به گزارش خبرنگار حوزه اخبار داغ گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان، چند سالی است صفحات مجازی پرشده از تبلیغات غیرمتعارف، تبلیغاتی که تاثیر آن در جامعه به شکل گسترده قابل مشاهده است. یکی از موضوعات که در این گزارش قرار است به آن بپردازیم، موضوع ترویج عمل‌های زیبایی غیرضروری در رسانه‌های جمعی است. تبلیغ‌هایی که حداقل یک بار با آن در فضای مجازی روبه‌رو شده‌ایم و شاید با خود گفته‌ایم: «کاش من هم فلان جراحی زیبایی را انجام می‌دادم اینگونه جذاب‌تر بودم.»

اوایل که فقط عمل بینی در رسانه تبلیغ می‌شد بسیاری از افراد به دلیل مد بودن این عمل انجامش می‌دادند بدون آن که نیازی به آن داشته باشند. اما امروزه شاهد ترویج عمل‌های زیبایی غیرضروری و نامتعارف زیادی در فضای مجازی هستیم که شاید فقط برای جلب توجه به وجود آمده و ضرر‌های آن نادیده گرفته شده است.

دنبال‌کنندگان تبلیغات جراحی‌های زیبایی در صفحات مجازی، اصولا به سه دسته تقسیم می‌شوند: دسته اول این گروه پس از مشاهده این عمل‌های جراحی تعجب کرده و آن را غیر ضروری می‌دانند. دسته دوم دسته‌ای هستند که به دلیل ترویج بیش از حد اینگونه عمل‌ها در رسانه‌های جمعی به سمت آن جذب شده و خود را به دست پزشکان یا حتی افراد غیرحرفه‌ای می‌سپارند. دسته سوم بلاگر‌ها هستند، کسانی که با انجام انواع جراحی‌های زیبایی روی صورت و اندامشان تبلیغاتی دروغین و فریبنده در صفحات خود منتشر می‌کنند بدون آن که از ضرر‌های جسمی و روحی آن اطلاع داشته باشند.

اینطور که مشخص است، افرادی جذب عمل‌های زیبایی می‌شوند که از عزت نفس پایینی برخوردارند یا به دلیل مشاهده مکرر صفحات تبلیغاتی، اعتماد به نفسشان را از دست داده‌ و انجام عمل‌های زیبایی را برای خودشان الزامی می‌دانند.  برخی از این آگهی‌های مجازی به دست افرادی حرفه‌ای و ماهر ساخته می‌شود تا جذب مخاطب به سرعت اتفاق بیفتد و کاربر فرصت فکر کردن پیدا نکند. شایان ذکر است که اینگونه تبلیغات تجملی و پر زرق و برق اعتماد به نفس کاربران فضای مجازی را نشانه گرفته و فقط کافی است در جایی پایشان بلغزد تا در دام آن بیفتند.

اما به غیر از عمل‌های عادی در حال حاضر عمل‌های جراحی عجیب و مشمئزکننده‌ای در فضای مجازی تبلیغ می‌شود که باعث رنجش خاطر بسیاری از کاربران شده است، از این قبیل می‌توان به لیفت صورت با نخ، لیپوساکشن غبغب، پیکر تراشی و... اشاره کرد. برخی از پزشکان قسمت‌هایی منزجر کننده از انجام این عمل‌ها را در صفحات خود برای گرفتن لایک و شهرت منتشر می‌کنند. باید به این نکته توجه داشت که ترویج عمل‌های زیبایی عجیب  باعث عادی شدن آن در افکار عمومی شده و به اذهان عمومی جهت می‌دهد، بدون آنکه برخی افراد جامعه از هدفمند بودن این تبلیغات که فقط برای رسیدن به ثروت و شهرت است، اطلاع داشته باشند.

