تنبیه صحیح فرزندان عبارت است از محروم ساختن آنها از چیزی که به آن علاقمند هستند؛ گاهی اوقات محروم نمودن فرزندان از دیدن کارتون، بازی با برخی از اسباب‌بازی‌ها و... البته برای زمان مشخص می‌تواند به‌عنوان تنبیه صحیح فرزندان به‌حساب آید. برخی والدین تصور می‌کنند که تنبیه بدنی و کتک زدن فرزندان، جزو لاینفک پروسه‌ تربیت صحیح فرزندان است و در طول زندگی در برابر اشتباهات و کوتاهی‌های فرزندان از وظایفشان عصبانی شده و فرزندشان را کتک می‌زنند، آنها اعتقاد دارند این کتک زدن باعث خواهد شد که فرزندشان دیگر مرتکب آن رفتار یا گفتار اشتباه نخواهد شد؛ در حالی که این دسته از والدین دچار اشتباه محاسباتی بزرگی شده‌اند و نمی‌دانند که تبعات چنین برخورد نامناسبی با فرزندشان چه آثار سوئی در‌ تربیت آنها به جای خواهد گذاشت. در اینجا به چند مورد از آثار سوء تنبیه بدنی فرزندان‌ اشاره می‌شود که اگر والدین محترم به آن توجه نمایند قطعا تنبیه بدنی را از سبد رفتاری‌شان با فرزندان حذف خواهند نمود.
1- پنهان‌کاری
وقتی پدر یا مادری به‌خاطر کار اشتباه فرزندش اقدام به کتک زدن او می‌نماید، در وهله اول تصور می‌کند همین برخورد باعث خواهد شد که فرزندش این کار را تکرار نکند ولی واقعیت ماجرا این است که فرزند او از این به بعد رفتار اشتباهش را جلوی چشم پدر یا مادرش تکرار نمی‌کند ولی هرجایی که به دور از چشم والدین باشد به راحتی آن رفتار بد یا گفتار زشت را تکرار می‌کند. طبعاً برای هر پدر و مادر اصلاح ریشه‌ای رفتار اشتباه فرزندش اهمیت دارد نه اینکه صرفاً آن رفتار اشتباه را جلوی چشم پدر و مادر انجام ندهد. بنابراین پدر و مادری که اصلاح ریشه‌ای اشتباهات فرزندان برایشان اهمیت دارد به خودشان اجازه نمی‌دهند که با کتک زدن فرزندانشان خودشان را از نیل به این هدف اساسی محروم نمایند.
اصولاً پنهان‌کاری فرزندان خیلی خطرناک است. والدینی که برای ‌تربیت فرزندانشان اهل برنامه‌ریزی و تلاش هستند حاضر هستند فرزندشان اگر رفتار اشتباهی دارد، رفتار اشتباهش را آزادانه در محیط خانه انجام بدهد تا بدانند اشتباهات فرزندانشان چه چیز و تا چه حدی است و برای حل این رفتار فرزندشان برنامه‌ریزی کنند و به هیچ وجه حاضر نیستند فرزندشان پنهانکار باشد و فقط جلوی چشم والدین و از روی ‌ترس هیچ رفتار اشتباهی نداشته باشد. اگر قرار باشد که فرزندان از روی‌ترس و فقط و فقط جلوی چشم پدر یا مادر خیلی مودب باشند به لحاظ اصول‌تربیتی اصلاً درست نیست و می‌تواند در آینده‌ تربیتی آنها خطرناک باشد. این خیلی بد است که پدر و مادری نداند که فرزندش چه اشتباهاتی و به چه میزان اشتباهاتی دارد تا بتواند برای مدیریت و مرتفع نمودن آن رفتار برنامه‌ریزی و اقدامی نماید.
2- سردی روابط عاطفی
والدینی که خیلی راحت و بدون هیچ عذاب وجدانی به هر بهانه و توجیهی اقدام به کتک زدن فرزندان می‌نمایند و اسم آن را هم می‌گذارند ‌تربیت، از این مقوله مهم غافل شده‌اند که این بچه وابستگی عاطفی شدیدی به پدر و مادر خود دارد و نیازهای عاطفی او را فقط والدینش می‌توانند مرتفع نمایند. وقتی بچه‌ای از پدر یا مادرش کتک می‌خورد به مرور زمان این وابستگی عاطفی سرد و سردتر می‌شود و فرزندان به جای دریافت مهر و محبت از والدین، دائم در حال دریافت استرس و اضطراب و ‌ترس از خشم پدر و مادر خود هستند و بعد از مدتی خودشان را محتاج محبت والدین نمی‌دانند و درصدد برخواهند آمد تا نیازهای عاطفی‌شان را از محیط بیرون از خانه جبران کنند. اینجاست که پای رفیق ناباب و دوستی‌های دون شأن برای فرزندان به‌وجود می‌آید و آینده آنان را به تباهی می‌کشاند.
3- الگوبرداری
والدینی که پروسه مدیریت ‌تربیتی‌شان بر اساس کتک زدن فرزندان پایه‌ریزی شده است به این نکته توجه ندارند که این بچه مادامی‌که خردسال و کودک است می‌تواند کتک بخورد و هیچ عکس‌العمل فیزیکی در برابر والدینش از خود نشان ندهد. صدالبته چنین فرزندی تا به دوره نوجوانی و جوانی نرسیده است روحیه عصبانیت و پرخاشگری را از والدین خود یاد می‌گیرد و در برابر دوستان هم سن و سال خود به کار می‌بندد و هنگامی‌که به سن نوجوانی و جوانی رسیدند آنجا همین رفتار پرخاشگرانه که در او تبدیل به عقده شده است را در برابر والدین خود پیاده خواهد نمود. چه بسیار والدینی که به‌خاطر همین روش‌های غلط‌تربیتی در حال حاضر مورد غضب و خشونت فرزندانشان قرار دارند و امروز از روش‌تربیتی اشتباهی که داشته‌اند پشیمان هستند.
این را نباید فراموش کرد که مبنای ‌تربیت در اسلام عبارت است از محبت‌ورزی. اگر محبت ورزی باشد و در کنار آن مهارت‌آموزی و تلاش هم قرار بگیرد زمینه برای ‌تربیت صحیح فرزندان فراهم خواهد شد و می‌توان به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی و تلاش نمود که بتوان فرزندانی انقلابی، ولایی و عاشق اهل‌بیت علیهم‌السلام‌ تربیت کرد. پس اگر ما هم جزو والدینی هستیم که تا امروز رفتارمان در ‌تربیت فرزندان اشتباه بوده است از همین امروز تلاش کنیم تا با فراگیری مهارت‌های ‌تربیتی و تلاش مضاعف، روش درست‌ تربیتی را شروع کنیم و زمینه مرتفع نمودن اشتباهات گذشته‌مان را فراهم ‌نماییم.
محسن پوراحمد خمینی- روانشناس و کارشناس خانواده