرستان‌های فردوس و طبس

در حوزه کویر هر کدام از شهرستان‌های نهبندان، بشرویه، سرایان، فردوس و طبس مراسم نخل گردانی را با زیبایی و شکوه خاصی اجرا می‌کنند. نخل به اصطلاح یک حجله از چوب است که با تمثال‌های رنگارنگ مثل آیینه، پارچه‌های قیمتی، گل و سبزه تزیین می‌شود و روز عاشورا در مراسم روضه ‌خوانی و تعزیه به عنوان تابوت نمادین امام حسین (ع) حرکت داده می‌شود.

در طبس گلشن مراسم نخل برداری یا نخل گردانی یکی از مراسم‌های عزاداری است و شاید مهم ترین دلیل برای رواج این مراسم این باشد که در روایات ذکر شده پیکر امام حسین (ع) را روی شاخه‌های درخت خرما گذاشته و به محل دفنش برده اند.

در طبس نخل توسط سادات و بزرگان بسته و در روزهای تاسوعا و عاشورا همراه هیئت‌های عزاداری حرکت داده می شود، این مراسم با هدف تشییع پیکر مقدس سیدالشهدا در روز عاشورا برپا می‌شود و در این شهر در روز عاشورا ۲ نخل برای امام حسین (ع) و یک نخل بلند برای حضرت ابوالفضل (ع) گردانده و در محل عزاداری چند بار نخل ها را دور می دهند و بعد به زمین می گذارند تا عزاداران آن را زیارت کنند.

در شهرستان فردوس نیز پنج هیئت مذهبی نخل ‌های آذین‌بندی شده را بعد از نماز ظهر عاشورا به محل امامزادگان سلطان محمد و سلطان ابراهیم از نوادگان امام موسی‌بن جعفر(ع) برده و آنجا این آیین را برگزار می‌کنند.

از صبح روز تاسوعا، نهم محرم‌الحرام کار پوشش و تزئین نخل ها در فردوس آغاز می‌شود و بسیاری از جوانان در کنار بزرگان برای آماده کردن نخل همراه و هم قدم می‌شوند. وظیفه هدایت و حرکت نخل هم نسل در نسل از پدران به فرزندان بزرگتر منتقل می‌شود، نخل گردان ها آن را بر روی دوش گذاشته و با حرکت به انتها و ابتدای صحن امامزادگان مراسمی بسیار باشکوه و پرحرارت را به وجود می‌آورند.

 آیین‌هایی که غبار زمان کم رنگشان نکرده است

شمع گردانی و یک عزاداری دسته جمعی

یکی از آیین های سنتی مربوط به ماه محرم در خراسان جنوبی آیین شمع گردانی در روستای بهدان است که هر سال در عصر و شام تاسوعا شمع‌هایی که توسط اهالی روستا ساخته می‌شود با استفاده از گل بر روی ۱۴ عدد سینی قرار می‌گیرد و سپس به مسجد روستا برده و توسط اهالی روستا روشن می‌شوند و تا وقتی شمع‌ها روشن است با سینی‌های حامل شمع به صورت گروهی حرکت می‌کنند و به صورت دسته جمعی در عزای سرور و سالار شهیدان نوحه سر می‌دهند. 

 آیین‌هایی که غبار زمان کم رنگشان نکرده است

هفت منبر و گرفتن حاجات

هفت منبر از آیین‌های سنتی زنان خراسان جنوبی در عزای سالار شهیدان برای دعوت افلاکیان هفت آسمان به مجلس عزای امام حسین (ع) است. این مراسم در غروب تاسوعا تا پیش از اذان مغرب اجرا می‌شود و بانوانی که نذر و نیازی دارند به هفت مکان مشخص از جمله (حسینه ها، مساجد، منازل، بقاع متبرکه و …) می‌روند و در آن جا برای حاجت گرفتن شمع روشن می‌کنند.

مراسم هفت منبر به شماره ۵۰۷ در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسید.

تمام این آیین‌ها و رسوم ریشه در اعتقاداتی دارند که آنقدر محکم و عتیق هستند که اکنون پس از قرن‌ها پابرجایند؛ آیین‌هایی که هنوز اجرایی می‌شوند تا عشق و ارادت مردم را به اهل بیت(ع) نشان دهند.

انتهای پیام

نظر شما