بازار؛ گروه بین الملل: «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بامداد شنبه در رأس هیأتی وارد تهران  شد و قرار است روز یکشنبه با «محمد اسلامی» رئیس جدید سازمان انرژی اتمی دیدار و گفت‌وگو کند.

«سعید خطیب‌زاده» سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اهداف سفر گروسی به تهران این سفر را در چارچوب مراودات فنی معمول بین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برشمرد و گفت: در چند ماه اخیر مسائل فنی بین ایران و آژانس وجود داشت که تلاش شد در چارچوب همکاری‌های دوجانبه ایران و آژانس حل و فصل شود و این سفر نیز در چارچوب و در راستای کمک به حل و فصل موضوعات فیمابین تنظیم شده است.

خطیب‌زاده یادآور شد: البته برخی کشورها بودند که تلاش کردند موضوعات فنی بین ایران و آژانس را سیاسی کنند. مسیری که ایران همواره به آژانس توصیه و پیگیری کرده است همکاری در بستر فنی و حرفه‌ای است.

سفر «گروسی» به تهران از اینرو اهمیت دارد که مطابق برخی اخبار آژانس قرار بود که در نشست هفته آینده موضعی سخت علیه ایران بگیرد. خبر این سفر را اولین بار خبرگزاری بازار به نقل از منابع آژانس رسانه ای کرده بود.

خبرنگار بازار در گفتگو با پروفسور «فرانک فن هیپل» معاون اسبق کاخ سفید و استاد دانشگاه پرینستون به بررسی احتمال صدور قطعنامه علیه ایران در نشست آتی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی پرداخته که در ادامه می آید.

حوزه تحقیقاتی «فن هیپل» در زمینه علوم و فناوری شامل مواردی چون کنترل تسلیحات اتمی و منع اشاعه هسته‌ای، انرژی و توازن سیاست گذاری در عرصه‌های تکنولوژی است.

*رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته است به طور فزاینده‌ای نگران هستم که مسائل مربوط به سایت‌های اعلام نشده، حل نشده باقی بماند و ایران باید آنها را هر چه سریع‌تر حل کند.  اظهارات گروسی را قبل از نشست مهم آینده آژانس درباره ایران چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا این اظهارات به معنای گزارش منفی آژانس درباره ایران خواهد بود؟
من فکر می کنم شما به گزارش «رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در تاریخ 31 مه در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی اشاره می کنید که ایران به درخواست های وی برای توضیح در مورد تشخیص ذرات اورانیوم پردازش شده توسط بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی در چهار مکان که ایران فعالیت های هسته ای خود را اعلام نکرده بود، پاسخ نداده است. تصور من این است که این مربوط به فعالیت های قبل از عمومی شدن برنامه هسته ای ایران در سال 2003 است.

برای من، خبر خوب این است که این یک مسئله تاریخی حل نشده است، نه یک بحران جدید. همچنین پیشرفت این است که ایران به آژانس اجازه داد نمونه هایی از آن مکان ها بگیرد. من دوست دارم این مسائل تاریخی حل شود اما نجات برجام بسیار فوری تر است.

*نشست آتی آژانس حائز اهمیت است. با توجه به گزارش منفی اخیر آژانس، آیا در نشست آتی قطعنامه ای علیه ایران صادر خواهد شد. ارزیابی شما چیست؟
اگر انتظار می رود مذاکرات بر سر ایران و ایالات متحده با رعایت برجام پیشرفت کند، من تصور می کنم که شورای حکام از انجام هر کاری که شرایط را پیچیده تر کند پرهیز خواهد کرد و تمایلی برای آن نخواهد داشت.

*آژانس اعلام کرده است «وظایف نظارتی اش در ایران» به طور جدی تضعیف شده است. به نظر می رسد منظور آژانس، عدم اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی از سوی ایران باشد. با توجه به اینکه نظارتهای فراپادمانی آژانس از ایران ناشی از برجام بود و این توافق هم عملا از بین رفته است و ایران در قالب NPT و پادمانهای آن با آژانس همکاری دارد، این نگرانی چه منطقی دارد؟
بحران اولیه که منجر به برجام شد به این دلیل بود که ایران پروژه های مرتبط با هسته ای خود را در نطنز، اراک و بعدا فردو اعلام نکرد. منطق پایبندی داوطلبانه ایران به پروتکل الحاقی ایجاد شفافیت برای بازسازی اعتماد بین المللی به ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای ایران بود.

سوای از مذاکرات برای برقراری مجدد محدودیت در فعالیت های هسته ای ایران که ایران در برجام با آن موافقت کرده است، به نفع ایران و جهان است که ایران شفاف سازی کند تا ترس از این که ممکن است به طور مخفیانه فعالیت های مربوط به توسعه سلاح های هسته ای را انجام دهد به حداقل برسد.

*ایران اخیرا در مواضع خود از تمایل برای احیای برجام و تداوم مذاکرات هسته ای سخن گفته است. با توجه به این موضوع اینده مذاکرات هسته ای را با توجه به شرایط کنونی چگونه پیش بینی می کنید؟
من نگرانم که تأخیر در از سرگیری مذاکرات درباره احیای برجام باعث ایجاد این شبهه می شود که شاید دولت جدید ایران علاقه ای به احیای برجام نداشته باشد. من معتقدم که اگر هر دو طرف علاقه مند به انجام این کار باشند، ممکن است اختلافات باقی مانده حل و فصل شوند.