به گزارش خبرگزاری فارس از رشت، استان گیلان یکی از استان‌های شمالی کشور با مساحت ۱۴ هزار و ۷۱۱ کیلومترمربع بوده که حدود ۹.۰ درصد از مساحت کل کشور را شامل شده و از این منظر در بین استان‌های کشور، رتبه ۲۶ را دار است.
بیش از ۴۰ رودخانه در استان گیلان جریان دارد که مهمترین رودخانه گیلان، سفیدرود است که از کوه‌های چهل چشمه کردستان سرچشمه گرفته و پس از عبور از استان‌های کردستان، زنجان و پس از گذشتن از دره منجیل، دلتاهای وسیعی با شاخه‌های بسیار تشکیل داده و در نزدیکی بندر کیاشهر به دریای خزر می‌ریزد.
صیقلان رودبار که از شهر رشت می‌گذرد و حشمت رود و نو رود که آب آن‌ها به مصرف زراعت می‌رسد، پلرود، کرگانرود، شفا رود، دیناچال، ناورود، شمرود و شلمانرود از دیگر رودهای مهم جلگه گیلان هستند که شعبه های مهم این سفیدرود در گیلان هستند.
شهر رشت یکی از پرتراکم‌ترین شهرهای کشور محسوب می‌شود و در سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۹۵۶ هزار و ۹۷۱ نفر بیان‌شده که حدوداًَ ۱۰ درصد از آن‌ها حاشیه‌نشین هستند، البته این آمار در واقعیت بیشتر هم هست، علاوه بر این ازنظر مساحت شهری حدوداًَ ۲۵ درصد مساحت شهر رشت نیز حاشیه‌نشین هستند.
حاشیه‌نشینی در رشت با حاشیه‌نشینی در شهرهای دیگر کشور متفاوت است، در اینجا حاشیه‌نشینی به معنای، مشکلات معیشتی و فقر خدمات شهری و افزایش آسیب‌های اجتماعی است، زیرا محله‌هایی در کلان‌شهر رشت وجود دارند که ازلحاظ ساختمان و انشعابات به مناطق شهری شبیه هستند اما ازنظر اقتصادی و آسیب‌های اجتماعی در حاشیه قرار دارند.
یکی از چالش‌های مهم در شهر رشت مسئله حاشیه‌نشینی است، چون حاشیه‌نشینی علاوه بر تأثیرات مخربی که بر زیبایی فضای شهری می‌گذارد، آسیب‌های زیادی را برای مردم ساکن در این مناطق پدید می‌آورد زیرا این قشر از جامعه با معضلات مادی و معنوی زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
کلان‌شهر رشت دارای محلات محروم و حاشیه‌ای بسیار زیادی مثل فخب، حاج بیشه، آزاد و آسایش است که ساکنین آن از مشکلات عدیده‌ای مثل پسماند، زیست محیط و نبود جاده رنج‌برده و این موارد بعد از گذشت چندین سال کماکان ادامه‌دار است.
ولی بدون شک مهم و شاید بزرگ‌ترین دغدغه مردم مناطق حاشیه‌نشین شهر رشت مسئله فاضلاب است به‌طوری‌که ساکنان در این مناطق روزانه با آن دست‌به‌گریبان بوده و مسؤولان علیرغم قول‌های داده‌شده اقدامی در این راستا انجام نمی‌دهند.
نبود سیستم فاضلاب شهری در برخی از محلات حاشیه‌نشین رشت ازجمله فخب، آزاد، سیاه اسطلخ، وولکس، حاج بیشه، معلولین و غیره سبب شد تا تمام فاضلاب‌ها مانند فاضلاب بیمارستانی و شهری به رودخانه‌های زرجوب و گوهررود ریخته شده و سپس به اراضی کشاورزی وارد می‌شود.
یکی از اهالی محله فخب می‌گوید در چند سال گذشته لوله‌هایی به این محله واردشده تا این طریق آب‌های سطحی را جمع‌آوری کنند، ولی اهالی محل شهرداری پیشنهاد کردند حالا که این لوله‌ها را به محله آورده‌اند و آسفالت خراب‌شده، حداقل فاضلاب فخب را ساماندهی کنند که آن‌ها این درخواست را نپذیرفتند و گفتند این مشکل مربوط به آن‌ها نیست.
