خبرگزاری آریا-آمریکا در واکنش به موفقیت دانشمندان جوان ایرانی در تولید و تست انسانی نخستین " واکسن ایرانی کرونا" ، عوامل دستیابی به این دستاورد انسانی و دارویی را تحریم کرد.
به گزارش خبرگزاری آریا، دولت ایالات متحده آمریکا در واکنش به موفقیت چشمگیر و خیره‌کننده دانشمندان جوان ایرانی در تولید و تست انسانی نخستین " واکسن ایرانی کرونا" ، عوامل دستیابی به این دستاورد انسانی و دارویی را تحریم کرد.وزارت خزانه‌داری آمریکا، ساعتی پیش چند فرد و نهاد ایرانی از جمله محمد مخبر رئیس ستاد اجرایی فرمان امام و موسسه دانش‌بنیان برکت ، تولیدکننده نخستین واکسن ایرانی کرونا (کوو ایران برکت) را به فهرست اتباع و افراد خاص تحریم شده این وزارتخانه اضافه کرد.

وضعیت واکسن ایرانی و داوطلبان
ظهر روز 25 دی ماه و بعد از گذشت 14 روز از آغاز تست انسانی واکسن ایرانی "کوو ایران برکت" ، دومین دوز از واکسن ایرانی کرونا به سه داوطلبی که دو هفته پیش برای اولین‌ بار مورد تست قرار گرفته بودند، تزریق شد.با توجه به عدم بروز هرگونه عوارض دارویی و علائم بیماری و صدور مجوزهای لازم از سوی کمیته عالی نظارت بر واکسن، دومین مرحله از تزریق واکسن ایرانی کرونا به سه داوطلب اول آغاز شد.این سه داوطلب شامل طیبه مخبر، فرزند رئیس ستاد اجرایی فرمان امام ، علی عسگری و حمیدرضا خلیلی از مدیران ارشد ستاد اجرایی فرمان امام می شوند که 9 دیگفتنی است دوز اول واکسن تاکنون بر روی 14 نفر تزریق شده که این تعداد باید در فاز مطالعه بالینی به 56 نفر برسد. هر داوطلب دو هفته پس از تزریق اول و قرارگرفتن تحت مراقبت پزشکی لازم، دومین تزریق را انجام خواهد داد و در پایان این فاز ، امن بودن واکسن باید مورد تأیید پزشکان و متخصصان مجری و ناظر طرح برسد و سپس وارد فاز دوم و تعیین میزان اثربخشی واکسن شود.
اما پس از اینکه رهبر معظم انقلاب دستور ممنوعیت تهیه واکس از امریکا و انگلیس را صادر کردند برخی ها مواضعی گرفتند که با واکنش طیف وسیعی از جامعه و متخصصان همراه شد.

هم‌صدایی نظام پزشکی با شبکه‌های معاند
یک نماینده مجلس گفت: مخالفت عده‌ای در مقابل سخنان رهبری نوعی خوش خدمتی به دشمنان ملت است و به طور کلی اظهارات این افراد نه یک دغدغه علمی، بلکه یک بیانیه سیاسی است.
معصومه پاشائی بهرام، پزشک و نماینده مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس با انتقاد از نامه رؤسای سه رکن سازمان نظام پزشکی به رئیس جمهور گفت: با توجه به انتخابات گذشته نظام پزشکی، این افراد نمی‌توانند خود را نماینده جامعه پزشکی کشور بدانند، حتی در مورد نامه ارسال شده به رئیس جمهور نیز به طور حتم اکثر پزشکان کشور در جریان این موضوع قرار نگرفتند.مشخص نیست که این افراد چگونه خود را نماینده جامعه پزشکان می‌دانند و بر اساس کدام اصول اخلاقی در مقابل سخنان رهبری ایستادگی می‌کنند؛ بهتر است روسای نظام پزشکی به دنبال اقدامات سیاسی نبوده و در راستای وظایف ذاتی خود در این سازمان فعالیت کنند.