بلاگر‌هایی که اینگونه عمل‌های زیبایی را تبلیغ می‌کنند پس از آن دسته پزشکان سوء استفاده‌گر، ترویج عمل‌های جراحی و پروتز‌های غیر ضروری را به عهده می‌گیرند. آن‌ها با تبلیغات بسیار این عمل‌ها را برای صورت و بدن الزامی دانسته و کاربران را به انجام آن دعوت می‌کنند. اگر بلاگر‌های معروف شبکه‌های اجتماعی را بشناسید متوجه می‌شوید که آن‌ها برای کسب درآمد دست به هرکاری می‌زنند. بلاگرها اصولا دارای صورت‌هایی نافرم و غیر طبیعی هستند زیرا برای انجام تبلیغات باید نمونه‌ای از کار را روی صورت خودشان نشان دهند. آن‌ها بعد از انجام عمل‌های جراحی، از کلینیک ‌ها پول دریافت کرده و مردم را تشویق به اینکار می‌کنند.

مسئله مهم دیگری که باید به آن توجه کرد این است که کودکان به دلیل مجازی شدن کلاس‌ها، در فضای مجازی حضور دارند و با دیدن تبلیغات عمل‌های زیبایی ذهن‌شان طوری شکل می‌گیرد که انگار حتما به عمل زیبایی نیاز دارند یا  اگر عمل نکنند دیگر زیبا نیستند. دیدن اینگونه تبلیغات در فضای مجازی باعث کمبود عزت نفس کودک راجع به صورت و اندامش می‌شود. وقتی اعتماد به نفس کودک از بین برود، دیگر حد و مرزی برای عمل‌های جراحی قائل نشده و به راحتی به ایجاد هر تغییری در بدنش جواب مثبت می‌دهد. 

به منظور افزایش آگاهی برای شیوع گسترده تبلیغات عمل‌های زیبایی غیر ضروری و پیامد‌های آن، با معصومه نصیری، مدرس و پژوهشگر سواد رسانه‌ای گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه آن را می‎خوانید.

تاثیر تبلیغات مکرر و غیرضروری عمل‌های جراحی در صفحات مجازی

نصیری گفت: درباره تبلیغات مختلف در شبکه‌های اجتماعی با یک نکته اساسی مواجه هستیم؛ در واقع قبل از انجام عمل‌های زیبایی، باید آمادگی و انگاره‌های ذهنی در مخاطبمان ایجاد شده باشد یعنی مخاطب ما ابتدا باید کلیشه‌های ذهنی‌اش درباره زیبایی تغییر کرده باشد، تا وقتی که تبلیغات وسیع فضای مجازی را مشاهده کرد، راحت جذب تبلیغات نشده و به سمت عمل‌های زیبایی و دیگر جراحی‌های متعدد کشیده نشود.

وی افزود: بنابراین نکته قابل توجه این است که ما باید بدانیم رسانه برای ما کلیشه‌های ذهنی می‌سازد؛ رسانه‌ها الگویی برای زیبایی بدن و صورت ما انتخاب کرده و در واقع  ما را عدم پذیرش که چهره فعلی  دعوت می‌کند. این الگوها از سریال‌های هالیوودی، انیمیشن‌های وال دیزنی، بازی‎های رایانه‌ای و در اصل از طریق تبلیغات صفحات اجتماعی در سطح جوامع ارائه می‌شوند و با استفاده از تکنیک تکرار در ذهن شما، زیبایی را طوری دیگری تداعی می‌کنند که از چهره طبیعی خود زده شده و به فکر عمل‌های زیبایی بیفتید.

