حوزه هنری یکی از زیرمجموعههای مهم سازمان تبلیغات اسلامی است. سازمان تبلیغات یکی از مهمترین نهادهای فرهنگی کشور است و حوزه هنری در پیشانیاش قرار دارد. سازمان سینمایی بازوی سینمایی حوزه است. تا همین چند سال پیش حوزه هنری یکی از مراجع اصلی سینما در بخش تولید، اکران، آموزش و... بود. به بهانه پایان کار محمد حمزهزاده در بخش سینمای حوزه هنری و شروع به کار مدیریت جدید، به صورت گذرا اتفاقات و عملکردش را بررسی میکنیم.
محمد حمزهزاده شخصیت معقولی دارد. او در حوزه کتاب کارنامه قابل دفاعی دارد؛ شخصیتی ادبی و هنری دارد که از این لحاظ قابل احترام است. یکی از مدیران موثر در رشد انتشارات سوره مهر، حمزهزاده است اما مدیریت یک مجموعه مهم سینمایی، شرایطی را میطلبد که شاید با شخصیت حرفهای حمزهزاده متناسب نبود. معاونت او در حوزه هنری چند وجه دارد. ابتدا باید دید که تولیدات و محصولات دوره او چه چیزهایی بوده است. در پنج سال اخیر در حوزه یا فیلمی تولید نشده یا اگر موردی بوده در قالب مشارکت بوده است؛ مثلا در فیلم «ماجرای نیمروز» مشارکت صورت گرفت، دقیقا همان کاری که فارابی هم انجام داده بود یا مثلا
«سرو زیرآب» هم باز مانند فیلم قبلی مشارکت بوده است. «دلبری» هم فیلم دیگری است که حوزه در کنار عمار در تولیدش مشارکت داشته است، پس در نتیجه باید گفت که عمده فعالیت حوزه در این سالها بیشتر در قالب مشارکت در تولید بوده تا ساخت یک فیلم بهصورت مستقل؛ البته در این بین نمیتوان فعالیتهای باشگاه فیلم یا مرکز مستند سوره را نادیده گرفت. جوانانی که در دو مجموعه فوق کار کوتاه یا مستند تولید میکردند، حالا به مرحله ساخت فیلم بلند رسیده بودند. محمدرضا خردمندان
«بیست و یک روز بعد» را و رضا زهتابچیان «دیدن این فیلم جرم است» را با محمدرضا شفاه ساختند. از این منظر میشود نقش حمزهزاده در پیدایش و فعالیت این فیلمسازان را مهم دانست چون باشگاه فیلم و مرکز مستند سوره در زمان مدیریت او شکل گرفتند؛ البته این نقش در حد تمام و کمال نبوده است، به طوری که حتی «بیست و یک روز بعد» مدتی در خود حوزه توقیف بود؛ حتی درباره «دیدن این فیلم جرم است» درکنار مخالفت سازمان سینمایی، حوزه هنری هم تماما پشت فیلم نبود.
آسیب در خلأ تولید
یکی از مهمترین آسیبهای حوزه هنری در بخش سینما از این جهت بوده که معاونت سینمایی حوزه، دستش در تولید آثار سینمایی به شدت خالی بوده و از این جهت مجبور میشد به چالشهایی مثل توقیف یا تحریم اکران برخی فیلمها ورود کند. وقتی خودت دستت در تولید خالی باشد، مجبوری از کانال سالنهای سینمایی که در اختیار داری وارد کنش شوی. ضعف در تولید بیشتر به نبود اراده برمیگردد. نبود بودجه مشکل دیگر سازمانها و سالهای گذشته نیز بوده است. وضعیت مالی حوزه امروز هم نامناسب است، پس اگر مدیریت جدید هم به همان روال گذشته عمل کند، قاعدتا اتفاق خوبی رخ نمیدهد. حوزه در سالهای اخیر به شدت بزرگ شده و تعداد کارمندانش افزایش یافته است. از طرفی حجم بالای سالنهای فرسوده باعث شده رفتهرفته تعداد مخاطبان کاهش پیدا کند. در گذشته از خروجی درآمد سینماهای حوزه سالی چند فیلم ساخته میشد اما امروز شرایط متفاوت است؛ البته یکی از راههای برونرفت از مشکلات مالی تعامل و دریافت کمک از نهادهاست؛ کاری که کمتر توسط حوزه انجام شده است، حتی در فیلمهایی مثل «ماجرای نیمروز» که حوزه مشارکت داشته، کمتر کسی از نقش حوزه باخبر است. این نشاندهنده ضعف عملکرد حوزه است.
راه مدیر جدید
تولید محصولات کمهزینه یکی از راهکارهای خروج از وضعیت فعلی است؛ البته اگر سالنهای سینما یا شبکه نمایش خانگی درآمدی داشتند، لازم است رقم بهدستآمده به جریان تولید منتقل شود. در سالهای اخیر موارد مختلفی در خلاف این جریان بوده است؛ مثلا سالن فرسودهای در گنبد بوده که فروخته شده تا سالن دیگری در شهر مجهز شود اما پول آن خرج چیز دیگری شده است. پول حوزه در بخش سینما عمدتا خرج سینما نشده است. لازم است مدیریت جدید با درنظرگرفتن مسائلی از این دست و همچنین توجه به دریافت مشارکت از دیگر نهادها جان تازهای به سینمای حوزه بدهد. مورد دیگر تغیر نگاه مدیران حوزه به تولید فیلم است. در زمان اکران «مزار شریف»، آقای حمزهزاده گفته بود که برخی از فیلمها برای دیده شدن ساخته نمیشوند. آنها مثل کتاب مرجع هستند که هروقت لازم شد باید به آنها مراجعه شود. معلوم است که این نگاه نتیجه خوبی دربر نخواهد داشت. مدیر جوان جدید سازمان سینمایی حوزه هنری اگرچه در بخش سینمای داستانی سابقه زیادی ندارد اما درصورت تامل در عملکرد گذشته این مجموعه و توجه به مشورتهای دلسوزان میتواند عملکرد خوبی داشته باشد و حوزه هنری را دوباره به یکی از مراجع سینمایی کشور تبدیل کند.
جعفریان به جای حمزهزاده به معاونت سینمایی حوزه هنری آمد
بازگشت حوزه به سینما؟
اخیرا معاون جدید سازمان سینمایی حوزه هنری معرفی شد. با حکم حجتالاسلام محمد قمی، رییس سازمان تبلیغات اسلامی، محمد حمزهزاده، مدیرعامل بنیاد کتاب این سازمان شد و معاونت سینمایی حوزه هنری را به حمیدرضا جعفریان واگذار کرد. حمزهزاده پیش از این قائممقام، معاون سینمایی، مدیرعامل و موسس انتشارات سوره مهر حوزه هنری بوده است. جعفریان نیز هماکنون مدیرعامل سامانه ویدئوی درخواستی فیلمگردی است و مدیریت موسسه سفیرفیلم را در کارنامه خود دارد. وی همچنین دانشجوی دکتری مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی ؟ره؟ است.
صاحبخبر -
∎
نظر شما