فاطمه قاسم آبادی

مسئله سربازان آمریکایی آسیب دیده، در هر یک از جنگ‌های این کشور و مشکلاتی که این سربازان و خانواده‌های‌شان بعد از تمام شدن دوره خدمت‌شان باید با آن زندگی کنند، دیگر به یک نوع معضل در آمریکا تبدیل شده است.
این سربازان که معمولا از لحاظ جسمی و روحی مشکلات فراوانی دارند، در بهترین حالت به اعتیاد روی می‌آورند و در بدترین وضعیت دست به اسلحه می‌شوند و همقطاران خود و مردم عادی را تیرباران می‌کنند.
در حال حاضر زندگی این سربازان سرخورده که به وطن برگشته‌اند، سوژه برخی کارگردانان هالیوودی شده است و تعدادی از این کارگردانان سعی دارند با نشان دادن مشکلات زندگی آنها کمی از جنایت‌ها و اخبار منفی که از آنها در دنیا و کشور خودشان پخش شده را، در ذهن مخاطبین پاک کنند.
فیلم «گیلاس» به‌ کارگردانی «برادران روسو» به سفارش «اپل تی‌وی پلاس» در سال ۲۰۲۱ با اقتباس از زندگی واقعی یک سرباز آمریکایی جنگ عراق ساخته شده است.
داستان گیلاس
فیلم «گیلاس» با فیلمنامه‌ای از «آنجلا روسو-استوت» و «جسیکا گلدبرگ» بر اساس کتابی به همین نام نوشته «نیکو واکر» به نگارش درآمده است.
نیکو واکر، جانباز و پزشک سابق ارتش ایالات متحده که هم‌اکنون به اتهام سرقت از بانک در زندان به سرمی‌ برد، پس از دستگیری در زندان، این کتاب را بر اساس زندگی واقعی خود نوشت. این کتاب با تحسین جهانی منتقدان همراه بود و در فهرست کتاب‌های پرفروش نیویورک‌تایمز قرار گرفت.
نیکو واکر، جوانی است که به خاطر فرار از یک شکست عشقی، به ارتش می‌پیوندد و در ارتش به عنوان پزشک شروع به کار می‌کند. بعد از تمام شدن مدت زمان خدمت، واکر از عراق به آمریکا برمی‌گردد و به خاطر خاطرات وحشتناک این دوره، دچار بیماری و اعتیاد به مواد مخدر می‌‌شود و در ادامه، برای تامین هزینه اعتیاد خودش و همسرش تصمیم به دزدی از بانک می‌گیرد و….
کلیشه در کلیشه
طی دو دهه اخیر و با لشکرکشی آمریکا به افغانستان و عراق، سربازان آمریکایی زیادی به این جنگ‌ها رفتند و مانند جنگ ویتنام فیلم‌ها و سریال‌های زیادی در مورد این سربازان ساخته شد که در آن بیشتر وجه قهرمانانه و وطن‌پرستانه این سربازان به نمایش گذاشته می‌شد.
بعد از رسوایی و پخش‌شدن عکس‌های شکنجه غیر انسانی در زندان ابوغریب توسط سربازان آمریکایی، یکباره تصویر قهرمانانه آنها در کل دنیا فرو ریخت و این سربازان، به حیوانات خطرناکی تبدیل شدند که هم‌وطنان‌شان هم از آنها نفرت داشتند.
هالیوود در جهت برگرداندن حیثیت از دست رفته سربازان آمریکایی، این بار از در هم ذات‌پنداری با مخاطبین در می‌آید و این سربازان را در فیلم‌ها، سریال‌ها و مستند‌ها، قربانیان سرنوشت نشان می‌دهد که به خاطر دستورات بالا دستی‌هایشان مجبور به اعمال خشونت شده‌اند.
این تصویر بی‌مایه و ترحم‌برانگیز، برای سربازانی که زمانی نماد ابرقهرمانان در دنیای واقعی بودند، کم‌کم برای مخاطبین جا افتاد ولی معمولا فیلم‌ها، با موضوع زندگی چنین سربازانی، مورد علاقه و توجه بینندگان قرار نمی‌گیرد و گیلاس هم یکی از همین فیلم‌هاست.
فیلم «گیلاس» هم مثل سیل زیادی از فیلم‌هایی از این دست، با مونولوگ شخصیت اول داستان شروع می‌شود و نشان می‌دهد که واکر23 ساله چطور به سمت ارتش جذب می‌شود و در ادامه بدون هیچ خلاقیت و خط داستان جذابی ، نیکو واکر بلافاصله بعد از برگشت به کشورش، مانند بیشتر همقطارانش، به اعتیاد روی می‌آورد.