ترویج عمل‌های عجیب و غریب در رسانه‌های جمعی

وی ادامه داد: همان طور که مشخص است کار تبلیغات ایجاد اغنا در مخاطب است به طوری که او را وادار کند کاری که نمی‌خواهد انجام دهد یا جنسی که لازم ندارد را خریداری کند. اما نکته اصلی اینجاست که در تبلیغات فضای مجازی به دلیل اینکه امکان مشاهده عینی و پیگیری وجود ندارد بیشتر می‌تواند در تبلیغات خود اغراق کند پس کاربران باید در مورد این موضوع دقت خود را بالا ببرند. تبلیغات عمل‌های زیبایی غیر ضروری  و عجیب و غریبی که در فضای مجازی منتشر شده نیز از این قبیل است.

این پژوهشگر سواد رسانه‌ای بیان کرد: برخی کلینیک‌ها یا حتی سالن‌های آرایشی بدون داشتن مجوز تبلیغات،  به ترویج و تشویق مردم برای انجام جراحی‌های زیبایی در فضای مجازی می‌پردازند. اساسا این تبلیغات با تصاویر زیبا و دستکاری شده در فضای مجازی منتشر می‌شوند تا توجه بینندگان را به خود جلب کنند اما اصل قضیه این نیست؛ مثلا شما حتی اگر به جلد بستنی‌ها نگاه کنید و خود بستنی را ببنید متوجه تبلیغات اغراق آمیز و دروغین می‌شوید، تصاویر تبلیغات زیبایی در صفحات اجتماعی نیز از این قبیل بوده و برای فریب کاربران منتشر می‌شوند.

نصیری ادامه داد: برخی سایت‌های فضای مجازی تصاویر و ویدئوهای منزجر کننده‌ای از عمل‌های جراحی را در صفحات خود منتشر می‌کنند که در قدم اول باعث ترس کاربران شده اما رفته رفته در ذهن آن‌ها نهادینه می‌شود و شاید باعث شود دست به چنین عمل‌هایی خطرناکی مثل ساکشن غبغب، پروتز‌، چشم گربه‌ای، گوش شبیه خر و از این قبیل کند.

آثار جبران ناپذیر مراجعه به پزشکان غیر متخصص

پژوهشگر سواد رسانه‌ای درباره شکایات جرایم پزشکی توضیح داد: اگر به دادسرای جرایم پزشکی مراجعه کنیم می‌بینیم که  عمل‌های زیبایی زیادی انجام شده که نقصان‌های غیر قابل جبرانی را به وجود آورده و فرد را تا آخر عمر درگیر کرده یا حتی منجر به مرگ او شده است. جلوگیری از این اتفاقات مستلزم این است که قبل از مراجعه به پزشک یا حتی سالن‌های زیبایی از داشتن مجوز آن‌ها مطمئن شوید. اما مسئله قابل توجه است که بدانید هیچگاه از این قبیل صحبت‌ها در فضای مجازی شنیده نمی‌شود و شما فقط تصاویر زیبایی قبل و بعد از عمل‌ها زیبایی رامشاهده کرده و می‌گویید چقدر آن دختر یا پسر زیباتر شده است. باید حواسمان باشد گول این تبلیغات پر رزق و برق فضای مجازی که فقط با هدف رسیدن به پول انجام می‌شوند را نخوریم.

بیشتر بخوانید

راهی برای درمان یا روشی برای آسیب زدن به سلامت کاربران؟!/ مبارزه گوگل با تبلیغات فریب دهنده پزشکی

نتیجه تبلیغات سازماندهی شده صفحات مجازی روی آینده کودکان

نصیری درباره تاثیر اسباب بازی‌های کودکان بر شکل‌گیری چارچوب‌های ذهنی‌شان گفت: باربی تنها یک عروسک نیست، با خرید آن و بازی فرزندان در ذهن آن‌ها کلیشه زیبایی ایجاد می‌شود. بچه‌های ما دارند در معرض باربی و دخترای دیزنی قرار می‌گیرند که همه آن‌ها موهایی طلایی و بلند و پر پشت، کمر‌های باریک، دماغ‌هایی زیبا و غیره دارند. این اتفاق بعد از بازی کودکان با عروسک‌ها در فضای مجازی اتفاق می‌افتد از آنجایی که کودکان در حال حاضر در فضای مجازی فعال هستند با دیدن تبلیغات، کلیشه‌ها ذهنشان را با آن تطبیق داده و به سمت عمل‌های زیبایی جذب می‌شوند. وقتی این اتفاق افتاد کودک عزت نفس خود را از دست داده و دیگر نسبت صورت و اندامش احساس خوبی ندارد و دائم به فکر تغییر آن است. والدین باید بیشتر مراقب کودکانشان در فضای مجازی باشند تا کودکانشان در تله این تبلیغات پوچ و تو خالی نیفتند.