به گفته یکی از اهالی محله فخب رشت آب آشامیدنی تنها در خیابان اصلی این محل بوده و انشعاب ندارد و مسؤولان می‌گویند مردم خودشان باید برای انشعاب هزینه کنند اما مردم این منطقه اکثراً از قشر ضعیف جامعه هستند و توان پرداخت چنین مبالغی را ندارند.
در بسیاری از محلات حاشیه‌نشین رشت ازجمله آسایش ۲۱ مردم در منازل و با هزینه خود شروع به نصب اگو و ایجاد فاضلاب کردند ولی به دلیل عدم کارشناسی بودن انجام این کار در هنگام باران این فاضلاب بیرون زده و مشکلات خطرناک بهداشتی و زیست‌محیطی را به وجود می‌آورد.
یکی از مطالبی که در بازدید از محلات حاشیه‌نشین رشت بسیار قابل‌توجه بود نم‌دار شدن بسیاری از منازل به دلایل نصب فاضلاب غیراصولی می‌باشد به‌طوری‌که این دیوارها حتی با فشار کم انگشت نیز به داخل فرومی‌رفت و این رطوبت‌های ناشی از فاضلاب، باعث تخریب سریع وسایل منزل نیز می‌شود.
مردم محله آزاد رشت نیز از عدم لایروبی رودخانه و سرازیری فاضلاب گله‌مندند که بوی تعفن آن موجب آزار و اذیت همسایه‌ها بیماری‌های خطرناکی نیز خصوصاََ برای کودکان که دائماََ در حالی بازی در کوچه هستند نیز می‌شود، بنابراین علاوه بر مسؤولان عمران شهرداری رشت پای اداره آب و فاضلاب استان هم باید به کوچه خونگرم این محله باز شود.
در حاشیه‌های شهر رشت بسیاری از منازل بدون ضوابط ساخت‌وساز ساخته‌شده و به این دلیل فاقد لوله‌گذاری آب‌های سطحی است و همین امر منجر به ورود فاضلاب‌های خانگی به دو رودخانه مهم گیلان یعنی زرجوب و گوهررود شده و مشکلات زیست‌محیطی برابری را به وجود آورده که می‌تواند سلامت جسمانی گیلان را تخت تأثیر قرار دهد.
حال یکی از مهمترین درخواست‌های مردم اهالی حاشیه‌نشین رشت مثل فخب، آزاد، آسایش و آج بیشه در آستانه سفر رئیس‌جمهور به گیلان بازدید حجت الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی از این مناطق است.
بنا بر اعلام یکی از اهالی محلات حاشیه‌نشین رشت در چند سال گذشته چندین رئیس‌جمهور قول پیگیری برای حل معضل فاضلاب در محلات حاشیه‌نشین رشت را دادند ولی تاکنون هیچ اقدامی صورت نگرفته و مردم این اهالی هر روز با بوی بسیار بد و بیماری‌های گوارشی و حتی پوستی دست‌وپنجه نرم می‌کنند لذا درخواست ما از رئیس‌جمهور بازدید سر زده از این محلات و آشنایی با مشکلات مردم است.
دیگر موارد مهم در خصوص وضعیت فاضلاب‌های گیلان مسئله فاضلاب صنعتی است که به یک معضل در گیلان مبدل شده و اغلب آنان به دلیل عدم تخصیص ۱۰۰ درصدی بودجه پیشرفت فیزیکی کمی دارند.
فاضلاب‌های صنعتی معمولاً حاوی مواد آلی و معدنی در غلظت‌های مختلف بوده و شامل مواد سمی و سایر مواد مضر و همچنین مؤلفه‌هایی باشند که شاید قابل‌تجزیه پذیر نباشند ولی گاهاً می‌توانند راندمان روند تصفیه فاضلاب صنعتی را کاهش دهند.
طبق اعلام مسؤولان مربوطه اکنون تصفیه‌خانه فاضلاب شهرک‌های صنعتی استان در شهرستان‌های شفت، لوشان، بندر انزلی، صومعه‌سرا، لاهیجان، سیاهکل تالش، رودسر، رضوانشهر و آستانه‌اشرفیه فعال هستند.
همچنین مقرر شد تا پایان سال جاری چهار تصفیه‌خانه جدید صنعتی دیگر در شهرستان‌ها لنگرود، فومن، رشت و لاهیجان به بهره‌برداری می‌رسد تا شاهد به حداقل رسیدن پساب‌های صنعتی در این مناطق باشیم.
