پس از یک جنگ حدودا ۴ ساله در عراق و سوریه، گروه تروریستی داعش و دولت خودخوانده اش در سال ۲۰۱۷ فروپاشید و کارشناسان بین المللی در ارزیابی های خود تاکید داشتند که این گروه به غیر از هسته های خفته اش در برخی مناطق غربی و شمالی، دیگر قد راست نخواهد کرداما اکنون بعد از گذشت ۴ سال این گروه تکفیری و فوق العاده خشن دوباره وارد صحنه شده و این سوال را به اذهان متبادر کرده است که پشت این تحرکات سنگین اخیر کیست؟

حملات اخیر داعش و تحرکات آن که در بهمن ماه به داخل شهر بغداد و در میدان الطیران این شهر کشیده شد و بر اثر یک عملیات انتحاری ده ها تن از شهروندان این کشور کشته شدند، در حالی صورت گرفت که عراقی ها به ترددهای غیر شفاف کاروان نظامیان آمریکایی میان عراق و سوریه مشکوک بودند.

عراقی ها، نظامیان آمریکایی را متهم می کنند که در قالب کاروان های نظامی خود عناصر داعش را در دو سوی مرزهای عراق و سوریه جابجا می کنند و در عین حال بسیاری نیز معتقدند که این تحرکات آمریکایی تلاشی است برای توجیه ادامه حضور نظامی در عراق !

مسئله از کجا آب می‌خورد؟

عزم عراقی ها برای اخراج نظامیان آمریکایی که از طرق مختلف در حال پیگیری است و از جمله در پارلمان به عنوان یک دستور جلسه مفتوح مطرح است، بخشی از بدنه حاکمیتی آمریکا بخصوص طرفداران مداخلات نظامی در خارج از مرزهای آمریکا را خشمگین کرده است.

با اینکه دونالد ترامپ می گفت قصد جدی برای خارج کردن نیروهایش از عراق و سوریه را دارد و بخشی از نیروهایش را نیز در منطقه کاهش داده بود، اما همان زمان هم در برابر طرح خارج کردن نیروهای آمریکایی از خاورمیانه به شدت مقاومت می‌شد و اکنون به نظر می رسد،‌ طرفداران حضور موثر نظامی در منطقه در دولت بایدن دست بالا را گرفته اند و طی هفته های اخیر فشارها برای ابقای نظامیان آمریکایی در خاورمیانه بخصوص عراق تشدید شده است.

اما جریان های نظامی گرای آمریکایی برای توجیه ابقای نظامیان خود در منطقه نیاز به بهانه داشتند، چگونه ؟ یکی بازگشت داعش و دیگری حملات مشکوک به مقرها و سفارت خانه آمریکا درعراق بهترین بهانه برای توجیه این حضور هم در آمریکا و هم در عراق و هم در افکار عمومی بین المللی است.

داعش دوباره وارد می‌شود

هسته های خفته داعش در استان های الانبار ، نینوا، دیالی ، صلاح الدین و کرکوک، بعد از ترور سرداران مقاومت شهیدان سلیمانی و ابو مهدی المهندس و بخصوص از آخرین ماه های دولت ترامپ فعال شدند و حملات جسته و گریخته ای را به مقرها و پایگاه های نظامیان عراقی بویژه الحشدالشعبی شروع کردند. این حملات با بمباران مقرهای الحشدالشعبی از سوی جنگنده های آمریکایی در مرزهای سوریه و اردن و حاشیه سازی ها علیه این نیروی مردمی در عراق مصادف شد که بهانه آن حملات کور خمپاره ای و راکتی به اهداف آمریکایی در عراق بود.

نیروهای عراقی از اوایل بهمن ماه با حملات گسترده تر داعش در مناطق مختلف این کشور روبه رو شدند. این درگیری ها هم تلفاتی به نیروهای مهاجم داعش وارد کرد و هم تعدادی از نیروهای عراقی در این نبردها جان باختند.

