خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگی- محمد پورعلم : «شفافیت» شاید مهم ترین کلیدواژه فعالیت سازمان سینمایی در دوران مدیریت «حسین انتظامی» باشد. رییس سازمان سینمایی در همین مدتی که سکان سینمای ایران را به دست گرفته، همواره بر شفافیت به عنوان یکی از اصول فعالیت سازمان متبوع خود تاکید کرده است. کلیدواژه ای که البته از ابتدای حضور «سیدعباس صالحی» در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به طور جدی مظرح شد و نمود آن در انتشار هزینه جشنواره های فرهنگی هنری نمایان شد. فعالیت مستمر «سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات» نیز یکی از دستاورهای صالحی در دوران وزارت است که انفاقا حسین انتظامی دبیری آن را بر عهده دارد. این سامانه در سال های گذشته وجهه همت خود را بر این قرار داده که طیف وسیعی از نهادهای حاکمیتی را به انتشار عمومی اطلاعات خود مجاب کند. 

به هر روی انتظامی  که چند ماه سرپرست سازمان سینمایی بود، وقتی از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به ریاست این سازمان منصوب شد، از نخستین نشست رسانه ای خود به در جایگاه سکاندار سینمای ایران(اردیبهشت ماه سال گذشته) تا همین چند روز پیش که بار دیگر به صورت مجازی روبروی خبرنگاران نشست، کوشیده مولفه های شفافیت در سیاستگذاری سینمای ایران را تشریح کند. انتشار گزارش عملکرد نهادهای زیرمجموعه سازمان سینمایی در کنار جدول هزینه این نهادها طبیعتا از مهمترین مولفه های این شفافیت است. یا طراحی سامانه هایی که از طریق آن ها می توان میزان فروش فیلم ها و وضعیت مجوزها را مشاهده کرد. علاوه بر این، مدیران سازمان سینمایی از همان ابتدای دوره جدید موظف شدند آیین نامه های مربوط به حمایت از فیلم ها و سینماگران را به صورت علنی منتشر کنند تا مشخص شود هر نهاد از چه فیلم هایی به چه میزان حمایت خواهد کرد. بر این اساس بنیاد سینمایی فارابی، مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، انجمن سینما جوانان ایران و سایر بخش های زیر مجموعه سازمان سینمای، از ابتدای سال سیاست های اجرایی خود را اعلام می کنند؛ سیاست هایی که که بر مبنای نقشه راه و وظیفه قانونی هر یک مشخص می شود.  با همه این ها البته ماه های حضور حسین انتظامی در سازمان سینمایی بدون حاشیه و چالش نبوده است؛ رخدادی که به نوعی با طبیعت سینما گره خورده است. به طور مثال همین مساله به ظاهر ساده مجوزهای تهیه کنندگی و کارگردانی که اخیرا از سوی سازمان سینمایی اعطا شد، با موافقت ها و مخالفت های فراوانی از سوی اهالی سینما و اعضای صنوف سینمایی مواحه شد. 

انتظامی حالا و چند روز بعد از نشست رسانه ای خود در توییتی بار دیگر به مساله «شفافیت» اشاره کرده است. توییتی که احتمالا به نوعی متاثر از بازخوردهای نشست رسانه ای است. او نوشته است: «شفافیت حتما برای هر مدیر و سازمانش مخاطراتی دارد؛ حتما مچ گیری اتفاق می افتد؛ حتما بعضی جاها پشیمانی آنی می آورد ولی مزایا و برکات آن به قدری زیاد و بادوام است که این سختی ها در مقابلش تقریباً هیچ است».

اشاره انتظامی به مخاطراتی که شفافیت برای مدیر و نهاد متبوع او به همراه دارد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. «شفافیت» شاید در ابتدا مفهومی جذاب و هیجان انگیز به نظر برسد اما اجرای سیاست شفافیت در نهادهای دولتی که وظیفه سیاست گذاری و امور اجرایی طیف قابل توجهی از فعالان یک عرصه را بر عهده دارد، به سادگی سخن گفتن از آن نیست. در این جا پیاده سازی «شفافیت» خود نیازمند طراحی ساز و کاری ویژه و عملیاتی است. 

اما نکته جالب توجه  دیگر درباره این توییت، استفاده از هشتگ «سرمایه اجتماعی» در زیر آن است. از همین جا می توان فهمید که انتظامی حفظ و تقویت سرمایه اجتماعی را محصول سیاست شفافیت می داند. گزاره ای که به نظر قابل تامل می نماید. در دورانی که با گسترش منابع ارتباطی، افکار عمومی به سادگی در معرض اخبار ضد و نقیض قرار دارد، شفافیت گزینه ای کاربردی خصوصا برای نهادهایی است که منابع آن ها از بیت المال تامین می شود.  وقتی شرکت های فعال در بخش خصوصی برای اعتمادسازی نسبت به فعالیت های خود در فضای جامعه و  ترغیب سرمایه گذاران، دست به انتشار آمار و ارقام مربوط به فعالیت های خود می زنند، حتما نهادهای دولتی می توانند با پیش گرفتن سیاست شفافیت و گزارش دقیق عملکرد خود به اذهان عمومی، اعتماد عمومی را بهبود بخشند.

هنوز برای بررسی میزان موفقیت یا ناکامی سیاست های حسین انتظامی در سازمان سینمایی زود است. مدیر فرهنگی که پیش از این برای اهالی رسانه و مطبوعات شناخته شده بود اما حضور او در صدر مدیریت سینما بسیاری را غافلگیر کرد. بهره مندی سینمای ایران از حجم میلیونی مخاطب و نهادها و صنوف پرتعداد، مدیریت آن را به چالشی قابل توجه بدل می کند.در زیست بوم سینمای ایران که فعالان پرتعداد با عقاید و رویکردهای متفاوت دارد، دستیابی به تصمیمی واحد و مقبول قطعا کار دشواری است. تجربه ای که عموم مدیران سینمایی در چهار دهه گذشته از سر کذرانده اند. مدیرانی که وقتی سکان سینما را در دست گرفتند با آب و تاب از تحولات پیش رو سخن گفتند اما بخت و نظر مساعد سینماگران با همه آن ها یار نبود. حال باید منتظر ماند و عملکرد خسین انتظامی حداقل تا پایان دولت دوازدهم را به نظاره نشست. این که سیاست های او در نهایت جه ثمراتی برای سینمای ایران و اهالی آن خواهد داشت. خصوصا این که کرونا فعالیت پویای سینما را با دشواری غیرطبیعی مواجه کرده و عبور از این بحران در ماه های پیش رو مدیریتی متفاوت می طلبد.