پاشائی به اشاره به نارضایتی جامعه درمانی کشور از برخی اقدامات سازمان نظام پزشکی گفت: مقام معظم رهبری هیچگاه نگفتند که واکسن خارجی خریداری نشود، اما این افراد در ابتدا به این شایعه دامن زندند که مقامات ارشد کشور مخالف خرید واکسن کرونا هستن؛ اما در شرایط فعلی به دنبال این موضوع هستند که واکسن معتبر کرونا تنها توسط دو کشور آمریکا و انگلستان ساخته شده است.
نماینده مردم مرند و جلفا در مجلس شورای اسلامی افزود: ادعای این افراد به طور کلی اشتباه بود و ایران می‌تواند با دیگر کشور‌های سازنده واکسن کرونا مذاکره کرده و بخشی از نیاز خود را از طریق واردات این واکسن تأمین کند.می‌توان گفت که مخالفت برخی از افراد در مقابل سخنان مقام معظم رهبری نوعی خوش خدمتی به دشمنان کشور است و به طور کلی  اظهارات این افراد نه دغدغه پزشکی و علمی بلکه یک بیانیه سیاسی است و دلیل اصرار این افراد برای خرید واکسن‌های انگلیسی و آمریکایی به هیچ عنوان اعتبار علمی ندارد.
پاشائی با اشاره به فعالیت‌های سیاست‌زده برخی از مسئولان نظام پزشکی در گذشته گفت: پیش از این نیز برخی از این افراد در راستای انجام فعالیت‌های غیر تخصصی خود اقدام به ارسال نامه‌ای به بشار اسد کرده و در آن نامه مطالب نادرستی را در جهت منافع آمریکا منتشر کردند. سیاسی کردن سازوکار‌های درمانی و علمی کشور، ظلم به مردم و نظام سلامت است و بنده به این افراد توصیه می‌کنم که علایق و گرایش‌های سیاسی خود را در تخصص خود دخالت ندهند.

تاکید 2500 استاد دانشگاه بر وجود ابهامات جدی در سیر تأیید واکسن‌های آمریکایی
بیش از 2500 نفر از پزشکان، اساتید و اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در نامه‌ای سرگشاده به حسن روحانی به تبیین مساله واکسن آمریکایی و انگلیسی پرداختند.
در این نامه آمده بود :
همان گونه که مستحضر هستید بیماری کرونا به عنوان یک بیماری نوپدید، به طور مداوم علائم و عوارض جدیدی از خود نشان می‌دهد، به همین قیاس واکسن آن به خصوص واکسن‌های نسل جدید یعنی واکسن‌های ژنتیکی ( مانند واکسن mRNA تولید شرکت فایزر، مادرنا و ...) می تواند، عوارض ناشناخته و گاه جبران‌ناپذیری به جای بگذارد و هنوز حتی زمان لازم برای مشخص شدن کامل عوارض کوتاه مدت این واکسنها نیز سپری نشده است؛ ملاحظه می‌فرمایید که در کشورهای سازنده این گونه واکسنها اعم از آمریکا و انگلیس نیز، علیرغم شروع واکسیناسیون برای برخی گروه‌های پرخطر و کادر درمانی، بسیاری از افراد با وجود وضعیت وخیم و رکوردشکنی آمار مرگ و میر، به دلیل همین شبهات و عوارض احتمالی حاضر به تزریق واکسن‌های مذکور نیستند.
- به گفته متخصصان ژنتیک پزشکی، با توجه به نوظهور بودن واکسن‌های نسل سوم یا ژنی، هنوز نمی توان از احتمال ایجاد عوارض جانبی بلندمدت مانند ایجاد تغییرات اپی ژنتیکی در سلولهای بدن انسان توسط آنها، مطمئن بود، چرا که هنوز مطالعات بلندمدت چندساله درخصوص این گونه واکسن‌ها انجام نشده است.
