صاحب‌خبر - دغدغه رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص جلوگیری از تحریف دفاع مقدس ناظر به فوق‌العادگی و عظمت این رویداد بی‌نظیر است. برای واکاوی اینکه چرا باید نگران تحریف در رویدادهای دفاع مقدس باشیم، ابتدا باید از خود بپرسیم که اساساً چه نیازی به بررسی آن دوران داریم و کارکردهای فعلی دوران جنگ تحمیلی چه دردی از جامعه امروز دوا می‌کند. مشخص شدن نسبت حال حاضر ما با دفاع مقدس و بهره‌گیری از آموزه‌های آن در آینده، یکی از مهارت‌های جامعه‌شناسی شمار می‌آید. ذکر یک مثال می‌تواند به روشن شدن ابعاد موضوع کمک کند. فرض کنید فردی که هنوز به دوران جوانی نرسیده و در مرحله نوجوانی قرار دارد، قادر است امورات یک خانه را اداره کند. از پس حل مسائل مالی برآید، خریدهای ریز و درشت را انجام دهد، اگر کسی دچار بیماری شد، توانایی پیگیری مسائل پزشکی و مراقبت از بیمار را دارد، در مواجهه با مشکلات خانواده با همسایگان و اهل محل، می‌تواند اوضاع را سامان بدهد و رتق‌وفتق کند. خلاصه اینکه در آن سن کم، باعث سربلندی و افتخار خانواده می‌شود. همین نوجوان اما وقتی به سن میان‌سالی می‌رسد، در اثر حوادث و مشکلاتی، دچار سستی اراده شده و حتی از تهیه ارزاق و مایحتاج خانواده خود ناتوان می‌ماند. دیگرانی که این دو دوره او را دیده‌اند و مقایسه می‌کنند، برای روحیه دادن، به او می‌گویند تو همان بودی که در نوجوانی زمانی که سن کمتری داشتی و توانمندی، تجربه و امکانات اکنون را نداشتی، از عهده بسیاری از امور دشوار برمی‌آمدی اما اکنون از انجام امور ابتدایی و ساده نیز ناتوانی! ما باور نمی‌کنیم کسی که می‌توانست امور شاق و دشوار را به سرمنزل مقصود برساند، حالا زانوی غم بغل گرفته و کاسه چه کنم در دست بگیرد. بنابراین، یادآوری توانایی‌های بزرگ و بی‌سابقه ملت سرفراز ایران، کمترین فایده دفاع مقدس به شمار می‌آید. اولین و بهترین اثر دوران دفاع مقدس این است که رزمندگان و جانبازان که آن برهه سخت و طاقت‌فرسا را دیده‌اند، اکنون به مسئولان و به هرکسی که می‌تواند باری از دوش کشور بردارد می‌گویند ما توانستیم با ظرفیت‌ها و توانمندی‌های اندک کشور، کارهای بزرگ و باورنکردنی را به سرانجام برسانیم، هشت سال بدون اینکه حتی یک وجب از خاک خود را به دشمن بدهیم، با دست تقریباً خالی در مقابل دشمن ایستادگی کنیم. به همین دلیل، سخت است باور کنیم که با این کوله‌بار تجربه و امکانات، مردم در تنگناهای معیشتی قرار داشته باشند. حضرت امام (ره) می‌فرمودند اگر توانایی‌های خود را بشناسید و به خداوند توکل کنید، قادر به انجام هر کار غیرممکنی خواهید بود. مردم و رزمندگان در هشت سال جنگ تحمیلی این جمله را جدی گرفتند و ثمره آن را نیز برداشت کردند. در دوران دفاع مقدس، عِدّه و عُدّه کشور کمتر بود و دانش و فناوری فعلی را نداشتیم ولی توانستیم، درحالی‌که بعضی از مسئولین بدون بازخوانی رویدادهای آن دوران از نتوانستن دم می‌زنند. این عظمت چه زمانی درک می‌شود؟ وقتی‌که روایت‌های درست و دقیق و به دور از اغراق و غرض‌ورزی از آن دوران به مردم و به نسل جوان منتقل شود. اکنون‌که ۳۲ سال از پایان جنگ فاصله گرفته‌ایم، خطر برخی تحریفات در اتفاقات آن دوران وجود دارد که در سخنان اخیر رهبر معظم انقلاب خطاب به شرکت‌کنندگان در آئین تجلیل از پیشکسوتان دفاع مقدس نیز به آن اشاره شد؛ «ما هر چه ازلحاظ زمان از دفاع مقدس دور می‌شویم، ازلحاظ معرفت باید به دفاع مقدس نزدیک‌تر بشویم؛ چرا؟ چون تحریف در کمین است، دست‌های تحریف‌گر در کمین‌اند. خب شماها که مردان جنگید الان حضور دارید، بالاخره شماها یک‌چیزی میگویید، یک دفاعی می‌کنید، اما بیست سال دیگر خیلی از این جمعیتی که امروز حضور دارند نیستند، سی سال دیگر عده بیشتری نیستند. دست تحریف، این بخش پردرخشش تاریخ ما را ممکن است مخدوش کند؛ لذا بایستی کار کنیم، معرفت ما بایستی زیاد بشود.» بر همین مبنا، درحالی‌که هنوز بسیاری از رزمندگان در قید حیات هستند، روایت‌های برهه نبرد با دشمن آن‌طور که باید و شاید به نسل جوان منتقل نشده و آن‌چنان‌که شایسته است، اطلاعی از آن ندارند. حتی بعضاً برداشتی حداقلی از دفاع مقدس وجود دارد که جنگ را شامل رزمندگان نشان می‌دهند که با شعار الله‌اکبر و بستن پیشانی‌بند روی مین می‌رفتند. این‌همه جنگ نبود، هرچند که در مواقعی در عملیات‌ها، چنین جان‌فشانی‌هایی ضرورت داشت. واقعیت این است که جنگ از یک‌سو، باعث اتحاد ملی شده بود و ایران اسلامی توانست در برابر ۳۵ کشور دنیا پیروز میدان باشد. از سوی دیگر، درحالی‌که ارزاق و اجناس، سهمیه‌بندی شده بودند، اما وحدت اجتماعی و همبستگی موج می‌زد و عشق و علاقه مردم به یکدیگر و به‌خصوص به رزمندگان که جان خود را فدای اسلام و کشورشان کرده بودند، موجب شد دشمنی که سودای فتح یک‌هفته‌ای تهران را در سر می‌پروراند، هشت سال پشت دروازه‌های کشور منتظر بماند و دست‌آخر، با ذلت و خواری عقب‌نشینی کند. تحریف جنگ اینجا خطرناک است که وقتی عقبه‌ای این‌چنینی و غرورآفرین از یک ملت به‌وسیله نویسندگان و هنرمندان غیرمتعهد روایت شود تبدیل به دوران سیاهی خواهد شد که هر کس از یادآوری آن ملول و خجالت‌زده می‌شود. از این منظر، انگیزه‌ها و اهداف دوران دفاع مقدس در معرض بیشترین تحریف‌ها و غرض‌ورزی‌ها قرار دارند. به این معنا که اصل دفاع زیر سؤال رفته و این خطر وجود دارد که نسل‌های آتی چنین برداشت کنند اساساً دفاعی در کار نبوده و انگیزه‌هایی همچون ماجراجویی و کشورگشایی مطرح بوده‌اند! این در حالی است که جمهوری اسلامی از ابتدا با هیچ کشوری سر جنگ نداشت و زمانی که آمریکا منافع خود را درخطر دید، صدام را تحریک به جنگ کرد و ایران را واداشت در مقام دفاع از خود، دست به سلاح ببرد. از سوی دیگر، افراد و جریان‌هایی بوده و هستند که برای به فراموشی سپردن ارزش‌های دوران دفاع مقدس، خائنانه دست‌به‌قلم برده، کتاب نوشتند و کوشیدند هم اصل جنگ را تعریف کنند و هم شخصیت‌هایی بیگانه با رزمندگان ترسیم نمایند. به‌عنوان نمونه، رزمندگان را صرفاً وطن‌پرست معرفی می‌کردند، درحالی‌که نقطه ثقل وصیت‌نامه‌های شهدا را که تورق کنیم، آرزوی آن‌ها چیزی جز شهادت در راه اسلام و انقلاب نبود. و بالاخره اینکه برای روایت درست، آموزنده و بی غل و غش هشت سال دفاع مقدس به‌عنوان «یکی از عقلانی‌ترین حوادث ملت ایران»، باید از ابزار هنر استفاده کرد که نمونه برجسته و جذاب آن در «تقویت ادبیات دفاع مقدس» تبلور می‌یابد؛ راهکاری که می‌تواند مانایی آن دوران درخشان را تضمین کرده و به نسل آینده منتقل کند.∎​