گروه سیاسی - الهه پیربرناش: آمریکا مدعی است به صورت یکجانبه تحریمهای سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران را برقرار ساخته است؛ برخی رسانهها و تحلیلگران مسائل بینالمللی در غرب اعتقاد دارند زورگویی واشنگتن برای پیشبرد اهدافش نه تنها به انزوای بیشتر کاخ سفید منجر میشود بلکه به روند دگرگونی نظم جهانی سرعت میبخشد.
«حمید بعیدینژاد» سفیر ایران در انگلیس در صفحه توییترش نوشت: «با گذشت ۳۰ روز از درخواست اولیه آمریکا برای بازگشت ۶ قطعنامه تحریم سازمان ملل متحد علیه ایران، شورای امنیت بدون هیچگونه اقدامی، مخالفت خود را با آمریکا اعلام و آن درخواست را بایگانی نمود. آمریکا با یک انزوای بیسابقه روبرو شده و سیاست ضدبرجامی اش با شکست کامل روبرو شده است.»
به گزارش ایرنا، واشنگتن تلاش بسیاری کرد تا بتواند تقلای خود را با پشتوانه فرایندهای حقوقی سازمان ملل توجیه کند و اقدام خود را مشروع نشان دهد. با این حال هیچ یک از ترفندهای کاخ سفید کارگر نیافتاد و همچون همیشه «دونالد ترامپ» باز هم مجبور شد با استفاده از تنها حربه ایالات متحده یعنی زورگویی و یکجانبهگرایی تمایلات سیاسی خود را اجرایی کند.
در یک ماه اخیر همه کشورهای عضو برجام ضمن رد اقدامات واشنگتن نه تنها به پیروی از آمریکا حرکت نکردند بلکه حتی در شورای امنیت سازمان ملل متحد هم چند بار با آن مخالفت کردند. واشنگتن امیدوار بود تا در این دوره حداقل قطعنامهای از سوی یکی از متحدان کاخ سفید به شورای امنیت پیشنهاد و در آن برای تمدید تعلیق تحریمهای ایران درخواست شود. در این صورت کاخ سفید میتوانست با وتوی ساده این پیشنهاد به صورت قانونی بازگرداندن تحریمها را کلید بزند و اندک اعتبار خود را حفظ کند.
زورگویی تنها ابزار یکجانبهگرایی
در هر صورت ایالت متحده در انزوای کامل حتی از سوی متحدان خود، ناچار به بیان این تهدید شد هر کشوری که خواسته آمریکا را اجرایی نکند مورد تحریم کاخ سفید قرار میگیرد. گویا قرار است ترامپ دستور اجرایی را به امضا برساند که هر کشور یا شرکتی را که که پس از ۲۷ مهرماه (زمان پایان تحریم تسلیحاتی ایران) این تحریمها را نادیده میگیرند هم هدف مجازاتهای سختی قرار میدهد.
در همین ارتباط، «الیوت آبرامز» نماینده ویژه کاخ سفید در امور ایران اعلام کرد طبق اقدامات ایالات متحده تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران برای مدت نامحدودی دوباره برقرار میشود. در این راستا همه قطعنامههای تحریمی که با امضای برجام متوقف شده بودند، بار دیگر اعمال میشوند.
آبرامز که از مدتی قبل جایگزین «برایان هوک» شده در یک نشست خبری در واشنگتن اظهار داشت محدودیتها در زمینه ممنوعیت غنیسازی و فعالیتهای مرتبط با آن، موضوع توسعه و آزمایش موشکی و تحریمهای مربوط به انتقال فناوری هستهای و موشکی طبق ۶ قطعنامه پیشین سازمان ملل اجرایی میشوند.
نکته اینجا است که آلمان، فرانسه و انگلستان به عنوان سه کشور اروپایی عضو برجام همزمان اعلام کردهاند معافیتهای ایران از تحریمهای سازمان ملل ادامه مییابد.