اواسط بهمن بعد از انفجارهای دوقلو در میدان الطیران در مرکز بغداد نیروهای امنیتی ۱۳ عضو داعش را در همین شهر دستگیر کردند، آنها آماده شده بودند تا عملیات دیگری را در پایتخت کلید بزنند. همچنین در درگیری های آن روزها دستکم ۱۳ داعشی از جمله دو سرکرده آنان (جانشین خلیفه و والی عراق) به هلاکت رسیدند.

همزمان وزارت دفاع عراق از دستگیری حامی مالی داعش در خانقین در استان دیالی در شرق عراق خبر داد که همراهش مقادیر زیادی دلار و دینار بود.

اواخر بهمن ماه نیز حملات داعش در استان های دیالی و بابل، تلفات زیادی از نیروهای امنیتی عراق بخصوص الحشدالشعبی گرفت، اگرچه این حملات دفع شد.

با اینحال سنگین ترین تحرکات هسته های خفته داعش از شنبه این هفته در الطارمیه ، منطقه ای در حومه شمالی بغداد کلید زده شد، درگیری هایی که دستکم تا دو روز ادامه یافت. حالا داعش به نزدیکی دروازه های بغداد رسیده ، همانند ۲۰۱۴ و در روزهایی که موصل و بسیاری از شهرهای شمالی و غربی از جمله تکریت ، فلوجه و تلعفر به دست داعش سقوط کرده بود.

براساس گزارش های منابع امنیتی و رسانه ای عراق، حرکت داعش در الطارمیه پیش درآمدی بود برای عبور از دروازه های بغداد ، اما سوال اینجاست که در پایتخت عراق چه کسی منتظر داعش بود؟

تردیدها به آمریکا در عراق بیشتر می‌شود

تردد کاروان های نظامیان آمریکایی در عراق همچنان شک برانگیز است؛ بطور روزانه درحال تردد بین عراق و سوریه هستند و در داخل نیز کاروان هایشان از مناطق شمالی به سمت مرکز و از آنجا به غرب عراق در حال جابجایی می باشند.

این جابجایی های نظامی در حالی صورت می گیرد که نیروهای امنیتی عراق در حین نبردهای سخت با داعش، اما اطلاعی از چندو چون کار نظامیان آمریکایی و اینکه در خودروهای زرهی و نفربرها چه کسانی را نقل و انتقال می دهند، ندارند.

عراقی ها اجازه بازرسی و کنترل این کاروان ها را ندارند، اما از  یک طرف پراکندگی و استقرار نیروهای امنیتی عراق در سطح این کشور و بویژه در طول مرزهایش با سوریه، این سوال را مطرح می کند که هسته های داعش چگونه از زیر چتر گسترده امنیتی عراقی ها عبور می کنند؟

شدت گرفتن حملات داعش و فعال شدن آن در سطح عراق بخصوص رسیدن آنان به آستانه دروازه های پایتخت، حالا در بغداد بر تردیدها افزوده است. اکنون بسیاری از مقام های رسمی و کارشناسان و تحلیلگران یا در لفافه یا بطور واضح به نقش آمریکا در احیای دوباره داعش اشاره می کنند.

کریم علیوی عضو کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق به صراحت گفت که آمریکا از طریق داعش قصد دارد به بهانه مبارزه با تروریسم ادامه حضور نظامی اش در عراق را توجیه کند.

وی به تحرکات اخیر نظامی آمریکا در منطقه اشاره و برپایه اطلاعات نهادهای امنیتی عراق تاکید کرد آمریکایی ها در مرزهای عراق و سوریه در حال بازسازی ساختار نظامی داعش هستند.

موید العلی یک کارشناس برجسته امنیتی عراقی دراین ارتباط می گوید رخنه های امنیتی زیر نظر مستقیم آمریکا در عراق صورت می گیرد. او حتی مدعی شد که اطلاعات مربوط به محل های  استقرار و حرکت نیروهای الحشدالشعبی ازطریق پهپادهای آمریکایی دراختیار داعش قرار می گیرد.

صباح العکیلی دیگر کارشناس امنیتی نیز اوایل بهمن گذشته تاکید کرد اطلاعات تایید شده ای دراختیار دارد که کاروان های آمریکایی ۴ هزار داعشی را از سوریه وارد عراق کرده اند.

