به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از ایلام بیدار،" بورس"، این روزها در صدر اخبار مهم روزانه مردم و رسانه ها است تا جایی که حتی برخی بصورت لحظه ای و انلاین اخبار مربوط به ان را پیگیری می کنند.

تا قبل از ورود سرمایه های مردمی در قالب سهام عدالت و نقدینگی اضافی مردم موضوعات مربوط به افت بازار بورس یک روند معمولی را طی می کرد، حتی قبل از قرمز شدن بازار سهام عدالت نیز 30 درصدهای سهم هر فرد با قیمت واقعی به مردم عرضه می شد.

اما به تدریج این روند متفاوت و روند نزولی را طی کرد، روندی که دود ناشی از آن هم به چشم سرمایه های مردمی و در برخی موارد به چشم سهامداران باسابقه رفت.

اگر چه کارشناسان مربوطه موادری همچون قیمت نفت و دلار را متأثر بر بازار بورس تلقی می کنند اما می خواهیم به بررسی سایر موضوعاتی که کمتر به انها در این روند تأثیر داشته بپردازیم. اما چه شد که یکباره همه شاخص ها و حتی سهام عدالت مثبت شد و در این میان چه کس و یا کسانی خود را ناجی بورس و شاخص و سهام معرفی کردند. سناریوهای مختلفی از وضعیت قرمز تا سبز شدن بازار بورس تدارک دیده شد که در ادامه مطلب و در گفتگو با کارشناسان به آن خواهیم پرداخت.

کارشناسان حوزه بورس درمیزگرد ایلام بیدار که بصورت مجازی برگزار شد، بر این معتقد هستند در ابتدا باید آموزش های لازم برای سرمایه گذاران فراهم شود و فرقی نمی کند که این سرمایه می خواهد در کوتاه مدت در بازار بورس بماند و یا دراز مدت. کارشناسان همچنین معتقدند باید از رفتارهای احساسی و هیجانی نیز خودداری کرد.

سیگنال منفی برخی سهامداران در بازار بورس

"جواد شرفخانی"، کارشناس مسائل اقتصادی و بورس در این باره به خبرنگار ایلام بیدار گفت: افت شاخص و پایین آمدن ارزش سهام عدالت می تواند به دلایل مختلفی صورت گیرد، اولا نمی‌توان نوسانات را در بازار سرمایه نادیده گرفت، زیرا نوسانات در نظرات بورس نهفته است.

در تمامی بورس های بزرگ دنیا که با هم شاهد تغییر روند در آنها هستیم و حال آنکه در یک بازار مانند بورس ایران و در شرایطی که با ورود بی‌رویه شهروندان ناگاه به بورس شاهد رشد بودیم انتظار اصلاح بورس وجود داشت و هشدارهای لازم توسط فعالین حرفه باید داده شود.

وی اظهار کرد: اما درصد قابل توجهی از سهامداران که بر بازار هم اثرگذار بودند بدون هیچ گونه تحلیل و یا منطقی تحت تاثیر روانی بازار قرار گرفته و با رفتار هیجانی خود در یک روز کاری ابتدا با حضور در صف خرید باعث افزایش قیمت سهم می شدند و با فاصله زمانی بسیار کوتاه با کمترین سیگنال منفی به صفحه فروش رفته و فشار فروش را به بورس حاکم می کردند که این رفتارهای احساسی و هیجانی خود آثار زیادی دارد، از جمله اینکه کاهش ارز سهام در بسیاری از نمادهایی که روزها و بلکه هفته‌ها صفحه خرید فعال داشتند، این رفتارها باعث ایجاد و در شرایط دیگر باعث ترکیدن حباب در بورس می شود و در صورت تداوم این وضعیت می‌تواند باعث ریزش شدید بازار و نهایتاً افت شاخص کل گردد و در نهایت می تواند باعث سلب اعتماد سهامداران و کل جامعه نسبت به بازار سرمایه گردد.

