خبرگزاری فارس ـ گروه غرب از نگاه غرب: درست چند هفته مانده به یکصد سالگی قلمداد شدن آن به عنوان یکی از قلمروهای بریتانیای کبیر، شورش های فرقه گرایانه بار دیگر به خیابان های ایرلند شمالی بازگشته است.
معترضان جوان و وفادار به حاکمیت بریتانیا- که برگزیت، رفتار پلیس و حس دور افتادگی از بریتانیا به خشم آنان دامن زده – به مدت چند شب در سطح بلفاست پایتخت ایرلند شمالی دست به آتش افروزی زدند و با پلیس درگیر شدند. در این حوادث تعدادی مجروح شده اند.
بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا ضمن دعوت معترضان به آرامش گفت: «راه حل اختلافات دیالوگ و گفتگو است نه خشونت و اعمال مجرمانه.» اما ایرلند شمالی از میان خشونت زاده شده است.
دسته بندی های عمیق بین دو گروه هویتی- که به طور عام تحت عنوان پروتستان ها و کاتولیک ها از آنها نام برده می شود- از همان ابتدای شکل گیری آن بر ایرلند حاکم بوده است. اکنون که ایرلند شمالی در نتیجه اثرات برگزیت از نو به تلاطم درآمده، به نظر می آید در حال حرکت به سمت مسیری تاریک تر و خطرناک تری باشد.

مستعمره کردن ایرلند
جزیره ایرلند که شمالی ترین بخش آن  تنها حدود 20 کیلومتر از بریتانیا فاصله دارد، دست کم 9 قرن است که قلمرویی محل مورد منازعه بوده است.
بریتانیا مدت ها بود که با جاه طلبی های استعماری اش نسبت به همسایه کاتولیک کوچک ترش چشم طمع داشت. حمله آنگلو- نورمن ها در قرن دوازدهم برای اولین بار پای انگلیس همسایه را به ایرلند باز کرد. در اواخر قرن شانزدهم  انگلیس پروتستان که از  تداوم مقاومت مردم بومی ایرلند به ستوه آمده بود، طرحی تهاجمی را برای مستعمره کردن کامل ایرلند و در هم کوبیدن کاتولیسیسم ایرلندی به اجرا گذاشت. طی این اقدام مهندسی اجتماعی که تحت عنوان «کاشت کنندگان» شناخته می شود، ده ها هزار پروتستان انگلیسی و اسکاتلندی در مناطق راهبردی ایرلند سکونت داده شدند.
در قالب برنامه کشت کنندگان، زمین های جنگلی ارزان قیمت و تجهیزات ماهیگیری سخاوتمندانه ای در اختیار این ساکنان جدید قرار داده شد. در عوض بریتانیا پایگاهی مردمی را برای وفاداری نسبت به سلطنت بریتانیا – و نه پاپ- بنا گذاشت.
جاه طلبانه ترین راهبرد مهاجرنشینان انگلیس  در اولستر، شمالی ترین استان های ایرلند  به اجرا گذاشته شد. طبق اعلام «بنیاد تاریخی اولستر» تا سال 1630 حدود 40 هزار مهاجرنشین پروتستان انگلیسی زبان در اولستر ساکن شده بودند.
جمعیت کاتولیک بومی اولستر اگر چه بی جا شده بودند اما به آیین پروتستان نگرویدند بلکه به دو اجتماع متخاصم تقسیم شدند - که هر کدام فرهنگ، زبان، وفاداری های سیاسی، باورهای مذهبی و تاریخچه اقتصادی خاص خود را داشت- و به طور مشترک در این منطقه زندگی می کردند.

ایرلند برای کیست؟
طی دو قرن بعدی هویت تقسیم بندی شده اولستر، به مبارزه ای سیاسی برای آینده ایرلند تغییر شکل داد. «سلطنت طلبان» - اکثرا پروتستان - خواستار آن بودند که ایرلند بخشی از بریتانیا باقی بماند. «ناسیونالیست های»- اکثرا کاتولیک - نیز خواهان خودمختاری برای ایرلند بودند.
این مبارزات  در مباحث سیاسی، رسانه ها، ورزش ها و مکان های عمومی- و گهگاه خشونت های خیابانی- خود را نشان می داد. تا اینکه در اوایل دهه 1900 جنبش استقلال ایرلند در جنوب ایرلند سربرآورد. تلاشی سراسری بر سر هویت ایرلندی که فقط منازعه اولستر را تشدید کرد.
دولت بریتانیا به امید آرام کردن ناسیونالیست ها در جنوب، همزمان با حمایت از منافع سلطنت طلبان اولستر در شمال، در سال 1920  تقسیم ایرلند به دو بخش را پیشنهاد کرد: یکی با اکثریت کاتولیک و دیگر غالبا پروتستان، اما هر دو باید در درون مرزهای بریتانیا باقی می ماندند.
 ناسیونالیست های ایرلندی در جنوب با رد این پیشنهاد، مبارزه مسلحانه خود را برای جدایی از بریتانیا آغاز کردند. در نهایت در سال 1922 آنها به استقلال دست یافتند و «دولت آزاد ایرلند» که امروزه جمهوری ایرلند نامیده می شود را تشکیل دادند.
در اولستر سلطنت طلبانی که قدرت را در دست داشتند با اکراه این جدایی را به عنوان بهترین راه حل برای باقی ماندن به عنوان بخشی از بریتانیا پذیرفتند. در سال 1920 بر اساس «قانون دولت ایرلند»، ایرلند شمالی پدید آمد که تازه ترین عضو بریتانیای کبیر محسوب می شد.