این سه کشور عصر روز جمعه در نامهای به دیگر اعضای شورای امنیت اعلام کردند با وجودی که به تصور آمریکا مهلت ۳۰ روزه اجرای مکانیسم ماشه در ۲۰ سپتامبر (۳۰ شهریور) پایان مییابد و تحریمها بار دیگر برقرار میشوند اما این کشورها بر ادامه معافیتهای تهران تاکید دارند. در همین حال به نظر میآید کاخ سفید تلاش دارد فشار بر مخالفانش را تشدید کند. به نوشته تارنمای شبکه خبری «الجزیره» رئیس جمهوری آمریکا به زودی فرمان اجرایی را امضا و صادر خواهد کرد که هر فرد یا نهادی را که با ایران معامله تسلیحات متعارف انجام بدهد هدف تحریمهای سختی قرار میدهد. در واقع همه نقض کنندگان خواسته کاخ سفید هدف تحریمهای ثانویه آمریکا قرار میگیرند و دسترسی آنها به بازار ایالات متحده قطع میشود. برخی منابع در کاخ سفید عنوان داشتند دستور اجرایی ترامپ با این قصد صادر میشود که به دیگر کشورها نشان بدهد به رغم مخالفتها در شورای امنیت و شکست واشنگتن در این نهاد، هیچ بازیگری قادر نیست مانع فعالسازی مکانیسم ماشه از سوی کاخ سفید شود.
موضعگیری چین
هیات نمایندگی چین در سازمانهای بینالمللی در وین در پی ادعای دولت آمریکا مبنی بر این که روند بازگردانی تحریمهای سازمان ملل علیه ایران را آغاز کرده است، در صفحه توییترش نوشت: زمان آن رسیده است این نمایش خنده آور پایان یابد. تحریمهای سازمان ملل علیه ایران هنوز لغو هستند.
هیات چین در ادامه نوشت: موضع تمام اعضای باقی مانده در برجام(توافق هستهای) واضح است: آمریکا دیگر عضوی از برجام نیست؛ ادعای آن مبنی بر فعال کردن مکانیسم بازگردانی سریع تحریمها باطل و پوچ است. ما نسبت به حفظ توافق هستهای متعهد هستیم.
مخالفت صریح اروپا
«جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بیانیه ای گفت: همان طور که در بیانیه روز ۲۰ اوت من و در بیانیه رئیس جلسه کمیسیون مشترک پس از جلسه روز ۱ سپتامبر ۲۰۲۰ اشاره شد، آمریکا طبق فرمان ریاست جمهوری این کشور در تاریخ ۸ ماه مه سال ۲۰۱۸ به طور یک جانبه به مشارکت در برجام(توافق هستهای) پایان داده و پس از آن در هیچ فعالیت مرتبط با برجام شرکت نکرده است.
بورل در این راستا افزود: بنابراین، نمیتواند یک کشور مشارکت کننده و عضو در برجام در نظر گرفته شود و نمیتواند روند بازگردانی تحریمهای سازمان ملل را تحت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت(سند قانونی توافق هستهای) آغاز کند. بنا براین، تعهدات لغو تحریمها تحت برجام همچنان برقرار هستند.
وزرای اموز خارجه سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس نیز در بیانیه ای در واکنش به ادعای آمریکا مبنی بر اینکه تمام تحریمهای سازمان ملل علیه ایران بازگردانده شدهاند، تاکید کردند: آمریکا سی روز پیش به دنبال فعال کردن مکانیسم بازگردانی تحریمها(اسنپ بک) بود که به مشارکت کنندگان توافق هستهای اجازه میدهد اعمال دوباره تحریمهای چندجانبه علیه ایران را که در سال ۲۰۱۵ طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت لغو شده بودند، مطالبه کنند.
در ادامه این بیانیه آمده است: فرانسه، آلمان و انگلیس به خاطر دارند که آمریکا در ۸ ماه مه سال ۲۰۱۸ با خروج از این توافق، به مشارکت در آن پایان داد پس بن بر این اظهاریه دریافت شده از سوی آمریکا که به اعضای شورای امنیت داده شده و گفته شده بر اساس پاراگراف ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است، از تاثیر قانونی برخوردار نیست. از این رو، هر تصمیم یا اقدامی که براساس این روند یا نتیجه آن در پیش گرفته شود نیز وجاهت قانونی نخواهد داشت.
این سه کشور علاوه بر این بیان کردند: هدف ما حفظ اختیار و تمامیت شورای امنیت سازمان ملل است. تروئیکای اروپا (آلمان، فرانسه و انگلیس) کاملا به اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که سند قانونی توافق هستهای است، پایبند میباشند. ما برای حفظ توافق هستهای به طور خستگی ناپذیری فعالیت کرده ایم و به این کار ادامه خواهیم داد.