ما بیشتر در یک برنامه غیررسمی و غیرمرتبط با بورس پیشنهاداتی را مطرح کردیم و تا امروز افراد زیادی در بازار سرمایه به خاطر خطاهای رایج در بورس متزلزل شدند، بعضی از کلمات و اصطلاحات تعریف شده هستند و توهین به جامعه نباید تلقی شود در بورس یک اصطلاحی وجود دارد که جزو ادبیات آن می باشد مانند رفتارهای گله ای و با این مقدمه خواستم بگویم اولین خطای بورس بازان ناآگاه می‌تواند رفتار گله ای آنها باشد که این افراد می بینند دیگران به یک نماد خاص متمایل شده‌اند، بدون هیچ تهدید و منطقی به دنبال آن می‌رود، وجود صف های سنگین خرید در آن ایام موید این مطلب می باشد.

اما اینکه افرادی که کد سهامداری نداشتند با وجود و هجوم به کارگزاری‌ها و دفاتر پیشخوان برای اخذ کد و ورود به عرصه سهامداری بدون کمترین اطلاعات در زمینه مسائل شخصی از جمله تحلیل صورتهای مالی، تابلو خوانی و سایر موضوعات باز می تواند نمادی از رفتار گله ای باشد.

خطر اعتماد بیش از اندازه به سایت های خرید و فروش/ مسیرهای صحیح سرمایه گذاری در بورس

 به نظرم سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه خیلی تخصصی است و افراد باید آموزش‌های لازم را طی کنند اما افرادی که نقدینگی اضافی دارند و تمایل دارند که در بازار سرمایه حضور داشته باشند ولی بنا به هر دلیل تخصصی در این زمینه ندارند باید مسیر درست را طی کنند، یک راهکار اساسی آن است که شهروندان ناآگاه و کسانی که وقت کافی برای این کار را ندارند، اعتماد به صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام عدالت است، با خرید واحدهای این صندوق ها و یا سهام آنها در بورس بدون نیاز به کسب دانش و شهرت و بدون صرف وقت و انرژی برای بررسی و پیدا کردن سهام خوب می‌توان بهترین سبد بورسی داشت و از مزایای آن بهره مند شد، زیرا مهمترین سرمایه این صندوق ها نیروی انسانی توانمند و متخصص در زمینه تحلیل ارزیابی و سرمایه‌گذاری در سهام است و می‌توانند سبد بسیار مناسبی از سهام داشته باشند.

مزیت دیگر این صندوق‌ها قدرت نقدشوندگی بالای آنهاست حتی در روزهایی که بورس ریزش دارد و بازار منفی است و صف‌های فروش شکل گرفته است، واحدهای این صندوق‌ها قابلیت نقدشوندگی دارند اما در بازار سهام اینگونه نیست.

راهکار دیگر اعتماد به سبد گردان دارای مجوز از سازمان است که مزیت اصلی این کار این است که سبدگردانی در قالب استفاده از توان و تخصص حرفه‌ای مدیریت و تیم سرمایه‌گذاری انجام می شود، هرچند کار سبدگردانی برای همه انجام نمی‌شود و محدودیت‌هایی از نظر میزان سرمایه دارد. مردم باید بدانند سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه همانند سایر خدمات یک کار تخصصی است که یا باید برون سپاری شود و از تخصص دیگران استفاده شود و یا باید برای آن زمان انرژی و پول هزینه کرد و آن نیز مستلزم آموزش تخصصی است.

بورس، مات ترین تالار شیشه ای

"مسعود الیاس دوست"، کارشناس مسائل بورس نیز در گقتگو با ایلام بیدار گفت: بورس یک بازار مالی با سابقه بیش از یکصد ساله در دنیا است که در ایران هم از سال 1346 شروع به فعالیت کرده است، در بین اقتصاد دانان بازار بورس به تالار شیشه ای معروف است چون هر شرکتی که در بورس عرضه می شود باید تمامی اطلاعات خود را به صورت شفاف در اختیار سهامداران بگذارد.

