سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: کارگردان تله‌فیلم «دیپورت» ضمن گلایه از کم‌توجهی به نیرو‌های هنری جبهه فرهنگی انقلاب و تأکید بر اینکه این فیلم اصلاً در مورد طالبان نیست، می‌گوید: یکی از مدیران شبکه‌های تلویزیونی قرار بود کار را پخش کند، اما متأسفانه یکسری مسائل پیش آمد و جلوی این کار گرفته شد!

امیرسجاد حسینی، کارگردان تله‌فیلم «دیپورت» که الهام گرفته از شخصیت و زندگی شهید مصطفی صدرزاده است، در رابطه با مدت‌زمان ساخت این فیلم به «جوان» می‌گوید: فرآیند فیلم دیپورت با احتساب پیش‌تولید و پست‌پروداکشن و حساسیت‌هایی که راجع به نور و رنگ و موسیقی اثر داشتیم، مجموعاً حدود سه ماه طول کشید، البته این در حالی بود که ما از مدت‌ها قبل تحقیقات لازم را برای نوشتن فیلمنامه انجام داده بودیم. فیلمبرداری این اثر حدود سه هفته به طول انجامید و علتش هم این بود که ما محدودیت‌های بودجه‌ای داشتیم و مجبور شدیم کار را با حداقل هزینه بسازیم. با وجود همه محدودیت‌هایی که داشتیم هر کدام از منتقدان و اهل فن نتیجه کار را می‌بینند، با احترام و تحسین از آن یاد می‌کنند. ما این فیلم را بر اساس یک نگاه اقتباسی و الهام گرفته از زندگی و اقدامات شهید مصطفی صدرزاده ساختیم و اصلاً وجه داستانی ندارد.

تله‌فیلمی با فرم سینمایی
این فیلمساز جوان در ادامه عنوان می‌کند: اینجا گلایه‌ای را می‌خواهم بگویم و آن اینکه خیلی از افرادی که الان کار را تحویل می‌گیرند، زمانی که در حال ساخت آن بودیم، چنین فضایی برایشان اولویت نداشت، شاید علتش آن بود که آن موقع هنوز موضوع افغانستان برای افراد به اندازه امروز داغ و رسانه‌ای نشده بود. بحث بودجه‌ای باعث شد تا ما به سمت ساخت این اثر در قالب تله‌فیلم برویم، در حالی که کیفیت نهایی کار از نظر فرمی و سرو شکل سکانس‌ها و قاب‌بندی‌ها، موسیقی، نور، لوکیشن و... همگی فرمت سینمایی است. تنها مسئله‌ای که باعث محدودیت شد، بحث بودجه‌ای بود که مرکز آفرینش‌های هنری بسیج به عنوان متولی اصلی فیلم داشت و ما را مجبور کرد از نظر تایمینگ (زمانبندی) کار را به صورت تله‌فیلم (حدود یک ساعت) بسازیم.
سجادی در پاسخ به اینکه آیا به نهاد‌ها و دستگاه‌های دیگری برای همکاری و مساعدت در بحث بودجه و پشتیبانی پیشنهاد دادید؟ می‌گوید: واقعیت این است که از یک طرف به دلیل داشتن تجارب قبلی و درخواست‌های مشابهی برای ساخت آثار دیگر و جواب سربالا شنیدن و از سوی دیگر دوستان مشغول کلونی‌های خودشان هستند، هیچ درخواست مساعدت مالی و غیرمالی از جایی نکردیم. ما یک بار به یکی از مؤسسات فرهنگی برجسته کشور برای ساخت اثری رفته بودیم و درخواست مساعدت و پشتیبانی داشتیم، آنجا به ما گفتند فعلاً اولویت ما در حوزه دیگری است!

