امان الله قرائی مقدم، جامعه شناس

روزنامه دولتی ایران نتیجه یک نظرسنجی مربوط به خرداد سال جاری را منتشر کرد.در این نظر سنجی آمده است:" 69 درصد مردم ایران از زندگی لذت می‌برند، 52 درصد از مردم مقصر مشکلات را دولت قبل می‌دانند و 75 درصد مردم در زندگی احساس آسایش می‌کنند!"

"در نظرسنجی آمده است که ۶۳ درصد مردم ایران از سطح زندگی خود ابراز رضایت دارند و ۵۷ درصد مردم ما از کیفیت خدمات بهداشتی راضی هستند و 50 درصد از مردم نیز از کیفیت آموزش در کشور راضی هستند." باید منتشر کننده این آمار به ما توضیح بدهد چطور و از طریق کدام شیوه علمی به این داده‌ها دست یافته‌اند.

رضایت مقوله‌ای گسترده و پیچیده است و به برآیند رضایتمندی در حوزه‌های خاصی از زندگی مثل نوع کار، درآمد، شرایط خانواده، تأمین اجتماعی و ... بستگی دارد.

این احساس در دوره از زندگی بر اساس تجربه فرد به شکل متفاوتی و با فراز و فرود همراه است. اما منظور از رضایت از زندگی احساس خرسندی نسبتاً پایدار و همه جانبه و امیدوار به آینده است که دچار تزلزل نشود. حداقل مشاهدات میدانی نگارنده چنین وضعیتی را تاکنون در جامعه نشان نمی‌دهد.

ایران باستان، یکی از شادترین جوامع بشری بود. نمونه بارز این شادمانی در دوازده ماه سال و در مراسم و جشن، ها و پایکوبی و شادی و نشاط جمعی و مناسبت‌های فراوانی که در تقویم ایران باستان وجود داشت دیده می‌شود. نشاط و شادی در گذشته در همه قشرها و افراد دیده وجود داشته است.

اما هر چه به زمان حال نزدیک می‌شویم، شادی و نشاط کم‌تری در جامعه می‌بینیم. به طور کلی بر اثر جنگ‌ها، شکست‌ها، فقر و بدبختی که به مرور گریبانگیر جوامع بشری شده مردم را در فقر و بدبختی و محرومیت فرو برده است، تحت تأثیر این فضا آهسته آهسته شادی در جامعه ایران فروکش کرد.

یک رکن اصلی برای شاد بودن،  اعتماد به آینده است. ما 9 میلیون جوان آماده ازدواج داریم که به هر دلیلی امکانی برای تشکیل خانواده ندارند یاغی خوانده جوان بیکار و در جستجوی کار است. وقتی این جوانان تصویر واضحی از آینده خود ندارد چگونه می‌تواند شاد باشند؟ به تبع گرفتاری در زندگی این جوان خانواده او هم دچار ناراحتی می‌شود و شادی از چنین خانواده‌ای رخت بر می‌بندد.

بر طبق "اصل اصالت وجود" از نظریه "ژان پل سارتر"، فیلسوف فرانسوی آدمی نمی‌تواند وقتی غمی را در کنار خود می‌بیند، احساس شادی کند. متاسفانه بسیاری با بهره گیری از برخی آموزه‌ها غم پراکنی می‌کنند. در حالی که هستی بر محور شادی انسان شکل گرفته است.

 باید قبول کنیم اکنون به دلیل مشکلات انگیزه برای شادی در کشور  کم‌رنگ شده است؛ در حالی است که اقتصاد نقش روانی و روحی در زندگی فرد دارد و تأثیر مهمی در رضایت از زندگی ایفا می‌کند. بدون داشتن اقتصاد خوب چگونه می‌توان ادعا کرد مردم جامعه از زندگی خود راضی هستند. بنابراین نظرسنجی روزنامه ایران نظرسازی است تا نظرسنجی.