رویداد‌های مهم این روز در تقویم شمسی (۳ آبان) • ولادت شهید صدیف اسماعیل‌پور (استان مازندران، شهرستان بابل، روستای معلم کلا) (۱۳۴۴ ه.ش) • آزادی تعدادی از زندانیان سیاسی در پی گسترش نهضت اسلامی مردم (۱۳۵۷ ه.ش) • عملیات جاده ماهشهر به‌طور مشترک به فرماندهی ارتش (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید خلبان نصرالله اصیل ادب (استان تهران، شهرستان ورامین) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید محمدعلی پورسان (استان تهران، شهرستان ورامین) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید محمدعلی رمضانیان (استان خوزستان، شهرستان اندیکا، روستای جعفرآباد) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید نورمحمد رمضانی (استان خوزستان، شهرستان دزفول، روستای چغاسبز) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید رجب زالپولی (استان مازندران، شهرستان نوشهر) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید اسحاق احمدی گالشی (استان مازندران، شهرستان سوادکوه شمالی) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید مهدی صفری گرائیلی (استان مازندران، شهرستان نکا) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید بهمن آقابراری (استان مازندران، شهرستان تنکابن) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید مدد احمدی (استان مازندران، شهرستان ساری) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید حسین بخشیان فرح‌آبادی (استان مازندران، شهرستان ساری) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید ارسلان ریحان صفت مرکیه (استان مازندران، شهرستان رامسر) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید علی معظمی گودرزی (استان لرستان، شهرستان بروجرد) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید پرویز ساعی مشفق (استان اصفهان، شهرستان اصفهان) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید علی همتی (استان مرکزی، شهرستان ساوه) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید مرتضی احمدی (استان مرکزی، شهرستان اراک) (۱۳۶۱ ه.ش) • شهادت شهید محمد بوربور (استان تهران، شهرستان ورامین) (۱۳۶۱ ه.ش) • شهادت شهید سیداکبر کوه پیکری (استان مازندران، شهرستان نکا) (۱۳۶۲ ه.ش) • شهادت شهید مهدی رحمانی خلیلی (استان مازندران، شهرستان بهشهر) (۱۳۶۲ ه.ش) • شهادت شهید فتح‌الله شاکری جویباری (استان مازندران، شهرستان جویبار) (۱۳۶۲ ه.ش) • شهادت شهید محسن بابائی (استان تهران، شهرستان شمیرانات) (۱۳۶۲ ه.ش) • شهادت شهید عباس آران دشتی آرانی (استان اصفهان، شهرستان آران و بیدگل) (۱۳۶۲ ه.ش) • شهادت شهید محمدجعفر رنجبر (استان مرکزی، شهرستان ساوه) (۱۳۶۳ ه.ش) • شهادت شهید صفدرقلی انگورج تقوی (استان مازندران، شهرستان چالوس) (۱۳۶۴ ه.ش) • شهادت شهید دوست علی برومند (استان مازندران، شهرستان قائمشهر) (۱۳۶۴ ه.ش) • شهادت شهید منصور پنجه فولادی (استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد) (۱۳۶۶ ه.ش) • شهادت شهید پژمان شاهوند (استان خوزستان، شهرستان اندیمشک) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید محمد صادقی نژاد (استان خراسان رضوی، شهرستان قوچان، روستای شهر کهنه) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید احمد لنگری (استان خراسان شمالی، شهرستان بجنورد، روستای لنگر) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید امید پارداد (استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید حامد عبدالهی شورچه (رضا فراتی) (استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید حمید لزگی (استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید محمد قرائی (استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید امین ابارشی (استان خراسان رضوی، شهرستان سبزوار) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید سعید فسنقری (استان خراسان رضوی، شهرستان سبزوار، روستای فسنقر) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید مهدی عارفی (استان خراسان رضوی، روستای کندر) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید مهدی زبردست (استان خراسان رضوی، شهرستان تربت حیدریه، روستای عبدآباد) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید مسعود معصومی اکبرآبادی (استان خراسان رضوی، شهرستان رشتخوار، روستای اکبرآباد) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید محمد سلیمانی (استان خراسان رضوی، شهرستان نیشابور، روستای سلیمانی) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید سیدعلی سیادت (استان خراسان جنوبی، شهرستان بیرجند، روستای اسطرخ) (۱۳۹۲ ه.ش) • شهادت شهید مدافع حرم خان‌علی یوسفی (لشکر فاطمیون) (۱۳۹۴ ه.ش) • شهادت شهید مدافع حرم سردار مقدم (لشکر فاطمیون) (۱۳۹۴ ه.ش) • شهادت شهید مدافع حرم جبار عراقی (استان خوزستان، شهرستان کارون، کوت عبدالله) (۱۳۹۴ ه.ش) • شهادت شهید فرشید چیت بندی (استان سیستان و بلوچستان، شهرستان زهک) (۱۳۹۸ ه.ش) 

گروه استان‌های دفاع‌پرس - عذرا شباب؛ جامعه شناسی ادبی به علت کارکردهای بیرونی آن از اهمیت اجتماعی والایی برخوردار است، مطالعه آثار ادبی با همین نوع نگرش، جلوه ها و نمودهای مختلف اجتماعی را از زوایای تصاویر ادبی نمایان می سازد.

