به گزارش ایمنا و به نقل از ستاد حقوق بشر، کاظم غریب‌آبادی به مناسبت سومین روز از هفته قوه قضائیه که به نام حقوق بشر و تروریسم نامگذاری شده، با حضور در برنامه تلویزیونی صف اول، عملکرد این مجموعه در حفاظت و صیانت از حقوق ایرانیان را تشریح کرد.
غریب‌آبادی ابتدا با اشاره به دوگانگی حقوق بشر غربی، گفت: آمریکا و غرب وقتی از حقوق بشر صحبت می‌کنند تنها برای سایر کشورها است نه برای خودشان؛ استانداردها و ارزش‌های حقوق بشری توسط این کشورها درباره اقلیت‌های نژادی، مسلمانان و بومیان به هیچ عنوان در این کشورها رعایت نمی‌شود.
وی افزود: کشورهای غربی از حقوق بشر به عنوان ابزار یا کالای سیاسی برای اعمال فشار بر کشورهای در حال توسعه برای رسیدن به اهداف سیاست خارجی خود استفاده می‌کنند و این بزرگترین آفت حقوق بشر است که سیاست‌زده شده است.
دبیر ستاد حقوق بشر، در ادامه درباره آخرین وضعیت حمید نوری در زندان‌های سوئد، تاکید کرد: نوری بدون هیچ کیفرخواستی و طبق ادعاهای واهی در فرودگاه سوئد بازداشت شد و حدود شش ماه گذشت تا دادستان سوئد برای او کیفرخواستی ساختگی صادر کرد؛ او حدود یک سال و نیم هیچ ارتباطی با خانواده نداشت و در بدترین شرایط، مدت‌ها در سلول انفرادی نگهداری شد و او را از دسترسی به پزشک محروم کردند.
وی تصریح کرد: ما پرونده حمید نوری را پروندهای سیاسی و نه یک پرونده حقوقی و قضائی می‌بینیم. این پرونده سیر دادرسی عادلانه را نیز طی نکرده است؛ وی امروز تماسی با خانواده داشت و گفت هنوز در سلول انفرادی است. در اثر شکنجه در زندان هم به شنوایی و هم به بینایی وی آسیب وارد شده؛ این در حالی است که ما از سوئد سه زندانی در ایران داریم اما مانند آنها غیرانسانی رفتار نمی‌کنیم چون در نظام قضائی ما که مبتنی بر نظام اسلامی است، چنین رفتارهایی مورد قبول نیست. ما به اتباع کشورها فشار وارد نمی‌کنیم، دولت آن کشور باید پاسخگوی ما باشد. افکار عمومی باید بدانند که غربی‌ها اعتقادی به حقوق بشر ندارند.
غریب‌آبادی یک نمونه دیگر از ظلم آمریکا و غرب به اتباع ایرانی را بازداشت اسدالله اسدی، دیپلمات ایرانی برشمرد و گفت: بخش قابل توجهی از ۱۱۰ روزی که او در آلمان بازداشت بود را در بانکر نگهداری می‌شد و از همه امکانات محروم بود و مورد بازرسی‌های تحقیرآمیز قرار می‌گرفت و حتی قرآن و جانماز را که سفارت برای او فرستاده بود، در اختیارش قرار نمی‌دادند. این در در حالی است که آلمان خود با وجود نقض حقوق بشر، در موضوعات حقوق بشری علیه ایران همیشه مدعی است!
دبیر ستاد حقوق بشر در ادامه درباره موضع ایران در قبال پناه‌دادن تروریست‌ها در کشورهای غربی، گفت: در حال حاضر سوئد میزبان گروهک تروریستی منافقین و گروهک‌های مثل حرکة‌النضال است؛ پرونده حمید نوری به وسیله گروهک منافقین وارد نظام قضائی سوئد شد که به نظر من این یک کار تیمی بین دو کشور اروپایی و منافقین بوده است. حبیب‌الاسیود یا چعب به عنوان سرکرده این گروهک که الان ششمین دادگاهش برگزار شد، در سوئد مستقر است و تمام امکانات را سوئد در اختیار آنها قرار می‌دهد. مستندات قوی داریم که این حمایت‌ها سیستماتیک است. این در حالی است که دولت سوئد میزبان گروهک‌هایی است که دستشان به خون ۱۷ هزار ایرانی بی‌گناه آلوده است و حالا منادی حقوق بشر شده است!
