به گزارش ایرناپلاس، جشنواره تقدیر از مروجان کتاب‌خوانی پیش از همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ به معنی گردهمایی گروه‌های فعال در زمینه کتابخوانی و بحث درباره آن بود. این جشنواره امسال به شکل تازه‌ای برگزار شد تا ضمن پیگیری اهداف جشنواره، همه پروتکل‌های بهداشتی نیز رعایت شود. هفتمین جشنواره تقدیر از مروجان کتاب‌خوانی،  امسال به صورت غیر حضوری برگزار شد و همه فرآیند اجرایی آن اعم از اعلام فراخوان، کارگاه‌ها، جلسه‌های هماهنگی، ارسال آثار، بخشی از داوری و اختتامیه آن به صورت مجازی انجام شد.

تیرماه امسال برنامه‌ریزی برای جشنواره آغاز و فراخوان اول مهر منتشر شد. دریافت آثار تا ۳۰ آذرماه ادامه داشت. در این دوره  از جشنواره ۹۳۶ اثر به دبیرخانه رسید. آثار و بررسی‌های این دوره از افزایش فعالیت‌های فردی ترویج کتابخوانی نسبت به فعالیت‌های گروهی خبر می‌دهد.
داوری این رقابت در مرحله نهایی برعهده سیدکاظم حافظیان رضوی، هادی آشتیانی، سجاد جمشیدیان، فاطمه پازوکی، سیدعلی کاشفی خوانساری و کیمیا امینی بود.

محسن حاجی‌زین‌العابدینی دبیر جشنواره تقدیر از مروجان کتاب‌خوانی درباره چگونگی برگزاری این جشنواره در شرایط همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ به خبرنگار ایرناپلاس گفت: بخش مهمی از فعالیت کتابخوانی به صورت حضوری و رودررو انجام می‌شود. این فعالیت مبتنی بر جمع‌ها و نشست‌های کتابخوانی است. وقتی کرونا شروع شد، بسیاری از این فعالیت‌ها دچار اختلال شد و در نتیجه مروجان دچار تردید و بی‌برنامگی شدند، اما به سرعت با راهنمایی‌ها، همه فعالیت‌ها به فضای مجازی منتقل شدند.

بسیاری از فعالیت‌ها ماندگار شد
به گفته دبیر جشنواره، تقدیر از مروجان کتابخوانی، بخش گردآوری آثار و فعالیت‌ها به صورت مجازی برگزار شده‌ است.
او افزود: همه فعالیت‌ها را به صورت الکترونیکی در فضای ایمیل، گروه‌های واتساپ و تلگرام دریافت کردیم. داوری در دو بخش در فضای مجازی انجام شد؛ فقط داوری نهایی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در فضای حضوری برگزار شد. مروجان کتابخوانی با برگزاری برنامه‌های زنده در اینستاگرام، دعوت از نویسندگان، افراد مشهور و علاقه‌مند به ترویج کتابخوانی، فعالیت گسترده‌ای را شکل دادند.

او ادامه داد: یکی از ویژگی‌های برگزاری این جشنواره در شرایط همه‌گیری این بود که به دلیل استفاده از فضای مجازی برای انجام فعالیت‌ها، ارتباطات گسترده‌ای شکل گرفت و و مروجان توانستند فراتر از فعالیت‌های محلی و منطقه‌ای خود، حتی در سطح بین‌المللی اقدام کنند. زیرا با استفاده از فضای مجازی امکان حضور در استان‌ها و شهرهای مختلف مهیا بود. این ویژگی بارزی بود که همیشه مورد سوال قرار می‌گرفت که چرا بیشتر فعالیت‌ها در تهران برگزار می‌شود و بسیاری از علاقه‌مندان نمی‌توانستند از آنها استفاده کنند.

حاجی‌زین‌العابدینی با بیان اینکه در نتیجه اجرای جشنواره در فضای مجازی بسیاری از فعالیت‌ها ضبط و ماندگار شده‌ است، بیان کرد: در سال‌های گذشته بسیاری از فعالیت‌ها انجام می‌شد در حالی که امکان ضبط و مستند شدن آنها وجود نداشت، بنابراین بعدها بررسی و استفاده نمی‌شدند . پس با وجود همه مشکلاتی که وجود داشت، راه‌کارهای خلاقانه‌ای ارائه ‌شد.  