- ابهامات جدی و قابل تأمل در خصوص سیر اعطا تائیدیه‌های رسمی به واکسن‌های تولیدی شرکت‌های آمریکایی وجود دارد، چنانکه حتی به اذعان رسانه‌های آمریکایی، مسؤولین سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای تائید برخی از این واکسن‌ها از سوی مسئولین کاخ سفید شدیدا تحت‌فشار قرار گرفته‌اند که این شرایط، لزوم اتخاذ احتیاط عاقلانه را بیش از پیش گوشزد می‌کند.
-از حضرتعالی انتظار می رود علاوه بر اعلام ممنوعیت ورود واکسن‌ از سه کشور آمریکا، انگلیس و فرانسه - که به لطف دقت و تدبیر حکیمانه مقام معظم رهبری- مقرر شد، مراقبت بفرمایید که واکسن های تولیدی این کشورها و هر گونه واکسن تولید شده از سوی مراکز غیرقابل اعتماد، به واسطه گری کشور ثالث نیز وارد کشور نشده و برخی واکسن‌های مربوط به ساز و کار کوواکس نیز که ماهیت مورد شبهه و مشکوک به ارتباط با جریانات کاملا مسئله دار بین‌المللی دارد، خریداری نشود.
اگر مسؤولان ناچار به وارد کردن واکسن مورد تایید کوواکس هستند، ضروری است دقیقا مشخص و اعلام شود که اولا واکسن از چه نوعی است (ویروس ضعیف شده یا پروتئین نوترکیب یا واکسن ژنی و ...) و چه تعداد و چه زمانی و به عنوان محصول کدام کشور وارد خواهد شد.
چرا ایران با «کوبا» واکسن کرونا می‌سازد؟
علیرضا بیگلری،رئیس انستیتو پاستور در خصوص علت و سابقه همکاری ایران و کوبا برای ساخت واکسن، اظهار داشت: اگر الان می‌بینید واکسن هپاتیت بی که در انستیتو پاستور ایران ساخته می‌شود، تکنولوژی آن از کوبا به ایران منتقل شده و با آمدن این واکسن، نه تنها ایران قادر است که این واکسن را بسازد بلکه قریب به اتفاق مردم ایران با این واکسن در مقابل هپاتیت بی، واکسینه شده‌اند.  انستیتو پاستور ایران با تصویب مجلس شورای اسلامی مامور شد که واکسن پنوموکوک یا واکسن ذات الریه کودکان را بسازد و این واکسن یکی از پیچیده ترین واکسن‌های دنیا است که کمتر از 5 کشور قدرت تولید آن را دارند که کوبا نیز یکی از آنها است. انستیتو پاستور ایران در سال 98 همکاری خودش را با کوبا برای ساخت واکسن پنوموکوک شروع کرد.
عضو کمیته ملی واکسن خاطرنشان کرد: واکسن کرونای کوبا منطبق بر واکسن ذات‌الریه کودکان است و به عنوان جزیی از واکسن پنوموکوک، ایران وارد ساخت واکسن کرونای مشترک با کوبا شد و 5 تا 6 ماه است که همکاری بین دو کشور از مراحل اولیه طراحی واکسن، آزمایش حیوانی و کارآزمایی بالینی آغاز شده و در فاز یک و دو انسانی در کوبا مشخص شد که این واکسن، بسیار ایمن است و هیچ عوارضی نداشت و کارایی بسیار چشمگیری داشت.رئیس انستیتو پاستور ایران تاکید کرد: چون اطمینان داریم که فاز یک و دو کارآزمایی بالینی این واکسن در کوبا هیچ عارضه‌ای نداشته، می‌توانیم مطمئن باشیم که فاز سوم کارآزمایی آن که به صورت همزمان در ایران و کوبا انجام شود، نتایج بسیار خوبی خواهد داشت و می‌توانیم پس از آن وارد فاز واکسیناسیون عمومی شویم.

چرا نباید دل بسته واکسن‌های خارجی باشیم؟
به گفته کارشناسان در خوش‌بینانه‌ترین حالت، واکسن‌های آمریکایی به مصرف داخلی خودشان می‌رسد و تولید انبوه واکسن حداقل یک سال زمان می‌برد.
