قدس آنلاین: این نمایشگاه با همکاری مؤسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و شرکت پست جمهوری اسلامی ‌قرار است تجربه‌ای تازه و ویژه را در تاریخ نشر ایران رقم بزند و از این لحاظ، یک اتفاق قابل توجه در این حوزه است و چشم‌های نگران اصحاب قلم به چگونگی استقبال مردم از این نمایشگاه دوخته شده است.

در این میان، دو امیدواری و یک ترس درخصوص نمایشگاه احساس می‌شود که به نظر می‌رسد مسؤولان وزارت ارشاد و نیز ناشران و دست اندرکاران این حوزه باید به آنها توجه ویژه‌ای داشته باشند.

امیدواری اول به این است که نمایشگاه بتواند بخشی از زیان سنگین ناشران در سال سیاه کرونا را جبران کند. امسال، سالی سخت و رنج آور برای ناشران بود و آنان مانند بسیاری از کسب و کارها به دلیل شیوع بیماری منحوس کرونا، نتوانستد فعالیت عادی خود را انجام دهند و گرانی‌های پی در پی اقلام چاپ و کاغذ نیز مزید بر علت شد. دوری ناخواسته مردم از کتابفروشی‌ها و نیز مشکلات در انجام فعالیت‌های چاپخانه‌ها، باعث شد این سال به یکی از سال‌های سخت و تاریخی در نشر تبدیل شود. جذابیت‌هایی که برای نمایشگاه ایجاد شده است شاید بتواند بخشی از این زیان سنگین را جبران کند.

امیدواری دوم این است که این شکل برگزاری نمایشگاه باعث می‌شود دغدغه همیشگی کارشناسان حوزه نشر درباره بازگرداندن نمایشگاه کتاب تهران به ریل اصلی و تبدیل کردن آن از فروشگاه بزرگ به نمایشگاه بین المللی صورتی واقعی به خود بگیرد. چه بخواهیم و چه نخواهیم فروش کتاب در نمایشگاه مهمترین بخش درآمدی ناشران ایران است و شاید با استمرار این شکل از برگزاری نمایشگاه در دوره‌های شش ماهه یا یک ساله بتوان بخش فروش را به نمایشگاه مجازی منتقل کرد و از فرصت نمایشگاه فیزیکی که در زمان رفع خطر کرونا به وجود خواهد آمد برای استفاده از ظرفیت‌های نمایشگاه بهره برد. در این صورت نمایشگاه فیزیکی به محلی برای آشنایی مخاطبان با دستاوردهای صنعت نشر، گفت و گو و دیدار حضوری با نویسندگان و مترجمان و دیگر چهره‌های فرهنگی و عقد قراردادهای داخلی و بین المللی میان اصحاب قلم و ناشران تبدیل خواهد شد.

اما یک ترس هم در این میانه همچنان حضور دارد و آن اینکه برگزاری نمایشگاه مجازی و باز کردن شیر یارانه‌های دولتی همچنان ناشران ما را دست نگر دولت نگه دارد و از ایجاد بازار واقعی و رقابتی نشر در کشور جلوگیری کند. باید اعتراف کرد در همه این سالها آنچه به عنوان حمایت دولت از صنعت نشر تبلیغ شده است، در بخش‌های زیادی به ایجاد شبه ناشران کتاب ساز، وام بگیر و رانتی منجر شده است. حجم بی‌سابقه ناشرانی که با هیچ معیاری ناشر نیستند و کتاب‌هایی بازاری و بی‌ارزش را منتشر می‌کنند، نشان دهندۀ بی‌ثمر بودن سیاست‌های یارانه‌ای حمایتی در کشور است. نمایشگاه مجازی کتاب باید راه امید این ناشران را ببندد و به ناشران ایرانی این پیام را بدهد که زمان آن رسیده است از چهارچوب‌های سنتی و تاریخ گذشته در تولید، انتشار و توزیع کتاب دست بکشند و فناوری‌های جدید در این عرصه را به رسمیت بشناسند و به بازارهایی وسیع تر و جدیدتر فکر کنند.   

انتهای پیام/