شناسهٔ خبر: 48649825 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه نسل‌فردا | لینک خبر

سرمقاله

صاحب‌خبر - ادامه از صفحه یک: اینترنتی قابل دسترس که به آسانی ساختارهای امنیتی دولت را شکست دادند، به خیزش‌ها کمک کرد. چالش‌ها به ویژه برای رژیم‌های پسااستعماری مانند مصر و لیبی در آن‌ها قدرت طی دهه‌ها درساختارهای تشکیلات سرمایه‌گذاری استعماری اروپایی (که در مقابل جمعیت‌های در حال تغییر بی‌پاسخ مانده بودند) تحکیم شده بود، جدی بودند. اما از یاد نبریم این رویه و انقلاب‌های «سریع و خشن» با تمام سرعت و خشونت نتوانستند به بسیاری از شیخ نشین ها ورود کنند! بی چیزی عامل مهمی در مشارکت حداکثری در سال ۲۰۱۰، همگرایی، حفظ وضع موجود را دشوارتر کرده بود. شکاف فزاینده در استانداردهای زندگی و نخبگانی بی مسئولیت‌تر از همیشه همراه با رشد فزاینده جوانان خسته‌ای که شانس زیادی نداشتند و حتی فرصت شکایت نمی‌یافتند، بسیاری را بر آن داشت تا به این باور برسند که با شرکت در اعتراضات چیزی برای از دست دادن ندارند. این موارد درحالی است که حالا بعد از گذشت کمی بیش ازیک دهه از خودسوزی «محمد بوعزیزی» میوه فروش فقید مقراستانداری و در جایی که تونس به عنوان تنها کشور عربی «بهارعربی» درآن موفق شد؛ اما اکنون با سکندری مواجه شده است! پس از آنکه «قیس سعید» رئیس‌جمهور تونس، نخست‌وزیر این کشور را ازکار برکنار و مصونیت نمایندگان پارلمان را به مدت یک ماه تعلیق کرد این کشور وارد دوره‌ای از ابهام و بی‌ثباتی شد. این بحران زمانی بدتر و باعث تظاهرات مردم شد که او در حکمی چند مقام ارشد دیگر را هم برکنار کرد. فرارو به نقل از الجزیره نوشته پس از تعلیق پارلمان و اخراج نخست‌وزیرهشام المشیشی و اخراج وزرای دفاع ودادگستری یک روزبعد ازآن، قیس فرمان برکناری چند مقام دیگررا هم صادر کرد. این رئیس‌جمهور ۶۳ ساله، مدرس سابق حقوق و یک تازه‌وارد سیاسی، در سال ۲۰۱۹ پیروزی چشمگیری در انتخابات ریاست‌جمهوری به دست آورد. او اخیراً با صدور احکامی، فهرست بلندبالایی از مقام‌های ارشد دولتی را منتشر کرد که همگی را اخراج کرده است از آن جمله دادستان کل ارتش. او همچنین رئیس تلویزیون ملی این کشور «الوطنیه» را هم برکنار کرد. افزون بر این، او مصونیت پارلمان را هم ملغا و قدرت قضایی را به دست گرفت. قیس همچنین دستور تحقیق درباره سه حزب سیاسی را صادر کرد که مظنون به دریافت کمک‌های خارجی پیش از انتخابات ۲۰۱۹ بودند. گروه‌های مهم جامعه مدنی در بیانیه‌ای مشترک نسبت به تمدید و گسترش «غیرقانونی» تعلیق ۳۰ روزه پارلمان هشدار دادند و خواستار بازه زمانی مشخص برای اقدامات روشن سیاسی شدند. «سام کیمبال»، روزنامه‌نگاری مستقر در تونس به الجزیره گفت که قیس مدعی است حدود ۵ میلیارد دلار از کشور به اشکال مختلف غارت شده است. او می‌گوید: «او فهرست بلندبالایی از چند صد مقام را تهیه کرده که مظنون