قدرت دهی بلاگر‌ها به تبلیغات عمل‌های زیبایی برای کسب درآمد

پژوهشگر سواد رسانه‌ای درباره اینفوئنسرها گفت: باید حواسمان باشد که چه کسی را الگوی خودمان قرار می‌دهیم و پیرو راه او می‌شویم. برخی اینفوئنسرها که تبلیغات عمل‌های زیبایی در صفحات خود می‌کنند اول با شکل‌های عجیب و غریب برای جذب فالوور جلوی دوربین می‌آیند بعد که به هدف خود رسیدند با گرفتن پول شروع به گذاشتن هر تبلیغی می‌کنند بدون اینکه از بهداشت آن مکان یا حتی تخصص آن پزشک اطمینان کافی داشته باشند. این بلاگر‌ها عمل‌های زیبایی را به صورت رایگان انجام داده و مردم را به انجام آن تشویق می‌کنند.

بیشتر بخوانید

جولان اینفلوئنسر‌ها در فضای مجازی؛ کسب شهرت و ثروت به چه قیمتی؟

برخورد پلیس فتا با پزشکان قلابی که در فضای مجازی تبلیغ می‌کنند

سرهنگ رضا ملوکی رئیس پلیس فتا شرق استان تهران در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: پزشکان و افرادی که می‌خواهند دارو و عمل‌های زیبایی تبلیغ کنند، برابر قوانین باید از مراجع قانونی و سازمان قضا و دارو مجوز لازم را کسب کنند. امکان اینکه فردی در فضای مجازی قربانی تبلیغ اشتباهی شود وجود دارد و باید نسبت به تبلیغاتی که در فضای مجازی وجود دارد، آگاهانه و با هوشیاری کامل برخورد کنند.

رئیس پلیس فتای شرق استان تهران درباره برخورد با پزشکان قلابی که اقدام به انجام عمل‌های زیبایی می‌کنند افزود: در چند وقت اخیر هم همکاران ما در پلیس آگاهی یک پزشک قلابی که جعل مدرک کرده بود را دستگیر کردند.  وی توانسته بود مبالغ زیادی را از هموطنان دریافت کند اما همکاران پلیس آگاهی آن فرد را دستگیر کردند.

سرهنگ ملوکی بیان کرد: ما پرونده‌هایی داریم که افراد با جعل مدرک پزشکی کار‌هایی را انجام می‌دهند. با کسانی که با جان مردم در این زمینه بازی می‌کنند، برخورد جدی می‌کنیم و همچنین مقام قضایی آن‌ها را به سزای عمل می‌رساند. حتی در مواقعی هم که شاکی در این زمینه وجود نداشته باشد مقام قضایی برخورد می‌کند. هموطنان باید آگاه باشند و بدانند که هر تبلیغی در فضای مجازی واقعی نیست و بررسی‌های لازم را انجام دهند.

وی افزود: پزشکانی که می‌خواهند در فضای مجازی تبلیغ کنند، می‌توانند به اداره نظام پزشکی شهرستان خود مراجعه کنند تا مجوز لازم را برای تبلیغ دریافت کنند.

گزارش از مائده جلیلی

بیشتر بخوانید

• کدام تبلیغات پزشکی در اینستاگرام ممنوع است؟

انتهای پیام/