تهدید امنیت جامعه ملل متحد
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در بیانیهای در واکنش به تحرک بیحاصل رژیم ایالات متحده آمریکا در بازگشت تحریمها علیه ایران اعلام کرد: آمریکا امروز در حالی به دروغ مدعی بازگشت قطعنامههای تحریمی شورای امنیت ملل متحد علیه جمهوری اسلامی ایران است که درخواست آمریکا به عنوان یک کشور غیرعضو در برجام برای آغاز روند احیای تحریمها از اساس از سوی شورای امنیت رد شده و این روند هیچگاه آغاز نشده است که امروز به سرانجام رسیده باشد. در این بیانیه آمده است: وزیر امور خارجه آمریکا خود نیز میداند که ادعایش در مورد بازگشت تحریمهای شورای امنیت بیاساس، باطل و فاقد هرگونه اثرگذاری قانونی است و لذا به روش مالوف خود اقدام به تهدید و ارعاب کشورها به وضع تحریمهای ملی فرامرزی علیه آنان کرده است که خود بهترین گواه اعتراف آمریکا به شکست در حرکتش در شورای امنیت است.
وزارت امور خارجه تصریح کرد: همانگونه که جمهوری اسلامی ایران بارها تاکید کرده است، رژیم ایالات متحده بزرگترین تهدید برای صلح و امنیت جهانی است؛ این واقعیت هیچگاه مانند امروز که آمریکا علنا به ارعاب و تهدید جهان میپردازد و قطعنامههای شورای امنیت را به هیچ میانگارد، نمایان و علنی نشده بود.
این بیانیه خاطرنشان کرد: در سال ۲۰۱۸ زمانی که ایالات متحده به صورت یکجانبه و بر خلاف قوانین مصرح بینالمللی از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خارج شد و هرگونه حق استفاده از ساز و کارهای مندرج در این توافق و قطعنامه ۲۲۳۱ را صراحتا از خود سلب کرد، امیدوار بود با راهبرد به اصطلاح فشار حداکثری، ایران را بر سر دو راهی تسلیم یا فروپاشی قرار دهد. امروز اما با گذشت دو سال از آن تاریخ، ایالات متحده که در پیشبرد پروژه امنیتیسازی جمهوری اسلامی ایران، تنهاتر از هر زمان دیگری است، سرخورده از ناتوانی در ایجاد اجماع علیه ایران، به قلدری و باجخواهی از جامعه بینالمللی روی آورده است.
وزارت امور خارجه افزود: در حالی که تقریبا تمام اعضای شورای امنیت به صراحت رویکرد مضحک ایالات متحده در قبال قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را رد کردهاند، رژیم آمریکا در چارچوب سیاست یکجانبهگرایانه و زورمحور خود کشورهای جهان را به دلیل پایبندی به قوانین بینالمللی به تحریم تهدید میکند.
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: جمهوری اسلامی ایران بیانیههای خشمآلود وزیر خارجه ایالات متحده را اقداماتی با مصرف سیاسی داخلی و از سر ضعف و استیصال و حاصل «نه» شنیدنهای مکرر از جامعه بینالمللی در ماههای اخیر و شکستهای پی در پی در برابر دیپلماسی فعال جمهوری ایران میداند و به رییس جمهور آمریکا توصیه میکند بیش از این با پیروی از مشورت افراد جاهل و ناآشنا به شرایط جهانی، خود و کشورش را در سطح بینالمللی منزوی ننماید.
وزارت امور خارجه تصریح کرد: رویکرد رژیم کنونی آمریکا خطری بزرگ برای صلح و امنیت بینالمللی و تهدیدی بی سابقه برای سازمان ملل متحد و شورای امنیت است. این بار وزیر خارجه رژیم آمریکا نه تنها تمامی اصول حقوق بینالملل و منشور ملل متحد را به سخره میگیرد بلکه رسما و علنا جامعه بینالمللی را به چالش کشیده و قلدری و یاغیگری دولتش را از اقدامات پشت صحنه به حرکت وقیحانه علنی تبدیل میکند.
نابودی نظم بینالمللی در انزوا
برخی تحلیلگران مسائل بینالمللی اعتقاد دارند این دستور اجرایی بیشتر از آنکه جنبه عملیاتی داشته باشد کارکردی نمادین دارد زیرا بسیاری از نهادها و افراد ایرانی مرتبط با موضوع ذیل تحریمهای سخت آمریکا قرار دارند. به باور کارشناس شبکه الجزیره این فرمان در واقع حاوی یک پیام به دیگر اعضا و بازیگران در مورد نارضایتی آمریکا از آنها است.
بیاعتنایی جامعه ملل به مکانیسم ماشه
تروئیکای اروپا با یکجانبهگرایی آمریکا مخالفت کرد
صاحبخبر -
نظر شما