به گزارش مفدا مازندران، هر ساله تاریخ ۲۹ دی ماه در تقویم ایران با عنوان روز هوای پاک شناخته می­‌شود. اگر به طور اتفاقی از رهگذران کوچه­‌ها و خیابان­‌ها بپرسیم که "شما به چه چیزی نیاز شدید دارید؟"، جواب­‌های گوناگونی خواهیم شنید. رسیدن سر وقت به قرار، پاس کردن چک و نیاز به پول، درس خواندن و قبولی در امتحان، یک وعده غذای لذیذ و .... اما واقعاً نیاز اولیه ما این موارد هستند؟ پاسخ معلوم است؛ خیر! این هواست که شدیدا به آن نیازمند هستیم. هوایی که به حیات روی زمین و فتوحات بشر معنا داده و وجه تمایز زندگی روی کره­‌ی خاکی با سایر نقاط کهکشان شده است. هوایی که اگر نباشد، ضربان قلب انسان به دقیقه‌­ای نمی‌­کشد و دار فانی را وداع می­‌گوید. این نیاز بزرگ ما سالیان سال، با خشوع تمام توسط اتمسفر سیاره­مان برطرف شده است. اما اکنون اوضاع فرق کرده. نه! فکر بد نکنید! سیاره ما همچنان مهربان و بخشنده است و از هیچ کمکی دریغ نمی‌­کند؛ این ما هستیم که نفس کشیدن خودمان را به چالش کشیده‌­ایم! فعالیت بشر، میزان آلاینده‌های فراوانی را روانه آسمان آبی زمین کرده و دیگر رنگ یکسانی برای گنبد خانه‌­ی ما نگذاشته است. سقف این خانه دیگر فیروزه فام نیست و مانند خانه‌­ای کهنه، رنگ دوده گرفت است. حال نه تنها آسمان زیبا نداریم بلکه مرگ نیز از آسمان به ما نزدیک می­‌شود. وقت آن رسیده که بیدار شویم. وقت آن است که دیگران را بیدار کنیم. گیتی همیشه با ما مهربان بوده و مطمئنا ما را خواهد بخشید؛ اما اول باید با خودمان شروع نماییم. تا زمانی که بشر دست از خودکشی جمعی و ناآگاهانه برندارد، کمک کائنات فایده‌­­ای نخواهد داشت.

بحران آلودگی هوا موضوع امروز و دیروز انسان نیست. در نوشته‌های تاریخی، نقل‌های فراوانی از "آلودگی هوا" آمده است. به طور کلی آلودگی به معنای حضور یک ماده آسیب رسان در محیط به طور غیر طبیعی می­‌باشد. در دوران روم باستان، نوشته‌هایی از آلودگی هوا ناشی از فوران آتشفشان آمده است. تصاویری نیز از شهر لندن در عصر بخار و سوزاندن ذغال سنگ به ثبت رسیده است و یادگاری از دوران تیرگی آسمان این شهر برجا گذاشته. در کشور ما نیز آلودگی یکی از بحران‌های اساسی شهرهای بزرگ و صنعتی به خصوص شش شهر تهران مشهد اصفهان اراک اهواز و شیراز می‌­باشد. بحران آلودگی با گسترش جمعیت و افزایش مصرف کنندگان سوخت‌های فسیلی، شهرهای کوچک‌تر و درحال توسعه را نیز درگیر خواهد کرد. به همین سبب شاهد اتخاذ سیاست‌هایی مانند طرح‌های ترافیک در این شهرها در سال‌های اخیر نیز هستیم.

قدمت روز هوای پاک در تقویم کشورمان بیشتر از کشورهای غربی مانند فرانسه و ایتالیاست. این موضوع نشان دهنده جدیت آلودگی هوا و میزان توجه­‌مان به این موضوع می­‌باشد.

شرایط فوق مسئولین ستاد اجرایی کاهش آلودگی هوا را بر این داشت تا ۲۹ دی ماه را روز هوای پاک بنامند تا بستری برای بررسی شرایط آگاهی رسانی فراهم نمایند و عموم مردم را با این موضوع آشنا نمایند. بدین ترتیب از سال ۱۳۷۴ تاکنون هر ساله در تقویم شاهد این روز مهم بوده­‌ایم. قدمت روز هوای پاک در تقویم کشورمان بیشتر از کشورهای غربی مانند فرانسه و ایتالیاست. این موضوع نشان دهنده جدیت آلودگی هوا و میزان توجه­‌مان به این موضوع می­‌باشد.

به طور کلی منابع آلودگی به دو دسته طبیعی و مصنوعی تقسیم می­‌شوند. منابع مصنوعی که امروزه معضل هوای ناپاک شهرهای ماست، ناشی از فعالیت بشر می‌­باشد و از منابع طبیعی نشات نمی­‌گیرد. این آلاینده‌ها از طریف سوختن منابع انرژی فسیلی مانند بنزین، نفت، گاز و ذغال سنگ می­‌باشند. تولید آلاینده در موتورهای وسایل نقلیه، سوختن سوخت در نیروگاه‌ها و کارخانجات و حتی سیستم‌های گرمایشی خانگی، هدر رفت انرژی و بهینه نبودن خروجی موتورهای سوختی و ... از عوامل مؤثر بر آلودگی هوا هستند. هوای ما در صورتی پاک می‌­گردد که راه جایگزینی برای این مشکلات پیدا نماییم. بهبود بازدهی سیستم‌های مصرف کننده سوخت و جلوگیری از ناقص سوختن منبع انرژی، تولید سوخت پاک و با آلاینده محدود، جایگزین کردن انرژی‌های پاک و فراگیر با سوخت‌های فسیلی، بهینه سازی الگوی مصرفی و تقویت سیستم حمل و نقل عمومی پاکیزه از راه‌هایی هستند که نه تنها کیفیت هوا را بهبود می‌­دهند، بلکه راه را برای آینده‌ای عاری از مشکلات سوخت‌های فسیلی هموار می­‌نمایند.

گردآورنده: شایان ثابتی