آریا طاری

انتخاب همزمان مربیان خارجی در استقلال، تراکتور و سپاهان، نشان می‌دهد سلیقه حاکم بر فوتبال ایران دوباره به سراغ استفاده از اندیشه‌های مربیان خارجی رفته است. موضوعی که می‌تواند پیشرفت فوتبال ایران را در همه ابعاد رقم بزند. به نظر می‌رسد فصل بسیار جذابی در انتظار هواداران لیگ برتر خواهد بود. ساپینتو، مورایس و بردی‌اف با انگیزه‌های زیادی راهی فوتبال ایران شده‌اند و آماده رقم زدن یک رقابت بسیار جذاب و تماشایی خواهند بود. حضور این مربی‌ها بدون شک انگیزه نفراتی مثل یحیی گل‌محمدی و جواد نکونام را نیز برای فصل تازه به اوج خواهد رساند.

لیگ نهم؛ دو مربی خارجی

در لیگ برتر هشتم، همه مربی‌ها در شروع فصل داخلی بودند اما لیگ نهم به این روند پایان داد. قبل از شروع لیگ برتر نهم، دو باشگاه به سراغ مربیان خارجی رفتند. پرسپولیسی‌ها زلاتکو کرانچار را روی نیمکت‌شان نشاندند و راه آهن نیز به سراغ ارنی برندتس هلندی رفت. هر دو مربی اما مدت بسیار کوتاهی در تیم‌شان دوام آوردند. پرسپولیس علی دایی را جایگزین کرانچار کرد و راه آهن نیز مهدی تارتار را به جای برندتس روی نیمکت نشاند. برندتس هلندی دیگر در اطراف فوتبال ایران دیده نشد اما سپاهان مدتی بعد به سراغ کرانچار رفت و با این مربی به موفقیت‌های زیادی نیز در فوتبال ایران رسید. تا پایان آن لیگ اما مربی خارجی دیگری به فوتبال ایران وارد نشد.

لیگ دهم؛ دو مربی خارجی

در شروع لیگ برتر دهم فوتبال ایران، همه مربیان لیگ داخلی بودند اما در میانه فصل تغییراتی روی نیمکت چند تیم اتفاق افتاد. تیم پرحاشیه و پرتغییر استیل آذین به سراغ «لوییسا تومباکوویچ» صربستانی رفت اما بعد از مدتی این مربی را برکنار کرد و افشین پیروانی را به عنوان سرمربی به جای او نشاند. نفت آبادان نیز «آلفردو کاسمیرو» پرتغالی را به عنوان سرمربی انتخاب کرد و جالب اینجاست که غلامحسین پیروانی به عنوان جایگزین او انتخاب شد. در حقیقت در لیگ برتر دهم برادران پیروانی به جای مربیان خارجی برای فوتبال ایران در نظر گرفته شدند.

لیگ یازدهم؛ 6 مربی خارجی

لیگ یازدهم یکی از آن فصل‌هایی بود که مربیان خارجی زیادی در آن مشغول به کار شدند. سپاهان فصل را با لوکا بوناچیچ شروع کرد و در ادامه راه کرانچار را به عنوان سرمربی روی نیمکت نشاند و با این مربی قهرمان رقابت‌های لیگ برتر ایران شد. پرسپولیسی‌ها مصطفی دنیزلی را به جای حمید استیلی به عنوان سرمربی معرفی کردند. صنعت نفت هم با کنار گذاشتن غلامحسین پیروانی به سراغ خوزه آلبرتو کاستا رفت. شهرداری تبریز نیز برای مدت کوتاهی «میودراگ یشیچ» را در اختیار داشت. اتفاق جالب توجه آن فصل اما بازگشت «میرسلاو بلاژویچ» به فوتبال ایران بود. مرد محبوب کروات با وجود اینکه نتوانسته بود نسل 2002 فوتبال ایران را به جام جهانی ببرد، همچنان در بین بازیکنان و هواداران فوتبال در ایران محبوبیت داشت. با این وجود دوران حضور این مربی در مس کرمان به شدت ناامیدکننده بود. او دیگر صلابت قبلی‌اش را نداشت و گاهی حتی برای تعویض‌ کردن، نظر مدیران باشگاه را ملاک قرار می‌داد.