اثرات بالینی نامعلوم واکسن فایزر و مدرنا آمریکایی و آستروزیکای انگلیسی به دلیل آنکه تاکنون واکسیناسیون در سطح گسترده در کشورهای خریدار واکسن انجام نشده است، شائبه مهمی است که نیازمند آزمایش و بررسی دقیق پزشکی و طرح سوال از طرفداران سرسخت واردات این نوع واکسن‌ها به کشور است.
علاوه بر شائبه‌های مطرح شده درباره اثربخشی و ایمنی واکسن‌های آمریکایی و انگلیسی، جریمه‌های سنگین قریب به 6 میلیارد دلاری و بدنامی این شرکت‌ها به علت تبلیغ فروش داروهای تایید نشده در رسانه های خارجی خود اطمینان به این واکسن‌ها را بیش از پیش دشوار می‌کند. از سوی دیگر مشکلاتی همچون : «حمل و نگهداری دشوار واکسن‌های فایزر و مدرنا»، «کمبود واکسن‌های انگلیسی و آمریکایی به علت نبود مواد اولیه»، «ریسک تأخیر در تحویل واکسن به کشورهای متقاضی» و«عدم سازگاری ژنتیکی با نژاد ایرانی» در خرید واکسن‌های آمریکایی و انگلیسی احتمال وقوع دارد.
مینو محرز عضو ستاد ملی مقابله با کرونا در آذرماه تصریح کرده بود، باید دقت کنیم که در خوش‌بینانه‌ترین حالت، واکسن‌های آمریکایی به مصرف داخلی خودشان می‌رسد، شرکت‌های تولید واکسن در هندوستان نیز قادر هستند به تولید انبوه واکسن دست پیدا کنند که این امر حداقل یک سال زمان می‌برد. وی معتقد است به طور کلی هر کشوری باید واکسن بومی خود را تولید کند و به دلایل مختلف مانند مسائل ژنتیکی دل بسته واکسن‌های خارجی نباشد.
واکسن‌های فایرز و مدرنا علاوه بر شرایط حمل حساس و شرایط نگه‌داری دشوار آن‌ها در یخچال‌های مخصوص (نگه داری در دمای منفی 70 و 20 درجه)، در حال حاضر به علت تکنولوژی خاص خود، با تأمین مواد اولیه خام برای تولید انبوه مواجه هستند. به همین خاطر ریسک آنکه کشورهای متقاضی با تاریخ تحویل نامعلوم یا تأخیر فراوان برای دریافت آن مواجه شوند افزایش یافته است.
به گزارش خبرگزاری ساوت چاینا، یکی از سخنگویان شرکت آمریکایی فایزر، علت کاهش میزان تولیدات واکسن کرونا را مشکلات پیش آمده در زنجیره تأمین مواد خام مورد نیاز و عدم گسترش ظرفیت تولید آن عنوان کرده است. همچنین بنیانگذاران بیون‌تک در اظهاراتی نسبت به کمبود واکسن کووید-19 در اروپا هشدار داده و اعلام‌کردند تا زمانی که سایر واکسن‌های این بیماری به تایید اتحادیه اروپا نرسد، کمبود موجود برطرف نخواهد ‌شد.
به عنوان نمونه چندی قبل موسسه سرم سازی هند که تولیدکننده واکسن کرونا ساخت دانشگاه آکسفورد و شرکت داروسازی آسترازنکا انگلیس است به طور ناگهانی به مدت چندین ماه صادرات واکسن برای کشورهای توسعه‌یافته را به حال تعلیق درآورده و همین باعث خالی ماندن دستان این کشورها برای دریافت به موقع واکسن شد.

دوگانه واکسن چینی بد و واکسن آمریکایی خوب
فناوری‌های سنتی به کار گرفته شده در تولید واکسن‌های کرونای چینی، امکان تولید این واکسن‌ها را در کوتاه مدت به شکل انبوه فراهم می‌کند و همین مساله باعث برتری زنجیره تامین واکسن‌های چینی در برابر واکسن‌های آمریکایی شده است. جین دونگ یان متخصص ویروس شناس دانشگاه هنگ‌کنگ می‌گوید که چین مدت‌های طولانی است که در زنجیره تأمین واکسن‌های کرونا، خودکفا و بی‌نیاز شده است و هیچ مشکلی در این زمینه ندارد.
