شناسهٔ خبر: 43002470 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: دفاع پرس | لینک خبر

یادداشت/

«بوم و بانو» ادعای تاریخی بودن ندارد

«بوم و بانو» نه ادعای روایت تاریخی دارد و نه نقد دوران رژیم پهلوی، نویسندگان این سریال تنها به ضرورت داستان فضای پهلوی اول را برای روایت خود انتخاب کرده‌اند که در این مسیر نیز موفق عمل کرده‌اند.

صاحب‌خبر -

رویداد‌های مهم این روز در تقویم شمسی (۹ مهر) • ولادت شهید حسین منفرد (استان بوشهر، شهرستان گناوه) (۱۳۳۳ ه.ش) • ولادت شهید اصغر قراخانلو (استان مرکزی، شهرستان زرندیه، روستای علی‌شار) (۱۳۴۰ ه.ش) • اعتصاب گسترده دانش‌‏آموزان، دانشجویان و معلمان سراسر کشور ضد رژیم پهلوی (۱۳۵۷ ه.ش) • شهادت شهید خسرو پسندیده (استان تهران، شهرستان تهران) (۱۳۵۸ ه.ش) • شهادت شهید حسن بادپا (استان تهران، شهرستان تهران) (۱۳۵۸ ه.ش) • شهادت شهید محسن رمضانی (استان تهران، شهرستان تهران) (۱۳۵۸ ه.ش) • عملیات غیوراصلی در جاده حمیدیه - اهواز، توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (۱۳۵۹ ه.ش) • اسارت و آغاز جاویدالاثری سرلشگر خلبان شهید امرالله اسعدی یساقی (استان خراسان رضوی، شهرستان قوچان) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید منصور وطن‌پور (استان مرکزی، شهرستان فراهان) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید محمود مراد اسکندری (استان خوزستان، شهرستان اهواز) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید حسن عقاب نشین (استان البرز، شهرستان کرج، روستای پورکان) (۱۳۵۹ ه.ش) • شهادت شهید حسن اسفندیاری (استان تهران، شهرستان تهران) (۱۳۶۰ ه.ش) • شهادت شهید محمدعلی رنجبرجمال آبادی (استان یزد، شهرستان یزد) (۱۳۶۰ ه.ش) • شهادت شهید علی رزم‌آور (استان یزد، شهرستان اردکان) (۱۳۶۰ ه.ش) • آغاز عملیات مسلم بن عقیل (ع) (۱۳۶۱ ه.ش) • شهادت شهید سیدحفظ الله میر نوراللهی (استان مازندران، شهرستان چالوس) (۱۳۶۱ ه.ش) • شهادت شهید مهرعلی آزرده پاشاکلایی (استان مازندران، شهرستان ساری) (۱۳۶۱ ه.ش) • شهادت شهید سیداسماعیل علوی اندراجمی (استان مازندران، شهرستان ساری) (۱۳۶۱ ه.ش) • شهادت شهید فریبرز معافی (استان تهران، شهرستان تهران) (۱۳۶۱ ه.ش) • شهادت شهید قاسم حسینی (استان تهران، شهرستان ورامین) (۱۳۶۱ ه.ش) • شهادت شهید عباس زارع خادمی (استان تهران، شهرستان ری) (۱۳۶۱ ه.ش) • شهادت شهید داود جوادی علی آبادی (استان اصفهان، شهرستان آران و بیدگل) (۱۳۶۲ ه.ش) • شهادت شهید سالار تقی پور پنجک (استان مازندران، شهرستان چالوس) (۱۳۶۲ ه.ش) • شهادت شهید محسن جاپلقی (استان تهران، شهرستان تهران) (۱۳۶۲ ه.ش) • شهادت شهید علی رحمانی عبدالملکی (استان مازندران، شهرستان بهشهر) (۱۳۶۴ ه.ش) • ولادت شهید مدافع حرم رضا بخشی (استان خراسان رضوی، شهرستان مشهد) (۱۳۶۵ ه.ش) • شهادت شهید محمد همایون‌پور (استان تهران، شهرستان تهران) (۱۳۶۶ ه.ش) • شهادت شهید علی قنبریان (استان سمنان، شهرستان شاهرود، روستای باغزندان) (۱۳۶۶ ه.ش) • شهادت شهید حمید زینی وند (استان ایلام، شهرستان دره شهر) (۱۳۹۶ ه.ش) • شهادت شهید میلاد امینی (استان اصفهان، شهرستان درچه) (۱۳۹۸ ه.ش) • روز جهانی سالمندان

«بوم و بانو» اداعای تاریخی بودن ندارد گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس ـ رسول حسنی؛ سریال‌سازی در ایران عمر کوتاهی ندارد و در این مسیر با آثار مهمی روبه‌رو می‌شویم که در جایگاه خود واجد ارزش‌های زیبایی‌شناسی فروانی در فرم هستند. البته اینکه کارگردانی بخواهد اثری این چنینی خلق کند قطعا کاری سهلی نیست.