تا سال 1398 بورس ایران عمدا حیات خلوت یک عده خاص بود و عامه مردم مشارکت خاصی در آن نداشتند و کلا تعداد افرادی که در بورس فعالیت داشتند زیر 200 هزار نفر بودند و تا سال گذشته نهایتا مردم فقط اسم آن را شنیده بودند ولی از اواخر سال 98 که بورس به تدریج بر سر زبانها افتاد و تبلیغات فراوانی در مورد بورس ابتدا در فضای مجازی سپس در تلویزیون و دیگر رسانه های برای این بازار شکل گرفت که در نهایت با توجه به رشد چشمگیر شاخص و قیمت سهام باعث هجوم مردم به این بازار شد و در حال حاضر کمتر خانواده ای در ایران پیدا می شود که تعدادی از افراد آن دارای کد بورسی نبوده و در بازار بورس فعالیت نداشته باشد.

اما روی خوش رنگ و لعاب بورس بعد از استقبال مردم به روی بد خود برگشته و به گونه ای است که تقریبا تمامی کسانی که از سال جدید وارد بورس شده اند از اصل سرمایه خود نیز درمتضرر شده اند که همین امر باعث نارضایتی مردم و همچنین سلب اعتماد نسبت به بورس و سیاست های دولت شده است.

دولت، مقصر وضعیت فعلی بورس

الیاس دوست افزود: اکثر مردم، دولت و سهامداران حقوقی را مسبب اصلی این ریزش بازار بورس و از دست دادن سرمایه خود می دانند چون همه به یاد دارند که شخص رئیس جمهور در دوربین تلویزیون به صراحت اعلام کرد که مردم همه چیز را به بورس بسپارند و خیلی از مردم به اعتبار همین جمله رئیس جمهور سرمایه خود را به بورس آوردند اما متاسفانه بعد از ورود سرمایه های مردم به بورس دیگر هیچ خبری از حمایت نبود.

اصلاح و ریزش در بازار سرمایه جزء ذات بازار است، اما ریزش اخیر در بورس ایران شدیدترین ریزش تاریخ بورس بود آن هم در برهه ای که اکثر مردم سرمایه خود را وارد بورس کرده بودند. از دلایل عمده ریزش بورس می توان به عرضه آبشاری، حقوقی، سهم ها به عنوان سهام دار عمده و پایین آوردن قیمت سهام و شروع به خرید همان سهام در قیمت های پایین از مردم اشاره کرد و همچنین می توان به عدم حمایت وعمل به وعده هایی که توسط مسئولین به طور مثال اختصاص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی نیز اشاره کرد.

دست های رانتی در سهام خاص

از دیگر عوامل شکل گیری این معضل به وجود آمده در بورس می توان به مواردی همچون وجود رانت در مورد سهام خاص که یک عده خاص قبل از اعلام خبر خاص چه مثبت چه منفی در مورد شرکت از آن با خبر شده وبه آن سهم ورود یا خروج می کنند، اشاره کرد.

 عدم آموزش دیدن مردم در ابتدای حضور در بازار بورس به عنوان یک بازار تخصصی،  تایید و تکذیب اخبار توسط مسئولین و شخص وزیر اقتصاد و وزیر نفت در مورد صندوق پالایشی که علت اصلی ریزش سهام شرکت های پالایشی به عنوان یکی از بنیادی ترین سهام بازار بورس به شمار می رود از دیگر این عوامل است.

اعلام خبر قیمت گذاری دستوری فولاد در مقطعی که بازار کم کم داشت به تعادل می رسید همین خبر باعث ریزش این سهم ها که اثر بسیار زیاد و مستقیمی بر کلیت بازار و عدد شاخص کل داشت و همچنین سبب از دست دادن کف های حمایتی قوی این سهم ها شد که البته این خبر تکذیب شد ولی دیگر کار از کار گذشته بود.

