به گزارش گروه دانش و فناوری آنا، طی یک دهه اخیر مقام معظم رهبری با عنایت بر این مهم، تاکید فراوانی بر تولید و حمایت از تولیدکنندگان داخلی و شرکت‌های دانش بنیان داشته‌اند. امسال نیز با نامگذاری سال" تولید، دانش بنیان و کارآفرین" بر ضرورت این امر تاکید کرده‌اند چراکه تحقق این امر در شرایط کنونی کشور که تحت تاثیر تحریم‌های ظالمانه قرار گرفته‌ایم، می‌تواند بخشی از مشکلات جامعه را برطرف سازد اما متاسفانه با وجود این تاکیدات فراوان هنوز بخش زیادی از مسوولان و صنایع به اهمیت این موضوع پی نبرده‌اند و اکنون برخی از طرح‌های داخلی و دانش‌بنیان و نوآور کشور مورد بی‌مهری بخش صنعت قرار گرفته‌اند.
علی معصومی، دبیرکل انجمن تحقیق و توسعه و نوآوری صنایع و معادن ایران، پژوهشگر برتر سال ۱۳۹۰ در وزارت صنعت، معدن و تجارت در این خصوص به آنا می‌گوید: این مساله یک سری دلایل عملیاتی و اجرایی و همچنین یک سری دلایل ریشه‌ای دارد. دلایل ریشه‌ای آن مربوط به این مساله است که ما اکنون برای تجاری‌سازی دانش فنی دانشگاه‌ها، فرآیند مشخص، شفاف و تعریف شده‌ای که همه مراحل و گامهایش مورد قبول جامعه باشد (یعنی آیین‌نامه، اصول و دستور العمل داشته باشد) را نداریم به عبارت دیگر در حال حاضر مسیر مشخصی برای تبدیل ایده به ثروت در جامعه تعیین نکرده‌ایم یعنی شما به عنوان یک نوآور یا مخترع از هر استان ایران زمانی که یک ایده به ذهنش خطور پیدا می‌کند، نمی‌دانید که باید به کجا مراجعه کنید.
وی می‌افزاید: نه تنها مخترعان و نوآوران بلکه مدیران ارشد ممکلت ما هم نمی‌دانند زمانی که یک ایده به ذهنشان می‌رسد باید به کجا رجوع کنند. این مساله خیلی بد است. حتی از کسانی که سال‌ها در حوزه مدیریت و نوآوری به فعایت پرداخته‌اند سوال شود که هنگام خطور پیدا کردن یک ایده خوب به ذهن‌مان باید به کجا مراجعه کنیم، آنها نیز نمی‌توانند راهنمایی لازم را انجام دهند. راهنمایی‌شان در حد همین سیستم‌های ناقص تعریف شده کشور است.
تنها ۲۰ درصد از توان کشور تجاری‌سازی شده است
معصومی می‌گوید: هرچند اکنون سیستم‌های کشور بسیار خوب کار کرده‌اند و خروجی خوبی نیز داشته‌اند و بسیاری از فناوری‌ها و نوآوری‌های‌مان تجاری‌سازی شده‌اند اما این میزان شاید تنها ۲۰ درصد از توان ما باشد که تبدیل به تجارت شده است. اکنون ۸۰ درصد توان ما در حوزه‌های معادن، داروهای گیاهی و بسیاری از حوزه‌های دیگر بکر باقی مانده است. ما نتوانسته‌ایم تمام توان علمی و فنی‌مان را به ثروت تبدیل کنیم. علاوه بر مشکلات ریشه‌ای این مساله، اکنون یک سری مشکلات اجرایی نیز داریم. اکنون دستگاه برای حمایت از این ایدهها دستورالعمل مشخصی ندارند.
وی تاکید می‌کند: در حال حاضر یک سری از بخشهای خصوصی و دولتی به دلیل رانتی که برای خرید محصولات خارجی دارند، از تولید و ساخت محصولات داخلی استقبال نمی‌کنند. برخی از شرکت‌های دولتی و خصوصی نیز اطمینان کافی به فناوری داخلی ندارند. آنها معمولا از خود فناوری یا از خدمات پس از فروش این محصولات ایراد می‌گیرند. آنها نگرانند که اگر یک تکنولوژی، دستگاه یا تجهیزاتی را خریداری کردند، اگر خوب کار نکرد و خدمات دهی نداشت باید به کجا مراجعه کنند یا چه اقدامی انجام دهند. ریشه تمام این مشکلات بر می‌گردد به اینکه ما آن فرایند اصلی را نداریم و تکلیف خودمان برای تبدیل ایده به ثروت را مشخص نکرده‌ایم که چه کسی در چه صورتی باید به کجا مراجعه کند.