وی ادامه داد: عمده کشورهای اروپایی این‌چنین هستند. سیاستی که ایران اتخاذ کرده، فشار بر دولت‌هایی است که حامی و میزبان گروهک‌های تروریستی هستند. برخی معتقدند که همه به ماهیت تروریستی گروهک منافقین واقفند، با این وجود از سال ۱۴۰۰ کار مشترک خوبی صورت گرفت و فشار زیادی به کشورهای حامی گروهک تروریستی منافقین وارد شد. ما به سازمان‌های بین‌المللی و کشورهای اروپایی هشدار دادیم که به مسؤلیت خود واقف باشند.
غریب‌آبادی یک اقدام دیگر را طرح دعوا علیه منافقین در بعضی دادگاه‌ها و محاکم داخلی و خارجی برشمرد و گفت: متأسفانه نظام قضائی کشورهای غربی با پروندهای این چنینی نیز برخوردی سیاسی دارند و به مستندات قربانیان تروریسم که نزد محاکم اروپایی مطرح شد به صورت عادلانه رسیدگی نکردند، اما ما کوتاه نمی‌آییم و از ظرفیت سازمان‌های بین‌المللی و روابط دوجانبه با کشورها برای افشای ماهیت گروهک تروریستی منافقین و محاکمه آنها استفاده می‌کنیم.
وی تصریح کرد: در محاکم داخلی نیز این پیگیری‌ها برای افشای ماهیت تروریستی منافقین و محاکمه آنها همچنان ادامه خواهد داشت.
معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه، در ادامه گفت: مقابله با تروریسم مسئولیت بین‌المللی است. در کنوانسیون‌ها، معاهدات و سایر اسناد بین‌المللی به مسئولیت جمعی در این زمینه اشاره شده است و این یک مسئولیت مشترک برای مقابله با تروریسم و تروریست‌ها است. اگر شاهدیم توفیقی در مقابله با تروریسم در صحنه بین‌المللی حادث نشده، به دلیل حمایت مدعیان حقوق بشر از تروریست‌ها است. ببینید النصره، القاعده و داعش را چه کسانی تشکیل دادند؟ پشت تمام اینها آمریکا و کشورهای اروپایی هستند. بیش از ۳۵۰۰ نفر از اتباع اروپایی در داعش حضور داشتند.
وی یادآور شد: مادامی که عزمی جدی در مقابله با تروریسم از این کشورها نبینیم، در مبارزه با تروریسم توفیق کامل حاصل نمی‌شود. اگر داعش در عراق و سوریه شکست خورد، حاصل تلاش‌های جمهوری اسلامی ایران و حاصل تلاش سردار شهید عزیزمان حاج قاسم سلیمانی است. ما باید ماهیت گروهک‌های تروریستی و جنایاتشان و حمایت‌های آمریکا و اروپا از این گروهک‌ها را به افکار عمومی و نسل جدید کشورمان بشناسانیم.
دبیر ستاد حقوق بشر کشورمان در ادامه گفت: گروهک تروریستی منافقین چند وقتی است تظاهر به ترک ماهیت تروریستی و نظامی خود می‌کند، در حالی که این دروغی بیش نیست؛ مستندات ما نشان می‌دهد همچنان در حال فعالیت‌های تروریستی هستند، بنابراین ضروری است که ماهیت این گروهک تروریستی افشاگری شود.
وی همچنین در خصوص طرح دعوای خانواده شهدای هسته‌ای در دادگاه شعبه ۵۵ حقوقی تهران، گفت: ما یک دادسرای امور بین‌الملل داریم که زیرمجموعه دادستانی تهران است و در بعد کیفری پرونده‌هایی که حقوق ایران و ایرانیان در آن تضییع شده را رسیدگی می‌کند و از بعد حقوقی هم در شعبه ۵۵ دادگستری تهران این رسیدگی‌ها صورت می‌گیرد.
در خصوص پرونده ترور شهدای هسته‌ای، اقدامات قضائی اضافه بر اقداماتی است که دولت و حاکمیت ما به صورت متقابل در نظر گرفته‌اند.
غریب‌آبادی افزود: در خصوص این پرونده‌ها، گاهی اوقات در معاونت امور بین‌الملل قوه قضائیه توصیه‌هایی در بعد حقوقی و کیفری داریم و گاهی هم شاکی خصوصی نیز داریم، مانند شکایت سه تن از خانواده‌های شهدای هسته‌ای و یک تن از مجروحان هسته‌ای که دادخواستشان به شعبه ۵۵ حقوقی تهران ارائه و به آن رسیدگی شد. آمریکا یکی از کشورهایی است که مصونیت دولت ایران را لغو و پرونده‌های متعددی را علیه ایران باز و آرای سنگینی علیه کشورمان صادر کرده است که در جمهوری اسلامی ایران اقدامی مشابه صورت گرفته است.