تابلوسازی های غیرواقعی در مورد قیمت یک سری سهام و عدم دخالت ناظر سازمان بورس در این مواقع حساس و دهها موارد ریز و درشت دیگری که باعث شد تا بازار بورس به جای حفظ و افزایش سرمایه مردم به کوره پول سوزی تبدیل شده و شاید این همه دعوت مردم به بورس و سپس خالی کردن جیب ملت برنامه ای از قبل تعیین شده باشد.

خلاء آموزش قبل از ورود به بازار بورس

"محسن عباسی"، کارشناس مسائل اقتصادی نیز در گفتگو با ایلام بیدار گفت: تشویق مردم به منظور سرمایه گذاری در بورس بهترین کاری بود که مسئولان می توانستند انجام دهند اما ابتدا باید ساختار سرمایه گذاری و میزان ریسک پذیری هر فرد در بازار سرمایه بررسی  و آموزش های لازم به سرمایه گذاران تازه وارد داده می شود.

وی اظهار کرد: تشویق مردم به سرمایه گذاری در بورس توسط دولت بدون آموزش مانند این بود که نیمی از مردم جامعه را به مطب یک پزشک ببرند و برای همه یک نسخه بنویسند.

عباسی افزود: رسالت بازارگردانان رساندن قیمت یک سهام به ارزش ذاتی آن، افزایش نقدینگی و افزایش حجم معاملات است، در بازه زمانی که قیمت‌ها بیش از حد رشد کرده بود و به اصلاح نیاز داشت نباید از بازارگردانان انتظار جلوگیری از اصلاح بازار داشته باشیم.

این مدرس دانشگاه بیان داشت:سرنوشتی که الان سهامداران در بازار سرمایه با آن مواجه هستند نتیجه ورود هیجانی و بدون آگاهی آنها به بورس است که این عامل هم به تشویق های بی جهت دولت برای ورود تمام افراد به بازار سرمایه باز می گردد.

رقابت وزارتخانه ها برای جذب سرمایه های مردمی

وی ادامه داد:با وجود نظرات کارشناسان همیشه هم نباید ما مردم را در اُفت بازار سرمایه مقصر بدانیم و سوال اینجاست که چرا یک بار مسئولان نباید پاسخگوی کم کاری هایشان در مدیریت بازار باشند.

این مدرس دانشگاه درباره اثر افزایش سود بانکی روی بازار سرمایه گفت: مسئولان هر زمانی که می‌خواهند مانع رشد بازار شوند سودهای بانکی را افزایش می هند، زیرا یک عده از مدیران بانکی فکر می کنند که بازار سرمایه رقیب آنها است در حالی که این طور نیست این تصورات از عدم آگاهی  در خصوص  تفاوت  بازار سهام با بانک نشات می گیرد.

این مدرس دانشگاه بیان کرد؛رفتار هیجانی دربورس پیامدهایی دارداولین تاثیر منفی رفتار هیجانی در بورس، متضرر شدن خود سهامداران می باشد که جبران آن می تواند به سختی انجام گیرد همچنین موجب افت و ریزش شدید بازار و شاخص می شود.اباعث کاهش قیمت در بسیاری از نمادها را در پی داردموجب بی اعتمادی سهامداران به بازار سرمایه می شود.

برای مهار نقدینگی در کشور با توجه به اظهار نظر برخی از نمایندگان مجلس از جمله قاضی زاده نماینده مشهد که به صراحت اعلام کرد که ریزش های بورس دستوری بوده و همچنین ورود قوه قضاییه به این مسئله نشانه ی یک اتفاق فراتر از عرف معمولی بازار بورس بود و حال بازاری که به گفته مقام معظم رهبری باید محل جذب سرمایه مردم و تزریق این نقدینگی به شرکت ها به منظور حمایت از تولید که می توانست یک بازار دو سر برد هم برای مردم به منظور حفظ ارزش سرمایه خود در مقابل تورم و هم کمک به شرکت ها برای تامین نقدینگی به منظور افزایش تولید شود، ولی تبدیل به یک معضل اساسی شده که با توجه به حجم بسیار زیاد حضور مردم می تواند چالشهای سیاسی، اجتماعی و حتی امنیتی جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد.

انتهای پیام/