وی عنوان می‌کند: سامان دادن این مساله از طریق وزارتخانه‌ها، دستگاه‌ها و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری کار خیلی سختی نیست. این دستگاه‌ها برای ساماندهی این مساله باید از مخترعان و ایده پردازان بپرسند که آیا ایده‌ای دارند؟ طرحی به روی کاغذ پیاده کرده‌اند؟ آیا نمونه اولیه یا صنعتی آن را ساخته‌اند یا محصول‌شان را تجاری سازی کرده‌اند؟ اکنون در چه مرحله‌ای به سر می برند؟ پس از آن مشخص کنند که باید آنها به کجا مراجعه کنند. ما اگر این کار را انجام دهیم، بسیاری از ایدهها، نوآوریها و فناوریهای دانشبنیانمان با سرعت بالایی میتوانند به ثروت تبدیل شوند و این امر قطعی است. اکنون توان علمی کشورمان بسیاربالاست اما نمی‌دانیم چگونه باید از آن استفاده کنیم.
نتوانسته‌ایم از فرصت تحریم به خوبی استفاده کنیم
دبیرکل انجمن تحقیق و توسعه و نوآوری صنایع و معادن ایران خاطرنشان می‌کند: هرچند اعمال تحریم‌ها طی چند سال اخیر باعث شده تا اقداماتی پیرامون رفع نیازهای داخلیمان انجام دهیم اما متاسفانه نتایج کافی را نگرفتهایم. ما نتوانسته‌ایم از این فرصت تحریم به خوبی استفاده کنیم. از سوی دیگر حوزه‌های علمی و مدیریتی دانشی کشور از جمله وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری که اصل مسوولیت با این دو نهاد است هنوز نتوانسته‌اند بستر لازم را آماده کنند. همه مدل‌های کاری ما در زمان پیش از تحریم، میان تحریم پس از تحریم به یک شکل است. اکنون یک داستانی به نام شرکت‌های دانش بنیان را درست کرده‌ایم که ثبت و ارزیابی شوند و پس از آن برای گرفتن وام اقدام کنند.
وی بیان می‌کند: وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز یکی سری اولویت اعلام کرده است اما به دلیل نبود آن فرایند تمام این کارها به صورت جزیره‌ای انجام شده است. هرچند دستاوردی نیز حاصل شده اما نتایجی نبوده که ما بتوانیم در دوران تحریم کارهای بزرگتری انجام دهیم و خیلی از مشکلات کشور را سریع‌تر برطرف کنیم؛ این مشکلات آنقدر لاینحل نبوده‌اند که نتوانیم آن را مرتفع بسازیم.
وی تصریح می‌کند: متاسفانه ما برای رفع این مشکلات برنامه کافی نداشتیم که بتوانیم از فرصت تحریم‌ها استفاده کنیم. برنامه‌های ما بیشتر به صورت موردی و جزیره‌ای بوده است. اگر این برنامهها منسجم و به صورت سیستمی می‌بودند قطعا خیلی بیشتر از این می‌توانستیم نتیجه بگیریم.
وی در پایان می‌گوید: تحریم‌ها ضمن اینکه تهدید محسوب می‌شوند اما فرصتی را نیز فراهم میکنند. متاسفانه ما نتوانسته‌ایم از این فرصت استفاده کنیم و تهدیدها را به حداقل میزان برسانیم. هر کشوری یا سیستمی اگر تحریم شود، در معرض تهدید قرار می‌گیرد این هنر دولت مورد تحریم است که بتواند با انجام اقدامات لازم شدت و اثرات تحریم‌ها را کاهش دهد و با فراهم ساختن زیرساخت‌ها از این فرصت استفاده کند و آینده‌ای روشن برای میهن خود بسازد.
انتهای پیام/
نظر شما