اول مهر
اولین روز از فصل جدید پر از نامهای پرآوازه هنر و فرهنگ ایران است. از محمدرضا شجریان تا حسین منزوی. فصل جدید را با مرور آثار آنها آغاز میکنیم.
تولدها
محمدرضا شجریان: استاد بزرگ موسیقی اصیل ایران سال 1319 در چنین روزی به دنیا آمد. محمدرضا شجریان خواندن را از دهه 40 شمسی آغاز کرد. در طول دوران فعالیتش عضو گروههای چاووش، شیدا و عارف بود و گروه شهناز را پایهگذاری کرد و علاوه بر صدای بینظیر با ابداع سازهایی به موسیقی سنتی ایران کمک کرد. «بیداد»، «نوا»، «دستان»، «راست پنجگاه» و «شب، سکوت، کویر» از مشهورترین آلبومهای اوست. او 2 بار نامزد جایزه گرمی شد و سایت انجمن آسیا او را پرآوازهترین هنرمند موسیقی اصیل ایرانی معرفی کرد. دعای ربنا با صدای او و بسیاری از تصنیفهایش ماندگار و ورد زبان مردم هستند.
عبدالوهاب شهیدی: خواننده موسیقی اصیل ایرانی سال 1301 در چنین روزی متولد شد. او فعالیتش را از دهه 20 شمسی با یاد گرفتن سنتور و عود آغاز و از سال 1339 با رادیو همکاری کرد. شهیدی با اجرای بیش از 230 برنامه از فعالترین هنرمندان برنامه گلها بود و تصنیفها در کنار اجرای آوازهای محلی او را به شهرت رساندند. «زندگی»، «بهار غم انگیز»، «راز عود» و «بی تو به سر نمیشود» از مشهورترین آثار او هستند.
حسین منزوی: شاعر معاصر و محبوب ایران اگر زنده بود امروز 74 ساله میشد. حسین منزوی نخستین دفتر شعرش را سال 1350 با نام «حنجره زخمی تغزل» منتشر کرد و با آن بهترین شاعر جوان دوره شعر فروغ هم شد. او بیشتر به غزل سرایی شهرت داشت اما در سرودن شعر نیمایی، شعر سپید و ترانه هم متبحر بود و ترانههایش توسط خوانندگانی مانند علیرضا افتخاری، کوروش یغمایی، همایون شجریان و محمد نوری خوانده شدند. «با عشق در حوالی فاجعه»، «از ترمه و غزل»، «به همین سادگی»، «از خاموشیها و فراموشی ها» و «این کاغذین جامه» از آثار منزوی هستند. او سال 1383 درگذشت.
ولیالله ترابی: مرشد و نقال برجسته ایران سال 1315 در چنین روزی به دنیا آمد. پدر ولیالله ترابی تعزیه خوان بود و او هم در نمایشهایش بازی میکرد. در جوانی ورزشهای رزمی قدیمی مانند چوب بازی و شمشیر زنی را یاد گرفت و با شاگردی کردن نزد روحالله شوقی نقالی را آموخت. پس از مدتی توانست نقالی را با آنچه از هنرهای رزمی قدیمی یاد گرفته بود اجرا کند و به شهرت برسد. او چندین طومار نقالی هم تنظیم و روایتهای گوناگون شاهنامه را در چندین جلد گردآوری کرد که با نام «مشکین نامه» منتشر شدهاند. ولیالله ترابی سال 1392 درگذشت.
ابراهیم حاتمی کیا: فیلمسازی که با فیلمهایش در حوزه دفاع مقدس شهرت دارد امروز 59 ساله میشود. ابراهیم حاتمی کیا کارش را با ساخت فیلمهای کوتاه و مستند درباره جنگ آغاز کرد.«هویت» نخستین فیلم بلند او بود که در سال 1365 ساخته شد و پس از آن «دیده بان» «مهاجر» و «وصل نیکان» را ساخت که بسیار مورد توجه قرار گرفتند. «از کرخه تا راین» در سال 71 حاتمی کیا را به شهرت رساند و پس از آن با فیلمهای «بوی پیراهن یوسف» و«آژانس شیشه ای» این موفقیت را ادامه داد. او برای «آژانس شیشه ای»، «به رنگ ارغوان» و «به وقت شام» برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی شد و «روبان قرمز» جایزه صدف طلایی جشنواره فیلم سن سباستین را برایش همراه داشت.
سالروز تولد نادر گلچین خواننده، مجید کیانی نوازنده سنتور، علی خودسیانی فیلمنامه نویس، رامتین کاکاوند نوازنده تنبور، میلاد کیایی نوازنده سنتور، فخری ملکپور نوازنده پیانو، بهنام ناصح داستان نویس، محمدرضا صادقی خواننده، عباس خوشدل آهنگساز، مهدی ثانی بازیگر و کارگردان، مسعود موسوی منتقد و کارگردان، سیدغلام اورازانی بازیگر و کارگردان، حسین اقبالیان کارگردان، محمدعلی پیرسبزی کارگردان، امیرحسین نوروزی کارگردان، پریسا مقتدی بازیگر و کارگردان، کوروش زارعی بازیگر و کارگردان، علی دانش بازیگر، لیلا خرماییپور بازیگر، امین آبان شاعر، محمود ابراهیمی شاعر، سوری احمدلو شاعر، اسکندر احمد نیا شاعر، عبدالحسین انصاری شاعر، حبیب باوی ساجد داستان نویس، کرامت جلالی شاعر، عزت بهمنی شاعر، منیره حسینی شاعر، محمدجواد خردمند داستان نویس، قاسم شکری داستان نویس، احسان عباسلو داستان نویس، افسر فاضلی شهربابکی داستان نویس، محمدعلی قاسمی داستان نویس، بهمن قره داغی شاعر، آزاده کاعباسی شاعر، محمدباقر کلاهی شاعر، کاوه گوهرین شاعر، علیرضا لبش شاعر، رامین محمدی شاعر، روحالله محمدی شاعر و حسامالدین مهدوی شاعر هم امروز است.
درگذشت
مارسل مارسو: بازیگر فرانسوی و احیا کننده پانتومیم سال 2007 در چنین روزی درگذشت. مارسل مارسو متولد 1923 و بیشتر بازیگر تئاتر بود اما در چند فیلم مانند «باربارلا» هم بازی کرد. شهرت او بهدلیل هنر پانتومیم بود و در واقع آخرین بازمانده نمایشهای صامت بود. طرحهای نمایشی کمدی و تراژدی اش محبوبیت بسیاری داشت تا جایی که بهدلیل شخصیتی که ابداع کرده بود در سراسر جهان نمایش اجرا میکرد و هر 4 سال یک بار میتوانست به کشورش فرانسه بازگردد. او تا سال 2000 روی صحنه میرفت و همچنان طرفدار داشت و توانا بود.
نظر شما