عبدالخالق العزاوی یک عضو دیگر کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان عراق بدون نام بردن از آمریکا، تاکید کرد که برخی قدرت های بزرگ از بقایای داعش برای برهم زدن ثبات و امنیت منطقه حمایت می کنند.

مهمترین کانون تجمع ، محل آموزش های نظامی و سازماندهی نیروهای فعال شده داعش، مرزهای عراق و سوریه و در حوزه نفوذ نظامیان آمریکایی است که اکثر کارشناسان عراقی بر آن تاکید دارند. موضوع بحدی جدی است که محور اصلی مذاکرات و گفت وگوی عبدالعزیز المحمداوی رئیس ستاد الحشدالشعبی با برهم صالح در روز ۲۹ بهمن گذشته بود.

تردید عراقی ها زمانی بیشتر می شود که می گویند تمام مخفی گاه های داعش در مناطق خارج از حوزه نفوذ آمریکا را نابود کرده اند، حتی مخفی گاه های داعش در تونل های زیر زمینی تقریبا از بین رفته است، پس آنها از کجا تغذیه می شوند و خود را به مقرهای الحشدالشعبی و نیروهای امنیتی می رسانند.

داعش دوباره در حال سازماندهی است

گزارش های جسته و گریخته ای که در رسانه های منطقه ای و غربی هم بازتاب می یابد، حکایت از تقلای شدید داعش برای جذب نیرو و سازماندهی مجدد است.

این گروه تروریستی و تکفیری عمده فعالیت هایش را از اردوگاه های پناهندگان شروع کرده است و "الهول" سوریه که در آن ۶۰ هزار تن از اعضای خانواده های داعشی بس می برند، بیش از سایر اردوگاه ها در کانون توجه قرار دارد.

شبکه بزرگ قاچاق انسان، پول و سلاح داعش در این اردوگاه واقع در الحسکه سوریه برنامه ریزی می شود. این اردوگاه نیز تحت کنترل نیروهای دمکراتیک سوریه قرار دارد که مستقیم زیر نظر نظامیان آمریکایی کار می کنند.

منابع مالی داعش از کجا تامین می شود؟

داعش از سال ۲۰۱۷ عملا گستره تحرکات نظامی و ترابری و جابجایی های مالی اش را از دست داده بود و نیروهایش به مخفی گاهای زیرزمینی در صحرای الانبار و مرزهای سوریه خزیده بودند.

نیروهای امنیتی عراق نیز در طول این مدت اکثر مخفی گاه های خارج از مناطق تحت نفوذ آمریکایی ها شناسایی و منهدم کردند و این سوال که "آنها چگونه دوباره سر برآورده اند؟"،همچنان از سوی نهادهای رسمی بین المللی بی پاسخ مانده است.

همین سوال هاست که بر تردیدها می افزاید، بویژه آنکه تحرکات و اقدامات نظامیان آمریکایی در عراق و سوریه و برنامه های ارتش آمریکا در منطقه شفاف نیست و کسی نمی داند آنها چه می کنند؟

کتائب حزب الله از نیروهای مقاومت اسلامی عراق،‌ اخیرا در گزارشی فاش ساخت که آمریکایی ها نیروهای تازه جذب شده داعش را در مرزهای عراق و سوریه و اردن و در مراکزی که برای همین منظور تدارک دیده اند، آموزش می دهند.

این تردیدها نسبت به تحرکات نظامی آمریکا در منطقه این سوال را مطرح می سازد که آیا آمریکایی ها قصد دارند دوباره موتور داعش را روشن کنند؟

بررسی جامع این تحرکات به اضافه حملات موشکی مشکوک به مقرهای آمریکایی ها که هربار بدون تحقیق و بررسی آن را به گردن نیروهای مقاومت و الحشدالشعبی می اندازند، می تواند نوعی برنامه ریزی برای حضور دائمی نظامی در منطقه باشد.

این به معنای آن است که هیولای داعش دوباره بیدار می شود و کشورهای منطقه باردیگر باید آماده جنگ علیه تروریسمی باشند که آتش آن را سیاست های آمریکا در منطقه شعله ور می سازد.