وی با اشاره به دو اقدام مهم دادگاه حقوقی شعبه ۵۵ تهران، گفت: این دو اقدام یکی در خصوص شهدای هسته‌ای و دیگری در خصوص کودکان ای.بی و پروانه‌ای است. ما الان ۱۵ الی ۱۸ حوزه را در نظر گرفتیم برای باز کردن پرونده‌های حقوق بشری که عموماً شاهد تضییع حق ایران و ایرانیان هستیم. اقدام شعبه ۵۵ از بعد حقوقی بود و از بعد کیفری هم این دعوا قابل پیگیری هست. در خصوص پرونده ترور شهدای هسته‌ای، اقدامات قضائی قطعاً اضافه بر اقداماتی است که دولت و حاکمیت ما به صورت متقابل در نظر گرفته‌اند.
دبیر ستاد حقوق بشر همچنین در خصوص آخرین وضعیت پرونده شهادت حاج قاسم سلیمانی، اظهار کرد: این پرونده در سه سطح قابل بررسی است و اقداماتی نیز انجام شده است. یکی در محاکم ایران و عراق است. یکی پیگیری کشورهای دخیل در این پرونده که هفت کشور هستند، و یکی هم در بعد بین‌المللی است. آنچه که به نظام قضائی مربوط است رسیدگی در محاکم داخلی است. تفاهمی را در زمان رئیس وقت دستگاه قضا با کشور عراق برای تشکیل کمیته مشترک تحقیق در تسریع به رسیدگی کیفری این پرونده داشتیم. این کمیته آذرماه سال گذشته تشکیل شد.
وی افزود: سه نشست در تهران و بغداد برگزار شده است. اسناد مختلفی و حدود ۱۵۰۰ صفحه سند بین هیئت‌های قضائی دو کشور تبادل شد. تمام اسناد مورد بررسی قرار گرفت و کیفرخواست در دادسرای امور بین‌الملل توسط همکاران قضائی شروع به نگارش شد. بخش اعظمی از کیفرخواست نگارش شده است و بعد از تکمیل، به‌زودی به دادگستری تهران ارسال خواهد شد. باید این پرونده کیفری در عراق هم رسیدگی به آن تسریع شود. به حدود هفت کشور نیابت قضائی ارسال شده است و این هفت کشور متأسفانه هنوز پاسخی به این نیابت‌ها نداده‌اند. تنها دولت عراق به بخشی از نیابت‌های ما پاسخ داده است.
معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه گفت: از وزارت خارجه خواستیم سفرا به صورت فعالانه و رایزنی با مقامات ذی‌ربط دولت میزبان، وصول پاسخ به نیابت‌ها را پیگیری کنند. اینجا فقط نیابت‌ها در مورد اشخاص آمریکایی نیست؛ هر کسی که در ترور شهید سلیمانی دخیل بود، باید محاکمه شود. به همین دلیل، اشخاص در کشورهای دیگر هم شناسایی شدند، از جمله انگلیس، آمریکا، آلمان و اردن.
وی با بیان اینکه در بعد بین‌المللی کنوانسیون ۱۹۷۳ را داریم، گفت: آمران و عاملانی که به افراد تحت حمایت دیپلماتیک آسیب می‌زنند، تحت پیگرد بین‌المللی قرار می‌گیرند، شهید سلیمانی بنا به دعوت مقامات رسمی به عراق رفته بود که ما مستندات آن را هم داریم؛ بنابراین به دیوان بین‌المللی دادگستری هم می‌توانیم شکایت کنیم. در این زمینه، معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری مسئول پیگیری آن است و در حال انجام اقدامات لازم هستند. بعد از گذشت دو سال و نیم از شهادت حاج قاسم ما باید اقدامات عاجلی انجام دهیم.