با هزینه شخصی خودم شروع کردم
کارگردان برگزیده جشنواره فیلم عمار با اشاره به اینکه من این کار را با هزینه شخصی خودم شروع کردم، توضیح می‌دهد: فیلم را با ۷۰میلیون تومان ساختیم و چند سکانس از فیلمنامه را نگرفتیم چراکه زمان چندانی برای این کار نداشتیم. خوشبختانه در ادامه علی‌اصغر رضایی و مصطفی زیبایی‌نژاد پای کار آمدند و توانستیم این فیلم را تولید کنیم. ما این فیلم را با زجر و گرفتاری زیادی ساختیم، جالب این است برخی دوستانی که باید برای بحث پخش به ما کمک کنند، پای کار نمی‌آیند، البته یکی از مدیران شبکه‌های تلویزیونی قرار بود کار را پخش کند، ولی متأسفانه یکسری مسائل پیش آمد و جلوی این کار گرفته شد! اما باقی شبکه‌ها هم که برای پخش اثر معذوریت نداشتند پا پیش نگذاشتند! من نمی‌دانم چرا وقتی بحث نیرو‌های حزب‌اللهی جبهه فرهنگی انقلاب می‌شود، آن‌هایی که باید به کمک بیایند نه تنها این کار را نمی‌کنند بلکه حتی تلاش می‌کنند کار به سرانجام نرسد! فکر می‌کنم اگر امروز برخی رسانه‌ها هم دارند به فیلم «دبپورت» می‌پردازند، علتش این است که بحث افغانستان در اخبار و رسانه‌ها برجسته شده است.
سجادی در مراسم رونمایی از این فیلم که در سالن سوره حوزه هنری برگزار شد نیز اینگونه اظهار نظر کرده بود: ما فیلمسازان مذهبی به دنبال جسارت در فیلمسازی هستیم و من خود را شاگرد شهید آوینی می‌دانم. درباره «دیپورت» نیز باید بگویم تصمیم برای ساخت این پروژه، زمانی شروع شد که هنوز توجه به افغانستان در جامعه مد نشده بود، همیشه دوست داشتم اگر می‌خواهم از مدافعان حرم فیلم بسازم، درباره همسران مدافعان فیلم بسازم که متأسفانه بنا به دلایلی نتوانستم چنین کاری انجام دهم. در نهایت به داستان «دیپورت» و یک بچه مسلمان جسور رسیدم؛ فیلمی که در آن حتی خود بچه‌های افغان را نقد می‌کنم.

طالب‌زاده: «دیپورت» را برای غرب بفرستید
نادر طالب‌زاده نیز اخیراً درباره فیلم دیپورت به این نکته اشاره کرد: این فیلم بسیار خوش‌ساخت و حرفه‌ای است و موضوع آن بسیار مهم است. افغانستان به لحاظ فرهنگی جزو بدنه ایران است و هم‌زبان و هم‌فرهنگ باهم هستیم، معتقدم این فیلم را حتی می‌توانم در کلاس‌های آموزشی خود استفاده کنم، چراکه دکوپاژ‌های قوی و زیباشناسی سینمایی دارد و می‌تواند مخاطبان بین‌المللی خود را داشته باشد.
نادر طالب‌زاده با اشاره به اینکه انتخاب لوکیشن‌ها و نور فیلم بسیار خوب بود و اصلاً شبیه تله‌فیلم نبود، عنوان می‌کند: بهتر است زیرنویس فیلم را آماده کنید و آن را برای غرب بفرستید. زبان فیلم باعث شده است کاراکتر باورپذیر شود، حتی فکر می‌کردم کارگردان فیلم باید یک هنرمند افغان باشد. لشکر فاطمیون بسیار مهم است و در فیلم به آن به درستی توجه شده است. این فیلم را می‌توان برای برادران و خواهران افغان که به هر کشوری مهاجرت کرده‌اند، نمایش داد.
جواد موگویی نیز با بیان اینکه کاش این فیلم دو سال پیش پخش می‌شد چراکه فیلم به دنبال دوستی دو کشور است، گفت: در فیلم یک دیالوگ هست که می‌گوید «طالبان عوض شدنی نیست» آیا این دیالوگ برای شهید صدرزاده است؟ اگر این طور نیست، فکر می‌کنم باید این دیالوگ حذف شود چراکه فکر می‌کنند نگاه شهید صدرزاده است.
حسینی در واکنش به این درخواست موگویی خاطر نشان می‌کند: اولاً این دیالوگ برای شهید صدرزاده نیست، ثانیاً این فیلم اصلاً در مورد طالبان نیست، ضمن اینکه ما این فیلم را زمانی ساختیم که نگاه فعلی به طالبان امروز را نداشتیم. من با حذف این جمله از فیلم مخالفم و فکر می‌کنم باید فیلم را بر اساس بازه زمانی که روایت می‌کند، قضاوت کنند. این اثر در مورد طالبان چند سال پیش حرف می‌زند و نباید بخش‌هایی از آن را با اتفاقات امروز کشور افغانستان حذف کنند. مراسم رونمایی از فیلم داستانی «دیپورت» که برداشت آزادی از شخصیت شهید صدرزاده به کارگردانی امیرسجاد حسینی است، سه‌شنبه شب با حضور نادر طالب‌زاده و جواد موگویی در سالن سوره حوزه هنری برگزار شد.