راضیه زرگری| دلمه‌های تاول‌مانند، تصویر مشمئزکننده این روزهای اخبار سلامت بسیاری از سایت‌های خارجی است. ظهور ناگهانی آبله میمون در 13 کشور چهار قاره، بهداشت جهانی را به تکاپو واداشته. تصور می‌شود آبله میمون که عموزاده خفیف‌تر آبله است، به‌طور پراکنده از شیوع‌های اندک در آفریقا شروع شده و به کندی گسترش می‌یابد. متخصصان می‌گویند بعید است که آبله میمون به یک بیماری همه‌گیر تبدیل شود. با این حال درباره شیوع آن به واسطه همجنس‌گرایی نگران هستند. شیوع آبله میمون باعث بازگشت عجیب و ناراحت‌کننده ویروس‌های آبله به کانون توجه شده؛ دغدغه‌ای که از سال 1980 یعنی زمان اعلام ریشه‌کنی آبله از سوی سازمان بهداشت جهانی (WHO) فراموش شده بود.
بیش از 80 مورد آبله میمون در حداقل 13 کشور تایید شده است. سازمان جهانی بهداشت بدون نام بردن از هیچ کشوری گفته که 50 مورد مشکوک دیگر در حال بررسی هستند و هشدار داده که احتمال دارد موارد بیشتری گزارش شود. عفونت در 9 کشور اروپایی و همچنین ایالات متحده، کانادا و استرالیا تایید شده است.
به گزارش بی‌بی‌سی آبله میمون در مناطق دورافتاده مرکز و غرب آفریقا شایع است. به گفته سرویس بهداشت ملی بریتانیا، این یک عفونت ویروسی نادر است که معمولا خفیف است و اکثر افراد در عرض چند هفته از آن بهبود  پیدا می‌کنند. ویروس به‌راحتی بین مردم پخش نمی‌شود و گفته می‌شود که خطر آن برای عموم مردم بسیار کم است. هیچ واکسن خاصی برای آبله میمون وجود ندارد، اما تزریق واکسن آبله تا 85درصد محافظت می‌کند، زیرا این دو ویروس کاملا مشابه هستند.
در بیانیه‌ روز جمعه، WHO هشدار داده  که «شیوع اخیر، غیرمعمولی است، زیرا در کشورهای غیر بومی رخ می‌دهد.» این سازمان گفت که «با کشورهای آسیب‌دیده و سایر کشورها همکاری می‌کند تا نظارت بر بیماری را برای یافتن و حمایت از مردم گسترش‌دهد. هنوز مشخص نیست که چرا این شیوع غیرعادی در حال حاضر اتفاق می‌افتد.
یک احتمال این است که ویروس به نوعی تغییر کرده، اگرچه در حال حاضر شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد این آبله با آنچه پیش از این در کشورهای آفریقایی شیوع داشت، متفاوت است. توضیح دیگر دانشمندان این است که ویروس حالا فضا و زمان مناسبی برای رشد پیدا کرده است.
هانس کلوگه، مدیر منطقه‌ای سازمان جهانی بهداشت در اروپا هشدار داد که «با ورود به فصل تابستان و افزایش تجمعات، جشنواره‌ها و مهمانی‌های جمعی، من نگران این هستم که انتقال سریع‌تر شود.»

منتظر موارد بسیار بیشتر باشید
شیوع آبله میمون از هفتم می در بریتانیا ظاهر شد و تاکنون 20 مورد از این بیماری در سراسر بریتانیا تایید شده است. در سه روز گذشته بیش از 100 مورد مشکوک در اسپانیا، پرتغال، ایالات متحده، کانادا، سوئد، ایتالیا، بلژیک، فرانسه، آلمان، هلند، استرالیا و سرزمین‌های اشغالی هم گزارش  شده. دیوید هیمن، اپیدمیولوژیست در دانشکده بهداشت و پزشکی گرمسیری لندن که به ریشه‌کنی آبله کمک کرد و برای اولین بار، 25 سال پیش‌روی شیوع بزرگ آبله میمون در آفریقا کار کرد، انتظار دارد «موارد بسیار بیشتری» در روزها و هفته‌های آینده آشکار شود.
ویروس آبله میمون معمولا از طریق تماس نزدیک و قطرات تنفسی گسترش می‌یابد، اما به نظر می‌رسد که انتقال جنسی به این شیوع کمک می‌کند. روزاموند لوئیس، اپیدمیولوژیست، سرپرست سازمان جهانی بهداشت درباره بیماری‌های ویروس آبله می‌گوید: «این بیماری اصلا معمولی نیست. ما قطعا باید نگران وضعیت جدید باشیم که به معنای واقعی کلمه در پنج روز گذشته به وجود آمده است.»

ظهور دوباره یک بیماری بعد از 50 سال
به نوشته سایت ساینس «آبله میمون» نام غلطی برای این بیماری است. این ویروس سال 1958 در کلونی میمون‌های تحقیقاتی کشف شد، اما میزبان طبیعی آن به احتمال زیاد جوندگان و سایر پستانداران کوچک هستند. این ویروس برای اولین‌بار سال1970 در منطقه فعلی جمهوری دموکراتیک کنگو در انسان ظاهر شد و باعث تب، سردرد و تورم غدد لنفاوی و به دنبال آن فوران تاول‌های چرکی شبیه ضایعات آبله شد.
شیوع بیماری در کشورهای جنوب صحرای آفریقا پس از تماس شخصی با یک حیوان وحشی آلوده اتفاق افتاد و مسافران آلوده بیماری را به کشورهای دیگر منتقل کردند. در سال 2003، ایالات متحده 47 مورد از این آبله را گزارش داد که مربوط به سگ‌های خانگی بود که توسط گونه‌های دیگر آلوده شده بودند. اکثر افراد مبتلا به آبله میمون در مدت چند هفته بهبود پیدا می‌کنند. به نظر می‌رسد شیوع اخیر فقط گونه‌ای از آبله را شامل می‌شود که در شیوع‌های گذشته نرخ مرگ‌ومیر حدود یک‌درصد داشته است.

احتمال شیوع نسخه‌ای تکامل‌یافته از آبله
با این حال، شیوع  فعلی در یک منطقه جغرافیایی گسترده رخ داده که به‌طور کلی این تعداد موارد مشکوک، زیاد به نظر می‌رسد و همین موضوع عجیب است. ضایعات آن شبیه ضایعاتی است که در آبله مرغان و سیفلیس دیده می‌شود.
عفونت‌های آبله و واکسن آبله هر دو، از افراد در برابر ابتلا به آبله میمون محافظت می‌کنند. برخی از محققان نگران این هستند که آبله میمون ممکن است برای پر کردن «جایگاه اکولوژیک» به جا مانده از آبله تکامل پیدا کند.
در واقع، موارد گزارش‌شده در آفریقا به‌طور پیوسته در طول سال‌های گذشته در حال افزایش بوده، ولی شیوع جدید اولین موردی است که در چندین قاره به‌طور همزمان رخ می‌دهد.
داروها و واکسن‌ها امیدی برای محدودکردن شدت و دامنه شیوع این بیماری است، با این حال، بیانیه سازمان جهانی بهداشت هشدار می‌دهد که «این اقدامات متقابل هنوز به‌طور گسترده در دسترس نیستند» و اگر موارد ابتلا به این بیماری ادامه یابد و ویروس در کشورهای بیشتری ظاهر شود، احتمالا زنگ خطر بلندتری به صدا درخواهد آمد.