در کنار صورتگری های ادبی آن، بسیاری از حوادث و نشانه های بیرونی دوران جنگ را در خود منعکس ساخت به طوری که مطالعه آن ما را با بخش عظیمی از تاریخ پر حوادث و خونبار معاصر کشورمان آشنا می سازد.

هشت سال دفاع مقدس تأثير شگرفی در عرصه های هنری و ادبی، از جمله شعر دفاع مقدس بر جای گذاشت و شعر دفاع مقدس نیز که دارای خمیر مایه پایداری، مبارزه با دشمن و دفاع از ارزش ها و باورهای دینی و ملی و تلاش برای حفظ استقلال و آزادی کشور است.

در این نوع از ادبیات، موضوعانی چون میهن دوستی، دفاع از نظام اسلامی، مبارزه با دشمنان داخلی و خارجی، ترسیم حوادث و صحنه های گوناگون جنگ، حوادث داخلی کشور، تفرقه دشمنان، سودجویی فرصت طلبان، کمرنگ شدن ارزش های دفاع مقدس و دنیازدگی عده ای از مردم و سرانجام همدلی با ملل مظلوم جهان از جمله موضوعاتی هستند که از رویکردهای اجتماعی شعر دفاع مقدس به شمار می آیند.

اسطوره و حماسه در سخن یک شاعر جز آنکه از دید دانش اسطوره شناسی دارای ارزش بسیار است به دستاوردهای ارزنده ی جامعه شناسیک فراوانی نیز می انجامد، از آن میان به شناخت ارزش های اجتماعی و پسند و ناپسندهای مردمان یا حاکمان هر دوره از لابه لای بازتاب اسطوره و حماسه در سخن شاعران می توان دست یافت.

 هشت سال جنگ تحمیلی و دفاع مقدس انقلابی در عالم ادبیات پدید آورد و نسل شاعر را به خلق سروده ها سوق داد و شعر به عنوان سلاحی اثرگذار در صحنه حضور داشت و حماسه ها و مقاومت ها را می ستود و ثبت می کرد.

شعر هشت سال دفاع مقدس شعری است مبتنی بر باورها و ارزش های دینی که رساترین عنوانی که بر آن اطلاق شده دفاع مقدس است، شاعران دوران دفاع مقدس با آمیختن حماسه و اسطوره نوعی حماسه عرفانی به وجود آوردند.

 تفاوت کار شاعران دفاع مقدس با کار گذشتگان در این است که شعرای پیشین از تلفيق حماسه و عرفان به شکل بسیار محدودتری و بیشتر در سطح معنا و مفهوم عرفانی و حماسی بهره گرفته اند.

در صورتی که در شعر دفاع مقدس علاوه بر مفاهیم و درون مایه ها، ابزار و عناصر حماسی به همراهی الفاظ، تعبیرات و ترکیبات عرفانی و امتزاج نمادها و اسطوره های حماسی و عرفانی، بهره مندی از ساختار و قالب شعری مشترک میان حماسه و عرفان و اشتراک در مبانی فکری و عقیدتی و اخلاقی به وضوح و با بسامد بسیار بالایی دیده می شود که نه در همه آثار بلکه بیشتر در اشعار سروده شده در طول هشت سال جنگ، به ویژه در آثار شاعرانی که در مبانی فکری و عقیدتی آنان عرفان و آموزه های اخلاقی جایگاه برجسته ای دارد، به وفور به چشم می خورد.

ارتباط اسطوره با ادبیات به طور عام و با شعر جنگ به گونه خاص به این دلیل است که گاهی واژه های اساطیری به گونه تلمیح، استعاره و تشبیه در آثار شاعران دفاع مقدس به کار می رود که ما باید از آنها مطلع باشیم تا درک درستی از معنای شعر جنگ داشته باشیم.

امروزه با توسعه علوم و دانش های جدید بشری، افق ها و نگرش های تازه و روشنگرانه ای در اهمیت و کارکرد بیرونی ادبیات نمایان شده است؛ در این میاندر بررسی ادبیات پایداری و شعر دفاع مقدس باید اذعان کرد که با نگرش جامعه شناختی کمتر به بررسی و تحلیل آن پرداخته شده است؛ زیرا تاریخ هشت سال دفاع مقدس نیز از گونه های تاریخی بی نظیر و حماسه سازی ملت مسلمان ایران در دوران معاصر است.

هشت سال دفاع مقدس در تاریخ پر حوادث و تلاطم کشور ایران، تأثیر شگرفی در عرصه های هنری و شعری کشور ما بر جای گذاشت، تأثیری سرشار از خلوص، ایمان، صمیمیت، دلنشینی، مقاومت و ایثار، که هم رنگ و بوی شهادت طلبی اسلامی را در خود دارد و هم دارای ارزش تاریخی و اجتماعی است که می تواند به عنوان بخشی از هویت ایرانی معاصر ما مورد توجه و بررسی قرار گیرد و مطالعه، تحلیل، تبیین، بررسی، نقد، شناخت و بازیافت این حادثه عظیم، در همه ابعاد بایسته و ضروری است.

شعر دفاع مقدس، درون مایه تاریخی هشت سال دفاع همه جانبه ملت ایران در مقابل استکبار جهانی و بازتاب تبعات گسترده آن است که در طیف جغرافیایی وسیع و در قلمرو الهی و دینی در نوشته ها و سروده های شاعران انعکاس دارد.

انتهای پیام/