دبیر ستاد حقوق بشر در ادامه درباره ماحصل گزارش گزارشگر ویژه در خصوص آثار تحریم‌ها در ایران، گفت: ایران بزرگترین قربانی تحریم و تروریسم است. در حوزه تحریم سیاست ما روشنگری در عرصه بین‌المللی است. در مورد مغایرت تحریم‌های یکجانبه با حقوق بین‌الملل باید ادبیات‌سازی شود که افکار عمومی به مخالفت با این تحریم‌ها برانگیخته شوند، چون بیشترین آسیب را به مردم کشور هدف وارد می‌کند. الان ادبیات‌سازی خوبی شکل گرفته است که مرهون تلاش‌های جمهوری اسلامی ایران و کشورهایی مانند کوبا و ونزوئلا است. نکته دوم، استفاده بهینه از ساز و کارهای حقوق بشری است و نکته سوم استفاده از ظرفیت گزارشگری است.
وی ادامه داد: گزارشگر ویژه اقدامات قهری یکجانبه که به تهران سفر کرد، گزارش نهایی خود را به نشست شهریور ماه شورای حقوق بشر ارائه خواهد کرد. ایشان در مصاحبه مطبوعاتی خود در تهران اعلام کرد که تحریم‌های یکجانبه کاملاً مغایر با حقوق بین‌الملل و منشور ملل متحد است و تمام حقوق بشر مردم ایران را تحت تأثیر قرار داده است که این جمله بسیار کلیدی و مهم است و مسئولیت واضعان را بسیار سنگین می‌کند. این اولین گزارش حقوق بشری بین‌المللی خواهد بود که راجع به تحریم‌های ایران تولید می‌شود.
غریب‌آبادی تصریح کرد: گزارش گزارشگر، ادبیات‌سازی علیه تحریم‌ها را بسیار تقویت می‌کند و دوماً ایشان ایران و کشورهای تحت تحریم را تشویق کرد که نزد مراجع بین‌المللی حقوقی شکایت کنند. این گزارش، قابلیت استناد در چنین مراجعی را هم دارد.
دبیر ستاد حقوق بشر در بخش دیگری از سخنانش درباره بازداشت ایرانیان خارج از کشور، گفت: ما در زمینه مسائل حقوقی و قضائی ایرانیان خارج از کشور مسئولیت مستقیم داریم. البته تمامی مشکلات ایرانیان خارج از کشور حقوقی و قضائی نیست؛ شورای عالی ایرانیان خارج از کشور مسئول رسیدگی به تمام این حوزه‌ها است. نزدیک چهار هزار نفر از ایرانیان خارج از کشور در زندان‌های مختلف هستند. حدود ۵۰ درصد این زندانیان در ترکیه و ۵۰ درصد در کشورهای دیگر هستند. بعضاً زندانیان ایرانی نیاز به اخذ وکیل دارند، ولی شاید از نظر مالی نتوانند دسترسی به وکیل داشته باشند. ما باید به هموطنان خارج از کشور کمک و نگاه ویژه‌تری داشته باشیم که با کمک مجلس و سازمان بودجه به دنبال تحقق این امر هستیم. سرکنسولگری‌ها و سفارتخانه‌های ما مرتباً در حال سرکشی هستند و گزارش‌ها به ما واصل می‌شود، تا جایی که بتوانند نیازهای ایرانیان خارج از کشور را برآورده می‌کنند.
غریب‌آبادی همچنین خاطرنشان کرد: در زمینه انتقال محکومان کارهای بسیار خوبی صورت گرفته است. تا پایان سال ۱۴۰۰ حدود ۱۷۰۰ زندانی ایرانی خارج از کشور برای طی کردن ادامه محکومیتشان به کشور منتقل شدند. بخش دیگر، تسهیل ارائه خدمات حقوقی و قضائی به ایرانیان خارج از کشور است. ایرادات سامانه ثنا در خارج کشور بررسی شد و بخش اعظم با کمک مرکز فناوری اطلاعات قوه قضائیه رفع شد. اقدام دیگر ارائه این خدمت در سامانه میخک وزارت خارجه هست. به وزارت خارجه اعلام آمادگی کردیم که می‌توانیم دفاتر خدمات الکترونیک قضائی را در هر کنسولگری یا بخش کنسولی که وزارت خارجه تشخیص دهد، ایجاد کنیم. همچنین، ظرف یکی دو ماه آینده به صورت پایلوت از اولین کشور خارجی ارائه مشاوره‌های حقوقی و قضائی به صورت مستقیم با ایرانیان را آغاز خواهیم کرد.
