کشورهای اروپایی حاضر در برجام آخرین تلاش‌های خود را در مخالفت با بازگشت تحریم‌های ملغی شده شورای امنیت علیه ایران به کار گرفتند.
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا ششم شهریور اعلام کرد که ایالات متحده فرایند۳۰ روزه‌ بازگرداندن کامل تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را کلید زده و این تحریم‌ها از نیمه شب ۲۰ سپتامبر/ ۳۰ شهریور باز می‌گردند.
به گزارش روز نو :پس از این اقدام یک جانبه آمریکا تمامی کشورهای عضو برجام به اضافه اعضای شورای امنیت اعلام کرده‌اند که آمریکا نمی‌تواند مکانیسم ماشه را فعال کند. ۱۳ عضو از ۱۵ عضو دائمی و غیر دائمی شورای امنیت سازمان ملل، می‌گویند اقدام آمریکا قانونی نیست، چرا که این کشور از توافق هسته‌ای با ایران خارج شده است.
حالا اما سه کشور اروپایی فرانسه، بریتانیا و آلمان در جدید‌ترین اقدام خود با ارسال نامه‌ای به شورای امنیت با ادامه حمایت از اجرای توافق برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت، اعلام کرده‌اند با بازگرداندن تحریم‌های ملغی شده شورای امنیت علیه ایران، مخالف‌اند.
 این 3 کشور در موضعی مغایر با ایالات متحده آمریکا تاکید کرده‌اند هر تصمیم یا اقدامی برای بازگرداندن تحریم‌های شورای امنیت ملل متحد علیه ایران فاقد اثر و وجاهت قانونی است.
آنها در نامه خود نوشتند:" سه کشور اروپایی به اجرای کامل قطعنامه2231 که در سال 2015 در تایید برجام صادر شده متعهدند. ما تلاش خستگی‌ناپذیری برای حفظ توافق هسته‌ای داشتیم و خود را به تداوم انجام این کار متعهد می‌دانیم."
این 3 کشور اروپایی تاکید کرده‌اند هر تلاش با تصمیم برای بازگرداندن قطعنامه‌های تحریمی سابق شورای امنیت علیه ایران (6 قطعنامه تحریمی مصوب شورای امنیت در فاصله سال‌های 2006 تا 2010 که به واسطه قطعنامه 2231 شورای امنیت در تایید برجام ملغی شده‌اند) فاقد وجاهت قانونی است.
در همین حال رویترز در خبری جداگانه مدعی شده دونالد ترامپ طی روزهای آتی با صدور فرمان اجرایی جدیدی مجوز مجازات مالی کشورها و شرکت‌های خارجی را در صورت همکاری تسلیحاتی با ایران پس از تاریخ 18 اکتبر 2020 صادر خواهد کرد.
تاریخ 18 اکتبر زمانی است که بر اساس قطعنامه 2231 شورای امنیت و توافق برجام تحریم‌های تسلیحاتی شورای امنیت علیه ایران لغو خواهد شد و جمهوری اسلامی ایران قادر خواهد بود در بازار جهانی تسلیحات با کشورها و شرکت‌های خارجی معامله کند. آمریکا به شدت در تلاش و تکاپو است تا مانع این کار شود.
> کشور‌ها استدلال حقوقی واشنگتن را درباره ایران قبول ندارند
درهمین راستا پایگاه شبکه خبری «سی ان ان» در گزارشی می‎نویسد: جدیدترین اقدام آمریکا در چارچوب باصطلاح کمپین فشار حداکثری به انزوای بیشتر این کشور منجر می‌شود؛ چرا که کشورهای مختلف با استدلال حقوقی آمریکا مخالف هستند.
به گزارش میزان، سی ان ان در ادامه می‌نویسد: «دولت آمریکا، با وجود این واقعیت که متحدان بین‎المللی و دشمنانش به شکل جدی مخالف بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران هستند، تلاش دارد تا این تحریم را مجددا اعمال کند.»
در واقع این تلاش، جدیدترین اقدامی است که «واشنگتن» در چارچوب باصطلاح کمپین فشار حداکثری انجام داده است؛ تلاشی که آمریکا را تا حد زیادی در جهان منزوی کرده است؛ اقدام اخیر
در پی آن انجام شد که دولت آمریکا نتوانست تحریم تسلیحاتی ایران را براساس توافق هسته‌ای که در ماه آینده منقضی می‌شود، تمدید کند.
کارشناسان بر این باور هستند که بعید است این تلاش یک جانبه که در کمتر از ۲ ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰، انجام می‌شود، تاثیر خاصی داشته باشد. برخی از کارشناسان نیز می‌گویند این اقدام آمریکا، واشنگتن را از متحدان سنتی E۳
خود یعنی آلمان، انگلیس و فرانسه، بیشتر دور می‌کند.
آمریکا که در سال ۲۰۱۸ از برجام خارج شد، مدعی است از اختیارات قانونی برای بازگرداندن تحریم‌های لغو شده براساس برجام، برخوردار است. این ادعا را می‌توان در اظهارات «الیوت آبرامز»، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران و «مایک پمپئو»، وزیر خارجه این کشور دید که بر بازگشت تحریم‌ها علیه ایران و همکاری سایر کشور‌ها در این مسیر براساس آنچه که قطعنامه‌های سازمان ملل خوانده شده، تاکید دارند.
