شناسهٔ خبر: 54769707 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه نسل‌فردا | لینک خبر

قاتل به صحنه جنایت بر می‌گردد؛

بنای دوستی‌های جدید بر شناژبندی دشمنی‌های قدیم

نویسنده : مهرداد زند / گروه بین الملل

صاحب‌خبر - سرانجام محمد بن سلمان در نخستین سفر رسمی خود به ترکیه، پس از 9 سال اختلاف با این کشور وارد ترکیه شد. رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه نیز هنگام تأیید سفر ولیعهد سعودی به این کشور عنوان داشت: «خواهیم دید که روابط دو کشور را تا چه سطحی می‌توانیم ارتقا دهیم.» با این سفر عملاً یخ روابط ریاض – آنکارا آب شد. هر چند که پیش دستی این آشتی را ترکیه با سفر اردوغان در اواخر ماه آوریل/فروردین کلید زد. به موازات آن ترکیه نیم نگاه جدی هم به ارتقاء روابط سیاسی، اقتصادی، نظامی و امنیتی با اسرائیل دارد. سفر اسحاق هرتزوگ، رئیس جمهور اسرائیل به ترکیه، حضور مولود چاووش اوغلو در سرزمین‌های اشغالی و همچنین سفر پیش روی یائیر لاپید، نخست وزیر موقت اسرائیل به ترکیه در همین چارچوب قابل ارزیابی است. این در حالی است که آنکارا دو بار پیاپی سفر حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی به ترکیه را لغو کرد و پیش از آن هم رجب طیب اردوغان از سفر به ایران منصرف شده بود. این‌ها علاوه بر آن است که ترکیه پس از خروج روسیه از سوریه به دنبال اشغال حلب و افزایش نفوذ خود در این کشور جنگ زده است که می‌تواند چالش جدی برای نیروهای ایرانی حاضر در سوریه ایجاد کند. در عین حال اقدامات دولت اردوغان در قالب ابرپروژه های سدسازی با هدف سوءاستفاده از اهرم آب، چالش‌های محیط زیستی را برای ایران شکل داده است و آنکارا تاکنون هم نسبت به هشدارها، درخواست‌ها و حتی تلاش‌های دیپلماتیک تهران برای مدیریت این وضعیت بی تفاوت بوده است. مجموعه این شرایط و اقدامات دولت اردوغان این گمانه و گزاره تحلیلی را به ذهن متبادر می‌کند که ترکیه قید روابط با ایران را زده است و مناسبات نیم بند با تهران را قربانی تقویت مناسبات با ریاض و تل آویو کرده است. در دیگر سو تلاش «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه برای رهایی از بحران‌های اقتصادی و پیروزی در انتخابات آینده با تقلای «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان برای رهایی از باتلاق یمن همراستا شده و آنکارا و ریاض را با وجود اختلاف فراوان به سوی یکدیگر روانه کرد. به گزارش تحریریه روزنامه «القدس العربی» چاپ لندن، در خصوص سفر «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان به ترکیه نوشت، محمد بن سلمان ولیعهد عربستان چهارشنبه آینده به ترکیه سفر خواهد کرد. این سفر نشان می‌دهد که رهبران ترکیه و عربستان به دلایل مختلف نیاز به برقراری روابط سیاسی دارند. نزدیک شدن روابط سیاسی دو کشور می‌تواند فواید اقتصادی هم برای دو کشور به دنبال داشته باشد. از دلایلی که سبب شده است ترکیه از سفر بن سلمان به این کشور استقبال کند آن است که «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه از هم اکنون تبلیغات انتخاباتی خود را آغاز کرده است. این در شرایطی است که اردوغان به دلیل فشارهای ناشی از بحران مالی ترکیه در تنگنا قرار گرفته و اکنون اقتصاد را در اولویت قرار داده است. این نگاه را می‌توان در تنش زدایی ترکیه با مصر پس از سال‌ها تنش سخت به دنبال برکناری «محمد مرسی» رئیس جمهوری پیشین مصر از قدرت و دردسرهای جریان اخوان المسلمین مصر هم مشاهده کرد. همچنین اردوغان تلاش کرده است تا به رژیم اسرائیل هم نزدیک شود. به نوشته روزنامه القدس العربی، سفر بن سلمان به آنکارا می‌تواند در پایان دادن به درگیری‌های سیاسی گسترده میان دو کشور نقش داشته باشد. این دو کشور درباره برخی مسائل از جمله محاصره قطر از سوی عربستان و متحدان آن و حادثه قتل «جمال خاشقچی» روزنامه نگار منتقد سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول اختلاف نظر داشتند. عربستان هم با دخالت نظامی در یمن برای مقابله با انصارالله یمن و ائتلاف سازی با کشورهای عربی نتوانست کاری را از پیش برد و در نهایت انصارالله صنعا را به کنترل خود در آورده است. این موضوع ریاض را به طور گسترده زیر فشار قرار داده زیرا پرونده یمن هنوز هم بسته نشده است. پس از رقم خوردن تحولات فراوان در دوره «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری پیشین آمریکا به سود عربستان، اوضاع در دوره «جو بایدن» تغییر کرده است و ولیعهد عربستان با فشارهای بی سابقه‌ای روبروست. همه این تحولات سبب شکاف میان عربستان و واشنگتن شده است. در نتیجه همین فشارها، عربستان در عرصه بین المللی به ویژه در دوره جنگ اوکراین موضع جدیدی را در پیش گرفته است و با درخواست بایدن برای افزایش تولید نفت همراهی نکرد.با توجه به جمیع مسائل، مشاهده می‌شود که اردوغان و بن سلمان با چالش‌های بزرگی روبرو هستند. در چنین شرایطی با وجود اختلاف میان دو کشور و وجود تنش‌های داخلی در این دو کشور و منطقه و جهان، آنکارا و ریاض به نزدیک شدن به یکدیگر نیاز مبرمی دارند.

نظر شما