«به روزهای سرد سال نزدیک می شویم و این ایام به دلیل سرمای هوا مشکلات خاص خود را به همراه دارد. گذشته از مسایلی که به منازل و محل کار مربوط می شود مانند آتش سوزی و انتشار گاز مونوکسیدکربن که متاسفانه آمار نسبتاً زیادی را هم شامل می شود، حوادث دیگری نیز وجود دارد که به دلیل افزایش سرمای هوا پدیدار می شود. به خاطر داشته باشیم که همیشه بزرگ ترین حوادث از دل کوچک ترین بی احتیاطی ها خارج می شود. به سادگی و با رعایت اصول ایمنی می توان از وقوع این حوادث جلوگیری کرد. در این یادداشت سعی شده که به حوادثی غیر از آنچه در ساختمان ها رخ می دهد و بیشتر درباره خودروهاست پرداخته شود. میلیون ها خودروی سبک و سنگین همه روزه در این کشور در حال تردد هستند و می طلبد که به ایمنی این بخش نیز پرداخته شود. در این بحث، ایمنی خودروها مد نظر نیست و فقط حوادث و اتفاقاتی که بدلیل بی احتیاطی رانندگان پدید می آید مورد بررسی قرار می گیرد.

1. گازگرفتگی از حوادثی است که در این ایام بیش از هر زمان دیگری شاهد آن هستیم. بعضی از رانندگان بویژه رانندگان خودروهای سنگین قدیمی که خودروی آن ها فاقد سیستم گرمایشی مناسب است، در طول مسیر حرکت و یا زمانی که شب ها جایی برای استراحت توقف می کنند و یا خوروی آنها به هر دلیلی دچار نقص فنی شده و متوقف هستند، برای گرم کردن فضای داخل ماشین خود اقدام به روشن کردن اجاق خوراک پزی مانند پیک نیک می کنند و با توجه به بستن درها و شیشه های خودرو، به سرعت اکسیژن داخل اتاق خودرو به اتمام رسیده و متعاقب آن گاز مونوکسید کربن تولید شده و باعث مسمومیت افراد و حتی در مواردی باعث مرگ آنان می شود.

2. گذشته از گازگرفتگی، خطر آتش سوزی نیز این خودروها را تهدید می کند. گاهی مشاهده می شود که به دلایلی اجاق پیک نیکی داخل خودرو واژگون شده و باعث شعله وری خودرو می شود. اجزای داخل خودرو مانند صندلی، روکش ها، کفی های لاستیکی و... همه از جمله مواد قابل اشتعال هستند و به سرعت باعث گسترش آتش می شوند و اگر فرد در خواب باشد، زمانی متوجه حادثه می شود که آتش همه اتاق کوچک خودرو را فراگرفته و خود نیز داخل آن محبوس شده است.

بهتر است برای گرم کردن محیط داخل اتاق خودرو به جای استفاده از وسایل گرمایشی شعله دار، از وسایل گرمایشی بدون شعله استفاده شود. وسایلی مانند بخاری های برقی یا باتری دار که شعله آزاد ندارند و هیچ خطری از آتش سوزی و گازگرفتگی افراد را تهدید نمی کند. اخیراً بخاری هایی ساخته شده که با باتری خودرو (12 و 24 ولت) کار می کند و هیچگونه نگرانی بابت حادثه ساز شدن ندارد و البته اگر هیچکدام از این وسایل ایمن در دسترس نبود بهتر است با پوشیدن البسه گرم و استفاده از پتو خود را گرم کنید و از وسایل نامناسب استفاده نکنید.

3. سرمای هوا در گاهی مواقع باعث انجماد و یخ زدگی سوخت خودروها بویژه خودروهای دیزل می شود. گازوئیل مایعی است که در دمای منفی 18 درجه منجمد شده و یخ می زند و خودرو را با مشکل سوخت رسانی مواجه می کند. در زمستان های سرد، بسیار با این صحنه مواجه می شویم که خودروهای سنگین به دلیل یخ زدگی سوخت خود در حاشیه جاده ها متوقف شده و زیر باک خودرو اقدام به روشن کردن آتش می کنند که این کار می تواند حادثه ساز شود. درست است که گازوئیل دیرتر از نفت و بنزین شعله ور می شود اما گاهی رانندگان برای برافروختن آتش بیشتر مقداری بنزین روی آتش می ریزند که ممکن است آتش را به داخل باک هدایت کند که این صورت گازوئیل را نیز شعله ور می کند. نقطه انجماد بنزین منفی 60 درجه است و در ایران محیطی که منجر به یخ زدگی بنزین شود نداریم. اما گاهی نیز مشاهده می شود که رانندگان خودروهای سبک نیز به دلیل عدم آگاهی و به گمان اینکه بنزین هم مانند گازوئیل دچار یخ زدگی می شود زیر باک بنزین خودروی خود آتش روشن می کنند که بسیار خطرناک است.

4. اگر در این ایام به هر دلیل مجبور به توقف در طول مسیر جاده هستید، سعی کنید که حتماً در محل هایی که به عنوان پارکینگ و به همین منظور تعبیه شده توقف کنید، چراغ های کوچک یا نورافکن ها را روشن کنید اما موتور خودروی خود را خاموش نکنید. احتمال اینکه به دلیل سرمای هوا، موتور خودروی شما به سختی روشن شود زیاد است. البته مراقب میزان سوخت خود نیز باشید.

5. توصیه می شود قبل از سفر، از سلامت خودروی خود اطمینان حاصل کنید. به ویژه سیستم های مهم و حیاتی نظیر ترمزها، برف پاک کن، سیستم چراغ ها و روشنایی، سیستم هیدرولیک و تایرها که از اهمیت زیادی برخوردار است. به خاطر داشته باشید حتما در سفر، لاستیک زاپاس، زنجیر چرخ، جعبه ابزار، کیت کمک های اولیه و خاموش کننده به همراه داشته باشید.

6. شماره تلفن های ضروری شامل آتش نشانی، پلیس راه، اورژانس، هلال احمر، ناجا و سایر نیروهای امدادی را به همراه داشته باشید تا در صورت ضرورت بتوانید با آنان تماس بگیرید.

7. بهتر است پیش از سفر، با استعلام از سازمان هواشناسی، حتماً از وضعیت جوی مسیر حرکت خود اطلاع حاصل کنید. اگر اوضاع جوی مسیر نامناسب است، در صورت امکان سفر خود را به تعویق بیندازید و در غیر این صورت لوازم مورد نیاز را به همراه داشته باشید.»

*جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش نشانی

بیشتر بخوانید:

• کاهش حوادث نوروزی نسبت به سال‌های گذشته/ مواد ضدعفونی کننده دور از دسترس کودکان قرار گیرد
• 2 آتش سوزی در سمنان با 3 کشته و مجروح