«باربارا اسلاوین»، از اعضای «شورای آتلانتیک»، در این زمینه می‌گوید «با توجه به این که بیشتر کشور‌ها استدلال حقوقی آمریکا را نادیده گرفته‎اند و آماده نادیده گرفتن بازگشت خودکار و سریع تحریم‌ها هستند، هیچ چیز تغییر نخواهد کرد.»
وی افزود: «این اقدام هیچ معنای عملی ندارد و از این منظر فقط به اقدامی مضحک و در جهت انزوای بیشتر آمریکا منجر خواهد شد.» این کارشناس می‎گوید: «بقیه جهان در آینده نزدیک در مورد فروش تسلیحات به ایران تصمیم‌گیری خواهند کرد؛ در واقع موضوع تمدید تحریم تسلیحاتی ایران بیشتر از همه برای دولت ترامپ اهمیت دارد که فکر می‌کند با این روش فرصت نابودی برجام را دارد.» «اسلاوین» و «اریک برور»، همکار ارشد پروژه مسائل هسته‌ای در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی، بر این باور هستند که اقدام اخیر آمریکا عمدتا با هدف نابودی برجام انجام می‌شود.
نشریه گاردین نیز در گزارشی در این باره نوشت: آمریکا با اعلام بازگشت تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه ایران راه خود را از اعضای شورای امنیت و حتی نزدیک‌ترین متحدانش جدا می‌کند.
به گزارش ایرنا به نقل از گاردین، «الی گرانمایه»، کارشناس اندیشکده «شورای روابط خارجی اروپا» در این باره می‌گوید: به نظر من آنچه ما شاهد خواهیم بود این است که سیاست تحریم‌های آمریکا به نقطه فرسودگی می‌رسد چون اساس مکانیسم ماشه برای این بود که ایران را در عرصه سیاسی منزوی کند... که این اتفاق نیفتاده است.در همین حال 'تریتا پارسی' بنیانگذار و رئیس شورای ملی ‏ایرانیان آمریکا می‌گوید که رویکرد خشن‌تر جنگ‌طلبان کاخ سفید برای این است که ایران را وادار کنند به‌گونه‌ای رفتار کند تا حتی اگر ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آبان‌ماه انتخاب نشود، امکان نجات برجام غیر ممکن شود.وی در گفتگو با گاردین یادآور شد؛ برای این قشر خاص (جنگ‌طلبان) که به ترامپ خط می‌دهند، این چند هفته آخری است که می‌توانند هر اقدامی را [علیه ایران] صورت دهند و لذا شلیک آخر را ذخیره نمی‌کنند.
خرازی مطرح کرد: پاسخ قاطع ایران به هرگونه تجاوز آمریکا وفق ماده 51 منشور ملل متحد
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در پاسخ به سوالی درباره ادعای آمریکا مبنی بر بازگشت تحریم‌های شورای امنیت از جمله تحریم تسلیحاتی ایران گفت: این ادعای آمریکا آن‌قدر بی‌مبنا و بی‌معناست که حتی متحدان نزدیک آمریکا نیز آن را غیرمشروع می‌دانند؛ زیرا با خروج آمریکا از برجام حقی برای آن رژیم در استفاده از بند ماشه در برجام یا قطعنامه 2231 قائل نیستند.
به گزارش شورای راهبردی آنلاین، سیدکمال خرازی تصریح کرد: البته آمریکا که با سیاست یکجانبه‌گرایی خود اهمیتی برای نهادهای بین‌المللی قائل نیست و با زورگویی تلاش دارد سیاست‌های نامعقول خود را بر دیگران تحمیل کند، به منظور اجرای خواست نامشروع خود در تمدید تحریم تسلیحاتی ایران نیازی به تمسک به قطعنامه‌های شورای امنیت ندارد، چنانکه الان هم از طریق تهدید دیگران به تحریم‌های ثانویه قصد دارد جلوی معاملات تسلیحاتی ایران را بگیرد.
خرازی در پاسخ به این سوال که پاسخ ایران به اقدامات آمریکا چه خواهد بود؟ گفت: ایران براساس ماده 51 منشور سازمان ملل متحد درباره حق ذاتی دفاع از خود مجاز است بی‌درنگ پاسخی قاطع به هرگونه اقدام تجاوزکارانه آمریکا به بهانه بازگشت قطعنامه‌های لغو شده در قطعنامه 2231 بدهد. آن‌ها می‌دانند که ایران در دفاع از حقوق خود مطلقا کوتاه نمی‌آید و این را بارها در عمل به اثبات رسانده است.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در پاسخ به این سوال که ارزیابی شما درباره انتخابات ریاست جمهوری آمریکا چیست؟ گفت: برای ایران فرق ندارد چه کسی در نوامبر انتخاب خواهد شد، برای ما سیاست‌های آمریکا ملاک عمل خواهد بود.
البته دوره ریاست ترامپ از این جهت مهم بود که ماهیت آمریکا برای جهانیان به خوبی آشکار شد. امروز پوچ بودن شعارهای فریبنده آمریکایی‌ها و استفاده ابزاری آن‌ها از نهادهای بین‌المللی علیه دیگران برای همگان روشن شده است.