به گزارش جهان صنعت نیوز: واقعیت این است که  با وجود غیرقانونی بودن برداشت خاک ، بدون توجه به منع قانونی، خاک حاصلخیز کشور برداشت شده و از کشور خارج می‌شود؛ چرا که این محصول ارزشمند که تولید یک سانتیمتر مربع آن سالیان زیادی زمان می‌برد، در بازار منطقه خاورمیانه مشتریان فراوانی دارد. در واقع کشورهای حاشیه خلیج فارس از کیفیت خاک کشور آگاه هستند و می‌خواهند به هر نحوی از آن بهره‌مند شوند. این در حالی است که گفته می‌شود ایران در آینده نزدیک با بحران کمبود خاک نباتی و کشاورزی مواجه می‌شود، اما متاسفانه با سوءبرداشت از قانون، برداشت‌های غیرمجاز خاک حاصلخیز و صادرات خاک به کشورهای حوزه خلیج‌فارس انجام می‌شود. در این راستا حتی در روزهای پایانی سال ۹۸ مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد که قاچاق خاک‌های ایران از دهه ۸۰ شروع شده است و همچنان ادامه دارد.

مستنداتی به ما نرسیده است

خروج غیرقانونی خاک از کشور در حالی انجام می‌شود که به گفته معاون آب و خاک وزارت جهادکشاورزی، تا به این لحظه مستنداتی در کشور مبنی بر اینکه خاک، قاچاق می‌شود به معاونت آب و خاک وزارت جهادکشاورزی نرسیده است. ممکن است خاک صنعتی صادر شود که آن هم قانون مخصوص به خود را دارد ولی قاچاق خاک کشاورزی صورت نمی‌گیرد.

علیمراد اکبری در نشست خبری که به مناسبت روز جهانی خاک برگزار شد، در پاسخ به این سوال که وزارت جهادکشاورزی چه اقداماتی در راستای تامین آب کشاورزان اصفهانی انجام داده است، گفت: بهترین کشاورزان کشور را در اصفهان داریم که دانش بالایی در حوزه کشاورزی دارند و توان تولیدی آنها بالاست. در حوزه زاینده‌رود وزارت جهادکشاورزی اقدامات خوبی انجام داده است و مجموعه این اقدامات راندمان آبیاری را به ۷۰ درصد رسانده است. برنامه‌هایی هم برای پایداری تولید داریم. امیدواریم از خشکسالی عبور کرده و این برنامه‌ها را در حوزه زاینده‌رود اجرایی کنیم.

وی با بیان اینکه مسوولیت مدیریت منابع آب، انتقال آب بر عهده معاونت آب و خاک وزارت جهادکشاورزی نیست، گفت: البته باید این نکته را نیز در نظر داشت که خشکسالی همه کشور و به طور کل همه دنیا را تحت تاثیر قرار داده است. چون کشور ما اقلیم خشک و نیمه‌خشکی دارد نمود این خشکسالی بیشتر و در مناطقی که بارندگی بیشتری دارند کمتر نشان داده می‌شود.

معاون آب و خاک وزارت جهادکشاورزی اضافه کرد: خشکسالی بر منابع آب و خاک تاثیر می‌گذارد. رشد گیاه را متوقف می‌کند. مراتع ضعیف می‌شوند و فرسایش خاک نیز افزایش می‌یابد. برای صیانت از منابع خاک در پنج استان کشور نقشه‌های مدیریت‌پذیر خاک را اجرایی خواهیم کرد. براساس این نقشه دقیقا مشخص می‌شود که غنای خاک، درصد حاصلخیری، درصد تخریب، میزان مواد آلی  و… در خاک چقدر است و برای تقویت آن باید از چه کودی استفاده شود.

ممکن است خاک صنعتی صادر شود

اکبری در پاسخ به این سوال که گفته می‌شود برخی در حال قاچاق خاک از کشور هستند و آیا وزارت جهادکشاورزی نظارتی بر این موضوعات دارد یا خیر، گفت: چندین سال است که این بحث در کشور وجود دارد و تصاویری هم در این مورد پخش شده است. تا به این لحظه مستندی در کشور از اینکه خاک قاچاق می‌شود به معاونت آب و خاک وزارت جهادکشاورزی نرسیده است. ممکن است خاک صنعتی صادر شود که آن هم قانون مخصوص به خود را دارد ولی قاچاق خاک کشاورزی صورت نمی‌گیرد.

وی همچنین به سند ملی آب نیز اشاره کرد و گفت: این سند به روز شده است و به زودی از آن رونمایی خواهیم کرد.