وی در ادامه درباره روابط حقوقی و قضائی در قبال کشورهای همسایه ایران، گفت: در این حوزه با وزارت خارجه برنامه‌ریزی‌هایی صورت گرفته است؛ در حدود چهار الی پنج کشور همسایه ایرانیان زندانی داریم که با وزارت دادگستری و وزارت امور خارجه برنامه‌ریزی کردیم با کشورهایی که موافقتنامه معاضدت‌های قضائی و یا برای استرداد مجرمین و انتقال محکومین نداریم، با آنها وارد مذاکره شویم و موافقتنامه‌ها را نهایی کنیم. نکته دیگر تعامل و اعزام هیئت‌های حقوقی و قضائی برای توسعه روابط حقوقی و قضائی و انتقال زندانیان ایرانی و استفاده از ظرفیت تعاملات دوجانبه سیاسی با کشورهای همسایه در این راستا است.
معاون امور بین‌الملل قوه قضائیه در خصوص اقدامات صورت گرفته در مبارزه با جرایم سازمان‌یافته و قاچاق انسان و مواد مخدر، تاکید کرد: قاچاق انسان، مواد مخدر و تروریسم، سه موضوع مهم برای همکاری با سایر کشورها در حوزه مقابله با جرایم سازمان یافته فراملی است. در این خصوص همکاری‌های امنیتی، اطلاعاتی و پلیسی را با بعضی از کشورها داریم، اما پروژه‌ای را در سال ۱۴۰۱ تعریف کردیم که بتوانیم نشست قضائی نظام‌های کشورهای همسایه را برای مقابله با جنایات سازمان‌یافته فراملی در ایران تشکیل دهیم که بتوانیم انسجامی درون واحدهای قضائی ایجاد کنیم. چرا جامعه بین‌المللی در مبارزه با تروریسم موفق نبوده؟ چون تبدیل به موضوعی سیاسی شده است. اگر نقش نهادهای قضائی پررنگ‌تر شود، توفیقات خوبی در مبارزه با این نوع جرایم پیدا می‌کنیم.
وی در خصوص چرایی برداشت‌های دوگانه از موضوعاتی همچون حقوق بشر و تروریسم، گفت: عرصه حقوق بشر یک عرصه سیاسی و پیچیده‌ای شده است؛ اندازه‌گیری موضوعات حقوق بشری نیز ملموس نیست. ساختار شورای حقوق بشر نیز به‌گونه‌ای طراحی شده است که شاهد هستیم غرب و آمریکا به راحتی هر قطعنامه‌ای را علیه یک کشور دیگر می‌توانند صادر کنند. مثلاً برای جمهوری اسلامی ایران که انقلاب آن یک انقلاب حقوق بشری است قطعنامه صادر می‌شود، اما خود این کشورها که ناقضان عمده حقوق بشرند مصون از هرگونه انتقادی هستند. البته نمی‌خواهیم توپ را در زمین دیگر کشورها بیندازیم.
غریب‌آبادی یکی از برنامه‌های ستاد را حمایت و ارتقای حقوق بشر در سطح داخل تاکید کرد و گفت: از نخبگان، دانشگاهیان، دانش‌پژوهان، اصحاب رسانه و سیاستمداران می‌خواهیم روی این موضوع تأمل کنند؛ دشمنان ما از حقوق بشر علیه مردم و کشورمان استفاده سیاسی می‌کنند. موضوعی کوچک در کشور ما را بزرگنمایی می‌کنند، در حالی خودشان به مردم خود هم رحم نمی‌کنند و آنها را تحت آزار و اذیت قرار می‌دهند و کشورهای دیگر را اشغال کردند اما مصون از هر گونه انتقاد هستند. ما باید در رابطه با خارج از کشور متحد باشیم و اجازه ندهیم آنها از حقوق بشر سوءاستفاده کنند؛ باید نقض حقوق بشر را در این کشورها رصد کنیم؛ ستاد الان این کار را مرتباً انجام می‌دهد. کشورهای غربی در موضوع حقوق بشر متهم هستند نه مدعی و صلاحیت صحبت در این حوزه را ندارند.
وی در پایان در خصوص چشم‌انداز حقوق بشر در عرصه بین‌المللی، گفت: متأسفانه چالش‌های حقوق بشری در عرصه بین‌المللی به خاطر نگاه دوگانه، تبعیض‌آمیز و سیاسی آمریکا و کشورهای اروپایی به مقوله حقوق بشر در حال توسعه است. کشورهای در حال توسعه و عدم تعهد همگی نسبت به این سوءاستفاده واقف هستند، اما فشار آمریکا بر این کشورها بسیار سنگین است و همه این موضوع را می‌دانند و مادامی که حقوق بشر سیاسی شود، قربانی خود حقوق بشر است.
نظر شما