شناسهٔ خبر: 45340681 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه خراسان | لینک خبر

گزارش تاریخی

تاریخ تکامل «خیابان» در ایران!

صاحب‌خبر - حلاجیان - خیابان را به راه یا راسته‌ای تعبیر می‌کرده‌اند که محصور میان صفی از درختان یا در میان باغ و چمن باشد. به این معنا، تهران تا اوایل دوره ناصری، دارای معابر تنگ و باریک و پرپیچ و خم و نامنظمی بود که متناسب جمعیت کم و وسایل حمل و نقل همان زمان طراحی می‌شد. اما اواسط دوره ناصری که تهران تحولی عظیم را در عرصه شهرسازی تجربه کرد، نام معابر آرام‌آرام، از گذر، گذرگاه و کوچه، به خیابان تغییر پیدا کرد. به طوری که اولین‌بار در نقشه تهران، ترسیمی نجم‌الدوله، به سال 1270 خورشیدی، از نام «خیابان» استفاده شد. برای مثال، خیابان ولی‌عصر فعلی با عنوان «خیابان باغ جنت» معرفی شد یا خیابان امام خمینی(ره)، به «خیابان امیریه» معروف بود. بنا به اعلان روزنامه وقایع اتفاقیه، اولین‌بار میرزاتقی‌خان امیرکبیر در سال 1229 خورشیدی، دستور داد بعضی از کوچه‌های ارگ تسطیح و سنگفرش شود تا برای عبور کالسکه‌های وارداتی از فرنگ یا تولیدشده در کارخانه معین‌الممالک، مناسب و آماده شود. در دهه‌های آخر سلطنت ناصرالدین شاه، راه شوسه برای عبور راحت‌تر کالسکه‌ها، گاری‌ها و درشکه‌ها در شهر تهران، رواج یافت. شاید ذکر این نکته جالب باشد که دلیل آسفالت‌کردن اولین خیابان در تهران و ایران، ورود ملک فیصل، پادشاه عراق به عنوان مهمان خارجی بود. سال 1310، بلدیه(شهرداری) تهران، خیابان‌های الماسیه، توپخانه و لاله‌زار را آسفالت کرد. بعدها خیابان امام‌خمینی(ره) و ولی‌عصر فعلی، تا کافه بلدیه (تئاتر شهر امروز) و دیگر خیابان‌ها هم آسفالت شد. رفته‌رفته آسفالت، از حدود شهر تهران فراتر رفت و به جاده‌های بین شهری و معابر شهر‌های دیگر کشیده شد.

نظر شما