آیت‌الله خوانساری، فقیه برجسته
سید احمد قدوسی موسوی خوانساری (زاده ۲ شهریور ۱۲۷۰ در خوانسار – درگذشته ۳۰ دی ۱۳۶۳ در تهران) معروف به آیت‌الله خوانساری فقیه، اصولی، مجتهد و از مراجع تقلید شیعه بود.
وی فرزند علامه سید یوسف (درگذشته ۱۳۱۲ ق) فرزند علامه سید بابا (حسن) فرزند علامه سید محمد مهدی خوانساری (صاحب رساله ابو بصیر)، از علما و روحانیان صاحب نام خوانسار و از نوادگان سید ابوالقاسم خوانساری (میرکبیر)، از مراجع تقلید عصر خود بوده‌است. سید احمد در حوزه علمیه خوانسار نزد سید علی اکبر سنگ شیری خوانساری (پدر سید فضل‌الله خوانساری) و سید محمدحسن خوانساری (برادر وی، درگذشته ۱۳۳۷ ق) در اصفهان، نزد میر محمدصادق مدرس، محمدعلی تویسرکانی و عبدالکریم گزی، در نجف همراه با، عمو زاده‌اش سید محمدتقی خوانساری، نزد استادانی چون آخوند خراسانی، سید محمدکاظم طباطبایی یزدی، محمدحسین نائینی، آقا ضیاءالدین عراقی، شیخ الشریعة اصفهانی و سید ابوتراب موسوی خوانساری تحصیل کرد.
سید احمد خوانساری پس از درگذشت سید حسین بروجردی به همراه سید محمدرضا گلپایگانی، سید شهاب الدین مرعشی و سید محمدکاظم شریعتمداری جزو مراجع تقلید مطرح شیعیان شمرده می‌شد. وی در ۳۰ دی۱۳۶۳ (۱۴۰۵ ق) در تهران درگذشت به مناسبت وفات او امام خمینی پیام تسلیتی صادر کرد و بازار تهران و حوزه‌های علمیه تعطیل و از سوی دولت یک هفته عزای عمومی اعلام شد. پیکر وی را پس از تشییع در تهران به قم منتقل و در مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه به خاک سپردند.
مهدی بازرگان، مهندس سیاستمدار
مهدی بازرگان تبریزی (۱۲۸۶ در تهران – ۳۰ دی ۱۳۷۳ در زوریخ) معروف به مهندس بازرگان سیاستمدار، عضو جبهه ملی ایران، مؤسس حزب نهضت آزادی ایران، استاد دانشگاه، پژوهشگر قرآن، نخست‌وزیر دولت موقت، نماینده نخستین دوره مجلس شورای اسلامی بود. او نخستین دانشیار دانشگاه تهران بود و مدتی بعد استاد و به مدت ۶ سال رئیس دانشکده فنی دانشگاه تهران شد.
بازرگان در ابتدا مخالف دخالت در سیاست بود اما با تشکیل دولت محمد مصدق وارد فعالیت سیاسی شد. او در ابتدا به عنوان معاون وزیر فرهنگ کابینه اول مصدق برگزیده شد و سپس مصدق در جریان ملی شدن صنعت نفت او را رئیس هیئت خلع ید از شرکت نفت انگلیس انتخاب کرد. وی در اواخر دولت دوم مصدق، اولین شبکه لوله‌کشی آب تهران را تأسیس کرد. پس از سقوط دولت مصدق در جریان کودتای ۲۸ مرداد، فعالیت‌های سیاسی بازرگان گسترش بیشتری یافت. مهدی بازرگان به همراه چهره‌هایی از جمله سید رضا زنجانی اقدام به تأسیس نهضت مقاومت ملی کردند و در آن گروهی از طرفداران مصدق نظیر داریوش فروهر و سایر افراد همچون سید محمود طالقانی را برای مبارزه سیاسی سازمان دادند.
پس از شکست نهضت مقاومت ملی، بازرگان به همراه الله‌یار صالح، باقر کاظمی، غلام‌حسین صدیقی و کریم سنجابی، از مؤسسان جبهه ملی دوم بود و کمی بعد با تأیید محمد مصدق و با همراهی یدالله سحابی و سید محمود طالقانی اقدام به تأسیس حزب نهضت آزادی کرد. تشکیل نهضت آزادی به علت اختلافاتی بود که در جبهه ملی بین بازرگان و افرادی دیگر پیش آمده بود و مصدق نیز جانب بازرگان را گرفت. سران وقت جبهه ملی با عضویت نهضت آزادی به عنوان یک حزب مخالفت کردند اما بازرگان و سحابی و طالقانی همچنان به صورت عضو منفرد در جبهه ملی ماندند و در کنگره جبهه ملی هم حضور داشتند. بعد از این که مصدق به مخالفت با سیاست‌های جبهه ملی برخاست و تصمیم گرفت آن را مجدداً سازمان‌دهی کند، چهار حزب نهضت آزادی، جامعه سوسیالیست‌ها، حزب ملت ایران و حزب مردم ایران، جبهه ملی سوم را تحت رهبری مصدق تشکیل دادند، اما توسط ساواک سرکوب شدند و پس از آن نیز مصدق درگذشت.
در آستانه پیروزی انقلاب ۱۳۵۷، بازرگان به عنوان نخست‌وزیر ایران و رئیس دولت موقت معرفی شد. دولت موقت همه‌پرسی جمهوری اسلامی و انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی را برگزار نمود. نه ماه بعد به همراه دولت موقت، از نخست‌وزیری استعفا کرد.
در سال ۱۳۶۴ او برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کرد که شورای نگهبان صلاحیت او را تأیید نکرد. وی در ۳۰ دی ۱۳۷۳ در ضمن سفر درمانی، در زوریخ درگذشت و بعد از انتقال پیکر او به تهران و تشییع از مقابل حسینیه ارشاد، در قم دفن شد. بنا به وصیت بازرگان، پیکرش در مقبره بیات در نزدیکی حرم فاطمه معصومه و در کنار والدین و برخی از اقوامش به خاک سپرده شد.
نظر شما