ولی بر اساس گفته‌های مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی گیلان تاکنون تمامی این پروژه‌ها دارای پیشرفت فیزیکی ۶۰ درصد هستند که ازجمله مهمترین آن می‌توان به عدم تخصیص به‌موقع اعتبار دانست.
بنا بر اعلام محسن حسینی مدیرعامل آب و فاضلاب گیلان ۱۱ طرح فاضلاب در دست اجراست که برای تکمیل آن‌ها به ۱۷ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است که از این تعداد چهار واحد تصفیه‌خانه فعال فاضلاب در شهرهای رشت به ظرفیت ۶۳ هزار مترمکعب در شبانه‌روز، انزلی ۲۰ هزار مترمکعب، لاهیجان ۲۶ هزار مترمکعب و منجیل ۱۶ هزار مترمکعب در شبانه‌روز و چهار واحد تصفیه‌خانه فاضلاب در حال ساخت در شهرهای رشت (تصفیه‌خانه جنوبی) ۱۲هزار و ۵۰۰ مترمکعب در شبانه‌روز، شرقی انزلی ۱۲ هزار مترمکعب، صومعه‌سرا ۶ هزار و ۲۵۰ مترمکعب آستارا ۶ هزار و ۲۵۰ مترمکعب در شبانه‌روز می‌باشد.
به گفته وی در سفر سال ۹۷ اعضا هیئت دولت به گیلان مقرر شد تا مبلغ ۳۰۰ میلیارد تومان برای تکمیل تصفیه‌خانه‌های صومعه‌سرا، انزلی و آستارا، ۴۵ میلیارد تومان برای تکمیل تصفیه‌خانه مسکن مهرشهر رشت و اعتباری از محل ماده ۵۶ برای تکمیل تأسیسات فاضلاب شهر رشت توسط سازمان برنامه‌وبودجه اختصاص پیداکرده است که حال باید دید که چه میزان از این اعتبارات به گیلان تعلق‌گرفته است.
دو رودخانه مهم زرجوب و گوهررود که از میان شهر رشت عبور می‌کنند، بیشترین آب مصرفی شرب و کشاورزی منطقه را تأمین می‌کنند که ازاین‌بین رودخانه زرجوب که عمده آب شهرستان را تأمین می‌کند، آلوده‌ترین رودخانه در سطح گیلان و حتی کشور است و بسیاری از بیماری‌های میکروبی را به‌طور مستقیم و غیرمستقیم گسترش می‌دهد.
بر اساس اعلام کارشناسان مهمترین منابع آلوده‌کننده رودخانه‌های زرجوب و گوهررود فاضلاب‌های صنعتی، فاضلاب‌های شهری و کشاورزی، مغازه‌ها و بازارچه‌های احداث‌شده است که تمامی مواد زائد خود را وارد این رودخانه می‌کنند.
عمق فاجعه در دو رودخانه زرجوب و گوهررود به حدی زیاد بود که محمدباقر نوبخت معاون رئیس‌جمهور در دولت سابق در سفر ۱۱ بهمن سال ۹۶ به گیلان از تخصیص ۵۰ میلیارد تومان اعتبار برای احیای رودخانه‌های زرجوب و گوهررود خبر داد و گفت: برای رفع آلودگی و احیاء این ۲ رودخانه هر مقدار اعتبار نیاز داشته باشد اختصاص می‌دهیم اما مردم باید نتایج اعتبارات گذشته را به‌صورت عینی ببینند و سپس اعتبارات تکمیلی پرداخت شود.
ولی باگذشت چهار سال تاکنون اقدامی توسط آب و فاضلاب گیلان در راستای ساماندهی رودخانه‌های زرجوب و گوهر رود و همچنین احداث تصفیه‌خانه‌های جدید صورت نگرفته و هر روز برشدت مشکلات افزوده می‌شود
حال انتظار است در آستانه سفر رئیس‌جمهور به گیلان مسئله فاضلاب و حل آلودگی دو رودخانه زرجوب و گوهررود در این استان موردتوجه اعضا هیئت دولت قرار گیرد.
گزارش: سعید شفیعی ثابت
انتهای پیام/۸۴۰۰۷
نظر شما