به تاراج ثروت کشورهستند؛ آن‌ها عمدتاً سیاستمداران و اعضای پارلمان هستند که مصونیت‌شان یکشنبه شب لغو شد.» این اقدام در راستای به سکوت کشاندن منتقدان و مخالفان داخلی است. این روزنامه‌نگار می‌گوید: «قیس سعید مدعی است که کشورش گدا نیست و شایسته آینده بهتری است.» رئیس‌جمهورمدعی است که اقداماتش برابر با قانون اساسی است و همین قانون به رئیس‌جمهوراجازه می‌دهد تا درمواقع «تهدید فوری» دست به اتخاذ اقدامات خاص بزند. راشد غنوشی، رهبرحزب «النهضه» تونس و رئیس پارلمان این کشور، آنچه را که در کشورش روی داده به عنوان «کودتا» محکوم کرد. با افزایش تنش‌های سیاسی، دفتر دادستانی تونس اعلام کرد که این نهاد قضایی تحقیقاتی را درباره النهضه و دو حزب سیاسی دیگرآغاز کرده است. این دفتر معتقد است این احزاب کمک‌های خارجی درانتخابات ۲۰۱۹ ریاست‌جمهوری به دست آوردند. قیس سعید، درکوران رقابت‌ها گفته بود می‌خواهد از طریق تغییرات در قانون، نظام سیاسی را دچار انقلاب سازد. الغنوشی، ۸۰ ساله اخیراً به مدت ۱۲ ساعت مقابل پارلمان تونس تحصن کرد تا آنچه که وی «ماهیت ضد قانونی اساسی» تصمیمات ناگهانی قیس سعید، رئیس‌جمهوری می‌نامید، محکوم کند. او که در دوره زمامداری بورقیبه و بن‌علی از رهبران مخالفان به حساب می‌آمد تنها با حمایت چند صد نفر از هواداران حزب النهضه به مخالفت با اقدامات غیرمنتظره قیس سعید برخاست. خبرگزاری فرانسه در این باره اخیراً نوشت: محبوبیت این متفکر و سیاستمدار تونسی پس از انقلاب تونس و برکناری بن‌علی، رئیس‌جمهور اسبق به تدریج رنگ باخت و وی متهم شد که برای باقی ماندن در قدرت حاضر است دست به هر کاری بزند. برخی الغنوشی را شخصیتی تفرقه‌افکن می‌دانند؛ برخی دیگر او را استراتژیست خردمندی می‌نگرند و برخی هم او را یک سیاستمدار کهنه‌کار با رویکردی «آفتاب‌پرست» گونه معرفی می‌کنند که نشان داده است می‌تواند «با همه شرایط سازگار شود، حتی اگر این به معنای چشم‌پوشی از اصول خود باشد.» پرده آخر آن‌هایی که برای رفتن دیکتاتورها هورا می‌کشیدند تصور می‌کردند که نظام سیاسی در کشورهای عربی در رأس آن خلاصه می‌شود و با ور افتادن این رأس، نظام نیز ساقط خواهد شد، غافل از اینکه معنای دقیق نظام سیاسی درکشورهای عربی، یک کلمه بیشتر نیست؛ ارتش! به یاد داشته باشیم که درهمه کشورهایی که در آنها فریاد «الشعب یرید اسقاط النظام» سرداده شد و مردم توانستند دیکتاتور را به زیربکشند، در نهایت این صدای ارتش بود که به عنوان فصل الخطاب شنیده شد. چه کسی می‌تواند ادعا کند که دراین کشورها، نظام سیاسی سقوط کرده است؟ در تونس، این ارتش بود که زین العابدین و خانواده‌اش را سوار هواپیما کرد و به آسمان فرستاد. هواپیمایی که در نهایت در جده نشست. «علی قادری» در تحلیلی می‌نویسد: اصلاً تصور نکنید که حرکت النهضه به رهبری راشد الغنوشی به طور طبیعی در این کشور به قدرت رسید.

نظر شما