تاریخی پر دردسر
در این کشور جدید کاتولیک های بومی ایرلندی اکنون یک اقلیت را شکل می دادند که کمتر از یک سوم جمعیت 1.2 میلیونی ایرلند شمالی را شامل می شدند. ناسیونالیست ها که از این تقسیم بندی زخم خورده بودند از به رسمیت شناختن دولت بریتانیا سرباز زدند.  معلمان کاتولیک با حمایت رهبران کلیسا از دریافت حقوق دولتی خود امتناع کردند.
زمانی که ایرلند شمالی اولین پارلمان خود را در می 1921 تشکیل داد، سیاستمداران ناسیونالیست از اشغال کرسی های تعیین شده برای خود در این مجلس خودداری کردند. به این ترتیب پارلمان ایرلند شمالی عمدتا پروتستان شد  و رهبران طرفدار بریتانیای آن، طیف وسیعی از اقدامات ضد کاتولیک را دنبال کردند که بین کاتولیک ها و پروتستان ها در تخصیص مسکن دولتی، حقوق مربوط به رای دادن و استخدام تبعیض قائل می شد.
تا دهه 1960 ناسیونالیست های کاتولیک در ایرلند شمالی برای مطالبه  حاکمیتی برابرتر بسیج شدند. در سال 1968 پلیس در برابر یک راهپیمایی مسالمت آمیز در اعتراض به نابرابری در تخصیص مسکن دولتی در دری که دومین شهر بزرگ ایرلند شمالی است، با خشونت واکنش نشان داد. در قالب 60 ثانیه تصاویر تلویزیونی فراموش ناشدنی، جهان  شاهد بود که ماموران پلیس بی مهابا با شلنگ آبپاش و باتون به راهپیمایی کنندگان بی دفاع حمله می کنند.
در 30 ژانویه 1972 طی یک راهپیمایی حقوق مدنی دیگر در دری، سربازان  بریتانیایی به روی راه پیمایی کنندگان غیرمسلح آتش گشودند و 14 تن را کشتند. این قتل عام که به «یکشنبه خونین» معروف شده  یک نقطه عطف به شمار می رفت. یک جنبش غیرخشونت آمیز برای کسب حاکمیتی فراگیرتر، به یک مبارزه انقلابی برای سرنگون کردن دولت و اتحاد ایرلند تبدیل شد.
ارتش جمهوری ایرلند که یک گروه شبه نظامی ناسیونالیستی بود برای کسب استقلال از بریتانیا و اتحاد دوباره ایرلند، از بمبگذاری ها، ترورهای هدفمند و کمین های نظامی استفاده می کرد. گروه های شبه نظامی قدیمی که با نیروهای سیاسی طرفدار بریتانیا همسو بودند نیز به همین ترتیب واکنش نشان دادند. این گروه ها که با نام وفاداران شناخته می شدند، برای دفاع از اتحاد ایرلند شمالی با بریتانیا با نیروهای امنیتی دولتی همدست بودند. این خشونت ها که نام با مسمای «مرافعات» را به آن داده اند، از سال 1968تا 1998 باعث مرگ 3532 تن شد.

تاثیر نامطلوب برگزیت
در آوریل 1998 و زمانی که دولت های بریتانیا و ایرلند به همراه طرف های سیاسی عمده در ایرلند شمالی با میانجیگری آمریکا یک توافق صلح تعیین کننده را امضا کردند مرافعات پایان یافت. «توافق جمعه نیک» ترتیبات تقسیم قدرت را بین دو طرف در نظر می گرفت و به پارلمان ایرلند شمالی اختیارات بیشتری در امور داخلی می داد.
توافق صلح یک پیروزی بود. اما بر اساس تحقیقات من در مورد این کشور، در ایرلند شمالی به دلیل سیاست های هویتی آن و فلج ناشی از حاکمیت غیرکارکردی اش، دو دستگی ها و شکاف های عمیق به قوت خود باقی مانده است.
از آن زمان به بعد خشونت ها به طور دوره ای در این کشور شعله می کشید. تا اینکه در سال 2020 برگزیت از راه رسید. خروج همراه با مذاکره بریتانیا از اتحادیه اروپا، مرز جدیدی را در دریای ایرلند به وجود آورد که از نظر اقتصادی ایرلند شمالی را از بریتانیا دورتر می کرد و به سمت ایرلند می برد.
 ناسیونالیست ها با استفاده از بی ثباتی ناشی از برگزیت، درخواست ها برای برگزاری یک رفراندوم برای اتحاد دوباره و رسمی ایرلند را از سرگرفته اند. از نظر سلطنت طلبان وفادار به بریتانیا این درخواست تهدیدی موجودیتی را متوجه آنها می کند. وفاداران جوانی که بعد از فروکش کردن مشکلات به دنیا آمده اند، به خصوص بابت از دست دادن هویت بریتانیایی خود که همیشه  داشته اند بیم دارند.
موارد اخیر بی نظمی های خیابانی نشان می دهد که آنها اگر لازم شود از این هویت با خشونت دفاع خواهند کرد . در برخی از محلات جوانان ناسیونالیست نیز راسا با خشونت به این خشونت ها پاسخ داده اند.
ایرلند شمالی در صدمین سال موجودیت خود، به سمت لبه یک پرتگاه دردناک و آشنا پیش می رود.
نویسنده: جیمز والر (James Waller) استاد مطالعات نسل کشی در کالج ایالتی کین
منبع: https://b2n.ir/u41586

انتهای پیام/