از سوی دیگر واکسن‌های شرکت‌های چینی سینوواک و سینوفارم قابلیت توزیع بدون نیاز سردخانه را دارند. طبق گزارش رسانه‌های دولتی چین هر دو واکسن سینوواک و سینوفارم قابلیت نگه‌داری در دمایی بین 2 تا 8 درجه سانتیگراد را خواهند داشت.

ترکیه واکسن ساخته شده توسط تبعه خود را نخرید!
در این میان کشورهایی همچون ترکیه، امارات، بحرین، اندوزی، مصر و برزیل یا واکسن‌های چینی را خریدارای کرده‌اند یا قصد خرید آن را دارند. فخرالدین کوجا وزیر بهداشت ترکیه در هفته‌های گذشته گفته بود: نتیجه آزمایش‌ها نشان می‌دهد که واکسن کرونا سینوواک چین، ایمن و موثر است. به همین دلیل ما واکسن خریداری شده از چین را بزودی به کشور منتقل خواهیم کرد.
جالب آنجاست که با وجود آنکه مبدع واکسن فایزر یک فرد با ملیت ترکیه‌ای است اما در اخبار منتشر شد کشور ترکیه چین را مقصد اصلی خود برای خرید واکسن انتخاب کرده است.

واکسیناسیون به معنای توقف زودهنگام کرونا نیست
پیش از این محمدرضا صالحی استاد دانشگاه علوم پزشکی و مجری تست بالینی واکسن ایرانی گفته بود که علی رغم اینکه بیش از یکماه از شروع واکسیناسیون عمومی در بریتانیا، آمریکا و روسیه گذشته است اما هنوز هم آمار مرگ و میر و ابتلا بسیار بالا است.
وی در ادامه پیش‌بینی کرده بود که در کوتاه مدت استفاده از واکسن تاثیر چشمگیری در متوقف کردن شیوع کرونا در جهان نخواهد داشت، چراکه به عقیده متخصصین باید واکسیناسیون در چندین ماه به شکل مستمر صورت پذیرد تا شاهد متوقف شدن ویروس در یک منطقه خاص باشیم.
مجری تست بالینی واکسن ایرانی مستند حرف خود را به توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی ارجاع داد، این سازمان به افراد واکسن زده توصیه کرده است حتی پس از تزریق نیز پروتکل‌های بهداشتی مثل استفاده از ماسک و شست‌وشو را رعایت کنند.
د.
ایران در زمینه واکسن سازی و اهدا خون در رتبه اول خاورمیانه
پیش از این محمودرضا پورکریم متخصص ویروس شناسی دانشگاه لوین بلژیک با اشاره به فناوری بالای ایران در ساخت واکسن اذعان داشت از سال 1299 انستیتو پاستور و از سال 1303 انستیتو رازی را داشتیم و مردم کشورمان زندگی‌شان را با واکسن‌های ایرانی آغاز کرده‌اند.
به گفته وی ایران تجربه قریب به یک قرن واکسن سازی در دنیا دارد و ایران در زمینه واکسن سازی و اهدا خون در رتبه اول منطقه خاورمیانه قرار داشته و حتی اپیدمی‌های مثل بیماری سرخک که هر از گاهی در اروپا رایج می‌شود را ما هیچ وقت در ایران نداشته‌ایم.
این متخصص ویروس شناسی با بیان اینکه در حال حاضر یکی از قوی‌ترین مراکز ویروس‌شناسی در دنیا در پنتاگون آمریکا که یک نهاد نظامی است استقرار یافته، تأکید داشت که ستاد اجرایی فرمان امام و بنیاد برکت از بودجه و امکانات کافی برای ساخت واکسن برخوردار است.