شناسهٔ خبر: 50266618 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه ابتکار | لینک خبر

سیاست امیرعبداللهیان و باقری در مذاکرات چیست؟

آغاز مذاکرات وین همچنان در ابهام

صاحب‌خبر - رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی بامداد سه‌شنبه با «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا دیدار و رایزنی کرد.
بلینکن در گفت‌وگوی کوتاهی مقابل دوربین رسانه‌ها گفت: «آمریکا قویاً از کار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حمایت می‌کند. کمک به حفظ صلح و ثبات بین‌المللی بسیار مهم است.»
او درباره اقدامات آژانس اتمی درخصوص ایران نیز اظهار کرد: «[آژانس] نقش کاملا واضح و مهمی در نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران دارد و نقش حیاتی در کمک به استفاده صلح‌آمیز از انرژی اتمی ایفا می‌کند.»
وزیر خارجه آمریکا تاکید کرد: «بنابراین امروز چیزهای زیادی برای گفتن وجود دارد. نیازی به گفتن نیست که ایران بخش عمده‌ای از تمرکز است.»
مدیر کل آژانس اتمی نیز گفت که او و بلینکن مسائل دیگری از جمله کره شمالی را مورد بررسی قرار می‌دهند.
گروسی همچنین افزود: «همانطور که وزیر خارجه [بلینکن] گفت ما دستور کار وسیعی در پیش داریم، از مسائل مهم سیاسی مانند ایران یا وضعیت کره شمالی و دیگر نقاط جهان، و همچنین نحوه حمایت ایالات متحده از کار ما تا استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‌ای .» روز دوشنبه بود که مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پیامی توئیتری نوشت، برای رایزنی درباره برجام، راستی‌آزمایی هسته‌ای و موضوعات دیگر راهی آمریکا شده است.
ایران و آژانس بر سر نحوه نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران دچار اختلافات جدی شده‌اند.
این دیدار در شرایطی صورت می گیرد که رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز به امارات سفر کرده است. سفارت آمریکا در امارات متحده عربی در صفحه توئیترش نوشت: «رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و دنیل‌ بنایم قائم مقام دستیار وزیر امور خارجه آمریکا در امور شبه جزیره عربستان و شیخ طحنون بن زاید آل نهیان مشاور امنیت ملی امارات متحده عربی و انور قرقاش وزیر مشاور امارات دیدار و درباره تعهد مشترکمان به راهکارهای دیپلماتیک برای چالش‌های امنیتی منطقه از جمله فعالیت‌های هسته‌ای ایران گفت‌وگو کردند». تحرکات دیپلماتیک آمریکا درباره برجام در شرایطی رخ داده است که وضعیت مذاکرات وین در ابهام جدی قرار دارد. هفته گذشته انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا به تهران سفر کرده بود تا برای بازگشت ایران به مذاکرات زمینه‌چینی کند اما ایران تاکنون در این رابطه تصمیمی نگرفته است.
در سفر مورا به تهران قرار شد که مذاکرات در بروکسل ادامه یابد، اخیرا منابع ایرانی اعلام کردند که این مذاکرات روز پنجشنبه برگزار می‌شود اما اتحادیه اروپا این موضوع را تکذیب کرده است.
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا هم اعلام کرد برگزاری مذاکرات هسته‌ای میان ایران و اتحادیه اروپا در بروکسل برای از سرگیری مذاکرات احیای برجام در وین ضرورتی ندارد.
محور این دیدار طیفی از مسائل از جمله ایران و کره شمالی بود.
دولت رئیسی به دنبال رسیدن به چه نوع توافقی با آمریکاست؟
تحلیل‌گر مسائل سیاست خارجی عنوان کرد: «به نظر من آمریکایی‌ها تا الان سیاست‌شان این است که امتیاز بیشتری نسبت به آنچه به دولت روحانی می‌دادند، به رئیسی ندهند.»
رحمان قهرمان‌پور کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با انتخاب، در پاسخ به این پرسش که با توجه به شروطی‌ که ایران برای مذاکره گذاشته است، همچون بحث تضمین و راستی آزمایی، آیا احیای برجام اتفاق می‌افتد، گفت: «آقای امیرعبداللهیان پیش از این گفته بودند آمریکا باید ده میلیارد دلار آزاد کند که پس از آن اعلام کردند که این نظر شخصی ایشان بوده و سیاست رسمی نظام نیست؛ این حرفی هم که اخیرا با این عنوان گفتند که امریکا باید یک اقدامی کند، مقداری کلی است و مشخص‌ نکرده‌اند که امریکا باید چه کار کند. اما این مسئله نشان می‌دهد بحثی که در ایران و در میان تصمیم‌گیران وجود دارد، این است که در واقع دولت آقای رئیسی قوی‌تر از دولت قبلی وارد مذاکره شود و برای اینکه این مهم را ثابت کنند امریکا را باید وادار کنند که پیش از مذاکرات وین کاری را انجام دهد.»