میزان مطالعه کتاب بیشتر از گذشته
بسیاری از متخصصان، کتاب و کتابخوانی را به عنوان یکی از راه‌های تغییر سبک زندگی و تفریح در زمان همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ اعلام کرده‌اند. حاجی‌زین‌العابدینی درباره نتایج بررسی‌هایی که در این دوره از برگزاری جشنواره به‌دست آمده‌ است، گفت: با توجه به صحبت‌ها با گروه‌های مختلف، متوجه شدیم کتابفروشان اعتقاد داشتند فروش کتابشان بالا رفته‌ است. همچنین افراد شکل‌های ویژه‌ای برای کتابخوانی و ترویج کتابخوانی داشتند. مردم برای تاب‌آوریِ در خانه ماندن به کتاب روی آورده‌اند و میزان مطالعه کتاب خیلی بیشتر از گذشته شده‌ است.

به گفته دبیر جشنواره تقدیر از مروجان کتابخوانی، در برگزاری این جشنواره به صورت مجازی محدودیت‌های زمان و مکان از بین رفت و افراد توانستند در ساعت ۱۰ شب در نشست‌های کتابخوانی شرکت کنند و لازم نبود همه نشست‌ها در محدوده زمانی ۸ صبح تا ۴ بعد ازظهر برگزار شود.

او ادامه داد: تنوع مهمان‌ها ومیزبان‌ها بسیار مهم بود و همچنین در هزینه‌ها به اندازه زیادی صرفه‌جویی شد زیرا برای برگزای نشست‌ها، هزینه اجاره سالن و رفت‌وآمد مروجان به شهرهای مختلف وجود داشت. از طرفی برای حضور مخاطبان، پذیرایی انجام می‌شد.
امسال همه این هزینه‌ها کاهش یافت و بیشتر به سمت کیفیت برگزاری برنامه‌ها پیش رفت. به طول کلی در این دوره، تنوع قومی ملیتی و سنی زیادی داشتیم از کودک ۷ ساله تا پیرمرد ۷۰ ساله در جشنواره حضور داشتند. همه اینها برای ما ارزشمند بود.

نباید به این جشنواره با دیدگاه رقابتی نگریست
گاهی برخی از شهرها و روستاهای دور از مرکز در دسترسی به امکانات در فضای مجازی به مشکلاتی برمی‌خورند. حاجی‌زین‌العابدینی درباره دسترس‌پذیر بودن شرکت در این جشنواره توضیح داد: مشکل بزرگی نبود، اما در برخی از مناطق ‌کم‌برخوردار مانند سیستان و بلوچستان و کردستان، گزارش شد نمی‌توانند آثار را به دلیل حجم بالا به تهران بفرستند که با استفاده از پست این مشکل حل شد.
به صورت کلی در شهرهایی که مشکلات زیرساختی وجود دارد، در مورد فعالیت‌های ترویج کتابخوانی نیز همان مشکلات وجود دارد اما همانطور که شاهد و ناظریم بسیاری از مسائل حل شده و از نظر فرهنگی و امکانات با شرایط هماهنگ شده‌اند.

دبیر جشنواره تقدیر از مروجان کتابخوانی در ارزیابی هفت دوره گذشته و دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده، گفت: اگر بخواهیم به ترویج کتابخوانی به عنوان مساله توجه کنیم؛ می‌بینیم این رویداد از سال ۹۳ شروع به فعالیت‌های ترویج کتابخوانی کرده‌است.
در سال‌های ابتدایی بسیاری از افراد نمی‌دانستند این کار آنها ترویج کتابخوانی است و گروهی در آن فعالیت می‌کنند. اما در این دوره بسیاری از افراد جشنواره ترویج کتابخوانی را می‌شناسند و برایش برنامه‌های خلاقانه دارند. از نظر کمی و کیفی شاهد رشد فعالیت‌ها هستیم و مانند هر برنامه دیگری که باید چارچوب داشته‌ باشد و حمایت و هدایت شود این فعالیت‌ها مورد حمایت و هدایت قرار گرفته‌اند.

او افزود: مساله مهم مورد تاکید ما، درباره جنس حمایت‌های کتابخوانی است. باید توجه کنیم که برگزاری جشنواره برای کمک کردن به حمایت از ترویج کتابخوانی است و نباید آن را به عنوان مسابقه برای برد و باخت در نظر بگیریم؛ زیرا با این دیدگاه از هدف ترویج کتابخوانی فاصله می‌گیریم؛ می‌خواهیم به بهانه جشنواره، مروجان یکدیگر را پیدا و با هم فعالیت‌هایی را برای افزایش کتابخوانی طراحی کنند.