لیگ دوازدهم؛ 6 مربی خارجی

در دوازدهمین دوره لیگ برتر، مانوئل ژوزه به عنوان سرمربی روی نیمکت قرمزها نشست و البته فقط به اندازه یک نیم‌فصل در فوتبال ایران دوام آورد. تراکتور با تونی اولیویرا قرارداد بست و این مربی را تا پایان راه در اختیار داشت. سپاهان به کار با کرانچار ادامه داد و مس کرمان نیز لوکا بوناچیچ را روی نیمکت نشاند. نفت آبادان که فصل را با ژوزه کاستا شروع کرده بود، در ادامه راه آلفردو کاسمیرو را به جای این مربی نشاند و البته قبل از پایان فصل این مربی را نیز برکنار کرد. آن فصل را یک مربی ایرانی برد و قهرمانی لیگ سهم قلعه‌نویی شد اما تونی با تراکتور نتایجی فراتر از حد انتظار به دست آورد و تیمش را روی سکوی دوم لیگ برتر قرار داد.

لیگ سیزدهم؛ پنج مربی خارجی

در شروع لیگ برتر سیزدهم، تقریبا «یک سوم» تیم‌ها سرمربی خارجی داشتند و این عدد در طول فصل بیشتر نشد. به جز بوناچیچ، تونی و کرانچار که همانند فصل قبل به هدایت مس، تراکتور و سپاهان ادامه می‌دادند، دو سرمربی خارجی تازه‌وارد در آن فصل وارد فوتبال ایران شدند. دراگان اسکوچیچ سرمربی ملوان شد و انگین فیرات به عنوان سرمربی روی نیمکت سایپا نشست. دوران حضور فیرات در ایران طولانی نبود اما اسکو بعدها نیمکت تیم ملی ایران را نیز به دست آورد. در طول لیگ برتر سیزدهم، تونی و بوناچیچ با توافق دوطرفه از تیم‌های‌شان جدا شدند تا تعداد مربی‌های خارجی در پایان لیگ به عدد سه برسد. در آن فصل جام قهرمانی به فولاد با هدایت حسین فرکی رسید.

لیگ چهاردهم؛ پنج مربی خارجی

دراگان اسکوچیچ بعد از نتایج خوبی که در ملوان به دست آورده بود، سرمربی فولاد شد و کارش را در این تیم شروع کرد. تونی اولیویرا هم بعد از مدت کوتاهی جدایی، به خواسته هوادارها پاسخ مثبت داد و دوباره به تبریز برگشت. این دو نفر به همراه زلاتکو کرانچار تنها مربیان خارجی در شروع لیگ برتر چهاردهم بودند. کرانچار در میانه راه از سپاهان جدا شد و این تیم با فرکی توانست قهرمانی لیگ برتر را از آن خودش کند. ملوان هم به سراغ استیون میسلوویچ رفت اما از جذب این مربی نتیجه نگرفت و او را برکنار کرد. کلیدی‌ترین اتفاق لیگ چهاردهم در مورد مربیان خارجی اما، ورود برانکو ایوانکوویچ به جای حمید درخشان به پرسپولیس بود. اتفاقی که یک دوران طلایی را در باشگاه آغاز کرد و پرسپولیس جدید و متفاوتی ساخت.