وی افزود: «به نظرم تعیین این پیش گروه مذاکرات بروکسل و دیدار تیم ایرانی با اروپایی‌ها، آن هم قبل از آغاز مذاکرات وین هم در همین راستا‌ست. به بیان ساده‌تر حرف آقای امیرعبداللهیان این است که طرف آمریکایی و اروپایی نباید فکر کنند که ایران خیلی مشتاق مذاکره است و برای مذاکره عجله دارد. درواقع می‌خواهند این پیام را ارسال کنند که گذشت زمان بیش از آنکه به ضرر ایران باشد، به ضرر امریکا‌ست لذا بعد از این چانه‌زنی‌های دیپلماتیک و تلاش دو طرف برای گرفتن دست برتر بر فضای مذاکرات، باید ببینیم که مذاکرات چه زمانی شروع می‌شود، چگونه ادامه پیدا می‌کند و مورد طرفین چه خواهد بود؛ لذا فعلا برای پاسخ دادن به این سوال قدری زود است.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل رویکرد دولت رئیسی به مذاکرات را اینگونه ارزیابی کرد: «آنچه در حال حاضر می‌بینیم، حاکی از آن است که دولت رئیسی، سیاست اصولی و قطعی‌اش این است که مذاکرات وین شروع شود، ادامه پیدا کند و به توافق منجر شود، اما اینکه چه نوع توافقی مقصود دولت آقای رئیسی است هنوز در این مورد تصویر روشنی ندارم.»
قهرمان‌پور در پاسخ به این سوال که اساسا امکان پذیرش پیش شرط‌های ایران از سوی طرف مقابل امکان دارد یا خیر، گفت: «برداشت من پیش شرط نیست. یعنی به زبان دیپلماتیک اگر بخواهیم بگوییم، این صحبت‌هایی که امیر‌عبداللهیان یا خطیب‌زاده گفته‌اند، پیام اصلی‌اش این است که آمریکا کاری کند که ما بتوانیم در داخل با اطمینان خاطر بیشتر وارد مذاکرات شویم. چرا که بحث در میان اصولگرایان همیشه این بوده که آمریکا با حسن نیت وارد مذاکره نمی‌شود. به باور من تلاش دولت جدید این است که یک پیام جدی به طرف غربی بفرستد؛ به این امید که امریکایی‌ها بیشتر از دولت قبل امتیاز دهند؛ بنابراین من این را به عنوان پیش شرط نمی‌بینم. ایران از این طریق می‌خواهد به نوعی برای زمانی که مذاکرات وین شروع شد، امتیاز بیشتری بگیرد.»
وی در پاسخ به این پرسش که آیا سیاست گام به گامی که روز گذشته امیر‌عبداللهیان از آن سخن گفت، همان سیاست اقدام در برابر اقدامی است که تا پیش از این اصولگرایان با آن مخالف بودند، گفت: عنوان گام به گام به خیلی موارد اطلاق می‌شود. مثلا زمان آقای البرادعی این بود که هم ایران در این سطح متوقف شود و هم آنها، بعد‌ها آقای ظریف واژه اقدام متقابل را درست کرد یعنی طرف هر اقدامی انجام دهد، ما هم متناسب با آن اقدامی را انجام می‌دهیم؛ بنابراین این واژه کلی است یعنی منظور گام به گام نیست.»
او ادامه داد: «به نظر من دولت آقای رئیسی یعنی آقای امیرعبداللهیان و آقای باقری به دنبال این هستند که به طرف آمریکایی بگویند که مذاکره با ما دشوار‌تر از دولت روحانی است و باید امتیازات بیشتری بدهد تا به مذاکرات بازگردیم؛ یک دلیلش این است که در زمان رقابت‌های انتخاباتی، رئیسی برخلاف انتظاری که وجود داشت مواضع خیلی نرمی نسبت به برجام گرفت و لذا تصور قبلی این بود که دولت رئیسی در همان آغاز کار، بر خلاف دولت احمدی‌نژاد، مایل به مذاکره است و می‌خواهد سریع به توافق برسد. این پیامی بود که به نظر می‌رسید که طرف‌های غربی بر اساس آن یک مقدار خود را به مذاکرات بی انگیزه نشان دادند.»
قهرمان‌پور اضافه کرد: «بنابراین این تلاشی که امیرعبداللهیان و باقری می‌کنند شاید برای تعدیل این نوع برخورد است و می‌خواهند بگویند که آمریکا مذاکرات را جدی گیرد و بیش از قبل امتیاز دهد، ولی اینکه واقعا چنین امتیاز بیشتری را امریکا خواهد داد، بستگی به نوع مذاکرات دارد باید دید هر طرف روی میز مذاکره چه می‌گذارد و روند مذاکرات چگونه پیش می‌رود.»
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل در پاسخ به این پرسش که آیا آمریکا امتیازات بیشتری را به ایران می‌دهد، گفت: «از الان نمی‌توان گفت، اما به نظر من آمریکایی‌ها تا الان سیاست‌شان این است که امتیاز بیشتری نسبت به آنچه به دولت روحانی می‌دادند، به رئیسی ندهند.»

نظر شما