اکبری در ادامه صحبت‌هایش به روز جهانی خاک نیز اشاره کرد و گفت: به منظور ارج نهادن به ارزش خاک و جلوگیری از تخریب و نابودی آن همه ساله پنجم دسامبر مصادف با ۱۴ آذر روز جهانی خاک برگزار می‌شود که شعار امسال آن نیز توقف شور شدن خاک و تقویت باردهی خاک است.

وی به اقدامات وزارت جهاد کشاورزی در دولت سیزدهم اشاره کرد و گفت: ۲۰۰۰ هکتار از شبکه‌های آبیاری تکمیل و تحویل بهره‌بردار شده است. همچنین ۱۵ هزار هکتار از سامانه‌های نوین آبیاری نیز تکمیل شده است. یکی از راه‌های بهینه کردن مصرف آب و افزایش کارایی آب سامانه‌های نوین آبیاری است. از ۲۵۰۰ میلیارد تومان بودجه تخصیصی ۱۴۰۰ به این طرح، تاکنون ۵۰۰ میلیارد تومان آن تخصیص داده شده که شدیدا به این موضوع اعتراض داریم. زیرا زمان اجرای پروژه‌های سامانه‌های نوین آبیاری محدود است و زمانی که اراضی زیر کشت است، امکان انجام نیست. بنابراین اگر در فاصله مشخصی این طرح اجرا نشود اقلیم و شرایط زمین این امکان را از ما سلب خواهد کرد.

معاون امور آب و خاک وزارت جهادکشاورزی تصریح کرد: حدود ۱۲۰۰  میلیارد تومان به بخش خصوصی بدهکار هستیم که از سازمان برنامه و بودجه درخواست داریم به این بخش اعتبار تزریق کند.

 این مقام مسوول در وزارت جهاد کشاورزی افزود: در بخش تجهیز و نوسازی اراضی مدرن، شالیزار و سنتی در این سه ماهه آغاز به کار دولت حدود ۱۰۰۰ هکتار کار انجام شده است. همچنین ۵۰۰۰ هکتار از طرح زهکشی گلستان تکمیل  و ۵۰ هزار هکتار از آن نیز در دست اجرا است. در بخش قنوات نیز ۱۵۲ کیلومتر کار شده است. وی در ادامه گفت: امسال دولت ۱۰۰۰ میلیارد تومان برای زیرساخت‌های آب و خاک از محل خشکسالی اعتبار تخصیص داده است که تاکنون ۵۰۰ میلیاردتومان از آن را دریافت و به استان‌ها ابلاغ کردیم. اهداف این برنامه هم تقویت زیرساخت‌های منابع آبی است.

سال زراعی بی‌سابقه در 70 سال گذشته

به گفته وی شرایط سال زراعی در ۷۰ سال گذشته  بی‌سابقه بوده و جزو بدترین سال‌ها بوده است. مزید بر این انباشت خشکسالی هم داریم. دو دهه است خشکسالی داریم. امیدواریم با کمک بهره‌برداران از این شرایط عبور کنیم. خیلی از مسوولان به انباشت خشکسالی توجه نمی‌کنند در حالی که موضوع مهمی است.

اکبری به فاز دوم طرح خوزستان و ایلام نیز اشاره کرد و گفت: تخصیص آب این پروژه دچار مشکل شد ولی خوشبختانه با پیگیری‌های انجام شده تخصیص آب ۲۵۵ هزار هکتار از این پروژه به امضای این معاونت و آبفای وزارت نیرو رسیده است و در سازمان برنامه و بودجه منتظر منابع مالی عملیاتی هستیم.

وی در ادامه به پروژه گلستان نیز اشاره کرد و گفت: از ۲۸۰ هزار هکتار از این پروژه ۹۸ هزار هکتار قبلا انجام شده و ۵۰ هزار هکتار آن نیز در دست اجرا است. در این زمینه با قرارگاه خاتم قرارداد منعقد کرده‌ایم. این پروژه بیشتر در اراضی دیم است و تاثیر آن در تولید موثر است. بعد از زهکشی میزان تولید به 5/2 تن رسیده است. یعنی بدون آب جدید و با استفاده از آب سبز تولید را از ۸۰۰ کیلو به 5/2 رسانده‌ایم. در اراضی آبی هم زهکشی انجام شده است و  توانستیم میزان بهره‌وری آب را به ۴۴ درصد افزایش دهیم. اگر این پروژه به طور کامل انجام شود حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب جدید استحصال خواهد شد.