لیگ پانزدهم؛ پنج مربی خارجی  

برانکو نتوانست پرسپولیس را به قهرمانی لیگ پانزدهم برساند اما روند تازه‌ای را در این تیم کلید زد و فصل درخشانی را در این تیم پشت سر گذاشت. تراکتور هم تونی اولیویرا را در اختیار داشت و سپاهان با ایگور استیماچ همکاری کرد. هم تونی و هم استیماچ اما در طول فصل تیم‌شان را ترک کردند. اسکوچیچ هم تا پایان فصل سرمربی فولاد بود و سپس از این تیم رفت. آخرین هفته برانکو در آن فصل، راه آهن بود که با هدایت یوانیس توپالیدیس روبه‌روی این تیم قرار گرفت. توپالیدیس و تیمش سد راه قهرمانی پرسپولیس در لیگ شدند اما نتوانستند راه آهن را حفظ کنند. این تیم راهی رقابت‌های لیگ دسته یک فوتبال ایران شد.

لیگ شانزدهم؛ دو مربی خارجی

لیگ برتر شانزدهم تنها دو مربی خارجی داشت که هر دو نفر «کروات» بودند. دو مربی که سرنوشت کاملا متفاوتی را در آن فصل تجربه کردند. سپاهان که بعد از برکناری ویسی به سراغ کرانچار رفته بود با این تیم به نتایج مطلوبش نرسید و در نهایت او را کنار گذاشت. برانکو اما اولین قهرمانی لیگ با پرسپولیس را به دست آورد. او توانست پرسپولیس را بعد از 9 سال به قهرمانی لیگ برساند و موفقیت فوق‌العاده‌ای را در این تیم تجربه کند.

لیگ هفدهم؛ پنج مربی خارجی

برانکو در لیگ هفدهم، باز هم پرسپولیس را قهرمان لیگ برتر کرد. استقلالی‌ها نیز در میانه‌های همان فصل به سراغ وینفرد شفر رفتند و با این مربی قهرمان جام حذفی شدند. سپاهان در طول فصل به کار با کرانچار پایان داد و تراکتور در هفته‌های پایانی ساغلام را جذب کرد. پنجمین مربی خارجی آن فصل هم بوناچیچ بود که چند هفته در گسترش فولاد مشغول به کار شد و سپس جایش را به فیروز کریمی داد.

لیگ هجدهم؛ چهار مربی خارجی

به جز برانکو و شفر که روی نیمکت سرخابی‌ها حضور داشتند، تراکتور با ژرژ لیکنز قرارداد بست و نفت هم به سراغ پائولو سرجیو رفت. این دو مربی اما اصلا موفق نبودند و در تیم‌شان ابقا نشدند. آخرین قهرمانی برانکو در فوتبال ایران در همین فصل به دست آمد.

لیگ برتر نوزدهم؛ هشت مربی خارجی

رکورد استفاده از مربیان خارجی در یک فصل، در لیگ نوزدهم شکسته شد. جایی که استقلال با استراماچونی و پرسپولیس با کالدرون لیگ را کلید زدند و البته هر دو مربی خیلی زود به طرف درهای خروجی رفتند. وینگو بگوویچ در گل گهر، دنیزلی در تراکتور، اسکوچیچ در صنعت نفت، رادولوویچ و بوناچیچ در ذوب و کرستیچویچ در شاهین دیگر مربیان خارجی آن فصل فوتبال ایران بودند.

لیگ برتر بیستم؛ یک مربی خارجی

قانون منع ورود مربیان خارجی جدید، موجب شد در شروع این فصل حتی یک مربی خارجی در لیگ وجود نداشته باشد. در انتهای این فصل البته این قانون لغو شد و تراکتور، سولدو را روی نیمکت نشاند.

لیگ بیست و یکم؛ دو مربی خارجی

در آخرین فصل لیگ برتر تا امروز، فقط «یک تیم» به سراغ مربیان خارجی رفت. تراکتوری‌ها فصل را با سولدو شروع کردند و در انتهای راه ارطغرول ساغلام را به خدمت گرفتند. با جذب این مربی تراکتور کمی از بحران و کابوس سقوط دور شد اما باز هم نتوانست نتایج ایده‌آلی به دست بیاورد. ساغلام نیز در پایان فصل راهش را از تراکتور جدا کرد و این باشگاه به سراغ قربان بردی‌اف رفت.