قدس آنلاین: این روزها افغانستان حال و روز خوشی ندارد. جنگ‌های خونین و گسترده در استان هلمند میان طالبان و نیروهای دولتی و ناامنی و مسدود شدن شاهراه حیاتی هرات - قندهار- کابل، وقوع حمله انتحاری خونین در کابل و در کنار این‌ها، گسترش درگیری‌ها در مناطق مختلف این کشور، همگی موجب شده امیدواری‌هایی که پس از شروع مذاکرات بین‌الافغانی برای بهبود اوضاع و کاهش خشونت‌ها به وجود آمده بود، بار دیگر رنگ ببازد. در آن سوی ماجرا نیز مذاکرات میان نمایندگان دولت و طالبان در همان ابتدای راه به بن‌بست خورده و بر اساس برخی شنیده‌ها، تعدادی از نمایندگان دولت به کابل مراجعت کرده‌اند. در این میان نکته مهم این است که حتی چشم‌اندازی هم برای توافق بین دو طرف در آینده‌ای نزدیک وجود ندارد. بخش عمده‌ای از وضعیت فعلی را باید به نزدیک بودن انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا نسبت داد. آن گونه که شواهد و قرائن نشان می‌دهد، طالبان به شدت تمایل دارند حضور ترامپ در کاخ سفید همچنان تداوم یابد تا توافق آمریکا و طالبان و بحث خروج نیروهای ایالات متحده از افغانستان با مشکلی روبه‌رو نشود. در همین راستا اظهارات چند روز پیش ترامپ در مورد ضرورت خروج کامل نظامیان آمریکایی از افغانستان تا کریسمس با استقبال گرم طالبان مواجه شد. به گونه‌ای که ذبیح الله مجاهد را به حمایت علنی از پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری ترغیب کرد؛ هر چند وی بعداً منکر این موضوع شد.

با این حال باید بر این نکته اذعان کرد که صرف نظر از نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا و پیروزی ترامپ و یا بایدن، گذر از دوران رقابت‌های انتخاباتی و سپری شدن شرایط ویژه آن برای طالبان تنها یک پیامد مهم به ارمغان خواهد آورد؛ سخت‌تر شدن شرایط برای اجرای توافق با ایالات متحده و به تبع آن دشواری موقعیت آن‌ها در مذاکرات بین‌الافغانی. در توضیح این وضعیت باید گفت نظر جو بایدن و دونالد ترامپ در مورد خروج آمریکا از افغانستان یکسان بوده و نظرسنجی‌ها نیز از پشتیبانی اکثریت مردم ایالات متحده از این مسئله حکایت دارد. بنابراین انتخاب هر یک از آن‌ها در ماهیت تلاش آمریکا برای خروج از باتلاق نظامی افغانستان تفاوت چندانی ایجاد نمی‌کند. اما زمان و چگونگی خروج نیروها چالش اصلی این فرایند محسوب می‌شود. ترامپ با توجه به در پیش بودن انتخابات ریاست جمهوری دستور امضای توافق شتاب‌زده‌ای را با طالبان صادر کرد که هر چه از زمان اجرایی شدن آن می‌گذرد، شکاف‌ها و خلأهایش نیز بیشتر آشکار می‌گردد. نکته جالب این است که حتی همین توافق شتاب‌زده هم تحت تأثیر شرایط داخلی آمریکا و به‌ویژه شیوع ویروس کرونا قرار گرفته است، به نحوی که در روزهای نزدیک به انتخابات، بحث افغانستان تقریباً از کانون توجه ترامپ خارج شده و دوباره به کنترل سیاستمداران و ژنرال‌های کهنه‌کاری درآمده که اغلب از توافق انجام شده با طالبان ناراضی هستند. به نظر می‌رسد پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری هم افغانستان به همین افراد سپرده شود؛ چرا که در صورت پیروزی ترامپ او دیگر انگیزه و اشتیاق پیشین را برای تعیین تکلیف سریع اوضاع این کشور نخواهد داشت و ریاست جمهوری بایدن هم به معنی بازگشت به روال سنتی و پر پیچ و خم گذشته خواهد بود. بنابراین در هر دو حالت انتظار می‌رود شرایط پیش رو برای طالبان دشوارتر از پیش شده و موقعیت آن‌ها در مذاکرات بین‌الافغانی تضعیف می‌گردد؛ مگر اینکه توافقات پشت پرده و خارج از چارچوب توافق دوحه در میان باشد که منافع هر دو طرف را برای گسترش همکاری با یکدیگر تأمین کند.