شخصیت واکر در فیلم، به هیچ وجه برای مخاطبین قابل فهم و هم ذات‌پنداری نیست. این مرد جوان که قبل از ورود به ارتش دانشجوی پزشکی بوده، هیچ المانی از اهمیت دادن به جان انسان‌ها ندارد و اگر خودش عنوان نمی‌کرد، مخاطب نمی‌فهمید که قرار است در درمانگاه و به عنوان پزشک، خدمت کند!
این شخصیت و دیگر شخصیت‌های داستان در گیلاس، از ابتدا تا انتها سردرگم و بی‌هدف هستند و مدام در حال جدال با زندگی‌اند، به قدری که وقت سؤال کردن از خود را برای دلیل انتخاب‌ها و چرایی رفتن به راه پیش روی‌شان را ندارند و اینجاست که شخصیت کلیشه‌ای سرباز آمریکایی موردنظر و محبوب سینماگران هالیوود متولد می‌شود: انسانی که فکر نمی‌کند و به جایش مسئولین کشورش راه جلوی پایش می‌گذارند و او فقط وارد این راه می‌شود!
شکست گیشه‌سازان در درام
برادران روسو تا قبل از سال 2014 به عنوان کارگردان کمدی شناخته می‌شدند و در این زمینه هم چند کمدی ضعیف ساخته بودند. اما از سال 2014 و با ساخت اولین فیلم از سری فیلم‌های "کاپیتان آمریکا" به دنیای مارول پیوستند و توانستند با فیلم‌هایشان، فروش‌های خوبی را تجربه کنند.
به خاطر همین هم وقتی اسم این کارگردانان برای هدایت فیلمی مانند گیلاس که درامی بر گرفته از حقیقت است، به میان آمد، هواداران‌شان را کمی شوکه کرد. برادران روسو که در ساخت فیلم‌های تجاری و ابرقهرمانی شهرت پیدا کرده‌اند، بدون هیچ خلاقیت و عمقی به سمت ساخت فیلم «گیلاس» رفتند و به نوعی می‌شود گفت خواستند «کاپیتان آمریکا» در دنیای واقعی را بسازند که در نهایت یک شکست به تمام معنا از آب در آمد.
فیلم «گیلاس» و ساخت آن توسط برادران روسو، بیشتر شبیه فیلمی دستوری است که در زنگ تفریح فیلم‌های ابرقهرمانی باید ساخته می‌شد و طبق نظر کمپانی تهیه‌کننده‌اش این کارگردانان باید وارد پروژه می‌شدند.
سربازان را فراموش نکرده‌ایم
طبق یک سری سیاست‌های موجود در هالیوود، در سال همیشه بودجه‌ای به فیلم‌های مربوط به جنگ و سربازان آمریکایی از موفق و رتبه‌دار گرفته تا سقوط کرده و.... تعلق می‌گیرد و فیلم «گیلاس» هم طبق همین سیاست‌ها ساخته شده است.
شخصیت اول فیلم گیلاس، نیکو واکر در سال ۲۰۱۳، دستگیر و به زندان فدرال در‌اشلند، کنتاکی منتقل شد، او در طی دوران حبس خود شروع به نوشتن رمانی درباره وحشت جنگ و اعتیاد و براساس زندگی خود، کرد و در سال ۲۰۱۸، کتاب را منتشر کرد.
سرانجام در اوت سال ۲۰۱۸، شرکت تولیدی برادران روسو، ای‌جی‌بی‌او، حق ساخت و انتشار فیلمی بر اساس رمان گیلاس، نوشته نیکو واکر را با پرداخت یک میلیون دلار، دریافت کرد و برادران روسو به عنوان کارگردان از طرف کمپانی اپل تی وی پلاس انتخاب شدند.
ضعیف و سفارشی
فیلم «گیلاس» بر خلاف کتابی که این فیلم از روی آن اقتباس شد، از طرف منتقدین به شدت بازخورد منفی گرفت. گیلاس که با فیلمنامه و شخصیت‌پردازی‌های ضعیف خود، مخاطبین عام را هم راضی نکرد، در سایت‌های مخصوص و معتبر فیلم، رتبه پایینی گرفت و نتوانست با وجود نام کارگردانان پرطرفدار و بازیگر مشهورش (تام‌هالند) نظر مخاطبینش را جلب کند و در حد اثری سفارشی باقی ماند.