اگر در میان خیل مجموعه‌ها و سریال‌های تلویزیونی که عمدتا داستان‌ها و فرم روایی مشابهی دارند، یک اثر مسیر دیگری برود و فضای روایت خود را بشکند، قابل تحسین است حتی اگر نوآوری و بدعتی در شکل روایت نداشته باشد. از این منظر «بوم و بانو» اثر قابل احترامی است.

در این سریال تکلیف مخاطب با داستانی که می‌بیند کاملا مشخص است. «شعله شریعتی» و «اعظم بهروز» در جایگاه نویسندگان سریال و «سعید سلطانی» در مقام کارگردان مدعی نیستند که روایت‌گر تاریخ هستند، حداقل داستانی که مخاطب شاهد آن است چنین ادعایی ندارد. مسئله کشف حجاب و ممنوعیت عزاداری در ایام محرم تنها حاشیه یک داستان عاشقانه است. خوشبختانه سازندگان سریال خود را درگیر این دو موضوع نکرده و همه توان خود را صرف دلدادگی ماهور و حافی کرده‌اند.

اگر قضیه کشف حجاب و ممنوعیت عزاداری بیش از این پررنگ می‌شد سریال به دام شعارزدگی مفرطی می‌افتاد که همان روایت عاشقانه را نیز مخدوش می‌کرد. اینکه بخواهیم «بوم و بانو» را با سریال‌های تاریخی دیگر مانند «هزاردستان»، «شب دهم»، «کوچک جنگلی» و ... قیاس کنیم راه به جایی نمی‌بریم، چرا که هر یک از این آثار وجهی از تاریخ را موضوع خود قرار داده است. حتی سریال مهم «مدار صفر درجه» قبل از آنکه یک داستان عاشقانه باشد درباره نفوذ صهیونیسم در ایران است.

در مقابل «بانوی عمارت»، «عقیق» و «بوم بانو» ابدا سریال تاریخی به معنای نقد تاریخ نیستند. بلکه تنها آثاری هستند که در گذشته اتفاق افتاده است و نه بیشتر. این‌که دو کاراکتر به اصطلاح کلاه مخملی در سریال گنجانده شود و یا یک سری واژه و اصطلاح عصر قجری در فیلم گنجانده شود سریال را تاریخی نمی‌کند. این همان نکته‌ای است که برخی می‌خواهند به اثر تحمیل کنند حال آنکه سازنده اثر اصولا چنین رویکردی ندارد.

همین یک اشاره مختصر که قرار است در قهوه‌خانه پرده‌خوانی شود و عده‌ای سعی دارند مانع‌تراشی کنند کافی است تا مخاطب با یکی از سیاست‌های ضد دینی پهلوی آشنا شود. در آن سال‌ها سنت پرده‌خوانی رسم معمولی بود که در ایام محرم و صفر به پرده‌خوانی تغییر می‌کرد. پرده‌خوانی کاملا با سنت عزاداری که در تکایا برگزار می‌شد متفاوت بود. سعید سلطانی نیز اصراری ندارد تا نشان دهند مردم مجلس سوگواری را در قهوه‌خانه برگزار می‌کردند. سلطانی سعی کرده به سنت مردمی که در قهوه‌خانه شاهد نقالی و پرده‌خوانی بودند در حد چند سکانس، اشاره‌ای مختصر داشته باشد.

«بوم و بانو» از این جهت که خود را درگیر روایات متعدد تاریخی و عمدتا سوءتفاهم برانگیز نکرده موفق است و اشارات غیرمستقیم به مسائلی چون کشف حجاب و ممنوعیت عزاداری سیدالشهدا (ع) سبب خواهد شد در ذهن مخاطب بیشتر رسوخ کرده و ناخودآگاه به آن فکر کند.

انتهای پیام/ 161

نظر شما